مجبوس، مچبوس یا مکبوس عربی یک پلوی مجلسی بسیار لذیذ و خوشمزه با ریشه عربستانی است. لبنانی‌ها و عربستانی‌ها به این غذا «کبسه» می‌گویند و در تمام کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس این غذای پلویی خوشمزه را که از انواع پلوی قاطی و مخلوط است با مرغ، گوشت، میگو و ماهی درست می‌کنند. کبسه ماهیچه لبنانی‌ها بسیار مشهور است. دستور پخت تمام انواع مجبوس در همه‌ی کشورهای عربی یکسان است، ادویه مجبوس جز اصلی و اساسی آن است و البته این پلوی خوشمزه غذای ملی عربستانی‌هاست. در جنوب ایران و در استان‌های بوشهر، هرمزگان و خوزستان این غذا به نام «هواری» مشهور است که اگر با میگو یا ماهی درست شود به آن میگو پلو یا هواری میگو و هواری ماهی هم می‌گویند. طرز تهیه انواع مجبوس عربی مرغ و گوشت یا میگو و ترکیب ادویه مجبوس را در مجله کوروش بخوانید.
طرز تهیه مجبوس عربی با مرغ
مواد لازم برای ۴ نفر
مرغ: ۴ تکه ران یا سینه
پیاز: ۲ عدد متوسط
گوجه فرنگی: ۳ عدد پوره شده
لپه: ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار
برنج: ۲ لیوان فرانسوی دسته‌دار
آب مرغ: ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار
ادویه مجبوس پودر شده شامل: ادویه کاری، فلفل قرمز، میخک، هل، دارچین، تخم گشنیز، رازیانه، پودر زنجبیل، زردچوبه به مقدار دلخواه
(از هر کدام از این ادویه‌ها ۱/۴ تا ۱/۲ قاشق چایخوری برای این مقدار مواد کافی است)
نمک: به مقدار لازم
طرز تهیه
مرحله اول
برای طرز تهیه مجبوس عربی با مرغ ابتدا برنج را با آب و نمک خیس کنید. با یک چاقوی تیز چند برش روی ران یا سینه مرغ ایجاد کنید تا ادویه‌ها حسابی به خورد گوشت بروند. سپس تکه‌های مرغ را با ترکیبی از ادویه‌های گفته شده که با هم مخلوط کرده‌اید حسابی مزه‌دار کنید. ۱ عدد پیاز را نگینی خرد کنید و تفت دهید.
مرحله دوم
وقتی پیازها سبک و طلایی شدند تکه‌های مرغ را اضافه کنید و با پیاز تفت دهید. زمانی که مرغ خوب سرخ شد و عطر و بوی ادویه‌ها هم بلند شد پوره گوجه فرنگی را اضافه کنید. صبر کنید تا گوجه فرنگی سرخ شده و آبش کاملا کشیده شود (اضافه کردن پوره گوجه فرنگی اختیاری است) سپس روی تکه‌های مرغ آب جوش بریزید. مقدار آب باید به حدی باشد که وقتی مرغ خوب پخت برای کته کردن برنج هم به اندازه ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار آب مرغ باقی مانده باشد.
مرحله سوم
پس ۲ لیوان فرانسوی دسته‌دار آب اضافه کنید و صبر کنید تا تکه‌های مرغ خوب بپزند. در این فاصله لپه‌ها را بپزید در حدی که نیم‌پز شوند. ۱ پیاز دیگر را با رنده درشت رنده کنید و با مقداری روغن تفت دهید. وقتی پیاز طلایی شود لپه‌های نیم پز شده را هم اضافه کنید و با پیاز تفت دهید. در این مرحله هم به اندازه ۱ قاشق غذاخوری از ترکیبی از ادویه مجبوس به لپه و پیاز اضافه کنید و خوب سرخ کنید تا طعم خامی ادویه گرفته شود.
مرحله چهارم
آب برنجی که خیسانده بودید را خالی کنید، تکه‌های مرغ پخته شده را از آب مرغ بیرون بیاورید و برنج به آب مرغ اضافه کنید. به اندازه ۱ بند انگشت باید آب روی برنج باشد. وقتی آب برنج کشیده شد برنج را جمع کنید و صبر کنید آب مرغ کشیده شود سپس برنج را به صورت کته دم بگذارید.
مرحله پنجم
بعد از دم کشیدن برنج و موقع سرو روی آن را با لپه تفت داده شده تزیین کنید. تکه‌های مرغ را هم به صورت جداگانه سرخ کنید و روی برنج بگذارید. یک روش دیگر هم این است که تکه‌های مرغ را از آب مرغ خارج نکنید و برنج را با همان آب مرغ و تکه‌های مرغ و یک عدد لیموعمانی دم بگذارید. می‌توانید مقداری کشمش سرخ شده هم روی برنج بریزید. به جای لپه می‌توانید از عدس سبز استفاده کنید. عرب‌ها معمولا مجبوس را با بادام هندی تفت داده شده تزیین می‌کنند. مجبوس تا حد زیادی شبیه غذای بریانی هندی‌هاست.
طرز تهیه مجبوس عربی با گوشت
برای طرز تهیه مجبوس عربی علاوه بر مرغ از گوشت گوسفند هم می‌توانید استفاده کنید. طرز تهیه مجبوس عربی با گوشت گوسفند، ماهیچه یا حتی گوشت بوقلمون هم به همین ترتیب گوشت مرغ است.
طرز تهیه مجبوس عربی با میگو
طرز تهیه مجبوس بوشهری و بندری با میگو یا هواری میگو هم به همین ترتیب است. با این تفاوت که میگو را باید با ادویه‌ها و پیاز تفت بدهید و سپس آب جوش اضافه کنید. لازم نیست میگوها را بپزید. وقتی آب جوش اضافه کردید برنج را هم اضافه کنید و وقتی آب برنج کشیده شد آن را به صورت کته با میگوها دم بگذارید. می‌توانید دو حبه سیر رنده شده را هم با پیازها تفت بدهید. یک پیشنهاد دیگر هم این است که یک عدد سیب زمینی نگینی خرد شده را هم با پیازو میگو بدهید.
طرز تهیه هواری یا مجبوس ماهی
طرز تهیه هواری ماهی یا مجبوس ماهی هم مثل هواری میگو است. بهتر است مثل قلیه ماهی جنوبی از ماهی جنوب مثل ماهی شیر برای درست کردن مجبوس ماهی هم استفاده کنید. یادتان باشد بعد از سرخ کردن ماهی آن را به تکه‌های کوچک تقسیم کنید. پیاز داغ را همراه ادویه‌ها و پوره گوجه فرنگی تفت دهید و به همان ترتیب مثل میگو تکه‌های ماهی را هم با برنج به صورت کته دم بگذارید.
یک روش دیگر هم این است که تکه‌های ماهی سرخ شده را کنار بگذارید. برای درست کردن مایه مجبوس پیاز داغ را با پوره گوجه فرنگی و ادویه‌های مجبوس آماده کنید و سپس روی آن‌ها آب جوش بریزید، برنج را اضافه کنید و به صورت کته دم بگذارید. وقتی برنج دم کشید موقع سرو تکه‌های ماهی را روی آن بگذارید.
