«برگه هلو»، «هلو خشک» یا «پر هلو» یکی از خوشمزهترین انواع میوه خشک است که با طعم دلپذیرش میتواند جایگزین بسیار خوبی برای تنقلات ناسالم باشد. شما میتوانید این خوراکی پر خاصیت را با پوست یا بدون پوست به سادگی در فر، زیر نور آفتاب یا داخل میوه خشککن تهیه کرده و از خواص هلو خشک به بهترین شکل ممکن بهرهمند شوید. میوه خشک هلو یک خوراکی خوشمزه برای مهمانیها و دورهمیهای شما نیز به حساب میآید. اگر شما هم به انواع میوه خشک و تنقلات سالم علاقه دارید، با ما در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش همراه باشید تا طرز تهیه برگه هلو به چند روش مختلف را به شما آموزش دهیم.
طرز تهیه برگه هلو آفتابی در یک نگاه
برای تهیه برگه هلو در آفتاب، ابتدا هلوهای رسیده و سالم را بشویید و خشک کنید. سپس، آنها را از وسط برش دهید؛ هسته را جدا کنید و هر نیمه را به ۲ الی ۳ برش ضخیم تقسیم کنید. در ادامه، برشها را به مدت ۲ الی ۳ دقیقه در آب جوش همراه با آبلیمو بجوشانید تا از تیره شدن برگه بعد از خشک شدن جلوگیری شود. بلافاصله پس از جوش، آنها را در آب سرد بریزید تا شوک حرارتی وارد شود و سپس در آبکش بگذارید تا آب اضافی خارج شود. برگهها را با فاصله روی توری، سینی یا حصیر بچینید و در معرض آفتاب مستقیم قرار دهید؛ روی آنها را با توری نازک بپوشانید. روزانه یک تا دو بار برگهها را پشتورو کنید و شبها به محیط سرپوشیده منتقل کنید. پس از ۳ الی ۵ روز، زمانیکه برگهها بافتی چرمی و نرم پیدا کردند، آنها را در ظرف شیشهای دربسته و در مکان خشک و خنک نگهداری کنید.
برای مطالعه مواد لازم، جزییات و مراحل درست کردن برگه هلو به چند روش ادامه این مطلب را مطالعه کنید.
مواد لازم برای تهیه برگه هلو (برای حدود ۲۰۰ گرم)
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
هلو رسیده و شیرین گوشتی | ۲ کیلوگرم |
آبلیمو | ۱ قاشق غذاخوری |
آب سرد | به مقدار لازم |
مدت زمان لازم برای آمادهسازی مواد اولیه: ۴۵ الی ۶۰ دقیقه
مدت زمان لازم برای تهیه برگه هلو در آفتاب: بین ۳ الی ۵ روز
مراحل طرز تهیه برگه هلو در آفتاب
طرز تهیه برگه هلو با پوست یا بدون پوست در آفتاب، در فر و در دستگاه میوه خشک کن به صورت ساده یا با افزودنیهایی مانند دارچین، زنجبیل، نمک، شکر یا عسل قابل انجام است.
مرحله اول: هلوها را بشویید
در اولین مرحله از طرز تهیه برگه خشک هلو، هلوهای گوشتی، رسیده و در عین حال، سفت و سالم را با آب سرد به خوبی بشویید و در سبد بریزید تا آب اضافی آنها خارج شود. پیشنهاد میکنیم برای این منظور از انواع هلوهای زعفرانی یا هلوهای سفیدی استفاده کنید که گوشتشان بهراحتی از هسته جدا میشود. دقت کنید، پوست هلوها کاملا سالم و بدون لکه باشد. هلوهای خراب، له شده یا کال در کیفیت «پر هلو» تاثیر منفی خواهند داشت.
مرحله دوم: هلوها را برش بزنید و هستهها را جدا کنید
حالا، هر یک از هلوها را با چاقو از وسط نصف کنید و هستهها را بیرون بیاورید. اگر گوشت میوه به هسته چسبیده باشد، آن را با نوک چاقو و به دقت جدا کنید؛ مراقب باشید، بافت میوه از بین نرود. سپس، هر یک از نیمهها را (بسته به اندازه) به ۲ یا ۳ برش ضخیم تقسیم کنید؛ قطر هر برش باید حدود یک الی یک و نیم سانتیمتر باشد تا در حین خشک شدن، آب خود را به درستی از دست بدهد، ولی زیادی نازک و شکننده نشود.
مرحله سوم: هلوها را بجوشانید
در این مرحله از طرز تهیه هلو خشک خوشمزه، مقداری آب را در قابلمه مناسبی بریزید و روی حرارت بگذارید تا بجوشد. سپس، برشهای هلو را در قابلمه در حال جوش بریزید. آبلیموی تازه را نیز به این قابلمه اضافه کرده و حدود ۲ الی ۳ دقیقه صبر کنید تا برشهای هلو در ترکیب آب و آبلیمو بجوشند.
با افزودن آبلیموی تازه، شما از سیاه و بد رنگ شدن برگه هلو جلوگیری میکنید. اگر به آبلیموی تازه دسترسی ندارید، میتوانید از آبلیموی بازاری استفاده کنید.
در صورت تمایل، برای خرید آبلیمو میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله چهارم: هلوها را در آب سرد بریزید
پس از گذشت این مدت، میوهها را فورا با کفگیر از قابلمه خارج کنید و در ظرف آب سرد بریزید تا شوک حرارتی وارد شود. این فرآیند «بلانچ کردن» نام دارد و سبب نرمی پوست و توقف فعالیت آنزیمی میشود. پس از خنک شدن، هلوها را در آبکش بریزید و منتظر بمانید تا آب اضافی آنها کاملا خارج شده و نسبتا خشک شوند.
مرحله پنجم: هلوها را در سینی بچینید
در این مرحله از طرز تهیه قیسی هلو، وقت آن است که میوههای جوشیده و نرم را با فاصله روی توری فلزی یا حصیر تمیز بچینید. اگر از سینی معمولی استفاده میکنید، حتما کف سینی را با پارچه نخی یا توری نازک بپوشانید تا جریان هوا برقرار باشد.
مرحله ششم: سینی برگه هلو را زیر آفتاب بگذارید
حالا، سینی، توری فلزی یا حصیر حاوی هلو را در معرض آفتاب مستقیم، گرم و خشک قرار دهید؛ به گونهای که در طول روز نور به طور کامل بر آنها بتابد. روی میوهها را با توری نازک بپوشانید تا از گرد و غبار و حشرات در امان بمانند. بسته به شدت گرما، خشک شدن هلوها در آفتاب حدود ۳ الی ۵ روز طول میکشد.
در این فاصله، روزی یکی دو بار هلوها را پشت و رو کنید تا به صورت یکنواخت خشک شوند. پیشنهاد میکنیم، پس از غروب آفتاب که رطوبت هوا بیشتر میشود، سینی را داخل منزل ببرید؛ به این ترتیب، هلوها دوباره رطوبت هوا را جذب نمیکنند. روز بعد با سر زدن آفتاب، مجددا سینی را در معرض نور خورشید قرار دهید.
مرحله آخر: برگه هلو را در ظرف شیشهای دربسته بریزید
پس از گذشت مدت زمان لازم و موقعی که رطوبت «هلو خشک» به ۲۰ درصد رسید، برگه هلو آفتابی را از مقابل نور خورشید بردارید. دقت کنید، هلو خشک باید بافت چرمی و نسبتا نرمی داشته باشد و نباید بیش از اندازه خشک و شکننده شود. سپس، پر هلوها را در یک ظرف شیشهای تمیز و دربسته بریزید و در مکان خشک و خنک نگهداری کنید.
شما میتوانید انواع خشکبار از جمله انواع میوه خشک را به روشهای حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش تهیه کنید.
طرز تهیه برگه هلو خشک به روشهای دیگر
برگه هلو را به روشهای دیگر هم میتوانید در خانه درست کنید.
روش تهیه برگه هلو در فر
طرز تهیه برگه هلو در فر در مراحل اولیه درست مانند همان چیزی است که در رسپی بالا برایتان گفتیم؛ با این تفاوت که باید کف سینی فر را با کاغذ روغنی بپوشانید و برشهای هلو را با فاصله روی آن بچینید. سپس، فر را روشن کرده و روی کمترین دما (۴۵ الی ۶۰ درجه سانتیگراد) تنظیم کنید.
لای درب فر را کمی باز بگذارید تا برگهها زیادی خشک نشوند. با این روش، حدود ۴ الی ۸ ساعت طول میکشد تا پر هلو آماده شود. در طول این مدت، چندین بار برشهای هلو را پشت و رو کنید تا رطوبت همه قسمتها به صورت یکنواخت برطرف شود. مراقب باشید، برگهها زیادی خشک نشوند.
در ادامه، سینی را از فر بیرون بیاورید و مدتی در فضای آشپزخانه بگذارید تا هلو خشک شده کاملا خنک شود و به دمای محیط برسد. پس از آن، میتوانید برگهها را در ظرف شیشهای تمیز و دربسته در مکان خشک و خنک نگهداری کنید.
دستور تهیه برگه هلو در دستگاه میوه خشک کن
برای تهیه برگه هلو در میوه خشک کن، کافی است برشهای هلو را با فاصله روی طبقات خشککن بچینید. سپس، دستگاه را روی حالت میوه (دمای ۵۷ درجه سانتیگراد) تنظیم کنید. حدود ۲۴ الی ۴۸ ساعت منتظر بمانید تا برگه هلو آماده شود.
در این فاصله، هر چند ساعت یکبار به برشهای هلو سر بزنید و آنها را پشت و رو کنید. مراقب باشید، هلوها بیش از اندازه خشک نشوند. پس از آماده شدن، دستگاه را خاموش کنید و برگهها را برای مدتی در فضای آشپزخانه قرار دهید تا به دمای محیط برسند.
نکات مهم در طرز تهیه برگه هلو به روش بازاری
- برای درست کردن برگه هلو از هلوهای رسیده، شیرین، گوشتی، سفت و بدون زدگی استفاده کنید. هلویی که بیش از حد رسیده یا له شده باشد، پس از خشک شدن طعم ترش و بافت ناهموار خواهد داشت. نوع هلو نیز مهم است؛ هلوهای زعفرانی یا سفید گوشتی با بافت سفتتر، مناسبتر هستند.
- برگههای نازکتر سریعتر خشک میشوند ولی ممکن است ترد و شکننده شوند؛ در حالیکه برشهای ضخیمتر نرمتر و خوشخوراکتر هستند، اما دیرتر خشک میشوند. بنابراین، پیشنهاد میکنیم هلوها را با ضخامت حدود ۱ الی ۱.۵ سانتیمتر برش بزنید. بهتر است همه برگهها ضخامت یکسانی داشته باشند تا همزمان خشک شوند.
- برای جلوگیری از سیاه شدن هلو خشک و کاهش بار میکروبی آن، لازم است هلوها را به روشی که گفتیم «بلانچ» کنید.
- برگه هلو آفتابی را باید در محیطی گرم و خشک و در معرض تابش مستقیم نور خورشید آماده کنید. اگر هوا مرطوب باشد، احتمال کپکزدگی زیاد میشود. همچنین، در شب آنها را به داخل خانه بیاورید تا رطوبت شبانه به برگهها نرسد.
- در صورت استفاده از فر یا خشککن برقی، از تنظیم دستگاه در دمای بالا خودداری کنید تا برگهها نسوزند یا بیش از حد ترد نشوند.
- در فرآیند تهیه برگه هلو در فضای باز، حتما روی برگهها را با پارچه توری نازک بپوشانید تا از نفوذ گرد و غبار و حشرات محافظت شود. به این ترتیب، مانع گردش هوا نیز نخواهید شد.
- خشکشدن ناقص، باقی ماندن رطوبت و چسبندگی زیاد موجب کپکزدگی میشود. برگه باید چرمی و نیمهنرم باشد، بدون آنکه اثری از رطوبت یا چسبندگی باقی بماند.
- پس از سرد شدن کامل برگهها، آنها را در ظروف دربسته، کیسههای زیپدار یا شیشههای تمیز نگهداری کنید. مکان نگهداری باید خشک، خنک و تاریک باشد. برای نگهداری بیش از چند ماه، یخچال یا فریزر بهترین گزینه است.
- در صورت تمایل، میتوانید برشهای هلو را پیش از خشک کردن، با کمی دارچین، زنجبیل یا عسل طعمدار کنید، اما این کار کاملا سلیقهای است و در روش سنتی انجام نمیشود.
- بسته به طبع و ذائقه، میتوانید مقدار بسیار کمی نمک یا شکر نیز به قابلمه حاوی آب جوش و آبلیمو اضافه کنید و برشهای هلو را در این ترکیب بجوشانید.
- برای درست کردن برگه هلو در ایرفرایر یا هواپز از روش خشک کردن میوه در ایرفرایر استفاده کنید.
فوت و فنهای خوشمزه شدن برگه هلو
برگه هلو آفتابی را چگونه آماده کنیم؟
برگه هلو به روش سنتی در آفتاب خشک میشود. برای این منظور، کافی است برشهای هلوی بلانچ شده را در معرض تابش مستقیم نور خورشید در محیطی گرم و خشک قرار دهید. روی برگهها را حتما با توری نازک بپوشانید.
از چه نوع هلوهایی برای تهیه برگه استفاده کنیم؟
هلوهای شیرین، گوشتی و بافتدار (نه آبدار و له شده) بهترین گزینه هستند. هلوهایی که گوشتشان به راحتی از هسته جدا میشود (مانند هلوهای زعفرانی یا نیمهسنگی) مناسبترند.
چرا بعضی برگهها بعد از خشک شدن سیاه یا تیره میشوند؟
این مشکل معمولا از اکسید شدن هلو ناشی میشود. برای پیشگیری، لازم است برشهای هلو را برای ۲ الی ۳ دقیقه در ترکیب آب جوش با کمی آبلیمو بجوشانید. همچنین، خشک کردن سریع در آفتاب یا دستگاه نیز کمک میکند.
چگونه بفهمیم برگههای هلو کاملا خشک شدهاند؟
برگهها زمانی آمادهاند که بافتی چرمی، غیر چسبنده و انعطافپذیر داشته باشند. نباید رطوبت بین لایهها حس شود یا با فشار دادن، آب خارج شود. اگر لبهها خشک و وسط کمی مرطوب است، نیاز به زمان بیشتری دارند.
آیا میتوانیم شکر یا عسل به برگهها اضافه کنیم؟
بله، ولی اضافهکردن شیرینکننده اختیاری است و معمولا در تهیه پر هلو سنتی انجام نمیشود. اگر هلو کمشیرین است، میتوانید مقدار کمی شکر یا عسل در هنگام پخت یا قبل از خشکسازی به برشها اضافه کنید.
ماندگاری برگه هلو چقدر است؟
اگر کاملا خشک شده و در ظرفی دربسته و محیط خشک نگهداری شود، تا ۶ ماه در دمای محیط و تا یک سال در یخچال یا فریزر قابل نگهداری است. رطوبت و تماس با هوا، مهمترین عوامل فساد برگه هستند.
پوست هلو را جدا کنیم یا نکنیم؟
اگر پوست هلو نازک و لطیف باشد، نیازی به جدا کردن آن نیست. اما در صورتیکه پوست ضخیم، کرکدار یا بافت زبر دارد، بهتر است پیش از خشکسازی یا پس از بلانچ کردن، پوست را جدا کنید.
چگونه میتوانیم برگهها را سریعتر خشک کنیم؟
استفاده از فر با دمای حدود ۵۵ الی ۶۰ درجه سانتیگراد، با درب نیمهباز برای خروج رطوبت، زمان خشک شدن را به ۸ الی ۱۲ ساعت کاهش میدهد.