تجارت سریع (Q-Commerce) تحویل محصولات در عرض یک ساعت پس از سفارش است. تحویل سریع محصولات تا چند سال پیش رویایی دور از ذهن بود. اما این مفهوم اکنون در شرکت‌های خرده فروشی مطرح در دنیا، به عنوان بخشی از واقعیت خرید جا افتاده است. شرکت‌هایی مانند Getir استانبول، Gorillas از برلین و یا Blinkit از هند از جمله کمپانی‌های مطرحی هستند که خدمات تحویل سریع خود را مدت‌ها است که راه اندازی کرده‌اند. در این مقاله از سرویس علم و تکنولوژی در مجله کوروش به بررسی تجارت سریع یا همان کوییک کامرس و مزایا و معایب آن پرداخته‌ایم.
تجارت سریع (Q-Commerce) چیست؟
تجارت سریع (Q-Commerce) بیزینس مدلی از تجارت الکترونیک است که بر اساس تحویل سریع کالا تدوین شده است. یعنی کسب و کارها تمایل دارند اقلام سفارش داده شده را ظرف کمتر از یک ساعت پس از ثبت سفارش به مشتریان تحویل دهند. این نوع تحویل سریع در بازار باعث ایجاد حوزه صنعتی جدیدی تحت عنوان کوییک کامرس شده است.
بیزینس مدل تجارت سریع (Q-Commerce) بر اساس ترکیب مزایای تجارت الکترونیک (انجام تجارت با استفاده از اینترنت) و تجربه خرید سنتی (تکمیل تجارت در عرض چند دقیقه) است. این مدل بر اساس افزایش سرعت در زمان خرید آنلاین است. در حال حاضر معمولا شرکت‌ها و کسب و کارهایی که در زمینه تحویل مواد غذایی فعالیت می‌کنند، رویکرد بیشتری به سمت تجارت سریع دارند. آن‌ها در بسیاری مواقع پروسه تحویل کالا را با سرعت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طی می‌کنند.
با این حال می‌توان این گونه گفت که تجارت سریع همان تجارت الکترونیک در یک آواتار جدید، سریع‌تر و محلی‌تر است. شرکت‌های فعال در زمینه کوییک کامرس محله‌های شهرهای بزرگ را از طریق شبکه انبارهای خرد خود تحت پوشش قرار می‌دهند. این پوشش‌دهی از طریق فروشگاه‌های ابری یا فروشگاه‌های دارک استور صورت می‌گیرد. به زبان ساده، کوییک کامرس تجارت الکترونیکی سنتی را با نوآوری برای تحویل در سریع‌ترین زمان ممکن ترکیب کرده است.
ویژگی‌های تجارت سریع (Q-Commerce)
بیزینس مدل تجارت سریع (Q-Commerce) بر مبنای ویژگی‌های خاصی طراحی شده است که آن را از سایر بیزینس مدل‌ها متمایز می‌کند. این ویژگی‌ها شامل موارد زیر است:
- زمان سریع تحویل: تمرکز اصلی تجارت سریع، تحویل سریع‌تر کالا است. کالاهایی که از طریق یک پلتفرم خریداری شده و مخاطب انتظار دارد تا یک فرایند راحت و به صرفه از نظر زمانی را طی کند.
- راحتی: راحتی یکی از مهم ترین ویژگی های کوییک کامرس است که به مشتریان این امکان را می‌دهد تا در هر زمان و هر مکان و تنها با ضربه زدن بر روی گوشی هوشمند خود امکان خرید دلخواه را داشته باشند.
- تحویل در هر زمان: تجارت سریع (Q-Commerce) به مشتریان این امکان را می‌دهد که سفارش خود را در هر زمانی که مناسب می‌بینند، تحویل بگیرند. این نوع تجارت مشتریان را به ساعات کاری ثابت محدود نمی‌کند.
- اطمینان: از آن جایی که معمولا برندهای معتبر از این روش استفاده می‌کنند، مشتریان می‌توانند از تحویل و کیفیت کالای خود اطمینان داشته باشند.
- نرخ پایین: برندهای فعال در زمینه کوییک کامرس، اغلب کالای خود را به صورت عمده خریداری می‌کنند. این موضوع باعث کاهش میانگین هزینه هر محصول می‌شود. به همین دلیل آن ها قادر هستند تا تخفیف‌های سودآوری را ارائه دهند.
- پیگیری سفارش: ردیابی سفارش، یکی از ویژگی‌های مهم تجارت سریع (Q-Commerce) است که به مشتریان اجازه می‌دهد به راحتی بتوانند سفارش های خود را پیگیری کنند.
- سبد خرید: شرکت‌های فعال در زمینه تجارت سریع، معمولا اپلیکیشن‌های خود را به گونه‌ای توسعه می‌دهند که کاربران بتوانند چندین محصول را به راحتی از یک پلتفرم سفارش دهند.
مزایای تجارت سریع (Q-Commerce)
مدل تجارت سریع (Q-Commerce) دارای مزایای نسبتا بیشتری در مقایسه با تجارت الکترونیک سنتی است. در اینجا نگاهی به برخی از این مزایا انداخته‌ایم.
بهبود تجربه مشتری
تجارت سریع (Q-Commerce) بر سرعت تحویل کالا، تجربه مشتری و کارآمدی تحویل تمرکز دارد. سرعت و کارایی شرکت‌هایی که محصولات را به مشتریان تحویل می‌دهند، تضمین می‌کند که آن ها در زمان و هزینه صرفه جویی کردند. در عین حال دیگر مشتریان نیازی به صرف زمان برای رفتن به بازار و مقایسه قیمت‌ها ندارند. همه این‌ها باعث بهبود تجربه مشتری می‌شود. مشتریان می‌توانند همه چیز را در عرض چند دقیقه درب منزل تحویل بگیرند.
پیشنهاد فروش منحصر به فرد رقابتی
تجارت سریع (Q-Commerce) با معرفی سیستم تحویل در مقصد نهایی (Last Mile Delivery) با کمترین هزینه، بازار جدیدی ایجاد کرده است. این امر به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که نه تنها با فروشگاه‌های تجارت الکترونیک، بلکه با بازارهای محلی در حالی که راحتی بیشتر و قیمت‌های پایین‌تری را ارائه می‌دهند، رقابت کنند. سیستم تحویل سریع، برندها را قادر می‌سازد تا در بازار رقابتی به عنوان یک برند منحصر به فرد، جایگاه خود را حفظ کنند.
فرصتی برای شرکا در زمینه تحویل کالا
شرکت‌های تجارت سریع (Q-Commerce) فرصت‌های شغلی را برای بسیاری از افراد که در زمینه تحویل کالا فعال هستند، ارائه می‌دهند. بسیاری از افراد بر مبنای بیزینس مدل تعریف شده در این نوع تجارت، می‌توانند در شرایطی که برای یک شرکت دیگر استخدام شده‌اند، به صورت پاره وقت و بر مبنای زمان آزاد خود با این شرکت‌ها کار کرده و درآمدی بیشتر به دست آورند. در عین حال فرصت‌های شغلی زیادی برای افرادی که قبلا بیکار بوده‌اند و هیچ منبع درآمد ثابتی نداشته‌اند، نیز ایجاد می‌شود.
پتانسیل رشد
تجارت سریع (Q-Commerce) با باز کردن فروشگاه‌های ابری در شهرها یا کشورهای مختلف، فرصتی برای گسترش و توسعه بازار فراهم می‌کند. علاوه بر این با گذشت زمان، استارت‌آپ‌های فعال در این نوع کسب و کار می‌توانند مدل کسب و کار خود را تغییر داده و علاوه بر تحویل، خدمات متعدد دیگری نیز به آن اضافه کنند.
همچنین نباید فراموش کرد که روند رشد از این طریق، سریع‌تر از شرکت‌های تجارت الکترونیک سنتی صورت می‌گیرد. چرا که استارت‌آپ‌های مختلف می‌توانند عملیات تحویل کالا را با خیال راحت برون سپاری کنند و همزمان تجارت خود را گسترش دهند.
معایب تجارت سریع (Q-Commerce)
مهم نیست که یک سیستم تحویل سریع چقدر کارآمد باشد. قطعا چنین سیستمی، معایبی نیز به همراه دارد. در ادامه به برخی از این معایب اشاره کرده‌ایم.
هزینه عملیاتی بالا برای راه اندازی
عملیات تحویل در تجارت سریع (Q-Commerce) با هزینه اولیه بالایی همراه است. چرا که شرکت‌ها باید زیرساخت‌ها و امکانات مورد نیاز برای تحویل به مقصد نهایی را فراهم کنند. این هزینه‌ها شامل راه‌اندازی یک واحد انبارداری به منظور ذخیره‌سازی محصولات است. استخدام و آموزش شرکای تحویل کالا و تجهیز این شرکا به ابزار لازم برای تحویل کالا نیز هزینه‌بر است. هزینه‌های بالا مرتبط با این نوع شیوه تحویل، رقابت استارت آپ‌های حوزه کوییک کامرس را در بازار دشوار کرده است.
خطرات برای اقتصاد محلی
مدل تحویل تجارت سریع (Q-Commerce) به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا نیاز به بازارهای محلی را حذف کرده و یا کاهش دهند. این موضوع می‌تواند به کسب و کارهای محلی موجود آسیب برساند. چرا که معمولا خرید نیازهای روزانه به صورت آنلاین، راحت تر از سفر در بازار محلی است. بنابراین در ادامه، کاهش ورود به بازارهای محلی می‌تواند بر کل اقتصاد منطقه نیز تاثیر بگذارد.
سخن پایانی
تجارت سریع (Q-Commerce) یک مدل تحویل کالا در شرایط ایده آل برای مصرف کنندگان است. مشتریان می‌توانند از طریق پلتفرم‌های آنلاین و وب‌سایت‌های تجارت الکترونیک، کالاهای مورد نیاز خود را به راحتی سفارش داده و در کمترین زمان ممکن تحویل بگیرند.
کوییک مارکتینگ در حال حاضر به عنوان یک مزیت رقابتی برای شرکت‌های فعال در حوزه خرده فروشی محسوب می‌شود. این نوع تجارت در حال حاضر، در کشورهای مختلف در حوزه مواد غذایی و خوراکی بیشتر توسعه یافته است.با این حال صنعت خرده فروشی برای ورود فعال در این حوزه نیازمند صرف هزینه نسبتا زیاد و تغییر چشمگیر در برخی زیرساخت‌ها دارد.
منابع: feedough, dataissacred
