چطور در شرایطی مثل بمباران و حمله هوایی پنجره ها را ایمن سازی کنیم؟ پنجره‌ها یکی از حساس‌ترین و آسیب‌پذیرترین نقاط در خانه محسوب می‌شوند که می‌توانند بر اثر هر حادثه‌ای به سرعت شکسته و ناایمن شوند. از این حیث ایمن‌سازی پنجره‌ها نه تنها در شرایط عادی بلکه برای مواجهه با خطرات ناشی از زلزله، انفجار، جنگ و … از اهمیت زیادی برخوردار است. در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش به آموزش نحوه ایمن‌سازی پنجره‌ها و نحوه صحیح چسب زدن به پنجره ها برای ایمنی در برابر موج انفجار حمله موشکی و بمباران می‌پردازیم و به سوالات مهم در این زمینه پاسخ خواهیم داد.
روش‌های ایمن سازی پنجره ها در شرایط جنگ و بمباران هوایی
در زمان وقوع بحران‌هایی مانند جنگ، زلزله یا حتی طوفان‌های سهمگین، پنجره‌ها یکی از اولین نقاط آسیب‌پذیر ساختمان هستند. ایمن‌سازی پنجره‌ها، فرایندی چند مرحله‌ای است که از انتخاب متریال مناسب، نصب حفاظ و قفل تا آموزش و آماده‌سازی برای شرایط بحران را در بر می‌گیرد.
با رعایت چند نکته ساده، نه تنها امنیت خانه و خانواده در زندگی روزمره تضمین می‌شود، بلکه در هنگام بروز اتفاق‌های غیرمنتظره مانند جنگ و زلزله نیز خطرات تا حد چشمگیری کاهش می‌یابد.
ایمنی پنجره‌ها در شرایط جنگی و بمباران
در شرایط جنگی و ایجاد انفجار و بمباران و موشکباران، ایمن‌سازی پنجره‌ها اهمیت حیاتی پیدا می‌کند. چون حتی اگر خانه در معرض مستقیم خطر نباشد، موج انفجار از فاصله‌ای دورتر می‌تواند به پنجره‌ها آسیب برساند.
چسباندن نوار چسب: هنگام احتمال انفجار، موج ناشی از شوک هوا ممکن است شیشه‌ها را خرد کند و تکه‌های پرتاب‌شده به شدت خطرناک باشند. چسباندن نوار چسب (ترجیحاً پهن و محکم) به‌صورت ضربدری یا شبکه‌ای روی شیشه، پخش شدن تکه‌های شیشه را تا حد قابل توجهی کاهش می‌دهد.
نصب فیلم امنیتی (ویندو فیلم شیشه): «فیلم پنجره امنیتی» یک برچسب امنیتی برای شیشه و درواقع یک لایه شفاف و طلق‌مانند پلی‌استری است که پشت آن چسب دارد و به شیشه چسبانده می‌شود. فیلم‌های شفاف پلی استری مخصوصاً برای پنجره‌ها ساخته شده‌اند و باعث انسجام بیشتر سطح شیشه می‌شوند و به ایمن ماندن پنجره‌ها در شرایط خطرناک و بحرانی کمک می‌کند.
قرار دادن پوشش محافظ پشت پنجره: قرار دادن وسایلی چون تشک، بالش یا حتی کمد در پشت پنجره‌هایی که رو به بیرون و جهت خطر هستند، می‌تواند در برابر ترکش‌ها و تکه‌های شیشه نقش سپر ایفا کند.
نصف پرده ضخیم: نصب پرده‌های ضخیم یا چندلایه می‌تواند تا حد کمی از پرتاب شدن خرده‌شیشه‌ها به داخل جلوگیری کند و نور انفجار را کاهش دهد.
پرهیز از ایستادن یا نشستن جلوی پنجره: این نکته اگرچه به ظاهر ساده به نظر می‌رسد اما آموزش آن به اعضای خانواده ضروری است که برای ایمنی بیشتر از نزدیکی پنجره‌ها، مخصوصاً در هنگام آژیر خطر یا شنیدن صدای انفجار بپرهیزند.
انواع چسب را می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش هم تهیه کنید.
ایمن سازی پنجره ها در زمان وقوع زلزله
زلزله از آن دست مخاطرات طبیعی است که زمان وقوع آن مشخص نیست؛ در نتیجه همواره باید ایمن‌سازی پنجره‌ها را انجام و آن را به طور مداوم بررسی کرد تا در هنگام وقوع حادثه غافلگیر نشویم و از خطر در امان بمانیم.
استفاده از فیلم امنیتی: این فیلم‌های پنجره‌ای قابلیت چسبندگی و کنترل پخش خرده شیشه را دارند. در ابتدای هر سال، نسبت به چک کردن سلامت این فیلم‌ها اقدام کنید و اگر نیاز به تعویض دارند حتما آنها را تعویض کنید.
جابجایی وسایل سنگین و شکستنی اطراف پنجره: در اثر زلزله احتمال سقوط این وسایل یا پرتاب شدن آنها از طریق پنجره زیاد است. حداقل در نزدیک‌ترین فصل زلزله، چیدمان منزل را اصلاح کنید.
پنجره‌های نشکن: استفاده از شیشه‌های چندلایه‌ای یا پلی‌کربنات موسوم به شیشه‌های نشکن در ساختمان‌های نوساز توصیه می‌شود.
توصیه به خانواده: به تک تک اعضای خانواده آموزش دهید که هنگام وقوع زلزله، سریعا از پنجره فاصله بگیرند و در نقطه‌ای امن پناه بگیرند.
نکات تکمیلی برای ایمنی پنجره‌ها در برابر انفجار و حمله هوایی
درشرایط بحرانی مانند جنگ و زلزله و انفجار برای حفظ ایمنی پنجره‌ها نکات زیر را نیز در نظر داشته باشید.
تعبیه پنجره‌های کوچکتر در بخش‌هایی از خانه: اگر در مناطق پرخطر هستید، تعداد و ابعاد پنجره‌ها را کاهش دهید یا تنها در نقاط امن ساختمان پنجره تعبیه کنید.
درزگیری درست: تمام قسمت‌های پنجره باید آب‌بندی مناسب داشته باشند تا در حوادثی نظیر بارندگی شدید یا مواد شیمیایی مشکل آفرین نشود.
کیت کمک‌های اولیه برای جراحات احتمالی: همیشه یک جعبه کمک‌های اولیه مخصوص جراحات وارد شده توسط شیشه در نزدیکی پنجره (در مواقع بحران) موجود باشد.
ایمن‌سازی پنجره‌ها در شرایط عادی
ایمن‌سازی پنجره‌ها در شرایط عادی و به دور از وقوع سانحه یا حادثه نیز باید انجام پذیرد. با ایمن کردن پنجره‌ها از ورود سارقان، دزدان و افراد غریبه به داخل ساختمان جلوگیری می‌شود. روش‌های زیادی برای ایمن کردن پنجره‌های ساختمان وجود دارد مانند نصب حفاظ پنجره، استفاده از پنجره‌های دو جداره، نصب قفل‌های امنیتی و … . در ادامه این مطلب به تفکیک روش‌های ایمن‌سازی پنجره را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
استفاده از شیشه‌های ایمن و مقاوم
یکی از اولین قدم‌های ایمن‌سازی تعویض شیشه‌های معمولی با نمونه‌های مقاوم‌تر است:
شیشه‌های دوجداره: این شیشه‌ها که امروزه کاربرد فراوانی در صنعت ساختمان‌سازی دارند؛ علاوه‌بر افزایش عایق‌بندی حرارتی و صوتی، مقاومت بیشتری در برابر ضربه دارند و شکستن آنها دشوارتر است.
شیشه‌های نشکن (لمینت یا سکوریت): این نوع شیشه‌ها که به شیشه‌های نشکن معروفند؛ حتی اگر شکسته شوند، تکه‌های آن به هم چسبیده می‌مانند یا به جای خرده‌ریزهای تیز، به قطعاتی با لبه‌های نسبتاً کند تبدیل می‌شوند که خطر آسیب و جراحت را تا مقدار بسیار زیادی کاهش می‌دهد.
نصب حفاظ، نرده و توری
برای ایمن‌سازی پنجره‌ها و محافظت از آن باید به سراغ حفاظ‌های امنیتی بروید.
حفاظ یا نرده فلزی: نصب حفاظ مناسب به‌ویژه برای واحدهای طبقه اول یا همکف، احتمال ورود سارقین را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. این حفاظ‌ها می‌توانند علاوه بر بالا بردن امنیت به زیبایی ظاهری خانه نیز بیفزایند. مدل‌های فرفوژه یا ساده بسته به معماری خانه انتخاب می‌شوند.
توری ایمنی: نصب توری به خصوص در خانه‌هایی با کودک یا سالمند، مانع افتادن افراد یا ورود جانوران می‌شود. توری‌های فلزی نسبت به پلاستیکی امنیت بالاتری دارند و دیرتر خراب می‌شوند و آسیب می‌بینند.
قفل‌گذاری و سرویس پنجره‌ها
قفل کردن پنجره‌ها با استفاده از قفل‌های مقاوم و مطمئن یکی از بهترین راه‌های ایمن‌سازی پنجره‌ها است.
قفل‌های مقاوم: روی هر پنجره (مخصوصاً پنجره‌های کشویی)، قفل‌های با امنیت بالا نصب کنید. بعضی از قفل‌ها قابلیت باز شدن از بیرون را ندارند و ایمنی بیشتری دارند.
بررسی مداوم قفل‌ها: بررسی و روغن‌کاری لولاها، اطمینان از سلامت قفل‌ها و عدم لق بودن قاب‌ها از بروز مشکلات ناگهانی جلوگیری می‌کند.
سیستم هشدار و دزدگیر برای پنجره
امروزه با نصب سنسور لرزش و باز شدن روی پنجره‌ها، می‌توانید وقوع هرگونه ورود غیرمجاز را به سرعت تشخیص دهید. این سیستم‌ها در ترکیب با صدای هشدار یا اطلاع‌رسانی به تلفن همراه، سطح امنیت را بالا می‌برند.
پوشش‌دهی و ایجاد حریم برای پنجره
استفاده از پرده‌های ضخیم، کرکره یا شیشه‌های مات ضمن حفظ حریم خصوصی، اگرچه در ایمن‌سازی پنجره آن تاثیر چندانی نخواهد داشت؛ اما مانع از دید به داخل خانه شده و امنیت روانی بیشتری ایجاد می‌کند.
نکات مهم در مورد نحوه ایمن‌سازی پنجره‌ها در مواقع بحرانی
- شیشه‌های نشکن مثل سکوریت و لمینت به شدت در برابر ضربه مقاوم هستند. استفاده از این شیشه‌ها باعث می‌شود در مواجهه با ضربه، به جای تکه‌های بزرگ و خطرناک، شیشه‌ها به قطعات کوچک و کم‌خطر تبدیل می‌شوند یا به یکدیگر چسبیده می‌مانند و احتمال جراحت را کاهش می‌دهند.
- حفاظ‌های فلزی روی پنجره به ویژه در طبقات پایین بسیار مؤثرند؛ ورود سارقان یا حتی حیوان‌های خیابانی را بسیار سخت می‌کنند و در عین حال به استحکام کلی ساختمان می‌افزایند.
- انواع قفل مقاوم و تخصصی برای پنجره‌ها وجود دارد. نصب قفل کودک و قفل‌های ضد سرقت برای تمام پنجره‌ها (به خصوص پنجره‌های کشویی و بالکن) شدیداً توصیه می‌شود.
- فیلم‌های پلی‌استری شفاف یا نوار چسب پهن در مواقع بحران مانند زلزله و انفجار، تکه‌های شیشه را حتی اگر خرد شوند، یکجا نگه می‌دارند و مانع پخش شدن آنها به تمام اتاق می‌شوند. این کار خطر جراحت و آسیب افراد را به شکل چشمگیری کاهش می‌دهد.
- توری مخصوص یا شبکه فلزی برای خانواده‌هایی با کودک یا سالمند ضروری است. این توری‌ها مانع افتادن فرد یا خارج شدن اشیاء و ورود پرندگان یا حشرات می‌شوند.
- نصب سنسورهای باز شدن، لرزش یا شکست شیشه روی پنجره‌ها ایمنی عمومی خانه را افزایش می‌دهد. این سیستم‌ها در صورت وقوع حادثه یا تلاش برای ورود غیرمجاز، فوراً هشدار می‌دهند.
- پرده‌های ضخیم (مانند مخمل یا کتان چندلایه) با انسداد دید مستقیم به داخل منزل و کاهش نور ناگهانی حاصل از انفجار یا رعد و برق، هم امنیت روانی ایجاد می‌کنند هم در شرایط بحرانی تا حدی از پخش خرده‌شیشه جلوگیری می‌کنند.
- رعایت ایمنی پنجره‌ها بیش از هر چیز مستلزم آموزش است. آموزش به کودکان برای پرهیز از بازی نزدیک به پنجره، و توضیح نکاتی برای دور ماندن از پنجره در بحران‌ها، اهمیت زیادی دارد.
- با دور کردن اشیاء سنگین، گلدان‌ها و وسایل شکستنی از اطراف پنجره‌ها، در صورت بروز زلزله یا ضربه سایر خسارات و آسیب‌های احتمالی برای خانواده کاهش می‌یابد.
- سالم بودن لولاها، قاب‌ها و قفل‌ها باید به صورت منظم بررسی شود. هرگونه شکستگی یا ضعف در قاب می‌تواند امنیت پنجره را به شدت کاهش دهد.
سوالات متداول در مورد نحوه ایمن‌سازی پنجره‌ها به شکل اصولی
بهترین نوع شیشه برای بالا بردن امنیت پنجره چیست و چرا باید استفاده شود؟
- شیشه‌های سکوریت و لمینت بهترین گزینه برای افزایش امنیت پنجره‌ها هستند. شیشه سکوریت مقاومت بالایی در برابر ضربه و فشار دارد و هنگام شکست، به قطعات ریز و غیر بُرنده تقسیم می‌شود، به همین دلیل خطر آسیب جدی را به شدت کاهش می‌دهد.
- شیشه لمینت هم به دلیل لایه پلیمری میانی، حتی اگر ترک بخورد یا شکسته شود، ذرات شیشه را کنار هم نگه می‌دارد و از پخش شدن آنها در محیط منزل جلوگیری می‌کند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود در زلزله، انفجار یا حتی تلاش برای ورود غیرمجاز، امنیت و سلامت ساکنین حفظ شود.
کاربرد نوار چسب یا فیلم امنیتی روی شیشه‌ها چیست و آیا واقعا بر ایمن‌سازی پنجره‌ها در حمله هوایی تأثیر دارد؟
نوار چسب یا فیلم‌های امنیتی شفاف روی شیشه‌ها، مانند یک لایه محافظ عمل می‌کنند. در زمان‌هایی که خطر زلزله، انفجار یا شکستن شیشه در اثر حمله هوایی و بمباران وجود دارد، این نوارها باعث انسجام سطح شیشه می‌شوند و حتی اگر شیشه خرد شود، خرده‌های آن در یک قاب باقی می‌مانند و به داخل اتاق پرتاب نمی‌شوند.
این روش بسیار ساده و کم‌هزینه است و به‌طور چشمگیری احتمال جراحت، آسیب به وسایل و اتفاقات ناگوار ناشی از پخش شیشه را کاهش می‌دهد. به همین دلیل توصیه می‌شود در مواقع بحران یا حتی در شرایط عادی برای منزل و محل کار از این روش استفاده کنید.
آیا فقط ایمن کردن قفل پنجره برای جلوگیری از خطر کافی است؟
خیر؛ نصب قفل‌های مقاوم و مطمئن بر روی پنجره بسیار مؤثر است اما به هیچ عنوان کافی نیست. پنجره‌ها نقاط آسیب‌پذیر خانه هستند که هم در برابر سرقت و هم در برابر آسیب‌های طبیعی و انسانی (مانند زلزله یا موج انفجار) باید لایه‌های متعددی از ایمنی داشته باشند.
قفل باید با شیشه مقاوم، حفاظ فلزی، سیستم دزدگیر و آموزش استفاده همراه شود تا بالاترین سطح امنیت تأمین گردد.
آیا تعویض پنجره با مدل‌های مدرن می‌تواند ایمنی زیادی ایجاد کند؟
بله؛ پنجره‌های جدید با قاب‌های PVC یا آلومینیومی و شیشه‌های چندلایه، علاوه بر دوام بیشتر در برابر زلزله و ضربه، کمتر دچار شکستگی می‌شوند و از ورود باد و گرد و خاک هم جلوگیری می‌کنند.
اگر بازسازی یا ساخت خانه جدیدی در دست اجرا دارید، تعویض پنجره‌های قدیمی با مدل‌های جدید و همچنین فیلم‌های ایمنی شفاف، ایمنی خانه را نسبت به گذشته چندین برابر می‌کند.
محصولات مرتبط
