استارتاپ یونیکورن (Unicorn Startup) اصطلاحی است که در سال ۲۰۱۳ توسط «آیلین لی»، یک سرمایه‌دار مشهور ساخته شد. «یونیکورن» به معنای اسب تک‌شاخ، یک حیوان اسطوره‌ای بوده و نشان از خاص بودن دارد. کسب و کارهایی که به صورت خاص عمل می‌کنند و ارزش آنها بیش از یک میلیارد دلار است، به استارتاپ های یونیکورن معروف هستند. در این مقاله از مجله کوروش به بحث شرکت‌های نوپای تک‌شاخ یا همان استارتاپ های یونیکورن پرداخته‌ایم. با سرویس علم و تکنولوژی همراه باشید.
یونیکورن چیست؟
در امور مالی، یونیکورن اصطلاحی است که یک استارتاپ با مالکیت خصوصی را با ارزش بیش از یک میلیارد دلار توصیف می‌کند. این اصطلاح توسط آیلین لی، یک سرمایه‌گذار خطر پذیر (venture capital investor) در سال ۲۰۱۳ برای توصیف استارتاپ‌های فناوری کمیاب که بیش از یک میلیارد دلار ارزش داشتند، به کار برده شد.
این استارتاپ‌ها به عنوان استارتاپ یونیکورن (Unicorn Startup) شناخته می‌شدند. پدیده تک‌شاخ و یا یونیکورن بسیار بحث برانگیز است. بسیاری از متخصصان بر این باورند که چنین شرکت‌هایی تنها نتیجه پیشرفت فناوری و نوآوری هستند. این در حالی است که برخی دیگر معتقدند افزایش تعداد یونیکورن‌ها، نشانه حباب در صنعت است.
ارزش گذاری استارتاپ های یونیکورن (Unicorn Startup)
ارزش گذاری استارتاپ یونیکورن (Unicorn Startup) برگرفته از ارزیابی‌های سرمایه‌گذاران خطرپذیر و سرمایه گذارانی که در دوره‌های تامین مالی شرکت‌ها حضور داشته‌اند، است. از آن‌جایی که همه یونیکورن ها، استارتاپ هستند، ارزش آنها در درجه اول بر اساس پتانسیل رشد و توسعه مورد انتظار از آنها است. ارزش گذاری یونیکورن‌ها چندان با عملکرد مالی واقعی آنها و سایر داده‌های بنیادی مرتبط نیست.
این ارزش گذاری در شرایطی صورت می‌گیرد که بسیاری از این استارتاپ‌ها هنوز هیچ سودی به دست نیاورده‌اند. با این حال در بسیاری از موارد شاهد ارزش گذاری‌هایی هستیم که به صورت غیر عادی بالا هستند. باید گفت به طور کلی ارزش گذاری استارتاپ های یونیکورن یک فرایند پیچیده است که عوامل مختلفی در آن دخیل هستند.
یکی از این عوامل پیش‌بینی‌های بلند مدت از عملکرد و دستاورد استارتاپ است. به عنوان مثال برخی از شرکت‌ها، اولین کسب و کارهایی در نوع خود هستند که در یک صنعت تغییرات چشمگیری ایجاد می‌کنند. بنابراین ارزش گذاری آنها میتواند بسیار پیچیده باشد.
دلایل ارزش گذاری بالا و غیرعادی استارتاپ های یونیکورن (Unicorn Startup)
دلایل زیادی برای ارزش گذاری بالا و غیرعادی استارتاپ‌های یونیکورن وجود دارد. به عنوان مثال، استراتژی رشد سریع و نوآوری در فناوری از جمله این دلایل محسوب می‌شوند.
استراتژی رشد سریع
امروزه سرمایه گذاران خطرپذیر، در درجه اول به استراتژی‌های سریع رشد و توسعه یک استارتاپ توجه می‌کنند. چنین استراتژی‌هایی مشوق سرمایه گذاری زیاد در هر دوره از تامین مالی استارتاپ‌ها است. چرا که تصور بر این است که این استارتاپ‌ها می‌توانند در سریع‌ترین زمان ممکن، سهم زیادی از بازار را به دست آورده و از ظهور رقبای اصلی جلوگیری کنند. در چنین شرایطی ارزش یک شرکت یونیکورن در هر دوره از تامین مالی به شدت بالا می‌رود.
خرید سهام از سوی غول‌های فناوری
در حال حاضر بسیاری از استارتاپ‌های امیدوار کننده، شرایط لازم برای عرضه اولیه سهام (IPO) را ندارند. اما عرضه اولیه چیست؟ برای اینکه شما بتوانید سهام شرکتی را در بازار بورس خرید و فروش کنید، آن شرکت باید وارد بازار بورس شده باشد و قوانین و مقرراتی را که سازمان بورس تعیین کرده، رعایت کند. پس از آن باید سهام خود را برای اولین بار عرضه کند.
به اولین روزی که سهام آن شرکت در بورس برای عموم عرضه می‌شود، «عرضه عمومی اولیه» یا به طور عامیانه «عرضه اولیه» می‌گویند. با عرضه اولیه نه تنها استارتاپ ها می‌توانند وارد بورس شوند، بلکه سهامداران می‌توانند ارزش واقعی سهام شرکت را تعیین کنند.
با این حال بسیاری از استارتاپ های یونیکورن (Unicorn Startup) شرایط لازم برای عرضه اولیه را ندارند. در عوض، غول‌های فناوری مانند گوگل یا فیس‌بوک، استارتاپ‌های بسیاری را برای تنوع بخشیدن به کسب و کار خود و جلوگیری از ظهور رقبای بزرگ بالقوه جذب می‌کنند.
شرکت‌های بزرگ از این معاملات سود می‌برند. چرا که می‌توانند به جای ساختن چیزی مشابه از ابتدای ماجرا، یک محصول و فناوری توسعه یافته را به دست آورند. رقابت شدید بین غول‌های فناوری باعث می‌شود که آنها توجه زیادی به استارتاپ‌ها داشته و ارزش آنها بالا می‌رود. در واقع این غول‌های فناوری در مسیر ایجاد استارتاپ های یونیکورن (Unicorn Startup) قرار می‌گیرند.
نوآوری
نوآوری‌ها در فناوری باعث رشد سریع‌تر استارتاپ‌ها می‌شود. استارتاپ های یونیکورن (Unicorn Startup) با استفاده از فناوری‌های جدید می‌توانند سریع‌تر به مشتریان خود دسترسی پیدا کنند، در عین حال زمان لازم برای رسیدن به تولید انبوه کاهش پیدا می‌کند.
عوامل موفقیت یا شکست استارتاپ‌های یونیکورن
عوامل زیادی برای تبدیل شدن به استارتاپ های یونیکورن (Unicorn Startup) وجود دارد. همیشه این سوال مطرح است که چطور برخی استارتاپ‌ها خیلی سریع شکست می‌خورند، اما برخی از آنها به استارتاپ‌های یونیکورن تبدیل می‌شوند. در ادامه به برخی از این عوامل پرداخته‌ایم:
رسانه‌های اجتماعی یک متحد عالی هستند
برای تبدیل شدن به استارتاپ های یونیکورن (Unicorn Startup)، رسانه‌های اجتماعی یک همراه و متحد عالی قلمداد می‌شوند. رسانه‌ها از فیس‌بوک گرفته تا توییتر، اینستاگرام و… برای کمک به انتقال پیام خود استفاده می‌کنند. این‌گونه است که کسب و کارهای نوپا موفق می‌شوند پیام خود را تقویت کرده و مخاطبان هدف خود را تحت تاثیر قرار دهند. برای سرمایه گذاری بر روی مخاطب معمولا کمتر از رسانه‌هایی مانند تلویزیون استفاده می‌شود.
مشتریان همیشه پیشتاز هستند
استارتاپ‌های موفق از یک استراتژی تجاری مبتنی بر «اولویت مصرف‌کننده» استفاده می‌کنند. به عبارت دیگر آنها مشتری را قبل از ایده پردازی، در حین ساخت و پس از فروش در اولویت قرار می‌دهند. آنها می‌دانند که تجربه کاربری، کلید اصلی برای موفقیت است. این در حالیست که زمانی فقط محصول مهم بود. اما حالا تجربه مشتری به اندازه محصول و یا حتی بیشتر از آن مهم است.
رشد سریع و جهانی
استارتاپ‌های موفق حیات خود را با ذهنیتی جهانی آغاز می‌کنند. آنها از یک استراتژی مناسب برای رشد سریع پیروی می‌کنند تا در سریع‌ترین زمان ممکن بزرگ شوند. این کسب و کارها تمام تلاش خود را برای توسعه در حد بین‌المللی و جهانی انجام می‌دهند.
استارتاپ های یونیکورن (Unicorn Startup)، سازمان‌های چند فرهنگی هستند. آنها از پروفایل‌های حرفه‌ای ترکیبی سود می‌برند. تنوع‌گرایی یکی از نقاط قوت آنها برای شکل‌دهی ایده‌های بزرگ است. آنها شرکت‌ها و کسب و کارهای جوانی هستند که برای استعداد و خلاقیت ارزش قائلند.
عادت نداشتن به روال روزانه
مرز بین موفقیت و شکست بسیار باریک است. استارتاپ های یونیکورن (Unicorn Startup) به خوبی به این واقعیت آگاه هستند. بنابراین یاد می‌گیرند که به روال روزانه کار و تجارت عادت نکنند. به سختی کار می‌کنند و انعطاف پذیری خاصی دارند.
یک فرمول مشترک وجود ندارد!
برای تبدیل شدن به استارتاپ های یونیکورن (Unicorn Startup) یک فرمول مشخص و مشترک برای موفقیت وجود ندارد. استارتاپ‌ها باید جامعه هدف خود را به خوبی بشناسند و با شفافیت اهداف خود را مشخص کنند. قطعا ایده‌های انتزاعی باعث جذب سرمایه نمی‌شود. سرمایه‌گذاران خطرپذیر هم حتی در جستجوی یک محصول مشخص و ملموس هستند.
در عین حال داشتن یک تیم قوی، یکی از نکات مهم موفقیت است. تیم قوی به تیمی گفته می‌شود که علاوه بر تخصص، روحیه همکاری، پشتیبانی و مشاوره در درون آن در جریان باشد. در عین حال باید پذیرفت که استارتاپ‌های یونیکورن از الگوهای متفاوتی برای موفقیت استفاده می‌کنند. شناخت بازار، تداوم و عدم رویا پردازی بسیار مهم است.
بیشتر بخوانید: موفق ترین استارتاپ های خاورمیانه
سخن پایانی
در حال حاضر حدود ۱۰۰۰ استارتاپ یونیکورن با ارزش یک میلیارد دلار یا بیشتر وجود دارد. این رقم تنها پس از یک دهه از ابداع اصطلاح یونیکورن ایجاد شده است. بنابراین می‌توان گفت که استارتاپ‌های یونیکورن به سرعت در حال رشد و شکل‌گیری هستند. تنها کافی است مسیر موفقیت و نوآوری را یاد گرفت.
منابع: iberdrola , corporatefinanceinstitute
