دوشاب برنج یکی از شیرینی‌های محلی استان گیلان برای عید نوروز و سایر مراسم جشن و مهمانی است. این شیرینی خوشمزه با نام که با دوشاب بج نیز شناخته می‌شود، از شیرینی‌های محلی است که در فصل زمستان پخته می‌شود. مواد اصلی این شیرینی برنج و دوشاب هستند. دوشاب در واقع شیره انگور است. ترکیب دوشاب به همراه مغز گردو باعث شده تا این شیرینی بسیار مقوی و مغذی باشد. برای درست کردن این شیرینی به فر نیاز ندارید و در یخچال آماده می‌شود. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش روش طرز تهیه شیرینی دوشاب برنج و فوت و فن‌های خوشمزه شدن آن را در دستور اصلی پخت دوشاب بج را به شما آموزش می‌دهیم.
مواد لازم برای تهیه شیرینی دوشاب برنج (دوشاب بج)
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| برنج ایرانی درسته یا نیم دانه | ۲ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| شیره انگور | ۲/۳ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| شکر | ۱/۴ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| کره | ۲۵ گرم |
| کنجد | ۱ قاشق غذاخوری |
| پودر هل و دارچین | به مقدار دلخواه |
| مغز گردو (خرد شده نگینی) | ۲ قاشق غذاخوری |
مدت زمان آماده سازی مواد شیرینی دوشاب بج: ۱ ساعت
مدت زمان آماده شدن شیرینی دوشاب برنج: ۲ ساعت
میزان کالری ۱۰۰ گرم شیرینی دوشاب برنج: حدود ۴۳۰ کیلوکالری
مراحل طرز تهیه شیرینی دوشاب برنج
طرز تهیه شیرینی دوشاب برنج مرحله به مرحله در ادامه آورده شده است:
مرحله اول: برنج را در آب سرد خیس کنید
برنج را در یک ظرف ریخته و بگذارید چند ساعت کاملاً خیس بخورد. نمک به برنج اضافه نکنید. برای پخت شیرینی دوشاب بج، شما می‌توانید از برنج نیم دانه و برنج سالم استفاده کنید.
برای اینکه طعم و عطر شیرینی شما افزایش پیدا کند، بهتر است از برنج ایرانی و معطر استفاده نمایید.
فراموش نکنید برخی از برنج‌های محلی به زمان کمتری برای خیس خوردن نیاز دارند. هنگام تهیه برنج در این مورد حتما سوال کنید.
در صورت تمایل شما می‌توانید انواع برنج ایرانی مرغوب و با کیفیت و برنج نیم دانه را به صورت حضوری یا اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری نمایید.
مرحله دوم: برنج را آبکش کرده و کاملا تفت دهید
برنج را داخل آبکش ریخته و اجازه دهید تا آب آن کاملاً خارج شود. پس از خشک شدن برنج، یک تابه را روی حرارت متوسط گذاشته و اجازه دهید تابه کاملاً داغ شود. پس از آن برنج را به تابه اضافه کرده و بدون هیچگونه روغن یا مواد افزودنی برنج را خوب تفت دهید. حرارت را کم کنید.
برنج باید با حرارت کاملا ملایم تفت داده شده تا ظاهری یکدست و یکنواخت پیدا کند. حین تفت دادن، برنج باید مرتب هم زده شود تا دانه‌های برنج به صورت کامل از هم جدا شده و برنج رنگ طلایی پیدا کند. تفت دادن برنج باعث می‌شود تا بافت برنج ترد و پوک شود. تفت دادن برنج ممکن است حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول بکشد.
مرحله سوم: مغز گردوها را خرد کنید
گردوها را از پوست جدا کرده و آنها را نگینی خرد کنید. شما همچنین می‌توانید مغز گردو را به صورت آماده از بیرون تهیه کنید. استفاده از گردو به ذائقه و سلیقه شما بستگی دارد. شما می‌توانید علاوه بر مغز گردو از مغز پسته یا سایر مغزها نیز استفاده کنید.
در صورت تمایل می‌توانید انواع مغز آجیل از جمله مغز گردو را از فروشگاه‌های افق کوروش به صورت اینترنتی و حضوری خریداری نمایید.
مرحله چهارم: شکر را به شیره اضافه کنید
در طرز تهیه شیرینی دوشاب برنج علاوه بر شیره انگور از شکر استفاده هم می‌شود. این کار باعث بهبود انسجام مواد شیرینی می‌شود. پس از آنکه شیره و شکر را با هم ترکیب کردید.
ترکیب را در ظرف مناسبی ریخته و روی حرارت ملایم قرار دهید، تا شیره غلظت بیشتری پیدا کند. این باعث می‌شود تا مواد شیرینی کاملاً به هم بچسبند و هنگام برداشتن، شیرینی خرد نشود.
هنگام حرارت دادن شیره و شکر بسیار مراقب باشید. چون زمانی که شیره با شکر ترکیب می‌شود، کف روی سطح مواد جمع شده و ممکن است از ظرف خارج شود و ظرف و اجاق گاز شما را کثیف کند. از یک قابلمه بزرگ برای ترکیب شیره و شکر استفاده کنید و همچنین مرتب شیره را با شکر ترکیب کنید تا از سر رفتن آن جلوگیری شود.
شکر و شیره انگور را می‌توانید به صورت حضوری یا اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری نمایید.
مرحله پنجم: ترکیب شیره و شکر را به برنج اضافه کنید
در این مرحله از پخت شیرینی دوشاب برنج، پس از آنکه شیره را از روی حرارت برداشتید، اجازه دهید کمی خنک شود. سپس آن را به برنج خود روی حرارت ملایم اضافه کنید. اضافه کردن شیر به برنج باید به تدریج باشد. تا شیره اضافی کف ظرف جمع نشود. هنگامی که شیره را به برنج تفت داده شده، اضافه کردید، خوب هم بزنید، طوری که شیر کاملاً به خورد برنج برود.
مرحله ششم: کنجد بو داده شده را به ترکیب دوشاب شکری و برنج اضافه کنید
شما می‌توانید کنجد تازه را تهیه کرده و آن را بو دهید. همچنین می‌توانید کنجد بو داده شده را به صورت آماده تهیه نمایید. پس از آنکه شیره و برنج را کاملاً با هم ترکیب کردید کنجد بوداده شده را اضافه کنید. کنجد را همچنان با مواد روی حرارت کم ترکیب کنید.
در این مرحله می‌توانید هل یا دارچین را به دلخواه اضافه کنید. این به ذائقه شما بستگی دارد. شما همچنین می‌توانید بدون اضافه کردن هل یا دارچین، شیرینی دوشاب برنج را هم طبخ کنید.
برای تهیه هل و دارچین در صورت تمایل می‌توانید خرید خود را به صورت حضوری یا اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش انجام دهید.
مرحله هفتم: مغز گردو و کره را اضافه کنید
در این مرحله از طرز تهیه شیرینی دوشاب بج شما باید کره را اضافه کنید و آن را به خوبی با مواد مخلوط نمایید. این کار باعث می‌شود تا از چسبندگی مایه شیرینی جلوگیری شده و برش و جداسازی آن آسان‌تر شود. در این مرحله از پخت شیرینی دوشاب بج، گردوی نگینی شده را هم اضافه کنید. حالا ظرف خود را از روی حرارت بردارید.
در صورت تمایل می‌توانید انواع کره را به صورت اینترنتی یا حضوری از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری نمایید.
مرحله هشتم: مایه شیرینی را داخل قالب مناسب ریخته و در داخل یخچال بگذارید
مایه شیرینی را داخل قالب مناسب (ترجیحا پیرکس یا سیلیکون) بریزید و با ته قاشق آن را کاملاً صاف کنید. طوری که ضخامت مایه شیرینی به حدود ۱ تا ۲ سانتی‌متر برسد. مایه شیرینی را داخل یخچال به مدت ۲ ساعت نگه دارید.
مرحله نهم: شیرینی دوشاب برنج را برش داده و تزیین کنید
پس از خارج کردن شیرینی از یخچال آن را به قطعات دلخواه برش داده و با پودر پسته تزیین نمایید.
نکات مهم در طرز تهیه شیرینی دوشاب برنج
- تفت دادن برنج باید تا زمانی ادامه پیدا کند که برنج کاملاً پوک شده و داخل تابه شروع به پریدن یا تکان خوردن کند. در این زمان باید مرتب برنج را هم بزنید تا رنگ آن کاملا طلایی و یکدست شود.
- حرارت دادن زیاد شیره و شکر باعث می‌شود تا دوشاب پس از خنک شدن خیلی سفت شده و به خوبی با مواد ترکیب نشود.
فوت و فن‌های خوشمزه شدن شیرینی دوشاب برنج
چرا شیرینی دوشاب برنج ترد نمی‌شود؟
مهمترین نکته در طرز تهیه شیرینی دوشاب برنج، تفت دادن برنج است. اگر برنج با حرارت زیاد تفت داده شود، ترد نخواهد شد. برای اینکه شیرینی دوشاب بج ترد شود، هنگام تفت دادن روی حرارت ملایم مرتب برنج را هم بزنید.
چرا شیرینی دوشاب برنج چسبندگی دارد و به خوبی از ظرف جدا نمی‌شود؟
عدم استفاده از کره یا حرارت دادن زیاد شکر و شیره انگور باعث می‌شود تا شیرینی شما چسبندگی زیاد پیدا کرده و به خوبی از ظرف جدا نشود.
آیا در تهیه شیرینی دوشاب بج می‌توان از شیره خرما به جای شیره انگور استفاده کرد؟
استفاده از شیره خرما علاوه بر تیره کردن رنگ شیرینی باعث می‌شود تا شیرینی کمی طعم تلخی پیدا کند. بنابراین بهتر است فقط از شیره انگور استفاده کنید.
