اگر به تازگی با اصطلاح دفتر بولت ژورنال آشنا شده‌اید و در مورد آن چیز زیادی نمی‌دانید، این مقاله از مجله کوروش را تا انتها دنبال کنید. احتمالا تا پایان متن، شما هم تصمیم می‌گیرید یک بولت ژورنال شخصی داشته باشید که با آن بتوانید نیازها و اهداف روزمره‌تان را رفع و رجوع کنید و در طول این کار هم تمرکزتان را از دست ندهید. در این مقاله از سرویس سبک زندگی به شما می‌گوییم که بولت ژورنال چیست، دفتر بولت ژورنال شامل چه مواردی است، بولت ژورنال کاربردهایی دارد و چطور می‌توان یک بولت ژورنال شخصی درست کرد.
بولت ژورنال چیست؟
بولت ژورنال را می‌توان در یک تعریف ساده این‌طور معرفی کرد:
یک سیستم برنامه‌ریزی جذاب که بخش‌های مختلفی را شامل می‌شود و به فرد برای گردآوری و نظم دادن به کارهای روزانه، هفتگی، ماهانه و حتی برنامه‌ریزی اهداف سالانه هم کمک می‌کند. مخترع یا بهتر است بگوییم مبدع بولت ژورنال را فردی به نام «رایدر کارول» می‌دانند. او برای مقابله با مشکل حواس‌پرتی و عدم تمرکز خود، این روش را ابداع کرد و آن را توسعه داد.
حالا بولت ژورنال به یک ابزار کاربردی برای همه افراد، در سنین مختلف و با شغل‌ها و تحصیلات متفاوت تبدیل شده است. این نکته را هم بدانید که چون قرار نیست همه افراد، سلیقه و اهداف مشابهی داشته باشند، بولت ژورنال هر فرد با فرد دیگر می‌تواند متفاوت باشد ولی در کل، همه بولت ژورنال‌ها بخش‌های مشترکی دارند که برای آسان‌تر شدن برنامه‌ریزی طراحی شده‌اند.
البته هر کس می‌تواند بولت ژورنال خودش را به مرور و بر اساس نوع نیاز، سلیقه و اهدافی که دارد، کامل کند. یعنی احتمالا بولت ژورنال شما در سال اول با همین دفترچه در سال سوم و چهارم، بسیار متفاوت‌تر و کامل‌تر خواهد بود.
دفتر بولت ژورنال شامل چه مواردی است؟
در دفتر بولت ژورنال، همه اهداف و کارهای فرد، گردآوری و با یک نظم منطقی پیاده می‌شوند. برای تمرکز بیشتر و سنجش میزان کارایی، علاوه بر نوشتن برنامههای فردی در آن می‌توانید از موارد متنوعی مثل جمله‌های انگیزشی، شکرگزاری، تراوشات ذهنی (جایی برای کشیدن نقاشی و … )، کارهای مربوط به مراقبت از پوست و مو، چسباندن عکس‌های دلخواه و در کل هر چیزی که حالتان را خوب می‌کند، استفاده کنید.
نکته مهم این است که در صفحه اول بولت ژورنالتان، حتما شماره تماس و آدرس ایمیل یا حتی یک آدرس پستی را یادداشت کنید. چون این دفتر بعد از مدتی مثل یک رفیق همیشه همراه می‌ماند و احتمالا نمی‌خواهید در میانه راه آن را گم کنید.
کاربرد بولت ژورنال
مهم‌ترین کاربرد بولت ژورنال، طراحی یک برنامه منظم و پایبند ماندن به آن و رسیدن به هدفی است که برای آن برنامه‌ریزی کرده‌اید. این برنامه‌ها می‌توانند هم شامل برنامههای کوتاه‌مدت و هم شامل برنامههای بلندمدت شوند که کلی‌تر هستند. مثل موفقیت تحصیلی، شغلی، برنامه‌ریزی برای پس‌انداز پول و خرید یک وسیله مورد نیاز و … . با انجام این کارها و پیروی از برنامه‌ای که دارید، مزایای بسیاری هم به دست می‌آورید. مهم‌ترین مزیت‌ها عبارتند از:
۱. آرامش ذهنی و از بین رفتن استرس و تنش روزانه
۲. تلاش فردی و رقابت با خود
۳. شناخت نقاط قوت و ضعف
۴. ایجاد انگیزه و تقویت روحیه
۵. جلوگیری از بی‌نظمی و تمرکز بر فعالیت‌های مهم
روش ساخت بولت ژورنال
حالا که با بولت ژورنال و اهمیت آن آشنا شدید، می‌توانید راحت‌تر برای درست کردن بولت ژورنال شخصی‌تان اقدام کنید. قبل از هر چیز باید بدانید که قرار نیست بولت ژورنال تزئین‌های پیچیده‌ای داشته باشد و در روند ساخت آن مجبور به استفاده از وسایل گران‌قیمت باشید.
باید این دفترچه کارتان را راحت‌تر و بی‌دردسرتر کند، پس سعی کنید وسواس زیادی به خرج ندهید و یک دفترچه بولت ژورنال ساده و مینیمال برای خودتان تهیه کنید. برای درست کردن یک بولت ژورنال به موارد زیر نیاز خواهید داشت:
یک دفتر ساده
از هر دفتری می‌توانید به عنوان دفتر بولت ژورنال استفاده کنید. دفترهای شطرنجی، دفترهای نقطه‌ای، دفترهای بدون خط یا خط دار، دفترهای طرح‌دار و … را می‌توانید بنا به سلیقه‌تان انتخاب کنید. البته این را هم به‌خاطر داشته باشید که جنس برگه‌های دفتر بهتر است کمی ضخیم باشد تا رنگ یک سمت کاغذ، به سمت دیگر نفوذ نکند.
اندازه این دفترها نباید خیلی بزرگ یا خیلی کوچک باشد. چون این دفتر را قرار است همه‌جا همراه‌تان داشته باشید، پس باید اندازه آن در حدی باشد که داخل کیف یا کلاسور و … جا شود. آنقدر هم کوچک نباشد که نتوان داخل آن چیزی نوشت. در ضمن سبک و کم وزن بودن دفتر یک موضوع مهم است. دفتری را انتخاب کنید که سنگین نباشد تا مجبور نباشید آن را در خانه بگذارید.
خودکار یا مداد
بعد از انتخاب یک دفتر مناسب و مطابق سلیقه‌تان، وقت انتخاب خودکار یا مداد است. بهتر است از خودکار استفاده کنید تا رنگ آن به مرور کمرنگ نشود ولی ایده استفاده از مداد هم برای خیلی‌ها جذاب است. به کار بردن چند نوع خودکار یا مداد با رنگ‌های متفاوت، می‌تواند دفتر بولت ژورنالتان را حسابی زیبا و خلاقانه کند. ماژیک‌های رنگی یا هایلایتر هم برای این کار مناسب هستند.
طراحی صفحههای بولت ژورنال
صفحههای بولت ژورنال به صفحههای مربوط به برنامه‌ریزی برای اهداف بزرگ و برگه‌های مربوط به اهداف کوچک تقسیم می‌شوند. طراحی دفتر را با صفحات اصلی شروع کنید و بعد بنا به سلیقه و نیازتان، صفحات جانبی را به آن اضافه کنید. اولین صفحه ژورنال را به همان اطلاعات شخصی‌تان اختصاص بدهید. سپس صفحه کلید را طراحی کنید. این صفحه در همه بولت ژورنال‌ها باید وجود داشته باشد.
صفحه کلید یا Key Page
به صفحه کلید، صفحه قرارداد هم گفته می‌شود و اولین صفحه رسمی بولت ژورنال شماست. در این صفحه شما تعیین می‌کنید که هر علامت نشانه چه چیزی است. این علامت‌‌ها را می‌توانید بر اساس علامت بولت ژونال «رایدر» (مبدع بولت ژورنال) تعریف کنید.
• علامت نقطه: یک وظیفه یا کار
• علامت دایره توخالی: یک رویداد مثل جلسه کاری یا تولد دوستان و اطرافیان
• علامت ضربدر: کاری که انجام و تمام شده است
• علامت ستاره: برای نشان دادن کارهای مهم
• علامت فلش به سمت جلو: کارهایی که به زمان بعد موکول شده‌اند
• علامت خط فاصله: یادداشت‌های ضروری یا دلخواه
صفحه فهرست یا Index Page
برای بولت ژورنال‌هایی که قطر بیشتری دارند و پیدا کردن یک یا چند مورد در آنها دشوار است، استفاده از فهرست می‌تواند کاربردی باشد. در این صورت باید دفترتان را شماره‌گذاری کنید. این شماره‌گذاری را می‌توانید به صورت دستی انجام دهید. در صفحه فهرست می‌توانید صفحات مهم را جا بدهید. یا می‌توانید این صفحه را خالی بگذارید و بعد اگر دفترتان قطور شد، آن را کامل کنید.
صفحه چشم‌انداز سالانه یا Future Log
هر بولت ژورنال با چشم‌انداز سالانه شروع می‌شود. یعنی باید بخشی را به هر ماه از سال اختصاص دهید و برنامههای خودتان را برای آن ماه بنویسید. نیازی به ذکر جزییان نیست، نام بردن از همان رویداد مهم کافی است. این بخش به مرور کامل‌تر می‌شود و در آخر سال می‌توانید به خوبی کارها و عملکرد خودتان را بازبینی کنید.
صفحه برنامه ریزی ماهانه یا Monthly Log
قبل از شروع هر ماه باید به طراحی چشم‌انداز ماهانه‌تان بپزدازید. یعنی باید بنویسید که قرار است در طول ماه چه هدف‌‌هایی را دنبال کنید. در این بخش اهدافی را که در قسمت سالانه نوشته بودید، دوباره بیاورید. به این اهداف، جزییات بیشتری را می‌توانید اضافه کنید.
صفحه برنامه ریزی روزانه یا Daily Log
در این قسمت باید تمام تکالیف روزمره خودتان را یادداشت کنید و همه‌‌چیز را با جزییات بنویسید.
صفحههای جانبی و حاشیه‌ای دفتر بولت ژورنال
آرزوهایی که باید به آنها برسید
همان اول سال بهتر است این وقت را به خودتان بدهید که تصمیم بگیرید کدام هدفتان در اولویت است و تا پایان سال می‌خواهید به کدام آرزویتان برسید. یک صفحه را به این کار اختصاص بدهید و بنویسید که دلتان می‌خواهد چه چیزهایی را تا آخر سال بخرید یا چه کارهایی انجام دهید.
کتاب‌هایی که باید بخوانید
یک لیست از کتاب‌هایی که نخوانده‌اید یا برای بار دوم یا چندم می‌خواهید بخوانید، تهیه کنید. این صفحه را به مروز کامل کنید یا این‌که هر کدام را خواندید، یک تیک یا ضربدر جلو آن بزنید، یعنی این کار را به اتمام رسانده‌اید.
فیلمها و سریال‌هایی که باید ببینید
حتما برای گردآوری کردن این لیست از دیگران مشورت بخواهید یا پیشنهاد‌های بقیه را در این صفحه بیاورید و به مرور فیلمها یا سریال‌ها را تهیه کنید و ببینید.
سفرهایی که باید بروید و جاهایی که باید ببینید
رفتن به سفر، موزه یا مکان‌های تفریحی را حتما در برنامه خودتان قرار دهید و بعد از انجام دادن هر کدام، کنار آن تیک بزنید.
غذاهایی که می‌خواهید بپزید
این کار بسیار هیجان‌انگیز است. می‌توانید با این کار هر بار هوس خوردن یک غذا یا دسر جدید به سرتان زد، در این بخش وارد کنید و سر فرصت آن را درست کنید.
هنرها و علم‌‌هایی که می‌خواهید یاد بگیرید
یک صفحه را برای یادگیری هنرهایی که دوست دارید اختصاص دهید، مثل نقاشی، طراحی، نواختن یک ساز، یاد گرفتن یک مهارت یا ورزش جدید و …
عادت‌هایی که باید به دست آورید
به این بخش Habbit Tracket هم گفته می‌شود. در واقع لیستی از عادت‌هایی است که می‌خواهید به دست بیاورید. مثلا سحرخیز شدن، ورزش روزانه، مطالعه کردن، خواب به‌موقع شبانه، نوشیدن آب، مراقبت از سلامتی و …
نکات تکمیلی برای استفاده بهتر از بولت ژورنال
• هر روز به مدت حدود ۱۰ دقیقه به پر کردن و تنظیم برنامههای بولت ژورنال اختصاص دهید.
• اگر یک یا چند روز به دفترتان سر نزدید، نگران نباشید و استرس نگیرید. این اتفاق برای همه کسانی که بولت ژورنال دارند، می‌افتد. پس عذاب وجدان نگیرید.
• اگر در دفترتان ردی از خط خوردگی افتاد، حساس نشوید. قرار است این دفتر مایه آرامش‌تان شود، نه این‌که اعصابتان را به خاطر این حساسیت‌‌ها خرد کنید.
• اگر وقت ندارید می‌توانید از بولت ژورنال‌های آماده استفاده کنید ولی درست کردن بولت ژورنال شخصی یک روش مفیدتر است که می‌توانید سلیقه و نیازتان را به خوبی در آن دخیل کنید.
سوالات متداول
آیا دفتر بولت ژورنال همان دفتر پلنر است؟
خیر. ولی این دو دفتر شباهت‌هایی به هم دارند و هر دو برای برنامه‌ریزی کردن به کار می‌روند.
آیا دفتر بولت ژورنال را می‌توان از فروشگاه‌ها خریداری کرد؟
بله. می‌توانید دفتر بولت ژورنال را آماده تهیه کنید ولی اگر خودتان درست کنید، بهتر است.
دفتر مخصوص بولت ژورنال چیست؟
بولت ژورنال دفتر مخصوص ندارد و بنا به سلیقه خود می‌توانید از دفترهای مختلف برای درست کردن بولت ژورنال استفاده کنید.
ابراهیم محمدپور . 8 شهریور 1401
مطالب خیلی مفید و کاربردی بود