همه موجودات زنده عرق میکنند و انسان هم از این قاعده مستثنی نیست. البته که فواید عرق کردن هم در دفع سموم بدن بر کسی پوشیده نیست. اما برخی افراد بیشتر عرق میکنند. عرق کردن بیش از حد حاکی از وجود یک مشکل پزشکی جدی نیست اما در اغلب موارد بوی نامطبوع عرق و نیز ظاهر خیس لباس باعث خجالت و معذب شدن فرد میشود. این مشکل با از راه رسیدن روزهای گرما سال تشدید و باعث عرق سوز شدن هم میشود. اگر در مورد عرق کردن و بوی نامطبوع آن حساس هستید یا از آن دسته افرادی هستید که زیاد عرق میکنید بد نیست کمی در مورد علل این مسئله، ارتباط آن با سبک زندگی شما و در نهایت ۱۱ راهکار اساسی برای از بین بردن بوی بد عرق بدن را از سرویس سلامت در مجله کوروش بخوانید.
اسیدیته شدن باکتریها دلیل اصلی این بوی نامطبوع است
حقیقت این است که عرق به خودی خود بو نمیدهد. در حقیقت زمانی بوی عرق تبدیل به رایحهای نامطبوع میشود که باکتریهای روی پوست شما در اثر رطوبت عرق اسیدیته شوند. از سوی دیگر غدد عرق انسان در دو ناحیه بدن گسترده شدهاند. غدد آکرین روی سطح پوست بدن هستند. با عرق کردن پوست، خنک شده و دمای بدن تنظیم میشود. عرق تولید شده توسط این غدد معمولا بد بو نمیشود و غدد عرقی آپوکرین که در ناحیه تناسلی، کشاله ران و زیر بغل وجود دارند. عرقی که از این غدد ترشح میشود دارای میزان فراوانی پروتئین است و به سرعت با اسیدیته و تجزیه شدن باکتریهای رو یپوست بدبو میشود. این عرق بد بو معمولا در کودکان وجود ندارد و معمولا بعد از رسیدن به سن بلوغ تبدیل به یک مشکل آزار دهنده برای برخی افراد میشوند.
چه عواملی باعث تشدید بوی بد عرق بدن میشوند؟
علاوه بر تجزیه و اسیدتیه شدن باکتریها که سبب بوی بد عرق میشوند عوامل دیگری هم در این مسئله دخلیند. اما علت تغییر بوی عرق بدن و انواع بوی عرق نشانه چیست؟
۱-اضافه وزن
اضافه وزن و چین خوردن پوست در اثر چاقی و تجمع چربی سبب حفظ باکتریها شده و محلی مناسب برای تجمع و تجزیه باکتریها ایجاد کنند.
۲-خوردن غذاهای تند و فلفلی
در حقیقت خوردن غذاهای تند به خودی خود سبب بد بو شدن عرق نمیشود اما رایحه تند غذا از طریق منافذ پوست در عرق نفوذ کرده و بوی عرق را تند و تیزتر میکنند.
۳-تعریق بیش از حد
عرق کردن بیش از حد یا hyperhidrosis سبب میشود که تعریق شما از دیگران بیشتر شود و همین امر احتمال بد بو شدن عرق را بیشتر میکند.
۴-شرایط پزشکی خاص
داشتن شرایط خاص پزشکی مثل ابتلا به دیابت، مشکلات کلیوی و کبد، پر کاری بیش از حد تیروئید و در موارد نادر عوامل وراثتی و ژنتیکی میتواند باعث بد بود شدن عرق بدن شود. در برخی موارد هم بوی عرق نشان دهنده یک مشکل جدی در مورد سلامت بدن است. برای مثال زمانی که عرق بویی شبیه وایتکس یا ادرار داشته باشد نشانه ابتلا به مشکلات کلیوی و کبدی است. اگر احساس میکنید بوی عرق بدن شما عجیب و غریب و خاص شده حتما آن را جدی بگیرید و با پزشک مشورت کنید.
۵-فشار و استرس
فشار روانی و استرس سبب میشوند که غدد لنفاوی بیش از حد فعال شوند. از آنجایی که غدد لنفاوی مسئول اصلی عرق کردن هستند در زمان فشار روانی و استرس این عوامل علت عرق کردن بیش از حد کف پا، ناحیه پیشانی و کف دستها میشوند.
۶-ژنتیک
عوامل ژنتیکی گاهی عامل اصلی بوی بد عرق بدن هستند. اگر شما مستعد این مسئله باشید معمولا عرق کردن زیر بغل را بیش از دیگران تجربه میکنید.
۱۱ راهکار اساسی و قطعی برای کاهش بوی بدن عرق بدن
بوی بد عرق بدن در بسیاری موارد باعث خجالت افراد میشود اما این یک مشکل جدی و غیر قابل حل نیست. با در پیش گرفتن یکسری راهکارهای اساسی میتوانید بوی بدن عرق بدن را کاهش دهید و از این معضل رهایی پیدا کنید. برای بوی عرق زیر بغل چه کنیم؟
۱-حداقل روزی یک بار دوش بگیرید
به نظر میرسد نخستین و آسانترین راهکار برای از بین بردن بوی بد عرق بدن دوش گرفتن روزانه است. اگر از بوی بد عرق خود معذب هستید از صابونهای آنتی باکتریال استفاده کنید. در روزهای بسیار گرم شاید حتی لازم باشد روزی دو بار دوش بگیرید.
۲-از صابون آنتی باکتریال استفاده کنید
همانطور که گفتیم استفاده از صابونهای آنتی باکتریال برای از بین بردن بوی بد عرق بدن کارسازند. این صابونهای باکتریها روی پوست را کاهش میدهند و در نتیجه از میزان اسیدیته شدن آنها بر روی پوست میکاهند.
۳-از دئودورانت و اسپریهای ضد عرق مناسب با پوست خود استفاده کنید
میدانستید میان مام، دئودورانت و اسپریهای ضد عرق و خوشبو کننده بدن با توجه به نوع پوست شما و مشکلی که دارید تفاوت وجود دارد؟ در اغلب موارد اصلا خود دئودورانتها به مکانی مناسب و مورد علاقه باکتریها تبدیل میشوند. از سوی دیگر برخی ضد عرقها غدد عرق را مسدود کرده و از این طریق به عرق نکردن شما کمک میکنند که این هم روش مناسبی نیست چون بدن به عرق کردن برای تنظیم دمای خود نیاز دارد.
اگر از آن دسته افرادی هستید که بیش از حد عرق میکنند حتما اسپری یا دئودورانت بعد از دوش گرفتن و تمیز کردن بدن استفاده کنید. استفاده از دئودورانت با بدن عرق کرده نتیجه ناخوشایندتری خواهد داشت. بهتر است برای دریافت یک دئودورانت مناسب از پزشک متخصص پوست کمک بگیرید تا راحتتر بتوانید مشکل بوی بد عرق بدن را برطرف کنید.
۴-از لباسهای نخ و پنبه استفاده کنید
برای افرادی که زیاد عرق میکنند و البته سایر افراد در فصل تابستان و روزهای گرم پارچههایی از جنس الیاف طبیعی مثل نخ و پنبه بسیار مناسبتر از الیاف مصنوعی، پلاستیک و ریون هستند. زمانی که شما لباس نخی و پنبهای میپوشید پوست به راحتی نفس میکشد و حتی در صورت عرق کردن بوی نامطبوعی نمیگیرد. اگر اهل ورزش کردن هستید از لباسهایی با پارچههای ضد عرق و ضد رطوبت استفاده کنید. یادتان باشد از بین بردن بوی عرق لباس فقط با شستشوی آن ممکن است.
۵-غذاهای تند و پر ادویه را از رژیم غذایی خود حذف کنید یا کم کنید
مواد غذایی و ادویههایی که بوی قوی و نافذ دارند مثل کاری، سیر، فلفل چیلی، کلم بروکسل و پیاز میتواند بوی عرق بدن را ناخوشایند کنند. اگر این مواد غذایی در رژیم غذایی روزانه شما قرار دارند و از سوی دیگر شما هم زیاد عرق میکنید یا آنها را حذف کنید و یا کمتر از آنها استفاده کنید. به این ترتیب خواهید دید که بوی عرق بدنتان تا حد زیادی تغییر خواهد کرد.
۶- موها را شیو یا کوتاه کنید
غدد عرق آپوکرین عموما در نواحی مثل زیر بغل، کشاله ران و ناحیه تناسلی قرار دارند و در این نواحی هم مو وجود دارد. موها عرق را در خود نگه میدارند و محیط مناسبی برای رشد باکتریها فراهم میکنند. اگر میخواهید بوی بد عرق بدن را تا حدودی زیادی رفع کنید مرتب موها را شیو و اصلاح کنید. اگر هم علاقهای به شیو کردن ندارید یا حساسیت دارید و یا به دلیل بیماری خاصی نمیتوانید این کار را انجام دهید بهتر است موها را کوتاه نگه دارید.
بیشتر بخوانید: درمان تیرگی زیر بغل و سفید شدن آن
راهکارهای پزشکی و قطعی برای از بین بردن بوی بد عرق بدن
اگر تمام راهکارهای بالا را به کار بستید و باز هم بوی عرق بدن شما چندان خوشایند نبود و آزارتان میداد بهتر است به فکر راهکارهای پزشکی باشید. برخی از این راهکارهای پزشکی عبارتند از:
۱-دئودورانتهای تخصصی برای شما طراحی شدهاند
باید از دئودورانتها و ضد عرقهای تخصصی، اسپری و کرمهای ضد عرق یا زیرپوشهای تخصصی ضد عرق با نسخه پزشک استفاده کنید. به نظر میرسد این نخستین راه حل پزشکی و درمانی برای از بین بردن بوی بد عرق بدن باشد.
۲-از آنتیبیوتیک استفاده کنید
استفاده از آنتیبیوتیکهای موضعی یا خوراکی در زمان تشدید این مسئله زیر نظر پزشک یکی دیگر از راهکارهای پزشکی رفع بوی بد عرق بدن است.
۳-بوتاکس کنید
بوتاکس یکی دیگر از روشهای پزشکی رفع بوی بد عرق بدن است. در این روش بوتاکس به زیر بغل و حتی کف دستها تزریق میشود و به کاهش تعریق کمک میکند. هر چه میزان تعریق کمتر باشد روند اکسیده شدن باکتریها هم کاهش پیدا میکند. در این روش درمانی، فعالیت عناصر شیمیایی خاصی که غدد عرق بدن را فعال میکنند، موقتا متوقف شده و درنتیجه برای مدتی بین ۴ ماه تا یک سال، میزان تعریق را تا ۸۷ درصد کاهش میدهد. این روش موقتی است و باید طبق توصیه پزشک در موعد تعیین شده تجدید شود.
۴-از لیزر استفاده کنید
در هایپروهایدروسس یا تعریق بیش از حد بدن گاهی پزشک درمان با لیزر را به فرد پیشنهاد میکند. در این روش لیزر و گرمای ساطع شده از آن به صورت دقیق میتواند غدد عرق را که عمدتاً در یک لایه خاص از بافت زیر پوست قرار دارند، هدف قرار داده و از بین ببرد.
۵-جراحی غدد و برداشتن بخشی از غدد
یکی دیگر از روشهای درمان تعریق بیش از حد عمل جراحی به منظور برداشتن غدد عرق در شرایط بسیار حاد و غیر قابل درمان است. در این روش بخشی از غدد عرق برداشته میشود و این به معنای حذف کامل غدد از زیر بغل نیست. چون حذف کامل غدد ممکن است سبب بروز مشکلاتی مثل ناتوانی در حرکت دادن شانهها و مشکلات دیگر شود. علاوه بر این بدن به عرق کردن نیاز دارد تا بتواند دمای خود را تنظیم کرده و بخشی از سموم را نیز از این طریق دفع کنید.
بیشتر بخوانید: فواید بوتاکس برای چین و چروک، میگرن، عرق بدن
منبع: سایت پزشکی verywell health
سارا . 21 اردیبهشت 1398
بسیار کاربردی و کامل