چای زغالی، چای آتیشی، چای هیزمی، چای دودی یا چای روی منقل، همگی در اصل یک نوع چای هستند که طعم و عطر زغالی و دودی دارند و نوشیدن آن، بسیار دلچسب و لذیذ است و برای سرو در کنار پیشنهاد غذا در طبیعت حسابی میچسبد. هر چند چای ذغالی و هیزمی در طبیعت حسابی پرطرفدار است، اما اگر در خانه هم باشید، میتوانید چای آتیشی را روی منقل و در باکلن، حیاط یا حیاط خلوت درست کنید و از طعم و عطر آن لذت ببرید. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش ما طرز تهیه چای زغالی در خانه یا طبیعت و نکات دم کردن چای زغالی و راز خوشمزه شدن چای آتیشی را به شما آموزش خواهیم داد.
طرز تهیه چای ذغالی در یک نگاه
برای درست کردن چای زغالی روی آتش هیزم، یک قوری آب روی زغال گداخته بگذارید. به آب، چوب دارچین، گلاب، هل و جوز هندی تراشیده شده اضافه کنید. درب کتری را باز بگذارید تا آب در زمان جوشیدن، عطر و طعم دودی بگیرد. چای خشک را با آب سرد بشویید و کنار بگذارید.
بعد از جوشیدن آب، چای و زعفران دم کرده را در کتری بریزید. اجازه دهید چای یک قل بخورد و از روی حرارت بردارید. درب کتری را روی آن بگذارید. کتری را روی یک سطح سنگی یا آجری بگذارید و چند تکه زغال، اطراف کتری بچینید تا چای سرد نشود و دم بکشد. بعد از حدود ۲۰ دقیقه، چای ذغالی شما دم کشیده است. میتوانید چای را با شیرینکننده دلخواه خود میل کنید.
برای مطالعه مواد لازم، جزییات و مراحل طرز تهیه چای ذغالی ادامه این مطلب را بخوانید.
مواد لازم برای تهیه چای ذغالی
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
آب | ۲ لیوان فرانسوی دستهدار |
چای (ترجیحا ایرانی) | ۲ قاشق غذاخوری |
گلاب | ۱ قاشق چایخوری |
هل | ۲ تا ۳ عدد |
چوب دارچین | ۲ تکه |
جوز هندی | نوک قاشق چایخوری |
ذغال، منقل و کتری | برای دم کردن چای آتشی |
زعفران (دم کرده غلیظ) | به مقدار دلخواه |
نبات یا قند یا شیرین کننده دلخواه | برای سرو چای آتیشی |
مدت زمان آمادهسازی مواد اولیه: ۱۰ دقیقه
مدت زمان آمادهسازی چای زغالی: ۳۰ دقیقه
مراحل طرز تهیه چای زغالی یا آتیشی
چای ذغالی را میتوانید روی منقل یا روی زغال چوب و در طبیعت درست کنید. در ادامه طرز تهیه چای زغالی اصیل مرحله به مرحله را به روش زیر دنبال کنید.
مرحله اول: مواد اولیه را آماده کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه چای آتیشی روی ذغال، ذغالها را در منقل بریزید یا اگر در طبیعت هستید، چوبها را جمع کرده و زغال درست کنید. در این فاصله، با چاقو، پوسته جوز هندی را به اندازه نوک قاشق غذاخوری یا چایخوری بتراشید و کنار بگذارید.
در صورت تمایل میتوانید ذغال را از فروشگاههای افق کوروش به روشهای خرید حضوری و اینترنتی خریداری کنید.
مرحله دوم: آب را جوش بیاورید
اجازه دهید، زغالها به صورت یکنواخت گداخته و سرخ شوند. سپس در کتری آب بریزید و به آن، جوز هندی تراشیده شده، دانه هل، چوب دارچین و گلاب را اضافه کنید. کتری را روی زغالهای گداخته بگذارید و درب آن را باز بگذارید و نبندید تا آب، عطر زغال به خودش بگیرد.
برای خرید گلاب و چوب دارچین میتوانید از فروشگاههای افق کوروش به روشهای خرید حضوری و اینترنتی اقدام کنید.
مرحله سوم: چای را آماده کنید
در فاصلهای که آب در حال جوش آمدن است، چای خشک ایرانی را در یک صافی کوچک مخصوص چای یا توری پارچهای بریزید و زیر آب سرد بگیرید تا گرد و خاک چای شسته شود. چای را کنار بگذارید.
شما میتوانید انواع چای ایرانی و خارجی باکیفیت را به روشهای خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش خریداری کنید.
مرحله چهارم: چای را اضافه کنید
در این مرحله از درست کردن چای ذغالی، وقتی آب شروع به جوشیدن کرد و عطر زغالی گرفت، چایی را که شسته بودید، در کتری بریزید. زعفران دم کرده را هم اضافه کنید و اجازه دهید یک قل بخورد. سپس قوری را از روی زغال بردارید.
برای خرید زعفران باکیفیت میتوانید از فروشگاههای افق کوروش به روشهای خرید حضوری و اینترنتی میتوانید اقدام کنید.
مرحله پنجم: چای زغالی را دم کنید
در آخر، کتری را روی یک سنگ یا سطح صاف سنگی بگذارید. دور کتری را چند زغال بچینید و درب کتری را ببندید. اجازه دهید چای زغالی به آرامی دم بکشد ولی با حرارت زغال همراه باشد تا یخ نکند. حدود ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت صبر کنید تا چای رنگ بدهد و دم بکشد. سپس چای را با نبات یا قند یا شیرینکننده دلخواه خود میل کنید.
شما میتوانید انواع شیرین کننده مثل قند، نبات و … را به روشهای حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش تهیه کنید.
طرز تهیه چای ذغالی در سماور
برای طرز تهیه چای ذغالی با سماور زغالی، تنوره را از داخل سماور جدا کنید و داخل آن زغال بگذارید. تنوره سماور را روی شعله بگذارید تا زغالها مشتعل و گداخته شوند. سپس چند تکه زغال خام روی زغالهای مشتعل شده قرار دهید و تنوره را داخل سماور بگذارید. سماور را روی پایه اصلی قرار دهید. داخل بدنه سماور را آب کنید و منتظر شوید تا آب بجوشد. سپس چای را دم کنید.
برای دم کردن چای، چای شسته و آبکش شده را در قوری بریزید و افزودنیهای دلخواه مثل گلاب، هل، چوب دارچین و جوز هندی را اضافه کنید. روی چای و عطردهندههای چای، آب جوش بریزید و قوری را روی سماور بگذارید. حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه صبر کنید تا چای به آرامی دم بکشد و رنگ بدهد. سپس چای ذغالی را در استکان یا لیوان بریزید و میل کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه چای مجلسی در قوری و روی سماور
نکات مهم در طرز تهیه چای ذغالی آتیشی
- برای طرز تهیه چای زغال اخته آتیشی، به جای چای سیاه، از زغال اخته خشک یا تازه استفاده کنید و مراحل بالا را دنبال کنید.
- شما میتوانید انواع چای زغالی را مانند روش بالا درست کنید و انواع چای را با چای سیاه جایگزین کنید.
- عطردهندههای مختلف مثل دارچین، گلاب، هل و جوز هندی، میتوانند عطر بسیار خوشی به چای آتیشی اضافه کنند. اما سعی کنید در حدی این عطردهندهها را اضافه کنید که طعم چای زیر عطر این چاشنیها گم نشود.
- هر کدام از چاشنیها را در دسترس نداشتید، میتوانید از دستور تهیه چای ذغالی، حذف کنید.
- اضافه کردن بیش از حد جوز هندی، باعث ایجاد یک لایه چربی روی چای زغالی میشود.
- زعفران دم کرده را میتوانید به همراه چای یا ۵ دقیقه قبل از دم کردن چای به قوری اضافه کنید. هر چه دیرتر زعفران دم کرده را اضافه کنید، عطر آن بیشتر میماند.
- اگر از رشتههای زعفران استفاده میکنید، بهتر است همزمان با افزودن چای، زعفران را هم به آب جوش اضافه کنید.
- برای اینکه چای زغالی خیلی تیره نباشد، میتوانید یک قوری جداگانه آب روی زغال بگذارید تا بجوشد و بعد از دم شدن چای زغالی، مقداری از چای ذغالی و آب جوش زغالی را با هم میکس کنید تا به رنگ دلخواهتان برسید.
فوت و فنهای خوشمزه شدن چای ذغالی
برای خوشرنگ شدن چای زغالی چه کنیم؟
- برای اینکه چای آتیشی روی زغال، خوشرنگ شود، سعی کنید حتما از چای ایرانی استفاده کنید و قبل از ریختن چای در قوری یا کتری، چای خشک را با آب سرد بشویید. این کار باعث میشود وقتی چای را به آب جوش اضافه کردید، به چای شوک وارد شود و رنگ بدهد.
- همچنین گرفته شدن گرد و خاک چای، به خوشرنگ و درخشان شدن چای زغالی کمک میکند.
- از پودر دارچین در چای زغالی استفاده نکنید. چوب دارچین گزینه بهتری است و رنگ چای را عوض یا کدر نمیکند.
چرا چای زغالی تلخ میشود؟
دلیل تلخ شدن چای زغالی یا هیزمی، جوشیدن آن است. چای نباید بجوشد، بلکه باید به آرامی دم بکشد. بنابراین، بعد از اضافه کردن چای و با اولین قل که خورد، کتری یا قوری را از روی حرارت بردارید و روی چند تکه زغال بگذارید و درب آن را ببندید تا چای به آرامی دم بکشد.