شیره هندوانه یکی از خاصترین شیرینکنندههای سنتی ایرانی است که اصالت آن به سیستان و بلوچستان میرسد. در ترکمن صحرا هم شیره هندوانه همراه با روغن حیوانی به عنوان وعده صبحانه سرو میشود. شیره هندوانه را میتوانید به جای شیره انگور، شیره خرما، شیره انار و … در تهیه انواع دسر یا غذاهای مختلف، استفاده کنید. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش ما طرز تهیه شیره هندوانه با ۲ قلم مواد و رازهای پخت و نگهداری شیره هندوانه را به شما آموزش خواهیم داد.
طرز تهیه شیره هندوانه در یک نگاه
برای درست کردن شیره هندوانه، هندوانه را بشویید، پوست آن را بگیرید، خرد کنید و هسته آنها را بگیرید. سپس هندوانهها را پوره کنید و آب آن را صاف کنید. آب هندوانه را در یک قابلمه بریزید و روی حرارت بگذارید تا وقتی آب هندوانه غلیظ شود و شیره غلیظ و کشدار شود. سپس شیره هندوانه را در دمای محیط خنک کنید و در بطریهای تمیز و خشک با درب سالم بریزید.
شما میتوانید مراحل و جزییات طرز تهیه شیره هندوانه و اصول نگهداری از آن برای طولانی مدت را در این مقاله بخوانید.
مواد لازم برای تهیه شیره هندوانه
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
هندوانه رسیده و شیرین | به مقدار دلخواه |
آبلیمو | چند قطره |
مدت زمان آمادهسازی مواد اولیه: ۳۰ دقیقه
مدت زمان مورد نیاز برای پخت شیره هندوانه: ۲ تا ۳ ساعت
مراحل طرز تهیه شیره هندوانه سنتی
شیره هندوانه یک چاشنی شیرینکننده سنتی است که با هندوانههای شیرین که ممکن است بمانند و خراب شوند، درست کنید. در ادامه مرحله به مرحله طرز تهیه شیره هندوانه را به روش زیر دنبال کنید.
مرحله اول: هندوانه را آماده کنید
برای تهیه شیره هندوانه ابتدا پوست هندوانه را بشویید و پوست سبز آن را با چاقو جدا کنید. گوشت هندوانه یعنی قسمت سرخ هندوانه را با چاقو خرد کنید و تخمههای هندوانه را تا جایی که میتوانید جدا کنید. هر چه بیشتر تخمهها را بگیرید، طعم شیره اصیلتر و خوشمزهتر میشود.
مرحله دوم: هندوانه را پوره کنید
بعد از گرفتن هسته هندوانه، آنها را خرد کرده و در مخلوطکن، آبمیوهگیری یا غذاساز بریزید و پوره کنید. میتوانید از گوشتکوب برقی هم استفاده کنید. سپس هندوانه پوره شده را در صافی بریزید و فشار دهید تا آب هندوانه از تفاله آن جدا شود و صاف و شفاف شود.
مرحله سوم: آب هندوانه را بجوشانید
در این مرحله از طرز تهیه شیره هندوانه، آب هندوانه را در یک قابلمه مناسب بریزید و روی حرارت بگذارید. شعله را بالا ببرید و اجازه دهید آب هندوانه شروع به جوشیدن کند و روی آن کفهای سفید ایجاد شود. نیازی نیست کفها را جدا کنید، مراقب باشید کفها بیرون نریزد و سر نرود.
مرحله چهارم: غلظت شیره هندوانه را بررسی کنید
در مدت زمان جوشیدن آب هندوانه، شعله زیر قابلمه را کم کنید. مدام آن را هم بزنید که ته نگیرد و نسوزد، در عین حال به مرور، آب هندوانه تبخیر شده و غلیظ شود. وقتی شیره هندوانه به غلظتی رسید که کمی از آن را در بشقاب بریزید و حدود ۱ دقیقه صبر کنید. بشقاب را کج کنید، اگر به آرامی شیره تکان خورد، غلظت شیره هندوانه مناسب است. میتوانید آبلیمو را اضافه کرده و شعله زیر قابلمه را خاموش کنید.
در صورت تمایل میتوانید آبلیموی تازه را به روشهای حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش خریداری کنید.
مرحله آخر: شیره هندوانه را نگهداری کنید
در آخرین مرحله از طرز تهیه شیره هندوانه، اجازه دهید شیره از دما بیفتد و به دمای محیط برسد. سپس شیره هندوانه را در بطریهای تمیز نوشابه یا بطری شیشهای تمیز، خشک و استریل بریزید و درب آن را ببندید. شیره هندوانه را در جای خنک و دور از نور آفتاب نگهداری کنید.
شما میتوانید انواع شیره را به روشهای حضوری و اینترنتی از فروشگاههای زنجیرهای افق کوروش تهیه کنید.
طبع شیره هندوانه در طب سنتی چیست؟
طبع شیره هندوانه گرم است و مصرف آن ممکن است باعث احساس تشنگی شود. اگر مزاج سردی دارید، بهتر است آن را همراه با مصلحات شیره هندوانه مثل گلاب یا عسل مصرف کنید تا تعادل آن حفظ شود.
خواص شیره هندوانه چیست؟
برخی از خواص و فواید شیره هندوانه برای سلامت عمومی بدن شامل موارد زیر میشود:
- تقویت انرژی: به دلیل قندهای طبیعی، میتواند جایگزین مناسبی برای شکر باشد و انرژی بدن را افزایش دهد.
- بهبود عملکرد گوارش: به دلیل فیبر موجود در هندوانه، ممکن است به هضم بهتر غذا کمک کند.
- خاصیت ضدعفونیکننده: بر اساس برخی تحقیقات، شیره هندوانه خاصیت ضدعفونی دارد و میتواند به پاکسازی بدن کمک کند.
- تقویت سیستم ایمنی: سرشار از آنتیاکسیدانهایی مانند لیکوپن است که به تقویت سیستم ایمنی کمک میکند.
- کمک به سلامت پوست: ویتامینهای موجود در هندوانه میتوانند به حفظ سلامت و شادابی پوست کمک کنند.
نکات مهم در طرز تهیه شیره هندوانه
- آب هندوانه در ابتدای جوشیدن، کف زیادی تولید میکند. در این مواقع، حرارت را کم کنید و بالای سر قابلمه بایستید.
- شیره هندوانه را میتوانید از هندوانه زرد هم بگیرید.
- اگر شیره هندوانه شکرک زد، نشاندهنده خرابی آن نیست. برای از بین بردن شکرک شیره هندوانه، شیره را با کمی آب، روی حرارت بجوشانید تا غلظت آن کمتر شده و شکرک شیره ذوب شود.
- افزودن کمی آبلیموی تازه در اواخر پخت شیره هندوانه، به ماندگاری بیشتر آن کمک و از شکرک زدن آن تا حد زیادی جلوگیری میکند.
- برای خوشمزه و خوشعطر شدن شیره هندوانه میتوانید از چاشنیهای مختلف مثل گلاب، زعفران، هل و … استفاده کنید.
- شیره هندوانه بعد از سرد شدن، کمی غلیظتر میشود، پس قبل از اینکه زیادی سفت شود، آن را از روی حرارت بردارید.
فوت و فنهای خوشمزه شدن شیره هندوانه
چرا شیره هندوانه تیره و سیاه میشود؟
سیاه شدن یا تیره و قهوهای شدن شیره هندوانه میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد. از جمله دلایل تیره شدن شیره هندوانه به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
- حرارت بیش از حد هنگام جوشاندن: اگر آب هندوانه را با حرارت بالا بجوشانید، ممکن است شیره بسوزد و رنگ آن تیره شود.
- اکسیداسیون: قرار گرفتن شیره در معرض هوا و واکنش با اکسیژن میتواند باعث تغییر رنگ آن شود.
- وجود آلودگی یا ناخالصیها: وجود ذرات یا ناخالصیهای موجود در هندوانه، آلودگی در ظرفی که آن را میپزید و ظرفی که شیره هندوانه را در آن نگهداری میکنید، میتواند باعث تغییر رنگ شیره شود.
- نگهداری نامناسب: اگر شیره در محیط مرطوب یا گرم نگهداری شود، ممکن است فاسد شده و رنگ آن سیاه شود.
چرا شیره هندوانه شکرک میزند؟
شکرک زدن شیره هندوانه معمولا به دلایل زیر اتفاق میافتد:
- قرار دادن شیره هندوانه در یخچال یا محیط سرد باعث کریستال شدن قندهای طبیعی آن میشود.
- اگر شیره هندوانه به اندازه کافی جوشانده نشده و آب اضافی آن تبخیر نشود، احتمال شکرک زدن بیشتر میشود.
- وجود ذرات اضافی یا صاف نکردن کامل شیره هندوانه میتواند باعث ایجاد کریستالهای شکر شود.
- برخی میوهها قندهای طبیعی دارند که در شرایط خاص به کریستال تبدیل میشوند.
- برای جلوگیری از شکرک زدن شیره هندوانه، بهتر است شیره را در دمای اتاق نگهداری کنید و هنگام پخت، آن را به غلظت مناسب برسانید.
بهترین جنس قابلمه برای جوشاندن شیره هندوانه چیست؟
برای تهیه شیره هندوانه بهتر است از قابلمه استیل، مسی یا لعابی استفاده کنید تا رنگ آن شفاف شود. قابلمههای روحی یا آلومینیومی، هم باعث تیره و هم باعث تلخ شدن شیره هندوانه میشود.
برای خوشرنگ شدن شیره هندوانه چه کنیم؟
- برای شفاف و خوشرنگ شدن شیره هندوانه، آب هندوانه را به خوبی صاف کنید.
- حرارت زیر قابلمه را روی حالت ملایم قرار دهید تا شیره کم کم بجوشد ولی نسوزد.
- شیره هندوانه را در قابلمه مسی، استیل یا لعابی درست کنید.
- از قاشق چوبی برای هم زدن شیره هندوانه استفاده کنید. قاشق استیل یا فلزی برای هم زدن شیره به کار نبرید.
هر کیلو هندوانه، چقدر شیره میدهد؟
به ازای هر ۳ تا ۴ کیلو هندوانه، حدود ۱ لیوان شیره میدهد.