طرز تهیه شربت جلاب با دستور اصلی طب سنتی | خواص شربت جلاب

شربت جلاب یا شربت گلاب و زعفران از نوشیدنی‌های معروف سنتی است که به خاطر استفاده از موادی مثل گلاب و زعفران، خواص زیادی دارد. این شربت ضد عطش علاوه بر خاصیت گرمازدایی، فواید زیادی هم برای سلامتی دارد، تا جایی که خوردن آن در طب سنتی ابوعلی سینا بسیار سفارش شده است. شربت جلاب را به راحتی و با مواد ساده و ارزان می‌توانید در خانه درست کنید و در برنامه غذایی یک ماهه رمضان جای دهید. در این مقاله از سرویس آشپزی، به طرز تهیه شربت جلاب، فوت و فن‌های تهیه آن و هر آنچه را که باید درباره این شربت خوشمزه بدانید، می‌پردازیم. با مجله کوروش همراه باشید.

مواد لازم برای تهیه شربت جلاب

• گلاب دو آتیشه: ۳ کیلوگرم
• نبات سفید یا زعفرانی: ۱ کیلوگرم
• زعفران: نیم مثقال

مدت زمان آماده سازی مواد: ۱۰ دقیقه
مدت زمان مورد نیاز برای پخت شربت جلاب: ۶۰ دقیقه

مراحل تهیه شربت جلاب

برای درست کردن شربت جلاب، ابتدا باید عرق گلاب و نبات را روی حرارت قرار دهید. وقتی مواد جوشیدند و غلیظ شدند، زعفران را هم به مواد بیفزایید. آماده شدن این شربت، بسته به میزان حرارت، حدود ۱ ساعت زمان لازم دارد. بعد از آماده شدن شربت جلاب، به اندازه چند قاشق از شربت را با آب، مخلوط و آن را سرو کنید.

مرحله اول: گلاب و نبات را بجوشانید

در اولین مرحله از طرز تهیه شربت جلاب، گلاب و نبات را در یک قابلمه بریزید و روی حرارت قرار دهید. می‌توانید به جای نبات، شیره انگور هم استفاده کنید. حرارت را روی حالت ملایم تنظیم کنید و درب قابلمه را باز بگذارید. در این حین، کف‌هایی را که روی مایه شربت ایجاد می‌شوند، با قاشق جدا کنید.

برای خرید عرقیات از جمله گلاب و نبات می‌توانید از مجموعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش به صورت تلفنی، حضوری یا اینترنتی اقدام کنید.

مرحله دوم: زعفران را اضافه کنید

وقتی غلظت شربت زیاد شد و به اندازه نصف مقدار اولیه رسید، گلاب و زعفران را با هم مخلوط کرده و به مواد داخل قابلمه اضافه کنید. چند دقیقه دیگر جوشاندن را ادامه دهید و سپس حرارت را خاموش کنید. اجازه دهید مواد سرد شوند. شربت جلاب را در بطری‌های شیشه‌ای بریزید و در یخچال نگه دارید.

زعفران باکیفیت را می‌توانید از مجموعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش به صورت تلفنی، حضوری یا اینترنتی خریداری کنید.

مرحله سوم: شربت جلاب را با آب ترکیب کنید

برای درست کردن انواع شربت، به اندازه ۲ یا ۳ قاشق از شربت جلاب را که تهیه کرده‌اید، با یک لیوان آب مخلوط کرده و هم بزنید تا کاملا با هم حل شوند. چند تکه یخ به آن اضافه و آن را سرو کنید. می‌توانید مقداری تخم ریحان یا تخم شربتی را که از قبل خیس کرده‌اید و لعابدار شده است، به محتویات لیوان اضافه کنید.

برای خرید تخم شربتی می‌توانید از مجموعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش به صورت تلفنی، حضوری یا اینترنتی اقدام کنید.

فوت و فن‌های طرز تهیه شربت جلاب

• در طرز تهیه شربت جلاب، بعد از این که گلاب و نبات را با هم جوشاندید، کفی را که روی شربت ایجاد می‌شود، با قاشق جدا کنید و دور بریزید. این کار باعث می‌شود شربت شما در انتها رنگ شفافی داشته باشد.
• میزان گلاب و نبات بعد از جوشیدن باید به نصف برسد.
• به جای نبات می‌توانید از شیره انگور، شیره خرما یا عسل هم استفاده کنید. بهتر است مبتلایان به دیابت از شکر قهوه‌ای یا انواع عسل به جای نبات استفاده کنند. برای خرید عسل می‌توانید از مجموعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش به صورت تلفنی یا اینترنتی سفارش دهید یا آن را به صورت حضوری خریداری کنید.
• به جای گلاب می‌توانید عرق بهارنارنج، عرق هل یا سنبل الطیب را جایگزین کنید.
• شربت جلاب یک نوشیدنی عالی به عنوان میان وعده یا دسر بعد از وعده اصلی است.
• می‌توانید مقدار زعفران در این شربت را کمتر در نظر بگیرید و به عنوان یک نوشیدنی ضد‌عطش برای تابستان استفاده کنید.
• شربت جلاب به عنوان پایه شربت در آشپزی یا برای درست کردن شربت‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. یعنی می‌توانید از این شربت برای درست کردن شربت‌های دیگر مثل شربت خاکشیر، شربت سکنجبین و … استفاده کنید.
• شربت جلاب را می‌توانید با عرقیجات دیگر مثل عرق بیدمشک و نسترن ترکیب کرده و با تخم ریحان یا خاکشیر مخلوط کنید و یک شربت ترکیبی درست کنید.
• برای نگهداری شربت جلاب در یخچال، حتما اجازه دهید شربت سرد شود، بعد آن را در بطری بریزید و در یخچال بگذارید.
• اگر از نبات‌های دارای نخ استفاده می‌کنید، حواستان باشد که بعد از آماده شدن شربت، نخ آن‌ها را جدا کنید.
• برای این که زعفران ساییده شده، رنگ و طعم خود را پس بدهد، آن را در یک ظرف بریزید و روی زعفران را یک تکه یخ کوچک بیندازید. اجازه دهید یخ در دمای محیط ذوب شود و زعفران رنگ پس بدهد. سپس مقداری گلاب به زعفران اضافه کنید و به شربت جلاب بیفزایید.
• فراموش نکنید که در طرز تهیه شربت جلاب و هنگام پخت آن، اصلا از آب استفاده نمی‌شود و این گلاب است که با مواد دیگر جوشانده و غلیظ می‌شود.

درباره شربت جلاب بیشتر بدانید

یکی از خوشمزه‌ترین شربت‌ها که تابستان و زمستان نمی‌شناسد، شربت جُلاب است. در اصل شربت جلاب همان شربت گلاب خودمان است. یعنی جلاب، معرب یا عربی شده گلاب است که در طرز تهیه آن معمولا از نبات سفید و زعفران زیادتر استفاده می‌شود. در کتاب «قانون» ابوعلی سینا، این شربت به عنوان یک نوشیدنی پرخواص معرفی و به نوشیدن آن توصیه اکید شده است.

در زمان‌های قدیم از این شربت هم برای مصارف دارویی و هم به عنوان یک نوشیدنی نشاط آور در مهمانی‌ها استفاده می‌شده است. البته به خاطر این که حکیمان زیادی از این شربت به عنوان دارو استفاده و آن را تجویز می‌کرده‌اند، احتمالا در برخی مواقع بنا به نیاز یا بیماری فرد، در ترکیب آن از مواد دیگری هم استفاده می‌شده است.

ایرانی‌ها این شربت را به معنی مطلق شربت هم به کار می‌برده‌ و آن را با دیگر شربت‌ها ترکیب می‌کرده‌اند. یعنی از شربت جلاب به عنوان پایه شربت‌های دیگر استفاده می‌شده است. شربت جلاب نه تنها در ایران، بلکه در دیگر کشورهای خاورمیانه مخصوصا کشورهای اردن، سوریه، فلسطین، لبنان و دیگر کشورهای عربی بسیار محبوب است.

خوردن شربت جلاب به خاطر مقوی بودن و رفع عطش، به ویژه در ماه رمضان و فصل تابستان متداول‌تر است.

خواص شربت جلاب

• شربت جلاب علاوه بر نشاط آور بودن، برای تپش قلب مناسب است. همچنین خستگی‌های عصبی، درد کبد و درد سینه را از بین می‌برد. از طرفی به خاطر این که این شربت طبع گرم دارد، برای کسانی که مزاجشان سرد است، فواید بیشتری خواهد داشت.
• شربت جلاب یکی از بهترین نوشیدنی‌ها برای تقویت قوای جنسی است. چون هم گلاب و هم زعفران قوای جنسی را تقویت می‌کنند. در ضمن این شربت به درمان سردرد، بی‌خوابی و رفع اضطراب کمک زیادی می‌کند.
• در حالت کلی شربت جلاب برای تقویت کلی بدن استفاده می‌شود. مخصوصا عملکرد معده، کبد و قلب را بهبود خواهد بخشید. برای رفع ترس، وحشت، افسردگی و حتی ضعف، از این نوشیدنی می‌توان به تنهایی یا به صورت ترکیب با دیگر عرقیجات استفاده کرد.
• علاوه بر مواردی که به آن اشاره شد، از این شربت برای درمان دردهای سوداوی، شکستگی استخوان، سرطان و خشکی خلط مفید و مثمر ثمر خواهد بود. از شربت جلاب به عنوان داروی تسکین آسم، تب بر و ملین استفاده می‌شود و درمان خوبی برای بیماری‌ها در طب سنتی است.

چه کسانی نباید شربت جلاب بخورند؟

مصرف شربت جلاب برای بیماران مبتلا به عارضه دیابت، به خاطر محتوای قند بالا و برای زنان باردار به خاطر طبع بسیار گرم، مضر است. همچنین توصیه می‌شود که افراد مبتلا به اسهال، از خوردن این شربت پرهیز کنند.

نکته: برای بهره‌ بردن از خواص شربت جلاب، خوردن آن در زمان صبح و به صورت ناشتا توصیه شده است.

سوالات متداول

پایه اصلی شربت جلاب چیست؟

شربت جلاب از جوشاندن نبات، گلاب و زعفران درست می‌شود. بعد از غلیظ و آماده شدن هم می‌توان آن را با آب سرد، مخلوط و سرو کرد.

به جای نبات چه چیزهایی را می‌توان در طرز تهیه شربت جلاب به کار برد؟

از شکر سفید، شکر قهوه‌ای، عسل، شیره خرما یا شیره انگور می‌توان به جای نبات استفاده کرد.