«کابوس قبل از کریسمس (The Nightmare Before Christmas)» یک انیمیشن موزیکال در ژانر خیال‌پردازی به کارگردانی هنری سیلیک و نویسندگی و تهیه‌کنندگی تیم برتون و محصول سال ۱۹۹۳ است. مدت‌هاست که در اینترنت بحث‌های زیادی پیرامون انیمیشن کابوس پیش از کریسمس و اینکه این انیمیشن باید در دسته فیلم‌های هالووین یا فیلم‌های کریسمسی قرار گیرد مطرح است، هر چند به نظر ما در سرویس فیلم و هنر مجله کوروش هر دو صحیح است، اما بهتر است تا پایان این مطلب همراه ما باشید تا بیشتر درباره انیمیشن جذاب با حال و هوای تاریک انیمیشن کابوس پیش از کریسمس بدانید.
مشخصات انیمیشن «کابوس قبل از کریسمس (The Nightmare Before Christmas)»
ژانر: خیال‌پردازی، خانوادگی
کارگردان: هنری سیلیک
تهیه‌کننده: تیم برتون
نویسنده: تیم برتون
صداپیشگان: دنی الفمن، کریس ساراندون، کاترین اوهارا، ویلیام هیکی، گلن شادیکس، پل روبنس، کن پیج
موسیقی: دنی الفمن
تدوین: استن وب
محصول کشور: آمریکا
زبان اصلی: انگلیسی
مدت زمان: ۷۶ دقیقه
تولیدکننده: والت دیزنی پیکچرز ، تاچ‌استون پیکچرز، اسکلینگتون پرادکشنز
تاریخ اکران: ۱۳ اکتبر ۱۹۹۳
بودجه: ۲۴ میلیون دلار
فروش گیشه: ۹۱،۵ میلیون دلار
امتیاز آی‌ام‌دی‌بی (IMDb): ۸
امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵٪
امتیاز متاکریتیک: ۸۲٪
کابوس قبل از کریسمس از کلاسیک‌های تیم برتون
انیمیشن کابوس قبل از کریسمس، یک فیلم انیمیشن استاپ‌موشن است که در آن جک اسکلینگتون، پادشاه کدو تنبل‌های شهر هالووین تصمیم می‌گیرد که تعطیلات دیگری به جز هالووین از جمله کریسمس را کشف کند و تلاش‌های او برای درک ماهیت این تعطیلات و همینطور شخصیت محبوب بابا نوئل وقتی به اشتباه از مسیر خود منحرف می‌شود فاجعه‌ای به راه می‌اندازد.
این فیلم انیمیشن را هنری سلیک کارگردانی کرده و گروهی از صداپیشگان خوش قریحه از جمله کریس ساراندون، کاترین اوهارا، ویلیام هیکی، کن پیج، گلن شادیکس و اد آیوری استعداد بی‌نظیر خود در گویندگی را به نمایش گذاشته‌اند.
تیم برتون در ساخت این پروژه سینمایی با مشکل مواجه شد و سرانجام تصمیم گرفته شد که انیمیشن کابوس قبل از کریسمس از تاچ‌استون پیکچرز اکران شود؛ چرا تصور می‌شد این انیمیشن با توجه به مضمون وهم‌آلود خود تاریک‌تر و ترسناک‌تر از تولیدات والت دیزنی پیکچرز است و به این جهت بهتر است که از سوی استودیوی دیگری اکران شود!
با این حال، کابوس قبل از کریسمس به سرعت به محبوبیت بی‌سابقه‌ای دست یافت و منتقدان و تماشاگران استقبال گرمی از آن به عمل آوردند تا حالا از آن به عنوان یکی از کلاسیک‌های برتون یاد شود. انیمیشن کابوس قبل از کریسمس تا به حال چندین بار به روش‌های مختلفی اکران عمومی شده و توانسته درآمد سرشاری تنها بالغ بر ۷۵ میلیون دلار در آمریکا داشته باشد و جزو پرفروش‌ترین انیمیشن‌های تاریخ سینمای دنیاست.
خلاصه داستان کابوس قبل از کریسمس
جک اسکلینگتون در سرزمین هالووین، پادشاه کدو تنبل‌های شهر است و اهالی ترسناک شهر کسانی جز ارواح، خون‌آشام، زامبی، هیولا و مخلوقات مخوف دیگر نیستند. تمامی شهروندان هالووین به رهبری جک تمام ۳۶۴ روز سال را صرف آماده‌سازی برای برگزاری هر چه باشکوه‌تر برگزار کردن جشنواره هالووین می‌کنند.
اگرچه جک همچون سایر اهالی هالووین شیفته این جشنواره است، اما مدت‌هاست حس می‌کند که هالووین یکنواخت و کسل‌کننده شده است. جک افسوس جشنواره‌ای جدید و کاملا متفاوت را می‌خورد. او در پی کشف یک تعطیلات جدید در جنگل سرگردان می‌شود و نهایتا سر از درهای مخفی شهرهای تعطیلات دیگری از جمله شهر کریسمس در می‌آورد.
جک در ابتدا از آنچه در شهر کریسمس دیده گیج و سردرگم می‌شود، اما نهایتا تصمیم می‌گیرد که کریسمس را با هالووین تلفیق کند. ولی سایر اهالی شهر اصلا از این ایده جدید استقبال نمی‌کنند. در همین حال، خود جک هم چندان نتوانسته از واقعیت‌های کریسمس سر در بیاورد. او حتی زمان زیادی را صرف این می‌کند که بفهمد دقیقا بابا نوئل در شب کریسمس چه کارهایی انجام می‌دهد.
او سرانجام به افرادش دستور می‌دهد تا بابا نوئل را بربایند تا بتواند خود را به جای او جا بزند و کریسمس را همچون او تجربه کند. اما وقتی بابا نوئل به اشتباه به دست اوگی بوگی بدجنس، دشمن جک می‌افتد، بیم آن می‌رود که فاجعه‌ای رخ دهد و کریسمس برای همیشه نابود شود.
بیشتر بخوانید: بهترین انیمیشن های سریالی دنیا
کابوس قبل از کریسمس، انیمیشنی به یاد ماندنی
انیمیشن کابوس قبل از کریسمس اثر جذاب و به یادماندنی است که احتمالا در بین نامتعارف‌ترین فیلم‌های کریسمس از زمان «گرملین‌ها (۱۹۸۴)» قرار می‌گیرد. کابوس قبل از کریسمس از همان صحنه‌های مسحورکننده ابتدایی که شهر هالووین را به همراه ترانه‌های شنیدنی ساخته دنی الفمن به تصویر می‌کشد، کاملا ویژگی‌های خاص خود را با جّو و حال و هوای غیرمعمول و مجذوب‌کننده‌اش به رخ می‌کشد.
استاپ‌موشن روندی بسیار پرزحمت و آهسته برای ساخت انیمیشن است، اما کیفیت بالا و سبک منحصر به فرد و رؤیاگونه‌ی کابوس قبل از کریسمس نشان می‌دهد که هنری سیلیک و گروه عظیم انیماتورهای صبورش که نزدیک به ۳ سال را صرف جان بخشیدن به دنیای پر وهم و خیال انیمیشن کردند شایسته ستایش هستند.
کابوس قبل از کریسمس نتیجه تخیل تیره و تار تیم برتون است که قبلا توانسته بود با ایده‌های سرشارش فیلم «بازگشت بتمن (۱۹۹۲) را به چنین اثر جذاب و مبهوت‌کننده‌ای تبدیل کند. با این حال، حاصل کار او و همکارانش گاهی واقعا هراس‌آور است، البته وحشتی که در همان محدوده‌های رده سنی مناسب برای تماشای کودکان به همراه والدین قرار می‌گیرد. ترسناک‌ترین شخصیت انیمیشن بی‌شک اوگی بوگی نفرت‌انگیز است که با صداپیشگی بسیار دلهره‌آور «کن پیج» فوق‌العاده قوی از آب در آمده است.
با این حال، اوگی بوگی تنها یکی از شخصیت‌های نامتعارف کابوس قبل از کریسمس است. در حقیقت این انیمیشن آنقدر شخصیت عجیب و ترسناک دارد که حتی بابانوئل آن هم برخلاف سایر بابا نوئل‌ها پیرمردی عبوس و آشفته است. بی‌تردید تمام صداپیشگان انیمیشن در صداگذاری‌های خود قدرتمند عمل کرده‌اند، اما حساب «کریس ساراندون» که نقش جک را با ذوق سرشاری ایفا کرده و وحشت فزاینده‌ای را به شخصیتش تزریق کرده از تمام صداپیشگان انیمیشن جدا است.
حقایق جالبی درباره انیمیشن کابوس قبل از کریسمس
یکی از بحث‌های داغ و کش‌دار درباره انیمیشن کابوس قبل از کریسمس بحث حقوق فیلم است، اینکه ساخت آن را باید به حساب چه کسی بگذاریم؟ تیم برتون مدعی بود شعری که انیمیشن از روی آن ساخته شده را خودش سروده است. او همچنین بخش زیادی از فیلمنامه و همینطور تهیه کنندگی انیمیشن را نیز برعهده گرفت؛ اما نهایتا ساخت دو فیلم «بازگشت بتمن» و «اد وود» فرصت زیادی به او نداد تا خود کابوس قبل از کریسمس را کارگردانی کند.
به این ترتیب، کارگردانی انیمیشن به هنری سلیک، همکار او در والت دیزنی پیکچرز سپرده شد. سلیک زمان زیادی را صرف تولید و کارگردانی انیمیشن کرد. چنانچه گفته شد ساخت انیمیشن‌های استاپ‌موشن روند طاقت‌فرسا است و برای تولید اخت کابوس قبل از کریسمس تیم حرفه‌ای متشکل از ۱۲۰ انیماتور مدت زمانی حدود ۳ سال را صرف ساخت آن کردند.
بهتر است بدانید برای هر ثانیه از انیمیشن ۱۲ فریم جداگانه به کار رفته و به این ترتیب، از پشت سر هم قرار گرفتن این فریم‌ها تصویر حرکت القا شده است. در کل، این انیمیشن موزیکال شامل ۱۰۹ هزار و ۴۴۰ فریم است. دنی الفمن آهنگساز انیمیشن عنوان کرد، با توجه به شباهت‌هایی که بین خود و نقش جک می‌دید برای نوشتن ۱۱ ترانه فیلم ساده‌ترین کار را پیش رو داشته است. با این حال، اختلافاتی که بین او و تیم برتون در این پروژه به وجود آمد باعث شد تا برتون برای فیلم بعدی خود «اد وود» با آهنگساز دیگری به نام هاوارد شور همکاری کند.
بیشتر بخوانید: بهترین انیمیشن های کمپانی پیکسار
نکات منفی انیمیشن سینمایی کابوس قبل از کریسمس
انیمیشن کابوس قبل از کریسمس هر چقدر که به لحاظ بصری اثری جذاب و دلنشین باشد، اما همچنان بخشی از مخاطبان نتوانسته‌اند با آن ارتباط زیادی برقرار کنند. در حقیقت، بخشی از جذابیت بصری انیمیشن که باعث شده تا تمام صحنه‌های آن خاصیتی رؤیاگونه و وهم‌آلود پیدا کند، به جنبه‌های ترسناک آن مربوط می‌شود و از این جهت بینندگانی که به دنبال تماشای یک فیلم شاد از جنس فیلم‌های کریسمس هستند چندان از تماشای آن لذت نمی‌برند.
از این رو، ممکن است تماشای انیمیشن کابوس قبل از کریسمس برای بسیاری از کودکان تجربه‌ی ترسناکی باشد. اما بینندگان نوجوان و بزرگسال مجذوب جّو ترسناک و خیال‌انگیز آن می‌شوند که گویی پودر سفیدِ جادویی کریسمس را هم برای تأثیرگذاری هر بیشتر روی آن پاشیده‌اند! هر چند تیم برتون بعدها حال و هوای تیره و تار کابوس قبل از کریسمس را وارد فیلم‌های «عروس مرده (۲۰۰۵)» و «فرنکن‌وینی (۲۰۱۲)» خود نیز کرد، اما این انیمیشن همچنان اثری اصیل است که می‌تواند بسته به ذائقه مخاطب فیلمی مناسب برای تماشا در هالووین یا کریسمس باشد.
سوالات متداول درباره انیمیشن کابوس قبل از کریسمس
۱- آیا قسمت دوم کابوس قبل از کریسمس ساخته می‌شود؟
خیر، با وجود شایعات زیادی که پیرامون ساخت قسمت دوم انیمیشن محبوب کابوس قبل از کریسمس وجود داشت، این پروژه نهایتا کنار گذاشته شد.
۲- آیا کابوس قبل از کریسمس یک انیمیشن ترسناک است؟
بله وجود شخصیت‌های وحشتناکی که دست و پای خود را از بدن جدا می‌کنند و حتی چند شخصیت که ظاهری شبیه به اسکلت‌ها و مردگان دارند و همینطور جوّ خفقان‌آور و وهم‌آلود کابوس قبل از کریسمس باعث شده تا این انیمیشن در بین آثار ژانر وحشتناک نیز قرار بگیرد.
۳- تماشای انیمیشن کابوس قبل از کریسمس برای چه سنین مناسب است؟
تماشای کابوس قبل از کریسمس برای سنین ۷ سال به بالا به شرط همراهی والدین مناسب است.
منبع: reelrundown
