آشنایی با غذای مخصوص شب عید در همدان می‌تواند همانند تاریخ ۳ هزار ساله این شهر برای خیلی از ما جذابیت ویژه‌ای داشته باشد. همدانی‌ها همانند اهالی بسیاری از شهرهای ایران در عید نوروز با انواع غذاهای سنتی و مخصوص به پیشواز سال نو می‌روند و معتقد هستند که خوردن برخی خوراکی‌ها و غذاها در این شب می‌تواند شیرینی روز اول عید را به کام خانواده‌شان دو چندان کند. اما غذای معروف همدان برای شب عید چیست؟ مهم‌ترین غذاهای سنتی همدان در ایام نوروز چه غذاهایی هستند؟ در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش می‌توانید با غذاهای سنتی همدان در شب عید آشنا شوید. در انتهای مقاله به سوالات متداول در مورد غذای محبوب شب عید همدان پاسخ خواهیم داد.
۱- رشته پلو همدانی
مدت زمان آماده سازی: ۲۰ دقیقه
مدت زمان پخت: ۳۰ دقیقه
میزان کالری در هر ۱۰۰ گرم رشته پلو: ۲۸۵ کالری
«رشته پلو» یکی از مهم‌ترین و محبوب‌ترین غذای مخصوص شب عید در همدان است. مردم همدان مثل سایر شهرهای ایران معتقد هستند که خوردن رشته پلو در شب عید و قبل از تحویل سال نو می‌تواند برای در دست گرفتن رشته کار و امور زندگی به آن‌ها کمک کند. به همین دلیل هم همدانی‌ها رشته پلو را به عنوان شام شب عید نوروز یا شب چهارشنبه سوری درست می‌کنند.
طرز پخت رشته پلو بسته به سلیقه افراد بستگی دارد و با مواد مختلف پخته و سرو می‌شود. رشته پلو با مرغ زعفرانی، رشته پلو با گوشت قلقلی، گوشت بوقلمون یا ماهی دودی و در کنار این‌ها سرو رشته پلو با عدس، کشمش، زرشک و خرما یا بدون آن‌ها در نقاط مختلف ایران پخته می‌شود.
رشته پلو همدانی معمولاً با ران مرغ یا ماهی سرو می‌شود و طعم بسیار خوشمزه‌ای دارد. برخی از اهالی همدان نیز رشته پلو را با قورمه سبزی یا خورش قیمه سرو می‌کنند. برای خواندن جزییات و طریقه درست کردن رشته پلو می‌توانید به مقاله طرز تهیه رشته پلو مراجعه کنید.
۲- آبگوشت لیمو عمانی
مدت زمان آماده سازی: ۱۰ دقیقه
مدت زمان پخت: ۱۵۰ دقیقه
میزان کالری در هر ۱۰۰ گرم آبگوشت لیمو عمانی: ۵۷۰ کالری
«آبگوشت لیمو عمانی» یک غذای مخصوص شب عید در همدان است که به طرز غیر قابل وصفی لذیذ و خوشمزه است. در این آبگوشت خوشمزه از حبوبات جوانه زده به جای حبوبات عادی استفاده می‌شود و از همین رو هم خاصیت این آبگوشت بسیار زیاد است و هم مصرف حبوبات به این روش از ایجاد نفخ و مشکلات گوارشی جلوگیری می‌کند.
استفاده از تکه‌های خشک شده لیمو ترش یا همان لیمو عمانی در این آبگوشت طعم بی‌نظیری به آن می‌بخشد. در ادامه می‌توانید با طرز تهیه آبگوشت لیمو عمانی خوشمزه همدانی آشنا شوید.
مواد لازم برای آبگوشت لیمو عمانی همدان
- گوشت سردست گوسفند: ۷۵۰ گرم
- سیب زمینی: ۴ عدد
- لپه: ۱۰۰ گرم
- پیاز: ۲ عدد
- رب گوجه فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
- لیمو عمانی: ۳ عدد
- دنبه یا کره: ۳ قاشق غذاخوری
- نمک، فلفل سیاه و زردچوبه: به مقدار لازم
- زعفران ساییده شده: به مقدار لازم
طرز تهیه آبگوشت لیمو عمانی
مرحله اول؛ سرخ کردن پیاز
آبگوشت لیمو عمانی از غذاهای سنتی همدان است که طعم بسیار لذیذی دارد. در اولین مرحله از طرز تهیه این آبگوشت سنتی همدانی برای عید نوروز باید مقداری کره را در ماهیتابه بریزید و پیازها را خرد کرده و در کره سرخ کنید.
مرحله دوم؛ تفت دادن گوشت و لپه آبگوشت
بعد از سرخ شدن پیازها گوشت را خرد کنید و به پیاز داغ اضافه نمایید. بعد از این که رنگ گوشت‌ها تغییر کرد، لپه‌ها را اضافه نمایید و مواد را خوب با هم ترکیب کنید. سپس کمی ادویه به ترکیب گوشت و پیاز و لپه بزنید تا طعم بگیرد.
مرحله سوم؛ اضافه کردن آب به آبگوشت همدانی
بعد از تفت دادن مواد باید آن‌ها را داخل یک قابلمه بریزید. سپس مقداری آب جوش به آن اضافه کنید و آبگوشت را روی گاز قرار دهید تا به خوبی بپزد و جا بیفتد.
مرحله چهارم؛ اضافه کردن سیب زمینی و لیمو عمانی به آبگوشت
بعد از این که گوشت به خوبی پخت، سیب زمینی‌ها را پوست بگیرید و همراه با لیمو عمانی شسته شده به آبگوشت اضافه کنید. برای این که آبگوشت شما تلخ نشود، می‌توانید هسته لیمو عمانی‌ها را با دقت جدا کنید و بعد به غذا اضافه کنید. سپس صبر کنید تا غذا ۳۰ تا ۴۵ دقیقه دیگر بپزد و جا بیفتد.
۳- کوفته همدانی
مدت زمان آماده سازی: ۶۰ دقیقه
مدت زمان پخت: ۶۰ دقیقه
کالری در هر عدد کوفته همدانی: ۳۳۶ کالری
به جرات می‌توان گفت که کوفته مرسوم‌ترین غذای نوروز در همدان است که معمولاً در طول روزهای نوروز و یا آخرین شب تعطیلات یعنی روز سیزده به در پخته می‌شود و به خاطر همین برخی افراد به کوفته همدانی کوفته سیزده نیز می‌گویند. طعم کوفته همدانی آنقدر خوشمزه است که اگر یک بار مزه آن زیر دهانتان برود، حتماً عاشق مزه لذیذ آن خواهید شد.
برای درست کردن این کوفته مخصوص و خوشمزه همدانی معمولاً از گوشت گوسفند کم چرب، لپه، برنج، آرد نخودچی و تخم مرغ استفاده می‌شود و داخل کوفته با ترکیب آلو، گردو تخم مرغ و پیاز پر می‌شود. معمولاً همدانی‌ها در کنار کوفته سبزی خوردن، ماست، دوغ و انواع ترشی نیز سرو می‌کنند. پیشنهاد می‌کنیم مقاله طرز تهیه کوفته تبریزی را مطالعه کنید.
۴- آبگوشت کلم همدانی
مدت زمان آماده سازی: ۲۰ دقیقه
مدت زمان پخت: ۵ ساعت
«آبگوشت کلم» یک غذای شب عید در همدان است که به طور سنتی از قدیم توسط مردمان این شهر طبخ می‌شد. برای درست کردن این آبگوشت مقوی و خوشمزه از کلم قمری، سیر، گوشت گردن، سیب زمینی، نخود و کشک استفاده می‌شود. معمولاً مردم همدان این آبگوشت خوشمزه را یک شب قبل‌تر از زمان سرو درست می‌کنند و آن را روی شعله ملایم گاز قرار می‌دهند تا به آرامی پخته شود.
هر چقدر آبگوشت کلم زمان بیشتری روی گاز بماند و به آرامی بپزد، خوشمزه‌تر خواهد شد. جالب است بدانید که از اصلی‌ترین طعم‌دهنده‌های آبگوشت کلم همدانی ادویه زردچوبه است، از همین رو طعم و مزه زردچوبه در این آبگوشت را دست کم نگیرید.
۵- کباب سرداشی
مدت زمان آماده سازی: ۲۰ دقیقه
مدت زمان پخت: ۴۰ دقیقه
کالری در هر ۱۰۰ گرم: ۱۷۷ کالری
یکی دیگر از غذاهای سنتی همدان در ایام نوروز «کباب سرداشی» است. کباب سرداشی نوعی کباب مخصوص است که شباهت زیادی به کباب تابه‌ای دارد و به خاطر ترکیب شدن با فلفل سبز و انواع ادویه‌های معطر فوق‌العاده خوش‌طعم و خوشمزه است. استفاده از مزرنجوش در این غذای سنتی همدان نه تنها عطر بی‌نظیری به آن می‌بخشد، بلکه خواص فوق‌العاده‌ای نیز برای سلامت بدن دارد.
در گذشته کباب سرداشی را در ظروف رویی و داخل تنور سنگی درست می‌کردند. شاید برایتان جالب باشد اما هنوز هم برخی از خانواده‌ها مایه کباب را در خانه آماده می‌کنند و سپس ظرف کباب را به نانوایی‌های سنگکی می‌دهند تا کباب داخل تنور طعم بگیرد و آماده شود.
شما می‌توانید این کباب را با ترکیب گوشت گوسفندی، پیاز، سیب زمینی و گوجه فرنگی و مقداری ادویه درست کنید و برای آماده شدن آن را داخل فر قرار دهید. معمولاً در همدان، کباب سرداشی با سبزیجات تازه و ماست سرو می‌شود. برای خواندن جزییات و طرز تهیه کباب سرداشی به ۲ روش خانگی روی لینک مطلب کلیک کنید.
۶- آش خشکبار
مدت زمان آماده سازی: ۴۰ دقیقه
زمان پخت: ۶۰ دقیقه
شاید یکی از جالب‌ترین و متفاوت‌ترین انواع آش، «آش خشکبار همدانی» باشد. یک نوع غذای شب عید در همدان که با استفاده از انواع میوه‌های خشک مثل برگه زردآلو، آلبالو خشکه، برگه هلو، آلوی ترش و … تهیه می‌شود و ترکیب آن با گوشت و لوبیا، سبزی آش، رشته، عدس، شیره انگور و سرکه واقعاً شگفت‌انگیز است.
طعم آش خشکبار خوشمزه همدانی ملس و بسیار لذیذ است و امتحان کردن آن می‌تواند تجربه‌ای جدید از طعم‌ها را برای شما رقم بزند. پیشنهاد می‌شود اگر گذرتان به همدان افتاد، حتماً طعم لذیذ آش خشکبار را امتحان کنید.
خلاصه کلام اینکه تنوع غذاهای محلی همدان در عید نوروز بسیار زیاد است. در این مقاله به چند غذای مخصوص شب عید در همدان اشاره شد. پیشنهاد می‌کنیم اگر نوروز به همدان می‌روید، حتماً طعم لذیذ یک غذای شب عید در همدان را امتحان کنید و برای یک بار هم که شده مزه این غذاهای متفاوت و خوشمزه را بچشید.
سوالات متداول
فلسفه رشته پلو شب عید در همدان چیست؟
رشته پلو مثل اغلب شهرهای ایران غذای مخصوص شب عید در همدان است. مردم همدان معتقد هستند که خوردن رشته پلو در شب عید و قبل از تحویل سال نو می‌تواند برای در دست گرفتن رشته کار و امور زندگی به آن‌ها کمک کند.
مهم‌ترین غذاهای سنتی همدان در عید نوروز چه غذاهایی هستند؟
رشته پلو، آبگوشت لیمو عمانی، کوفته همدانی، کباب سرداشی و آبگوشت کلم از معروف‌ترین غذاها و خوراکی‌های عید نوروز در همدان هستند.
