مربای بالنگ یکی از خوشمزه‌ترین انواع مربا است که به راحتی می‌توانید در منزل با میوه بالنگ درست کنید. طرز درست کردن مربای بالنگ با آهک و بدون آهک مرسوم است. برای پخت مربای بالنگ خانگی که خواص زیادی برای دستگاه گوارش، کلیه و کبد دارد، باید فوت و فن‌هایی را رعایت کنید. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش طرز تهیه مربا بالنگ مجلسی به ۲ روش بدون آهک و با آهک به همراه نکات کلیدی تهیه آن را بخوانید.
مواد لازم برای تهیه مربای بالنگ بدون آهک
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| بالنگ | ۱ کیلوگرم |
| شکر | ۱ تا ۱ و نیم کیلوگرم |
| گلاب | ۱/۲ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| آب | ۵ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| آبلیمو | ۳ قاشق مرباخوری |
میران کالری در ۱۰۰ گرم مربای بالنگ: حدود ۶۰ کالری
مدت زمان آماده‌سازی مواد: ۱ ساعت
مدت زمان پخت مربای بالنگ بدون آهک: ۱ ساعت
مراحل طرز تهیه مربای بالنگ بدون آهک
برای درست کردن مربای بالنگ بدون آهک به حدود ۱ ساعت زمان برای آماده‌سازی مواد نیاز دارید. این مربا حدود ۱ ساعت هم باید بپزد تا کاملا جا بیفتد. وقتی مربا بالنگ به غلظت کافی رسید، می‌توانید آن را یا در یخچال نگهداری کنید و همراه با صبحانه میل کنید یا در تهیه انواع دسر، انواع کیک، چیزکیک و … از آن استفاده کنید.
مرحله اول: بالنگها را خرد و آماده کنید
در اولین قدم از طرز تهیه مربای بالنگ، پوست زرد رنگ بالنگ را خیلی نازک برش بزنید. بالنگها را از وسط با چاقو برش بزنید و پرده‌های بالنگ یا مغز آن را بیرون بیاورید. حالا بالنگها را به شکل دلخواه برش بزنید.
مرحله دوم: بالنگهای برش‌زده را بجوشانید
در این مرحله از طرز تهیه مربای بالنگ بدون آهک باید بالنگهای برش زده را در قابلمه بریزید و روی آن‌ها را با آب سرد بپوشانید. قابلمه را روی حرارت بگذارید و صبر کنید تا آب داخل قابلمه شروع به جوشیدن کند. بعد از این که آب جوشید، به مدت ۵ دقیقه صبر کنید ولی در این مدت درب ظرف را باز بگذارید.
مرحله سوم: بالنگها را چند بار بجوشانید و آبکش کنید
بعد از جوشیدن بالنگها، در این مرحله از طرز تهیه مربای بالنگ خانگی باید آن‌ها را آبکش کنید. روی بالنگها مقداری آب سرد بریزید و کاملا آن‌ها را بشویید. سپس برای گرفتن تلخی مربای بالنگ برای بار دوم بالنگهای آبکش شده را در قابلمه بریزید و به آن آب اضافه کنید. قابلمه را روی حرارت بگذارید و ۵ دقیقه دیگر بجوشانید. دوباره آن را آبکش کنید. این کار را ۳ تا ۴ مرتبه انجام دهید تا تلخی بالنگها به طور کامل گرفته شود.
مرحله چهارم: بالنگها را با شکر بجوشانید
در این مرحله از طرز تهیه مربای بالنگ بعد از اینکه بالنگها را چندین مرتبه جوشاندید و آب آن‌ها را دور ریختید، با دست روی بالنگها را فشار دهید تا آب اضافی خود را از دست بدهند و تقریبا بدون آب و خشک شوند تا مربای بالنگ کپک نزند. بالنگها را بچشید تا طعم تلخ نداشته باشند. آن‌ها را دوباره در قابلمه بریزید و شکر را اضافه کنید. صبر کنید تا مربا به مدت ۴۵ دقیقه روی حرارت گاز بمانند و بجوشد.
در صورت تمایل می‌توانید شکر را به صورت آنلاین، حضوری و تلفنی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش تهیه کنید.
مرحله پنجم: گلاب و آبلیمو را به مربای بالنگ اضافه کنید
در این مرحله از طرز تهیه مربای بالنگ درب قابلمه را روی آن قرار ندهید تا شهد مربا بجوشد و غلظت کافی پیدا کند. در ۱۵ دقیقه پایان پخت، گلاب را به مواد داخل قابلمه اضافه کنید. دوباره اجازه دهید گلاب هم طعم و عطر خودش را به مربای بالنگ بدهد. در ۱۰ دقیقه پایانی پخت هم آبلیمو را به مربای بالنگ اضافه کنید. وقتی شربت مربا غلیظ شد، شعله گاز را خاموش کنید.
در صورت تمایل می‌توانید آبلیمو و گلاب را به صورت آنلاین، حضوری و تلفنی از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری کنید.
مرحله ششم: مربای بالنگ را در بطری‌های شیشه‌ای تمیز و خشک بریزید
مربای بالنگ باید در قابلمه سرد شود. سپس مربا را در ظروف شیشه‌ای تمیز و استریل شده و خشک بریزید و درب ظرف را محکم ببندید. ظرف شیشه‌ای مربای بالنگ را به مدت یک شبانه‌روز به صورت وارونه قرار دهید تا هوای اضافی داخل شیشه‌ها گرفته شود. سپس شیشه‌های حاوی مربای بالنگ را در یخچال نگهداری کنید.
مواد لازم برای تهیه مربای بالنگ مجلسی با آهک
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| آب | ۱ لیتر |
| آهک | ۱ کیلوگرم |
| بالنگ | ۱ کیلوگرم |
| شکر | ۱ کیلوگرم |
| گلاب | ۱ یا ۲ قاشق غذاخوری |
| آبلیمو | ۱ قاشق غذاخوری |
مراحل طرز تهیه مربای بالنگ مجلسی با آهک
در شیوه طرز تهیه مربا بالنگ با آهک، بعد از پخت بالنگ، مربا ظاهر زیباتری خواهد داشت و شکل خود را بیشتر حفظ می‌کند. در این روش میزان پروتئین مربا بیشتر خواهد بود، چون مواد مغذی بالنگ همراه با آب جوش از بین نخواهد رفت. آهکی که در طرز تهیه مربا بالنگ با آهک استفاده می‌شود، باید از نوع آهک هیدراته یا هیدروکسید کلسیم باشد که درجه خلوص بالایی هم داشته باشد.
مرحله اول: آب آهک را درست کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه مربای بالنگ با آب آهک، آهک و آب را مخلوط کنید. به ازای هر یک کیلوگرم بالنگ، یک کیلوگرم آهک هیدراته استفاده کنید. یک لیتر آب را با یک کیلوگرم آهک مخلوط کنید و هم بزنید. آب آهک را به مدت ۲ تا ۳ ساعت در مکان دور از دسترس قرار دهید تا ته‌نشین شود.
مرحله دوم: بالنگها را در آب آهک بخوابانید
در این مرحله از طرز تهیه مربای بالنگ مجلسی، بعد از اینکه آب روی آهک، صاف و شفاف شد، آب آهک شفاف را در ظرف دیگری بریزید. بالنگها را به روشی که در طرز تهیه مربای بالنگ شرح دادیم، خرد کنید و آن‌ها را در ظرف آب آهک بریزید. ۲ تا ۳ ساعت صبر کنید تا آب آهک تلخی بالنگ را بگیرد و بافت بالنگ تردتر شود. سپس بالنگها را در آبکش بریزید و آن‌ها را به خوبی بشویید تا آهک خود را از دست بدهد.
مرحله سوم: مربای بالنگ را بپزید
در این مرحله از طرز تهیه مربا بالنگ با آهک، بالنگهای آبکش شده را در یک قابلمه بریزید و روی آن را با آب بپوشانید. قابلمه را روی حرارت قرار دهید. شکر را اضافه کنید و اجازه دهید مواد با هم بجوشند و مایه مربا یا شربت آن غلیظ شود. در ۱۰ دقیقه پایانی گلاب و آبلیمو را هم اضافه کنید. بعد از پخت مربای بالنگ، آن را در بطری‌های شیشه‌ای درب‌دار بریزید و سرو کنید.
تست غلظت مربای بالنگ
شهد مربای بالنگ مثل تمام انواع مربا باید به غلظت مناسب برسد تا شکرک نزند. برای تست غلظت مربا یک روش آسان به شما یاد می‌دهیم. بعد از ۱ ساعت که از پخت مربا گذشت یک قطره از شهد مربا را با قاشق خشک و تمیز بردارید و در یک لیوان آب سرد بریزید. اگر شهد به ته لیوان رسید و متلاشی نشد (مثل عسل) غلظت مربا به قوام کافی رسیده است. اما اگر شهد متلاشی شد مربا هنوز برای غلیظ شدن به زمان بیشتری نیاز دارد. در این صورت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه دیگر به مربای بالنگ زمان بدهید تا شهد مربا غلیظ شود.
یک روش دیگر هم این است که مقداری از شهد مربا را در کاسه بریزید تا سرد شود سپس آن را بین دو انگشت خود فشار دهید. اگر شهد مربا حالتی چسبنده دارد، یعنی آماده است.
نکات و فوت و فن‌های طرز تهیه مربای بالنگ خانگی
- نکته مهمی در دستور پخت مربای بالنگ این است که بالنگ‌هایی برای مربا بهتر هستند که روی پوستشان برجستگی کمتری داشته باشد چون پوستشان بهتر جدا می‌شود.
- اگر بخواهیم مربای بالنگ شبیه به گل رز شود، باید بالنگ را به صورت نازک مثل پوست گرفتن برش بدهیم.
- بالنگ‌هایی که اندازه کوچک‌تری دارند، عطرشان نیز قوی‌تر است. معمولا بالنگهای کوچک‌تر، پوستی صاف و ضخیم‌تر نسبت به انواع درشت آن دارند.
- بهتر است میزان شکر و بالنگ را به صورت یکسان در نظر بگیرید. یعنی به ازای هر ۱ کیلوگرم بالنگ، ۱ کیلوگرم شکر استفاده کنید. البته میزان استفاده از شکر به سلیقه خودتان هم بستگی دارد و می‌توانید آن را کمتر یا بیشتر هم در طرز تهیه مربای بالنگ استفاده کنید.
- بهترین بطری‌ها برای نگهداری مربای بالنگ، بطری‌های شیشه‌ای با در(ب) فلزی سالم و بدون هرگونه زنگ‌زدگی است. سعی کنید مرباهای خود را در بطری‌هایی که سایز کوچک‌تر دارند، بریزید تا زودتر تمام شود.
- مربای بالنگ را می‌توانید به مدت حدود ۵ تا ۶ ماه در یخچال نگهداری کنید ولی هر چه زودتر آن را مصرف کنید، بهتر است.
- بد نیست بدانید در صورتی که مربا بیش از اندازه بجوشد و آب و عصاره خود را از دست بدهد، شکرک خواهد زد.
- استفاده از ۱ یا ۲ قاشق غذاخوری آبلیمو یا کمی جوهر لیمو در طرز تهیه مربای بالنگ، باعث پیشگیری از کپک زدن مربا خواهد شد. این مواد را در ۵ یا ۱۰ دقیقه پایانی زمان پخت، به مربای خود اضافه کنید.
- اگر تا قبل از اینکه مربای بالنگ را در شیشه بریزید، مشاهده کردید که مربا کمی آب انداخته است، دوباره به آن حرارت دهید تا آب آن تبخیر شود.
- برای این که طعم و عطر مربای بالنگ قوی‌تر و خوشمزه‌تر شود، کمی دارچین و هل هم به مواد لازم طرز تهیه مربا می‌توانید اضافه کنید. میزان استفاده از این چاشنی‌ها، به سلیقه خودتان بستگی دارد. در صورت تمایل دارچین و هل را به صورت آنلاین، حضوری و تلفنی از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری کنید.
- برای زیباتر شدن ظاهر مربای بالنگ، می‌توانید آن را به شکل دلخواه قالب بزنید. مثلا از قالب‌های با طرح گل رز یا قلب و … می‌توانید استفاده کنید.
- برای طرز تهیه مربای بالنگ حتما لازم نیست پوست میوه را از مغز آن جدا کنید. بهتر است برش‌ها را طوری بزنید که پوست و گوشت میوه به هم وصل باشند. پوست میوه بالنگ دارای عطر خاص و فوق‌العاده و ماده اصلی در طرز تهیه مربای بالنگ خواهد بود پس پوست آن را نازک برش بزنید.
- در مدت زمانی که بالنگ را می‌جوشانید تا تلخی آن گرفته شود، بهتر است شعله گاز را زیاد کنید تا آب زود به جوش بیاید و بعد هم آن را آبکش کنید.
- درب ظرف را تا زمان پخت مربا روی آن قرار ندهید چون باعث تیره شدن رنگ مربای بالنگ خواهد شد.
- بهترین ظرف برای درست کردن انواع مربا از جمله مربای بالنگ قابلمه مسی یا قابلمه لعابی است. این ظروف باعث می‌شوند رنگ مربا شفاف و خوشرنگ شود.
- برای اینکه مربا شکرک نزند اولین نکته این است که بعد از پختن کامل میوه باید شکر را اضافه کنید چون شکر روی میوه‌ای که کاملا نپخته سفت می‌شود و همین باعث شکرک زدن مربا می‌شود.
- در طرز تهیه مربای بالنگ خانگی می‌توانید با استفاده از قالب پوست بالنگ را به شکل دلخواه برش دهید و سپس تلخی آن را بگیرید.
- بعد از این که مربای بالنگ شما آماده شد، به مدت یک روز آن را در آشپزخانه بگذارید. در صورتی که در مربا آب جمع شد، می‌توانید ۱۰ دقیقه دیگر آن را بجوشانید.
- اضافه کردن مقداری بهار نارنج، خلال پسته و خلال بادام به مربای بالنگ عطر و طعم بی‌نظیری می‌بخشد. می‌توانید خلال پسته و بادام را به صورت آنلاین، حضوری و تلفنی از فروشگاه‌های افق کوروش تهیه کنید.
- برای این که مربای بالنگ شما خوشرنگ شود، می‌توانید مقداری زعفران دم‌کرده به آن اضافه کنید. البته به خاطر داشته باشید که این مربا عطر فوق‌العاده‌ای دارد و نیازی به اضافه کردن هیچ طعم‌دهنده‌ای به آن نیست. می‌توانید زعفران را به صورت آنلاین، حضوری و تلفنی از فروشگاه‌های افق کوروش تهیه کنید.
- مربای بالنگ مثل دیگر انواع مرباهای خانگی باید به اندازه بجوشد و شهد مربا غلیظ شود، در غیر این صورت ممکن است پس از مدتی کپک بزند.
- طبع مربای بالنگ معمولا متعادل است و از همین رو همه افراد می‌توانند به راحتی از آن استفاده کنند.
- از مهم‌ترین خواص مربای بالنگ می‌توان به تقویت قلب، تقویت معده و کبد، سم‌زدایی کبد و از بین بردن نفخ معده اشاره کرد.
سوالات متداول
چطور تلخی بالنگ را برای مربا بگیریم؟
برای گرفتن تلخی بالنگ می‌توانید از آب آهک استفاده کنید. اگر آب آهک در دسترس نداشتید، بالنگهای خرد شده را ۳ تا ۴ مرتبه با آب بجوشانید و آبکش کنید.
آب آهک را چطور درست کنیم؟
آهکی که برای درست کردن مربای بالنگ استفاده می‌کنید، باید آهک کُشته یا آهک هیدراته (هیدروکسید کلسیم) باشد. باید یک کیلو آهک را با یک لیتر آب حل کنید تا محلول شیری رنگ داشته باشید. سپس آب آهک را در مکانی ساکن بگذارید تا ته‌نشین شود و آب روی آهک را استفاده کنید.
