ترفندهای شناسایی برنج ایرانی خوب را بلد هستید؟ آیا می‌دانید که چطور می‌توانید یک برنج خوب ایرانی و باکیفیت را از برنج‌های تقلبی یا برنج‌های خارجی بی‌کیفیت تشخیص بدهید؟ با وجود تنوع بالای برنج‌ها در بازار، شناسایی بهترین نوع برنج ایرانی، حتی برای حرفه‌ای‌ها هم چندان کار راحتی نیست. اما نشانه‌ها و ویژگی‌های مشترکی برای شناسایی بهترین برنج ایرانی وجود دارد. در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش به بررسی ترفندهایی برای شناسایی برنج ایرانی خوب می‌پردازیم.
بهترین برنج ایرانی کدام است؟
بارزترین مشخصه برنج ایرانی خوب و باکیفیت، عطر زیاد و طعم قوی برنج است. برنج‌های ایرانی، چه برنج‌های شمالی باشند، چه برنج‌هایی که در نواحی جنوبی و مرکزی ایران کشت و تولید می‌شوند، نسبت به نمونه‌های خارجی، هم سالم‌ترند و هم عطر و طعم بهتری دارند. اما برای تشخیص برنج ایرانی خوب باید به برخی موارد توجه کنید تا بتوانید برنج درجه یک ایرانی اصل را از تقلبی تشخیص دهید. ترفندهای تشخیص برنج خوب شمال یا دیگر برنج‌های ایرانی شامل موارد زیر می‌شوند.
۱- رنگ برنج خوب
در اولین نگاه به برنج، رنگ برنج و اندازه دانه‌های برنج، توجهتان را جلب می‌کند. «نیمه شفاف بودن» یا به عبارتی، «شیری بودن برنج رنگ برنج» از مهم‌ترین ویژگی‌های برنج ایرانی است. برخلاف برنج‌های خارجی که بیشتر رنگ تیره و کدر دارند، برنج‌های ایرانی سفید مایل به شیری هستند که برخی مواقع می‌توانید رگه‌های زرد هم روی آنها ببینید. از طرفی اگر برنج خیلی شفاف، بلوری یا براق باشد، باید به اصل بودن آن شک کنید.
۲- طول یا اندازه دانه برنج
هر چند انواع برنج دانه بلند ایرانی در بازار وجود دارند ولی برنج‌های خارجی و معمولا برنج‌های هندی، نسبت به برنج‌های ایرانی، قد بیشتری بعد از پخت می‌کشند.
۳- یکدست بودن برنج
منظور از برنج یکدست ایرانی، برنجی است که اندازه دانه‌ها، با هم یکسان یا مشابه است. اگر برنجی که می‌خرید، دانه‌های شکسته زیادی دارد یا روی دانه‌ها، به‌وفور اثرات ترک‌خوردگی می‌بینید، باید منتظر چسبیدن دانه‌های برنج به هم، بعد از پخت آن باشید. این نوع برنج‌ها معمولا در مجاورت سرما یا باد قرار گرفته‌اند و دچار آسیب شده‌اند.
۴- عطر زیاد برنج ایرانی
یکی از راه‌های تشخیص برنج ایرانی خوب، توجه به عطر آن در زمان خرید است. این عطر بعد از پخت هم، فضای خانه را پر می‌کند. برای تشخیص برنج ایرانی خوب و معطر، می‌توانید مقداری از برنج را در مشت خود بریزید و بعد از باز کردن مشتتان، باید بوی خوشی به مشامتان برسد.
روش دیگر این است که از طعم برنج برای تشخیص اصلی یا تقلبی بودن برنج استفاده کنید. به این صورت که تعدادی از دانه‌های برنج را بردارید و ابتدا آنها را فوت کنید تا گرد برنج پاک شود. سپس دانه‌ها را داخل دهان خود بگذارید. اگر طعم خوبی را احساس کردید، برنج ایرانی شما اصل است.
۵- خشک بودن برنج
شاید به این موضوع دقت نکرده باشید ولی هر چه رطوبت برنج، کمتر باشد، بیشتر در هنگام پخت، به اصطلاح «ری می‌کند» و قد می‌کشد. برای تشخیص به اندازه کافی خشک بودن برنج، دانه‌ای از برنج را زیر دندان بگذارید و فشار دهید. اگر برنج به راحتی شکسته و خرد نشد، به معنی خوب بودن کیفیت برنج ایرانی مد‌نظر شماست. برنج خوب و باکیفیت نباید به راحتی شکسته و خرد شود.
۶- کپک زدن برنج
در حالت عادی نباید برنج را در مکان مرطوب یا زیر نور خورشید بگذارید. اما برای اینکه تشخیص بدهید برنجتان خوب و اصل است یک روش این است که مقداری از برنج را خیس کنید و در دمای محیط بگذارید. اگر بعد از ۴ تا ۵ روز برنج کپک زد، برنجتان اصل است.
۷- ته نشین شدن برنج کف ظرف
یکی از ویژگی‌های برنج اصل، سنگین بودن دانه آن است. برای اندازه گرفتن سنگینی وزن برنج، مقداری از آن را داخل ظرف آب بریزید. اگر برنج به کف ظرف رفت و ته‌نشین شد، یعنی برنجتان مرغوب و اصل است. اما اگر دانه‌های برنج روی سطح آب آمد و شناور شد، احتمالا برنج تقلبی و حاوی پلاستیک و مواد مضر است.
۸- مقاوم نبودن در برابر نور خورشید
برنج اصل ایرانی اگر چند روز در برابر نور مستقیم خورشید بماند، حالت اولیه خود را از دست داده و بافت آن تخریب می‌شود. احتمال کپک زدن برنج در این شرایط هم وجود دارد. روش تست به این صورت است که مقداری از برنج را در یک ظرف شیشه‌ای بریزید و در مقابل نور مستقیم خورشید قرار دهید. اگر دانه‌های برنج تغییر نکرد، احتمالا برنجتان اصل نیست.
۹- نگهداری سخت‌تر برنج ایرانی
در مورد برنج‌های ایرانی، احتمال شپشک یا پشه زدن برنج بسیار زیاد است. چون در این برنج‌ها از مواد نگهدارنده استفاده نمی‌شود و اگر برنج را در شرایط نامساعد مثل هوای خیلی مرطوب یا خیلی گرم نگه دارید، باید منتظر از دست رفتن برنجتان باشید. این در حالی است که برنج‌های خارجی را می‌توانید برای مدت بسیار طولانی‌تری بدون هیچ تغییری در طعم یا بافت برنج، نگهداری کنید.
۱۰- قیمت بالاتر برنج ایرانی
هر چند این ملاک برای خرید برنج ایرانی اصل و باکیفیت، صد در صد نیست ولی اگر از قیمت‌های برنج ایرانی در بازار باخبر باشید، می‌دانید که قیمت برنج ایرانی، از برنج‌های خارجی گران‌تر است. اگر با برنجی مواجه شدید، که به اسم برنج ایرانی فروخته می‌شود، ولی قیمت آن نسبت به برنج‌های ایرانی خیلی ارزان‌تر بوده و فاصله قیمتی آن، زیاد است، به اصل بودن آن شک کنید. برای تشخیص برنج ایرانی، از روش‌های بالا کمک بگیرید.
در صورت تمایل برای تهیه برنج ایرانی از برندهای باکیفیت و معتبر بازار از طریق فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش به روش‌های آنلاین، تلفنی یا حضوری خریداری کنید.
برنج درجه یک ایرانی بهتر است کهنه باشد یا نو؟
در زمان فروش، برنج کهنه قیمت بیشتری دارد. اگر برنج کهنه را در مشت خود بگیرید، حسابی خشک است اما نم برنج تازه به خوبی مشخص است. معمولا برنج‌های تازه و نمدار بعد از پختن برنج، دانه‌های آنها شل شده و از هم باز می‌شوند. در نتیجه برنج شفته می‌شود.
برنج چین اول بخریم یا چین دوم؟
احتمالا اصطلاح برنج کشت اول و کشت دوم را شنیده‌اید. اگر معیارتان عطر قوی‌تر برنج است، برنج کشت دوم بخرید که عطر بیشتری نسبت به برنج کشت اول دارد. کشت اول برنج در فروردین و برداشت آن در مرداد است. پس از کشت اول، برخی از کشاورزان، زمین را برای نشای دوم و کشت بعدی آماده می‌کنند.
کشت دوم برنج، در آبان و فصل پاییز انجام می‌شود. کشت دوم بیشتر از کشت اول طول می‌کشد، به همین دلیل و همچنین به خاطر استفاده از باران پاییزی و آفتاب آن، برنج کشت دوم از سلامت، عطر و طعم بیشتری برخوردار است. البته مقدار این کشت، کم است و قیمت برنجش هم بیشتر از قیمت برنج کشت اول است.
سوالات متداول
برنج ایرانی درجه یک چه ویژگی‌هایی دارد؟
رنگ سفید یا شیری، عطر زیاد، طعم قوی، پخت و ری کردن طبیعی، نبودن ترک یا شکستگی روی دانه‌ها، یکدست بودن دانه‌های برنج و … از راه‌های تشخیص برنج ایرانی درجه یک و خوب از برنج تقلبی یا برنج‌های هندی و پاکستانی است.
تفاوت برنج ایرانی و پاکستانی چیست؟
حتما می‌دانید که برنج پاکستانی شبیه برنج ایرانی بوده و ممکن است برای برخی افراد تشخیص برنج هاشمی از برنج پاکستانی کار آسانی نباشد، ولی به این موضوع دقت کنید که طول و اندازه دانه‌های برنج ایرانی، نسبت به برنج پاکستانی کمی کوتاه‌تر است. علاوه بر این، دانه‌های برنج ایرانی هم‌اندازه و هم‌شکل بوده و در برابر خرد شدن بسیار مقاوم هستند. رنگ دانه‌های برنج ایرانی بسیار سفیدتر از دیگر برنج‌های خارجی است و در برخی موارد دانه‌های برنج ایرانی رنگی متمایل به شیری دارند.
بهترین برنج عطری ایرانی چه برنجی است؟
در میان برنج‌های شمالی، برنج ایرانی هاشمی، از لحاظ عطر و طعم، بیش از دیگر انواع برنج مشهور است. اما برنج کشت دوم و برنج صدری جزو برنج‌های عطری و دانه بلند هستند که طعم فوق‌العاده‌ای هم دارند. بسته به بودجه و سلیقه خود در طعم برنج، می‌توانید از بین این برنج‌ها، یک یا چند گزینه را انتخاب کنید.
