سیاه شدن و پوسیدگی دندان کودکان یک مشکل رایج است که موجب ایجاد ظاهری ناخوشایند و
دردی شدید در دندان‌ها می‌شود. اما
مهم‌ترین علت پوسیدگی دندان کودکان چیست؟ آیا چیزی در مورد
علائم پوسیدگی دندان کودکان می‌دانید؟
درمان پوسیدگی دندان در کودکان چگونه انجام می‌شود و چه روش‌هایی برای پیشگیری از این مشکل وجود دارد. در این مقاله از سرویس
سلامت در
مجله کوروش می‌توانید با هر آن چیزی که لازم است در مورد
پوسیدگی دندان شیری کودک بدانید آشنا شوید. در انتهای مقاله به سوالات متداول در مورد پوسیدگی دندان در کودکان پاسخ خواهیم داد.
پوسیدگی دندان در کودکان چیست؟
پوسیدگی دندان درواقع به آسیب رسیدن و تخریب مینای دندان گفته می‌شود. بی‌توجهی به بهداشت دندان‌ها و استفاده نکردن از مسواک و شستشوی دهان موجب تجمع مواد غذایی و رشد باکتری‌ها در دهان می‌شود. این باکتری‌ها در دهان ما موجب ایجاد اسیدهایی می‌شوند که به مینای دندان آسیب می‌رساند و زمینه تخریب دندان را فراهم می‌کند.
از آن جایی که مینای دندان‌های شیری در کودکان بسیار نازک‌تر و نرم‌تر از مینای دندان‌های بزرگسالان است، از همین رو پوسیدگی دندان در کودکان بسیار سریع‌تر و بیشتر رخ می‌دهد.
علت پوسیدگی دندان کودکان چیست؟
پوسیدگی دندان در اثر تجمع باکتری‌ها و مواد غذایی حاوی قند و نشاسته روی دندان ایجاد می‌شود. غذاهایی مثل شیر، نوشابه، کشمش، آبنبات، کیک، آبمیوه، نان و غلات خطر پوسیدگی دندان در کودکان را افزایش می‌دهد. باکتری‌هایی که در دهان زندگی می‌کنند، این غذاها را به اسید تبدیل می‌کنند
.
ترکیب بزاق دهان با غذا، اسید و باکتری‌ها موجب ایجاد ماده‌ای به نام پلاک روی دندان‌ها می‌شود. این پلاک‌ها به دندان می‌چسبند و با گذشت زمان مینای دندان را از بین می‌برند و موجب ایجاد حفره و پوسیدگی روی دندان می‌شوند.
از طرف دیگر برخی عادت‌های بد مثل نگه داشتن مواد غذایی در دهان برای مدت طولانی، تمیز نکردن دهان بعد از غذا، همچنین
استفاده از پستانک و شیشه شیر و مک زدن انگشتان می‌تواند احتمال پوسیدگی دندان در کودک را افزایش دهد.
ژنتیک نیز تأثیر زیادی بر پوسیدگی دندان شیری در اطفال دارد. اما با رعایت نکات بهداشتی و همچنین استفاده از مسواک و دهانشویه می‌توان از پوسیده شدن دندان‌ها تا حدی جلوگیری نمود.
کدام کودکان بیشتر در معرض پوسیدگی دندان قرار دارند؟
عدم رعایت بهداشت مهم ترین علت پوسیدگی دندان کودکان است. باید بدانید که امکان پوسیده شدن دندان در همه کودکان وجود دارد. اما به طور کلی برخی عوامل می‌تواند خطر ایجاد این مشکل را افزایش دهد. در ادامه به برخی از عوامل خطرآفرین برای پوسیدگی دندان اشاره شده است.
- مصرف غذاهای سرشار از قند و نشاسته
- عدم استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید
- رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان
- ترشح بزاق کمتر از حالت طبیعی
علائم پوسیدگی دندان کودک
علائم پوسیدگی دندان کودک می‌تواند در هر فرد متفاوت باشد. معمولاً پوسیدگی دندان در کودکان با ایجاد لکه‌هایی سفید رنگ روی دندان آغاز می‌شود. این لکه‌های سفید به معنای آسیب به مینای دندان است و موجب ایجاد حساسیت در دندان‌ها می‌شود. بعد از آن ممکن است در برخی دندان‌ها حفره‌هایی به رنگ قهوه‌ای روشن ایجاد شود و رفته رفته این حفره‌ها عمیق‌تر شده و رنگی تیره به خود بگیرند.
در بسیاری از مواقع علائم پوسیدگی دندان کودک به راحتی قابل تشخیص نیست و دندان از داخل شروع به خراب شدن می‌کند. در این شرایط تنها دندانپزشک می‌تواند پوسیدگی دندان در کودک را تشخیص دهد. اگر پوسیدگی دندان از داخل باشد معمولاً کودک در اطراف دندان احساس درد دارد و یا دندان‌ها نسبت به غذاهای سرد و گرم حساس می‌شوند. در ادامه به برخی از علائم پوسیدگی دندان کودک اشاره شده است.
- بی‌قرار شدن کودک
- میل نداشتن به غذا
- گریه کردن در زمان جویدن غذا
- احساس درد در ناحیه گونه
- تورم گونه
- تغییر رنگ لثه یا پوست صورت
- چرکی شدن لثه
- بوی بد دهان
درمان پوسیدگی دندان کودک
به طور کلی درمان پوسیدگی دندان کودک به سن، علائم و سلامت عمومی کودک بستگی دارد. برای درمان پوسیدگی ابتدا علت سوراخ شدن دندان کودکان مشخص می‌شود و راهکارهایی برای جلوگیری از تشدید آن پیشنهاد می‌گردد. سپس دکتر با معاینه دقیق و عکسبرداری از دندان شرایط بیمار را تشخیص می‌دهد و اقدام به درمان می‌کند.
در اکثر مواقع بهترین روش برای درمان پوسیدگی دندان، برداشتن نواحی پوسیده شده و پر کردن آن با مواد جایگزین است. این کار از پیشرفت پوسیدگی جلوگیری می‌کند و دندان‌ها را ترمیم می‌کند. در صورتی که دندان به طور کامل آسیب دیده باشد و یا برای درمان پوسیدگی دندان جلو کودکان ممکن است پزشک از روش‌هایی مثل
کامپوزیت دندان یا روکش برای ترمیم دندان استفاده کند.
پیشگیری از پوسیدگی دندان کودک
به منظور جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان باید به بهداشت دهان و دندان کودک بیشتر توجه کنید و سعی کنید با انجام اقداماتی ساده از بروز آسیب‌های بیشتر به دندان جلوگیری نمایید. در ادامه به بهترین روش‌های جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان اشاره شده است.
*به محض ظاهر شدن اولین دندان در کودک، مسواک زدن را آغاز کنید.
*برای مسواک زدن دندان باید تمام بخش‌های دندان، زبان و لثه را روزانه دو بار با خمیر دندان حاوی فلوراید تمیز کنید و یا به کودک آموزش دهید خودش به شکل درستی مسواک بزند.
*برای کودکان زیر ۳ سال از خمیر دندان به مقدار کمتر از یک دانه برنج استفاده کنید. بعد از ۳ سالگی کودک می‌تواند به اندازه یک نخود از خمیر دندان استفاده کند.
*بعد از ۲ سالگی حتماً دندان‌های کودک را نخ دندان بکشید.
*اطمینان حاصل کنید که کودک شما از رژیم غذایی مناسبی پیروی می‌کند. سعی کنید مصرف تنقلات چسبنده و سرشار از قند مثل چیپس، آبنبات، کلوچه و کیک را کاهش دهید.
*برای خودتان و کودک از ظرف غذای مشترک استفاده نکنید. این کار موجب انتقال باکتری‌های دهان شما به دهان کودک می‌شود.
*هیچگاه پستانک نوزاد را با بزاق دهان خودتان تمیز نکنید.
*اگر کودک شما هنگام خواب عادت دارد شیشه شیر در دهانش باشد، بهتر است داخل شیشه آب بریزید. آبمیوه یا شیر حاوی قندهایی هستند که منجر به پوسیدگی دندان می‌شوند.
*هر ۶ ماه یک بار برای جرم گیری دندان و سایر معاینات، کودک را نزد دندانپزشکی ببرید.
*برای جلوگیری از خراب شدن دندان کودکان در صورت مصرف قطره آهن آن را طوری در دهان کودک بریزید که با دندان برخورد نکند. بعد از مصرف آهن حتماً مقداری آب به کودک بدهید تا دهان شستشو شود. سعی کنید نیم ساعت قبل و بعد از مصرف قطره آهن مرکبات و مواد غذایی ترش به کودک ندهید.
*اگر کودک شب‌ها شیر می‌خورد، بهتر است بعد از خوردن شیر کمی به او کمی آب ولرم بدهید یا دندان‌ها را با گاز استریل نمناک تمیز کنید.
*استفاده از فیشور سیلانت (شیار پوش) یک روش مؤثر برای پیشگیری از پوسیدگی دندان اطفال و کودکان است. در این روش ماده رقیقی روی شیار دندان‌ها قرار می‌گیرد و از پوسیده شدن دندان جلوگیری می‌کند.
هر چند که علت پوسیدگی دندان کودکان متفاوت است، اما معمولاً با رعایت بهداشت و همچنین پیروی از عادات مثبت می‌توان به سادگی از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری نمود. معمولاً پوسیدگی دندان آسیاب کودکان در اثر مسواک نزدن و چسبیدن انواع تنقلات چسبناک به دندان ایجاد می‌شود.
سعی کنید بعد از خوردن هر ماده چسبنده‌ای به کودک کمک کنید تا دهان خود را بشوید. چکاپ‌های دوره‌ای دندان کودک می‌تواند در سلامت دهان و دندان کودک نقش مؤثری داشته باشد. بنابراین این چکاپ‌ها را جدی بگیرید و به موقع برای ترمیم پوسیدگی دندان‌های کودک اقدام به درمان کنید.
سوالات متداول
علت پوسیدگی دندان کودکان چیست؟
علت پوسیدگی دندان در کودک متفاوت است و معمولاً در اثر تجمع باکتری‌ها و مواد غذایی حاوی قند و نشاسته روی دندان و رعایت نکردن بهداشت دندان‌ها ایجاد می‌شود.
کدام کودکان بیشتر در معرض پوسیدگی دندان قرار دارند؟
کودکانی که از غذاهای حاوی نشاسته و قند بیشتر استفاده می‌کنند و بهداشت دهان و دندان را کمتر رعایت می‌کنند، بیشتر در معرض پوسیدگی دندان قرار دارند.
بهترین درمان پوسیدگی دندان کودک چیست؟
بهترین درمان پوسیدگی دندان کودک پر کردن دندان است.
