پنیر کاتیج (Cottage Cheese)، «پنیر کوتاژ» یا «پنیر کلبه» یکی از انواع پنیر تازه با بافتی سفید و نرم است. پنیر کاتیج که بدون نیاز به مایه پنیر و با افزودن مواد اسیدی مانند سرکه یا آبلیمو به روش Clumping تولید میشود از کالری پایین، چربی کم و پروتئین بالایی برخوردار است. این پنیر به واسطه طعم ترش و بافت سبک، محبوبیت قابل توجهی دارد. با ما در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش همراه باشید تا طرز تهیه پنیر کاتیج را به شما آموزش دهیم.
مواد لازم برای تهیه پنیر کاتیج خانگی
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
شیر پرچرب | ۲ لیتر |
سرکه سفید یا آبلیمو | ۲ الی ۳ قاشق چایخوری |
نمک | به مقدار دلخواه |
مدت زمان لازم برای آمادهسازی مواد اولیه: ۱۰ دقیقه
مدت زمان لازم برای تهیه پنیر کاتیج خانگی: ۲ الی ۳ ساعت
میزان کالری موجود در هر ۱۰۰ گرم پنیر کاتیج: ۹۸ کیلوکالری
مراحل طرز تهیه پنیر کاتیج خانگی
طرز تهیه پنیر کاتیج خانگی بدون هیچ نوع ماده نگهدارنده شیمیایی و تنها با افزودن چند قاشق سرکه یا آبلیمو به شیر یا حتی به روش سنتی و بدون نیاز به مواد اسیدی قابل انجام است.
پنیر کاتیج در تهیه انواع سالاد، طبخ غذاهایی مانند لازانیا، انواع پیتزا و انواع پاستا، به عنوان میان وعده همراه با انواع میوهها و عسل و شیره، برای صرف صبحانه یا در تهیه دسر مانند برخی از انواع چیزکیکها مورد استفاده قرار میگیرد.
مرحله اول: شیر را حرارت دهید
در اولین مرحله از طرز تهیه پنیر کاتیج در منزل، شیر را در قابلمه مناسبی (ترجیحا استیل) بریزید و روی حرارت متوسط بگذارید تا به آرامی داغ شود و به دمای ۸۵ الی ۹۰ درجه سانتیگراد برسد. توجه داشته باشید، شیر پرچرب در دمای ۹۵ درجه سانتیگراد میجوشد. بنابراین، با مشاهده اولین حبابها بر روی شیر و پیش از آن که کاملا به قل قل بیفتد و سر برود، حرارت را خاموش کنید و شیر را از روی حرارت بردارید.
برای اطمینان از رسیدن شیر به دمای مناسب بهتر است از دماسنج مخصوص پخت و پز استفاده کنید. اگر به دماسنج پخت و پز دسترسی ندارید میتوانید شیر را به اندازهای گرم کنید که فقط به مرحله جوش برسد و نخستین حبابها روی سطح آن پدیدار شود.
در صورت تمایل، برای خرید شیر پرچرب میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله دوم: سرکه یا آبلیمو را اضافه کنید
پس از خاموش کردن حرارت، قابلمه حاوی شیر را برای ۱۰ دقیقه کنار بگذارید. سپس، سرکه یا آبلیمو را همراه با مقداری نمک به شیر داغ اضافه کنید. این مواد را به خوبی هم بزنید تا کاملا با یکدیگر ترکیب شوند. با انجام این کار، تقریبا بلافاصله شاهد اولین ذرات پنیر در شیر خواهید بود.
برای خرید سرکه سفید و نمک میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله سوم: این ترکیب را دوباره حرارت دهید
در این مرحله از طرز تهیه پنیر کاتیج رژیمی، ترکیب شیر و نمک با سرکه یا آبلیمو را به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه روی حرارت قرار دهید تا شیر به اصطلاح دَلَمِه ببندد یا بریده شود و دانههای پنیر کاملا از آب آن جدا شوند.
در این زمان، باید صبر کنید تا آب پنیر به رنگ زرد درآید. سپس، قابلمه را از روی حرارت بردارید. توجه داشته باشید، در این مرحله، هر چقدر محتویات قابلمه را بیشتر حرارت دهید، بافت پنیر کوتاژ شما سفتتر خواهد شد.
مرحله چهارم: پنیر را از صافی رد کنید
پس از گذشت این مدت و اطمینان از دلمه بستن پنیر، سطح داخلی یک صافی دانه ریز را با قطعهای پارچه تنظیف با ابعاد مناسب بپوشانید. سپس، محتویات قابلمه را به آرامی در صافی بریزید تا ذرات پنیر از آب آن جدا شوند. پیشنهاد میکنیم کاسه مناسبی را زیر صافی بگذارید و آب پنیر را جمعآوری کنید.
مرحله پنجم: پنیر را آویزان کنید
در این مرحله از طرز تهیه پنیر کوتاژ سنتی، پارچه حاوی ذرات پنیر را چند بار فشار دهید تا مقداری از آب اضافی خودش را از دست بدهد. سپس، پارچه را به دقت ببندید و از جایی آویزان کنید تا باقی آب آن به آرامی خارج شود. با این روش، پنیر شما نرمی خودش را از دست نخواهد داد.
مرحله ششم: پنیر را در آب قرار دهید
حالا، بخشی از آب پنیر را که از قبل نگهداشتید در ظرف مناسبی بریزید. در این مرحله باید طعم پنیر و آب پنیر را بچشید و در صورت تمایل، مقداری نمک در آب پنیر بریزید و به خوبی هم بزنید تا کاملا در آب حل شود. سپس، پنیر آبگیری شده را به ظرف حاوی آب پنیر اضافه کنید.
مرحله آخر: پنیر کوتاژ را سرو کنید
بسته به نوع مصرف، شما میتوانید پنیر کاتیج را چرخ کرده یا با مقداری خامه ترکیب کنید. پنیر کوتاژ خانگی از بهترین گزینهها برای افزودن به انواع سالاد، پاستا، لازانیا، پیتزا، انواع دسر و حتی گزینه مناسبی برای صرف صبحانه به همراه عسل یا شیره است. باقیمانده پنیر کاتیج را به همراه آب پنیر در ظرف درپوشیده بریزید و در یخچال نگهداری کنید.
روش تهیه پنیر کاتیج سنتی بدون مواد اسیدی
در این روش از طرز تهیه پنیر کوتاژ، شما به سرکه یا آبلیمو نیازی ندارید. کافی است شیر را در کاسه شیشهای مناسبی بریزید. کاسه حاوی شیر را برای ۲ روز یا بیشتر خارج از یخچال در فضای آزاد قرار دهید. روی کاسه را با یک پارچه پشمی با بافت درشت بپوشانید تا شیر بتواند تبخیر شود و آب خودش را از دست بدهد و در عین حال، از حشرات، گرد و غبار و انواع آلودگیها نیز در امان بماند.
پس از گذشت ۲ روز، شیر داخل ظرف قاعدتا باید دلمه بسته و بریده شده باشد. به طوری که هیچ آبی در کاسه باقی نماند. اگر شیر شما هنوز به این مرحله نرسیده، روی کاسه را دوباره بپوشانید و مدتی دیگر صبر کنید.
در این روش، زمان لازم برای بریده شدن شیر و ایجاد پنیر تا اندازه بسیار زیادی به میزان تازه بودن شیر بستگی دارد. پس از آن که شیر کاملا دلمه بست، مطابق دستور بالا آن را از صافی رد کرده و باقی مراحل را دنبال کنید.
بیشتر بخوانید: سالم ترین پنیر صبحانه چیست؟
نکات مهم در طرز تهیه پنیر کاتیج خانگی
- در صورت تمایل، شما میتوانید برای درست کردن پنیر کاتیج به جای سرکه یا آبلیمو از ۴ قاشق غذاخوری ماست خانگی همزده یا از ترکیب ماست همزده با سرکه یا آبلیمو استفاده کنید.
- در صورت تمایل، میتوانید جسم سنگینی را روی پارچه حاوی پنیر بگذارید تا آب پنیر با سرعت بیشتری خارج شود. در این صورت، پنیر شما کمی سفت خواهد شد.
- توجه داشته باشید، هر چقدر شیر را بیشتر حرارت دهید، پنیر کوتاژ خانگی شما سفتتر و منسجمتر خواهد شد.
- پنیر ریکوتا را میتوان به عنوان بهترین جایگزین پنیر کاتیج معرفی کرد.
فوت و فنهای خوشمزه شدن پنیر کاتیج خانگی
پنیر کاتیج چیست؟
پنیر کاتیج نوعی پنیر نرم با رایحه ملایم است که با استفاده از شیر گاو پر چرب درست میشود. شما میتوانید پنیر کوتاژ را با افزودن مقدار کمی سرکه یا آبلیمو یا حتی بدون افزودن این مواد تهیه کنید. بنابراین، در تهیه این نوع پنیر از هیچ ماده شیمیایی نگهدارندهای استفاده نمیشود.
برای تهیه یک کیلوگرم پنیر کاتیج به چقدر شیر نیاز داریم؟
شما برای تهیه یک کیلوگرم پنیر کوتاژ به ۶ لیتر شیر پر چرب نیاز دارید.
در طرز تهیه پنیر کوتاژ سنتی بدون مواد اسیدی اگر شیر دلمه نبندد چه باید کرد؟
در طرز تهیه پنیر کاتیج سنتی بدون مواد اسیدی، ممکن است شیر داخل ظرف پس از گذشت چند روز به اندازه کافی دلمه نبسته باشد. در این صورت، میتوانید محتویات کاسه را در قابلمه استیل بریزید و برای ۱۰ الی ۱۵ دقیقه روی حرارت خیلی ملایم بگذارید. اگر باز هم اتفاقی نیفتاد، میتوانید مدت زمان حرارتدهی را افزایش دهید.
وجه تسمیه پنیر کاتیج چیست؟
پنیر کاتیج یا پنیر کوتاژ به معنای «پنیر کلبه» برای نخستین بار در کلبههای روستایی در گوشه و کنار اروپا تولید شده است. به همین دلیل، نام آن را کاتیج گذاشتهاند.
تفاوت پنیر کاتیج و لاکتیکی چیست؟
اصلیترین تفاوت پنیر کاتیج و لاکتیکی در فرآیند تولید آنها است. پنیر لاکتیکی از تخمیر شیر با باکتریهای لاکتیکی تهیه میشود؛ این در حالی است که پنیر کوتاژ حاصل دلمه بستن شیر و ترکیب آن با مواد اسیدی است.