«پیراشکی گوجه فرنگی» از انواع پیراشکی خوشمزه و بدون گوشت است. برای درست کردن این پیراشکی وگان علاوه بر گوجه فرنگی از انواع و اقسام سبزیجات استفاده میشود. شما میتوانید پیراشکی گوجه فرنگی را با خمیر خانگی، خمیر یوفکا و خمیر نانوایی در فر یا در تابه روی گاز آماده کنید. با این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش همراه ما باشید تا طرز تهیه پیراشکی گوجه فرنگی را به شما آموزش دهیم.
طرز تهیه پیراشکی گوجه فرنگی در یک نگاه
برای تهیه پیراشکی گوجه فرنگی، ابتدا شیر را ولرم کرده و با شکر و خمیر مایه خشک مخلوط کنید تا به عمل آید. سپس، تخممرغ، روغن و نمک را افزوده و آرد را کمکم بیفزایید تا خمیر نرم و یکدستی ایجاد شود. پس از استراحت و حجیم شدن خمیر، مایه میانی شامل پیاز، سیر، گوجهفرنگی، فلفل دلمهای، رب و ادویهجات را تفت داده و اجازه دهید خنک شود.
خمیر را به قطعات کوچک تقسیم کرده، باز کنید، از مایه میانی و در صورت دلخواه پنیر پیتزا درون آن بریزید. پس از آن، خمیر را تا بزنید و لبهها را بچسبانید. در پایان، پیراشکیها را در فر یا ماهیتابه بپزید تا طلایی و برشته شوند و گرم سرو کنید.
برای مطالعه جزییات، مواد لازم و مراحل طرز تهیه پیراشکی گوجه فرنگی ادامه این مطلب را بخوانید.
مواد لازم برای تهیه خمیر پیراشکی گوجه فرنگی (برای ۴ نفر)
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
آرد سفید | ۲ لیوان فرانسوی دستهدار |
شیر (ولرم) | ۳/۴ لیوان فرانسوی دستهدار |
شکر | نصف قاشق غذاخوری |
خمیر مایه فوری | ۱ قاشق چایخوری (سر پر) |
تخم مرغ | ۱ عدد کوچک |
روغن مایع | ۲ قاشق غذاخوری |
نمک | نصف قاشق چایخوری |
مواد لازم برای تهیه مایه میانی پیراشکی گوجه فرنگی
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
گوجه فرنگی | ۲ الی ۳ عدد بزرگ |
پیاز (برای پیاز داغ) | ۱ عدد کوچک |
سیر (برای سیر داغ) | ۱ حبه |
رب گوجه فرنگی | نصف قاشق غذاخوری |
فلفل دلمه ای | نصف یک عدد |
نمک، فلفل سیاه و زردچوبه | به مقدار لازم |
آویشن خشک | ۱/۴ قاشق چایخوری |
ریحان خشک | ۱/۴ قاشق چایخوری |
روغن سرخ کردنی | به مقدار کافی |
پنیر پیتزا (اختیاری) | ۵۰ الی ۷۰ گرم |
سس دلخواه | برای سرو با پیراشکی گوجه |
مدت زمان لازم برای آمادهسازی مواد اولیه: ۱۵ الی ۲۰ دقیقه
مدت زمان لازم برای استراحت خمیر پیراشکی: ۶۰ الی ۹۰ دقیقه
زمان لازم برای پخت پیراشکی گوجه فرنگی: ۲۵ الی ۳۰ دقیقه
مراحل طرز تهیه پیراشکی گوجه فرنگی
طرز تهیه پیراشکی گوجه فرنگی با خمیر خانگی، خمیر نانوایی یا خمیر یوفکا در فر یا در تابه روی گاز قابل انجام است.
مرحله اول: شیر را حرارت دهید تا ولرم شود
در اولین مرحله از طرز تهیه پیراشکی گوجه فرنگی، شیر را در ظرف مناسبی بریزید و برای یکی دو دقیقه روی حرارت بگذارید تا ولرم شود و به دمای ۳۷ الی ۴۰ درجه سانتیگراد برسد. یعنی، حرارت شیر باید به اندازهای باشد که وقتی انگشت خود را در آن فرو میبرید، نه سرد باشد و نه داغ، بلکه گرمای مطبوعی احساس شود. اگر شیر بیش از حد گرم یا داغ باشد، خمیر مایه فعال نمیشود و میسوزد.
در صورت تمایل، برای خرید شیر میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله دوم: شکر را اضافه کنید
حالا، شکر را به شیر ولرم بیفزایید و کاملا حل کنید. شکر نقش تغذیه کننده خمیرمایه را ایفا کرده و به فعالسازی آن کمک میکند.
برای خرید شکر میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله سوم: خمیر مایه را به عمل آورید
پس از حل کردن شکر در شیر، وقت آن است که خمیرمایه خشک فوری را روی سطح شیر شیرین شده بریزید؛ اما هم نزنید. اجازه دهید خمیر مایه برای حدود ۳۰ ثانیه الی یک دقیقه روی سطح شیر باقی بماند. سپس، مواد را به آرامی هم بزنید تا خمیر مایه نیز در شیر حل شود.
پس از آن، ظرف را با یک درپوش سبک یا با پارچه بپوشانید و آن را به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه در مکانی گرم مانند کنار اجاق یا داخل فر خاموش با چراغ روشن قرار دهید. پس از گذشت این مدت، ترکیب خمیر مایه با شیر باید کفآلود، پفکرده و حبابدار شود. این نشانه فعال شدن و زنده بودن خمیر مایه است.
مرحله چهارم: مایه تخم مرغی را آماده کنید
پس از گذشت این مدت و اطمینان از به عمل آمدن خمیر مایه، تخم مرغ را در ظرف مناسبی بشکنید و روغن و نمک را به آن اضافه کنید. این مواد را با قاشق به خوبی هم بزنید تا کاملا ترکیب شده و تخم مرغ از حالت لختگی خارج شود.
سپس، خمیر مایه فعال شده را نیز به ظرف حاوی مایه تخم مرغی اضافه کنید. محتویات این ظرف را دوباره حسابی هم بزنید تا مایه یکدستی ایجاد شود.
برای خرید تخم مرغ، روغن مایع و نمک میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله پنجم: آرد را اضافه کنید
در این مرحله از طرز تهیه خمیر پیراشکی، آرد را کمکم و به صورت کاملا کنترل شده، طی چند مرحله به مایه تخم مرغی اضافه کنید. ممکن است به همه آرد نیاز پیدا نکنید.
پس از هر بار افزودن آرد، خمیر را با دست یا با همزن خمیرگیر ورز دهید تا بافت نرم، یکدست و کمی چسبناک پیدا کند. بافت خمیر پیراشکی باید به گونهای باشد که در عین انسجام به دست شما نچسبد.
برای خرید آرد سفید میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله ششم: خمیر پیراشکی را استراحت دهید
پس از آماده شدن خمیر، سطح داخلی یک کاسه مناسب را کمی چرب کنید. سپس، خمیر را با دست جمع کنید و در کاسه چرب شده قرار دهید. روی این کاسه را با پارچه تمیز بپوشانید و آن را برای ۶۰ الی ۹۰ دقیقه در مکانی گرم بگذارید. در طول این مدت، خمیر کاملا استراحت میکند و حجم آن دو برابر میشود.
مرحله هفتم: پیاز را تفت دهید
در فاصله استراحت خمیر، وقت آن است که مایه میانی پیراشکی گوجه فرنگی را درست کنید. بنابراین، پیاز شسته شده و بدون پوست را به صورت نگینی ریز برش بزنید. سپس، مقداری روغن را در تابه مناسبی بریزید و روی حرارت متوسط بگذارید تا داغ شود. پیازها را در این تابه بریزید و تفت دهید تا کاملا سبک و طلایی شوند.
پیاز داغ و روغن سرخ کردنی را به روشهای حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش میتوانید تهیه کنید.
مرحله هشتم: سیر و زردچوبه را اضافه کنید
پس از سبک شدن پیاز، در این مرحله از طرز تهیه پیراشکی گوجه فرنگی بدون گوشت، حبههای سیر شسته شده و بدون پوست را هم به صورت نگینی برش بزنید یا رنده کرده و به پیاز داغ اضافه کنید. سپس، مقداری زردچوبه را نیز در این تابه بریزید. محتویات تابه را هم بزنید و اجازه دهید سیر و زردچوبه فقط به اتدازه یک دقیقه تفت بخورند تا عطرشان آزاد شود.
برای خرید انواع ادویه مانند زردچوبه و سیر داغ آماده میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله نهم: گوجه فرنگی و فلفل دلمهای را اضافه کنید
حالا، گوجه فرنگیهای شسته شده را پوست بگیرید و به صورت نگینی ریز برش بزنید یا رنده کرده و به تابه حاوی پیاز داغ و سیر داغ اضافه کنید. فلفل دلمهای شسته شده را نیز به صورت نگینی خرد کنید و در این تابه بریزید. محتویات تابه را هم بزنید تا با هم مخلوط شوند.
مرحله دهم: رب گوجه فرنگی و ادویهها را اضافه کنید
در این مرحله از طرز تهیه پیراشکی گوجه فرنگی در منزل، مواد داخل تابه را کنار بزنید و برای رب گوجه فرنگی جا باز کنید. سپس، رب گوجه را در تابه بریزید و تفت دهید تا طعم خامی آن برطرف شود.
الان باید مقداری نمک، فلفل، آویشن و ریحان خشک را نیز به محتویات تابه اضافه کرده و حرارت را ملایم کنید. اجازه دهید این مواد با هم به مدت ۱۵ دقیقه روی شعله کم بپزند تا آب اضافی گوجه فرنگی تبخیر شود. پس از آن، حرارت را خاموش کنید و تابه را کنار بگذارید تا مایه گوجه فرنگی خنک شود.
برای خرید انواع ادویه مانند رب گوجه فرنگی، فلفل سیاه و پودر آویشن میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله یازدهم: خمیر پیراشکی را باز کنید
پس از گذشت مدت زمان لازم، ابتدا فر را روشن کرده و روی دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد تنظیم کنید تا گرم شود. سپس، سطح کارتان را آردپاشی کنید و خمیر حجیم شده را روی آن بگذارید. خمیر را دوباره کمی ورز دهید تا حبابهای هوا خارج شوند.
پس از آن، به اندازه یک نارنگی از خمیر جدا کنید و به شکل گلوله بین دستان خود فرم دهید. این قطعه خمیر را روی سطح آردپاشی شده بگذارید. و با وردنه خمیر را باز کنید تا نازک شود. کل خمیر را به همین شکل آماده کنید.
مرحله دوازدهم: مواد میانی پیراشکی گوجه فرنگی را روی خمیر بریزید
در این مرحله از طرز تهیه پیراشکی گوجه فرنگی خوشمزه، مقداری از مایه میانی پیراشکی را قبلا آماده کردید یک سمت خمیر بریزید. روی مواد را مقداری پنیر پیتزا بپوشانید. سپس، سمت خالی خمیر را برگردانید تا روی مواد را پوشش دهد. پس از آن، با دست یا چنگال، دو لایه خمیر را روی هم فشار دهید تا کاملا به هم بچسبند. همه پیراشکیها را به همین شکل درست کنید.
برای خرید پنیر پیتزا میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله سیزدهم: پیراشکی گوجه فرنگی را در فر بپزید
وقتی همه پیراشکیها را درست کردید، کف سینی فر را با کمی روغن چرب کنید یا با کاغذ روغنی بپوشانید. سپس، پیراشکیها را در سینی فر بچینید. روی پیراشکیها را با فرچه آشپزی، رومال کنید و سینی حاوی پیراشکی گوجه فرنگی را در طبقه میانی فر گرم بگذارید.
حدود ۲۵ الی ۳۰ دقیقه صبر کنید تا پیراشکیها بپزند. پیشنهاد میکنیم در ۲ دقیقه پایانی پخت، فر را روی حالت گریل تنظیم کنید تا سطح پیراشکی گوجه فرنگی کاملا طلایی و برشته شود.
مرحله آخر: پیراشکی گوجه فرنگی را سرو کنید
پس از گذشت این مدت، فر را خاموش کنید و سینی پیراشکیها را بیرون بیاورید. سپس، پیراشکی گوجه فرنگی را در ظرف سرو قرار دهید و همراه با انواع سس (طرز تهیه انواع سس) از جمله سس کچاپ یا سس چیلی به صورت گرم میل کنید.
در صورت تمایل، برای خرید انواع سس مانند کچاپ و چیلی میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
طرز تهیه پیراشکی گوجه فرنگی به روشهای دیگر
پیراشکی گوجه فرنگی را به چند روش دیگر هم میتوانید درست کنید.
روش تهیه پیراشکی گوجه فرنگی در ماهیتابه
در طرز تهیه پیراشکی گوجه فرنگی در ماهیتابه در مراحل ابتدایی عینا مانند همان چیزی است که در دستور بالا برایتان گفتیم؛ با این تفاوت که پس از آماده کردن و فرم دادن پیراشکیها باید مقدار کافی روغن را (حدود ۱ الی ۱.۵ سانتیمتر ارتفاع) در تابه نچسب و مناسبی بریزید و روی حرارت بگذارید تا روغن کاملا داغ شود. برای اطمینان، میتوانید یک قطعه کوچک از خمیر را در روغن بیندازید؛ اگر بلافاصله شروع به جوشیدن و بالا آمدن کرد، روغن آماده است.
سپس، پیراشکیهای آماده را به آرامی در روغن داغ قرار دهید. حرارت را متوسط رو به ملایم نگه دارید تا خمیر به خوبی مغز پخت شود و سطح آن نسوزد. هر طرف پیراشکیها را حدود ۳ الی ۴ دقیقه سرخ کنید تا طلایی و برشته شوند. در ادامه، پیراشکیهای سرخ شده را روی دستمال حولهای قرار دهید تا روغن اضافی آنها گرفته شود.
روش تهیه پیراشکی گوجه فرنگی با خمیر نانوایی
در طرز تهیه پیراشکی گوجه فرنگی با خمیر نانوایی باید خمیر نانوایی را از نانوایی محل تهیه کنید و حدود ۳۰ دقیقه در دمای اتاق استراحت دهید تا کمی نرم شود. سپس، روی سطح کارتان را آردپاشی کرده، خمیر را به چانههای مساوی تقسیم کنید. هر چانه را با وردنه به شکل دایرهای یا بیضی با ضخامت حدود ۳ الی ۵ میلیمتر باز کنید. باقی مراحل را مطابق دستور بالا دنبال کنید.
روش تهیه پیراشکی گوجه فرنگی با خمیر یوفکا
برای تهیه پیراشکی گوجه فرنگی با خمیر یوفکا، ابتدا باید مایه میانی پیراشکی را آماده کنید. سپس، هر ورق خمیر یوفکا را روی سطح تمیز قرار دهید. اگر خشک است، با قلممو کمی آب بپاشید یا با پارچه نمدار بپوشانید تا نرم شود.
سپس، مقداری از مایه گوجه فرنگی را در لبه پایینی خمیر قرار دهید و در صورت تمایل، پنیر پیتزا نیز روی آن بپاشید. لبههای کناری را به داخل تا بزنید و خمیر را محکم به صورت رولی یا مثلثی (مانند سمبوسه) بپیچید. لبه انتهایی را با چسب خمیر یا با کمی آب یا حتی با اندکی سفیده تخم مرغ بچسبانید تا باز نشود. باقی مراحل را مطابق دستور بالا دنبال کنید.
نکات مهم در طرز تهیه پیراشکی گوجه فرنگی
- مایه میانی پیراشکی گوجه فرنگی باید غلیظ و بدون آب باشد. بنابراین، آب گوجه فرنگی در طول پخت باید کاملا تبخیر شود. در غیر این صورت، خمیر پیراشکی در هنگام پخت شل و باز میشود.
- هرگز مایه گرم یا داغ را داخل خمیر نریزید؛ گرمای زیاد، بافت خمیر را شل و پخت آن را ناهماهنگ میکند. بنابراین، باید اجازه دهید مایه میانی پیراشکی گوجه فرنگی کاملا خنک شود.
- خمیر پیراشکی را طوری باز کنید که زیادی نازک یا بیش از اندازه ضخیم نباشد. اگر خمیر بیش از حد نازک باشد، احتمال پاره شدن و نشت مواد وجود دارد. اگر هم خیلی ضخیم باشد، مرکز خمیر خام میماند. ضخامت مطلوب خمیر پیراشکی در حدود ۳ الی ۵ میلیمتر است.
- پس از قرار دادن مایه میانی، لبههای خمیر پیراشکی گوجه فرنگی را با کمی آب یا سفیده تخم مرغ مرطوب کنید و فشار دهید. در ضمن، درزها را با چنگال یا دست به خوبی ببندید.
- در طرز تهیه پیراشکی گوجه فرنگی در تابه، روغن باید کاملا داغ باشد اما نسوزد. حرارت زیاد، خمیر را میسوزاند و مغز آن خام میماند؛ حرارت کم هم سبب جذب بیش از حد روغن خواهد شد.
- اگر از خمیر خانگی استفاده میکنید، خمیر باید به اندازه کافی استراحت کند و کشسانی مناسبی داشته باشد. در مورد خمیر یوفکا یا نانوایی نیز باید مراقب باشید که خمیرتان خشک نشود.
فوت و فنهای خوشمزه شدن پیراشکی گوجه فرنگی
چه خمیری برای پیراشکی گوجه فرنگی مناسبتر است؟
خمیر خانگی کاملا نرم و پفدار است و پیراشکی شما را حجیمتر میکند. از سوی دیگر، خمیر نانوایی، پخت سریع و آسانی دارد و بافت نسبتا ضخیمی را ایجاد میکند. این در حالی است که خمیر یوفکا، کاملا نازک و ترد بوده و برای پیراشکی سبک یا رژیمی مناسب است.
چرا خمیر پیراشکی هنگام پخت باز میشود؟
اگر لبههای خیمر پیراشکی را به خوبی نچسبانید؛ اگر مایه میانی پیراشکی بیش از اندازه مرطوب باشد؛ اگر از خمیر خیلی نازک یا خشک استفاده کنید؛ یا در صورتی که حرارت فر یا روغن نامناسب باشد، خمیر پیراشکی هنگام پخت باز میشود.
چرا پیراشکیها بعد از پخت نرم یا خیس میشوند؟
رطوبت زیاد مایه میانی پیراشکی، سرد شدن پیراشکی پیش از سرو و نگهداری پیراشکی در ظرف دربسته موجب نرم و مرطوب شدن بافت پیراشکی میشود.
آیا میتوانیم پیراشکی گوجهفرنگی را فریز کنیم؟
بله. پیراشکیهای خام (پیچیده شده ولی نپخته) را میتوانید در ظرف دربسته یا کیسه زیپدار، با جداسازی لایهها با کاغذ روغنی، تا ۱ ماه در فریزر نگهداری کنید. در هنگام مصرف، پیراشکیها را بدون یخزدایی مستقیما در روغن داغ یا فر قرار دهید تا بپزند.
آیا تهیه پیراشکی گوجه فرنگی برای گیاهخواران و افراد وگان مناسب است؟
کاملا بله. این پیراشکی با حذف پنیر و تخم مرغ، بهراحتی به شکل وگان قابل تهیه است. میتوانید از پنیرهای گیاهی، سبزیهای معطر و روغنهای گیاهی برای ایجاد طعمی غنی استفاده کنید.