به عنوان یک مشتری، عموما پیچیدگیها و مشکلات زنجیره تامین صنعت خرده فروشی برای ما مهم نیستند. چون ما صرفا به فروشگاه میرویم تا سبد خود را از کالای مورد نظرمان پر کنیم یا از روی مبل خانه، سفارش آنلاینمان را انجام دهیم. ما فقط مصرفکننده این کالاها هستیم و نهایتا برای بازیافت آن ارزش قائل میشویم. ولی عموما به تمام کارهایی که انجام میشود تا این کالاها در اختیارمان قرار بگیرد، توجهی نداریم. اما حقیقت این است که فعالیتهای فوقالعادهای در پشت قرار گرفتن کالا روی ویترین فروشگاه یا تحویل آن تا درِ منزل انجام میشود. برای اینکه درک کنید این پیچیدگیها از چه نوعی هستند، در این مطلب از سرویس علم و تکنولوژی در مجله کوروش، این پیچیدگیها و مشکلات زنجیره تامین درفروشگاههای خرده فروشی را به ۱۰ دسته تقسیم کردهایم و کمی درباره آنها توضیح میدهیم.
تقویم فروشگاه
برای فروشگاهها زمانبندی حیاتی است. به همین خاطر روی تیم زنجیره تامین در فروشگاه خرده فروشی فشار زیادی از لحاظ زمانی وارد است. بسیاری از ما با جشنواره های فصلی فروش یا حتی تخفیفهای خارج از برنامه فروشگاهها آشنا هستیم. برای اینکه رویدادها به کابوس فروشندهها و وقت تلف کردن مشتریها تبدیل نشوند، لازم است که تمام کالاها در زمان مناسب برای شروع تخفیفها حضور داشته باشند.
مشتری و نقش آن در زنجیره تامین در فروشگاه خرده فروشی
هیچوقت نمیتوان مسیر ثابتی برای ارائه خدمات متنوع به مشتری پیدا کرد. طبیعت فروش موفق کالا به صورت چند کاناله است و به همین خاطر زنجیره تامین در فروشگاه هم باید خود را برای شیوههای مختلف فروش انطباق دهد. ممکن است که مشتری ترجیح دهد که تحویل کالا بهصورت آنی انجام شود یا شاید شیوه بازگشت کالا برای آنها مهم باشد.
علاوه بر تمام این موارد، همه مشتریها میخواهند که برای کالا هزینه کمتری پرداخت کنند و البته هزینه ارسال برای آنها، ناچیز یا رایگان باشد. هیچ راهی برای قانع کردن مشتری که از شرایط شما راضی نیست، وجود ندارد. برای آنها خرید کردن از سایر فروشگاهها یا کلیک کردن روی سایت دیگر، سادهترین گزینه است.
بیشتر بخوانید: وبلاگ خرده فروشی برای تبلیغ برند تجاری در ماه رمضان
اجزای زنجیره تامین در فروشگاههای خرده فروشی
مشتریان فروشگاه به غیر از انعطاف در نحوه تحویل کالا، میخواهند که روند خرید کالا سریع انجام شوند. ممکن است آنها بخواهند کالا را از داخل ویترین بردارند یا سفارش تحویل آن را در منزل یا صندوقی در محل دیگر بدهند یا حتی بخواهند که کالا تحویل فرد دیگری شود. فروشنده در دنیای چند کاناله باید راهحل اجرایی تمام این نیازها را داشته باشد. هر نقطه از اجزای زنجیره تامین از جمله تامینکننده، مراکز توزیع، همکاران و فروشندگان فیزیکی میتوانند بخشی از راهکار اجرایی باشند.
البته نمیخواهیم بگوییم که این روند همیشه عالی و بینقص انجام میشود. چون کالاها در بین راه شکسته میشوند، دیرتر از موعد تحویل داده میشوند و هزاران مشکل مشابه دیگر. اما شکی وجود ندارد که بدون فعالیت و مدیریت چندین نفر در پشت این فرآیندها که با پیچیدگیهای آن سروکار دارند، هیچ وقت کالای مورد علاقهتان دستانتان را لمس نمیکنند.
اطلاعات مرجع
سیستم مدیریت اطلاعات مرجع برای هر فروشگاهی حیاتی است. برای تمام منابعی که از آنها کالا تامین میکنید، اطلاعات زیادی وجود دارد که باید همیشه این اطلاعات ثبت، بهروزرسانی و برای تهیه گزارش و پیگیری مشکلات در دسترس باشند. اطلاعات غلط یا در اختیار نداشتن اطلاعات کافی، راجع به کالایی خاص، به سرعت باعث نارضایتی مشتری میشود. این نارضایتی حتی روی مشتریهای بالقوه هم تاثیر میگذارد.
بیشتر بخوانید: ترند های نوظهور صنعت خرده فروشی
انتقال کالا در فروشگاه ها
خرده فروش ها باید مهارت زیادی در لجستیک و حمل و نقل کالا داشته باشند. بسته به منابعی که کالا در سراسر جهان از آنها تامین میشود، باید بدانید که از چه روشی برای ترانزیت استفاده کنید. در اینجا هم، زمان نقش کلیدی دارد و باید سعی کنید که تحویل کالا پیش از جشنوارههای تخفیف انجام شود. در این صورت مشکلات زنجیره تامین خرده فروشی را تا حد زیادی کاهش میدهید.
مدیریت انبارداری
در فروشگاههای مختلف ممکن است از سیستم شمارش کالا و انبارداری (SKU) متفاوتی استفاده شود. استفاده از این سیستمها باعث میشود که راهرو مجازی وجود داشته باشد. در نتیجه مشتری میتواند در آنها تعداد بسیاری بیشتری از کالا را که شما در انبار دارید، خریداری کند.
استفاده از SKU اختصاصی کمک میکند تا کالاهایی را که کمتر خریداری میشوند، شناسایی کنید. و تیم زنجیره تامین بتوانند تشخیص دهند که برای آنها جایگزین در نظر بگیرند.
بیشتر بخوانید: کاربرد برتر هوش مصنوعی در صنعت خرده فروشی
پیشبینی، جایگزینی و تخصیص دادن
برای در امان ماندن از بحران زنجیره تامین، تیم زنجیره تامین در فروشگاه باید به چند سیستم متصل باشند تا بتوانند پیشبینی کنند که برای جایگزینی هر کدام از کدهای SKU از چه کانالی استفاده کنند. روشها و قانونهای مختلفی برای دستهبندی کالاها وجود دارند و همچنین روشهای مختلفی برای زمانبندی جایگزینی کالا مهیاست.
تمام این روشها باید براساس مراکز توزیع، مرکز خدمات به مشتری و البته شیوه تجارت درنظر گرفتهشده، انتخاب شوند. در این صورت مشکلات زنجیره تامین خیلی سریعتر رفع میشود.
سیستم فناوری اطلاعات
سیستمهای بیشماری برای کارکردن و فعالیت یک فروشگاه استفاده میشوند. در بسیاری از فروشگاهها حتی از ویترینهای هوشمند استفاده میکنند تا امکان فروش آنلاین را فراهم کنند. در نتیجه بخش جدیدی به سیستم زنجیره تامین اضافه میشوند، به خاطر چالشهای زیادی که در زنجیره تامین دینامیک وجود دارد.
بهعنوان مثل ممکن است فقط یک سیستم جداگانه برای نمایش موجودی به صورت آنلاین وجود داشته باشد و سیستم جداگانهای برای نمایش موجودی برای بخش فروش فیزیکی تعیین شده باشد. هرچه قدر حجم فروش افزایش پیدا کند، برای کنترل کردن این حجم از کالا باید از سیستمهای بیشتری استفاده کرد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ راهکار مؤثر برای افزایش فروش
طراحی محصول
بر اساس کسبوکار شما، باید ظاهری که به مشتری نشان داده میشود بهصورت اختصاصی طراحی شود. البته مواردی در طراحی وجود دارند که باید رعایت شوند، از جمله درج و درنظر گرفتن موارد قانونی، اصول طراحی محصول و امکان شمارش کالا در تعداد بالا و فراهم کردن امکان تست و اخذ تاییدیه بهداشتی. همین پوشش میتواند به موضوع بسیار پیچیدهای تبدیل شود و به عنوان مثال برای حمل کالاهای حساس همچون مواد غذایی، اسباببازی یا البسه نوزادان باید الزاماتی را در نظر گرفت. برای تمام این موارد، باید از متخصصین کمک گرفت.
مدیریت فروش زنجیره تامین در فروشگاههای خرده فروشی
بخش زنجیره تامین در تمام ابعاد فروش را کنترل میکنند. تامین کننده مواد، همکار حملونقل و مراکز توزیع (داخلی یا برونسپاری) و حتی با روش فروش مستقیم کالا (دراپ شیپینگ) ارتباط دارد. بدون مدیریت مناسب این عملیاتها، کسب و کار آسیب میبیند. به غیر از مدیریت عملکرد، تیم زنجیره تامین باید جریان عبور کالا از همه این کانالها را مدیریت کند. این روند شامل مدیریت ظرفیت و زمانبندی هم میشود. با اطمینان از همه تمام این موارد میتوان شاهد نواخته شدن ارکستر زنجیره تامین خرده فروشی باشیم.
بیشتر بخوانید: بازاریابی فروشگاه های خرده فروشی
چرا مبحث زنجیره تامین در فروشگاه های خرده فروشی پیچیده تر است؟
فشار به فروشگاهها زیاد است و به همین دلیل زنجیره تامین در فروشگاه های خرده فروشی هم کار سختی را پیگیری میکنند. البته این به این معنی نیست که زنجیره تامین در سایر صنایع پیچیده نیست یا چالشهای خاص خود را ندارد. اما در فروشگاهها رقابتها شدیدتر است.
همچنین توزیع چند کاناله، این روند را پیچیدهتر کرده است و اجرای صحیح زنجیره تامین سنگ بنای موفقیت در صنعت خردهفروشی به حساب میآید. دفعه بعد که چیزی را از فروشگاهها خریداری کردید، به افراد سختکوشی فکر کنید که خرید این کالاها را برای شما امکانپذیر کردهاند.