آیا میدانید تفاوت جرم گیر و جوهر نمک چیست؟ برای برخی افراد ممکن است این دو شوینده یا تمیز کننده به اندازه کافی شناختهشده نباشد. در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش به بررسی تفاوت جرم گیر و جوهر نمک، موارد استفاده آنها در خانه و صنایع یا خطرات ناشی از جوهر نمک و جرم گیر را بررسی خواهیم کرد.
جوهر نمک چیست؟
پیش از بحث بر سر اینکه تفاوت جرم گیر و جوهر نمک چیست، ابتدا باید درباره هر کدام از این دو شوینده اطلاعات داشته باشید. «جوهر نمک» با نامهای تخصصی «هیدروکلریک اسید»، «اسید معده» و «هیدروژن کلراید» شناخته میشود و دارای فرمول شیمیایی HCL است.
هیدروکلریک اسید، یکی از مهمترین حلالها در مصارف صنعتی و خانگی است. این اسید به خاطر خاصیت خورندگی و اسیدیتیه بالایی که دارد، برای گندزدایی و تمیزکاری بسیار مناسب است.
در بین شویندهها و تمیزکنندههای سطوح، جوهر نمک یکی از قویترینها است. تا جایی که توصیه میشود از آن برای شستن و تمیز کردن برخی سطوح استفاده نشود. هر چند جوهر نمک در صنایع کاربرد وسیعی مثل اسیدشویی فلزات، تولید فوم و کلسیم کلرید، اسیدی کردن چاههای نفت و … را دارد اما در مصارف خانگی در حد جرم گیری کاشی و سرامیک است.
برای خرید مایع جوهرنمک میتوانید از فروشگاههای زنجیرهای افق کوروش به صورت اینترنتی، تلفنی و حضوری اقدام کنید.
جوهر نمک پودری چیست؟
«جوهر نمک پودری» همان «هیدروکلریک اسید» است که به شکل پودر در دسترس قرار میگیرد. فرمول شیمیایی جوهرنمک پودری HCI است. به معنی این که از دو عنصر هیدروژن و کلر درست شده است.
ترکیب این دو عنصر، یکی از قویترین اسیدهای موجود در صنایع را میسازد. ظاهر جوهر نمک پودری به صورت جامد است و به شکل دانههای ریز سفید رنگ، تولید و در فروشگاههای مواد شیمیایی عرضه میشود.
جوهر نمک پودری مثل جوهر نمک مایع، قدرت پاک کنندگی قوی و بوی تند و زنندهای دارد. پس اگر قصد دارید از جوهر نمک پودری استفاده کنید، ابتدا مقداری آب را با پودر جوهر نمک مخلوط و سپس از آن برای تمیز کردن منزل و سطوح مختلف استفاده کنید.
جوهر نمک در فرمول شیمیایی خود یک یون H مثبت دارد که به این نوع اسیدها «تک پروتونی» میگویند. این اسید به خوبی در آب، حل میشود و به عنوان یک حلال در صنعت و منزل، کاربردهای فراوانی دارد.
جرم گیر چیست؟
«جرم گیر» (stain remover) در اصل به هر شویندهای که برای از بین بردن لکههای چربی، زنگ زدگی، لکههای ناشی از مواد غذایی، رنگها و … از روی هر سطحی، شامل فرش، پارچه، لباس، فلزات، سینک و دستشویی، توالت، حمام و … گفته میشود. به طور کلی هر شویندهای که برای حذف لکه استفاده میشود، به عنوان لکه بر یا جرم گیر شناخته میشود.
اکثر لکهها با حل کردن آنها با یک حلال دیگر پاک میشوند. حلالهای مختلف، لکههای مختلف را حل میکنند و برخی از لکهبرها نه تنها لکه را حل میکنند بلکه موادی را که لکهدار شدهاند، پاک میکنند.
جرم گیر یک محصول به صورت مایع معمولا غلیظ یا پودر است که برای از بین بردن لکهها و رسوبها روی سطوح و دستگاههای مختلف به کار میرود. به جرم گیر، «رسوب زدا» هم میگویند. به صورت ویژه و معمول، جرم گیر به شویندههایی گفته میشود که جرم، رسوب، باکتری، آلودگی و … را از روی سطوحی مثل سرامیک، کفپوش، کاشی، موزائیک، پارکت، سیمان، سنگ، آجر و زنگ زدگی فلزات را از بین ببرد.
انواع جرم گیر مایع یا جرم گیر پودری را میتوانید به صورت اینترنتی، تلفنی و حضوری از فروشگاههای زنجیرهای افق کوروش تهیه کنید.
طریقه استفاده از جرم گیر
جرم گیرها را میتوان در دو روش مکانیزه و غیر مکانیزه استفاده کرد. در روش مکانیزه، روش نظافت به وسیله اسکرابر و پولیشر است. در این مواقع، جرم گیر را در داخل دستگاههای نظافت صنعتی میریزند. اما در روش غیر مکانیزه، به وسیله تی یا برسهای با سختی متوسط، سطوح و کف را شست و شو میدهند.
جرم گیرهای مخصوص کف، آسیب کمتری به دستگاه یا سطح وارد میکنند. همچنین استفاده از آنها بسیار مقرون به صرفه است. نکات مهم استفاده از جرم گیر را هم مطالعه کنید.
تفاوت جرم گیر و جوهر نمک
«جرم گیر» در اصل به مایع یا پودری گفته میشود که برای از بین بردن جرم یا میکروب روی سطوح مختلف استفاده میشود. «جوهر نمک» هم یکی از شویندههایی است که به وسیله آن میتوان جرم و رسوب سطوح سرامیکی، کاشی و … را از بین برد. البته این به معنای یکی بودن جرم گیر و جوهر نمک نیست. به بیان بهتر، جوهر نمک یک جرم گیر محسوب میشود.
کاربردهای جوهر نمک
همان طور که گفته شد، جوهر نمک یکی از قویترین شویندهها یا حل کنندههای جرم و آلودگی است. این ماده شوینده هم در خانه و هم در صنایع کاربردهای وسیعی دارد.
کاربردهای جوهر نمک در خانه
*یکی از مهمترین کاربردهای، جوهر نمک در مصارف خانگی، ضد عفونی کردن سطوح مختلف منزل، تمیز کردن سرویس بهداشتی و سنگ توالت، حمام، کاشی، سرامیک و موزاییک است.
*برای تمیز کردن استخر نیز میتوانید از جوهر نمک استفاده کنید. برای پاک کردن لکهها و تمیز کردن کاشیها با جوهر نمک باید به ازای هر یک پیمانه جوهر نمک، ۱۰ پیمانه آب استفاده کنید. برای این کار، سطح را از قبل با کمی آب (غیر داغ) خیس کنید.
۱ واحد از جوهر نمک مایع یا جوهر نمک پودری را در ۱۰ واحد آب حل کنید و روی سطح مورد نظر بپاشید. حداقل ۱۰ تا ۱۵ دقیقه صبر کنید و بعد با فرچه، مسواک یا برس، سطح را بسایید. در آخر با آب سرد (غیر داغ)، جوهر نمک را از روی سطح بشویید.
کاربردهای جوهر نمک در صنایع
*در صنایع از جوهر نمک برای برق انداختن و تمیز کردن آجرهای دیوار استفاده میشود. معمولا آجرهای بیرونی دیوارها، به مرور دچار پوسیدگی میشوند و باکتریها عامل اصلی آن هستند. میتوان جوهر نمک را روی دیوارها، اسپری کرد و آن را شست.
*جوهر نمک در صنایع غذایی کاربرد وسیعی دارد. شاید جالب باشد بدانید که جوهر نمک به محصولات فرآوری شده مثل کنسروها اضافه میشود تا از فساد آنها جلوگیری شده و باعث ماندگاری کیفیت و تازگی آنها شود. همچنین برای تصفیه نمکهای خوراکی و تنظیم اسیدیته یا pH محلولها، محصولات دارویی، غذاها و حتی آب از آنها استفاده میشود.
*جوهر نمک برای تهیه ترکیباتی که در تصفیه آب استفاده میشود، کاربرد دارد. برخی از نمونهها عبارتند از پلی آلومینیوم کلرید یا PAC، کلرید آهن، اسید فرمیک و کربوهیدرات آلومینیومی که در تصفیه آب استفاده میشود.
*از دیگر کاربردهای جوهر نمک در صنایع میتوان به اسیدی کردن چاههای نفت، حذف کردن رسوبها از بولیرها، کاهش سنگ معدن و پاکسازی فلزات صنعتی اشاره کرد.
موارد منع مصرف جوهر نمک
جوهر نمک به خاطر خاصیت اسیدی بسیار زیاد، خورندگی بالایی دارد و باعث ایجاد پوسیدگی و یا رنگ رفتگی در برخی سطوح میشود.
*استفاده از این ماده روی سطوح استیل یا سیلور، میتواند موجب تغییر رنگ آنها به سیاه شود. بنابراین در کاربرد جوهر نمک بر روی سطوح فلزی باید دقت بیشتری به خرج داد.
*برای شستشوی سطوح سنگی و سرامیک، مخصوصا سنگهای قیمتی یا حساس مثل مرمر از جوهر نمک استفاده نکنید.
چرا جوهر نمک برای شستن فلزات مناسب نیست؟
کافی است چند قطره از جوهر نمک روی شیرآلات یا سینک ریخته شود که به سرعت باعث سیاه شدن رنگ آن شود. این موضوع به دلیل پایین بودن ph جوهر نمک است که باعث خورندگی اجسام فلزی میشود.
بنابراین نمیتوانید از این محلول برای پاک کردن سطوح فلزی استفاده کنید. این ماده برای ضد عفونی و تمیز کردن توالت و زنگ زدگی اجسام چینی استفاده میشود. در حالت عادی، جوهر نمک با غلظت بالایی تولید میشود و این غلظت از ۳۸ درصد بالاتر است، از طرفی خاصیت تبخیر بالایی هم دارد و به سرعت بخار میشود.
به همین خاطر، حمل کردن و ذخیره آن باید بسیار با احتیاط عمل کرد. حتی ظروفی که برای نگهداری جوهر نمک استفاده میشود، معمولا شفاف نیستند تا محلول بخار یا مشتعل نشود. این در حالی است که ۳۰ درصد از جوهر نمکهایی که تولید میشوند، مصارف خانگی دارند و غلظت آنها تنها ۵ درصد است.
بیشتر بخوانید: لیست بهترین پاک کننده های سطوح سرامیک، چوبی و …
سوالات متداول
به جای جوهر نمک از چه میتوان استفاده کرد؟
برخی افراد به خاطر اینکه جوهر نمک بسیار بوی تند و بخارات سمی دارد، از جایگزینهای آن استفاده میکنند. میتوانید از شویندههای طبیعی مثل سرکه، جوش شیرین، آبلیمو، نمک و … با ترکیب آنها با یکدیگر، لکه روی سطوح را از بین ببرید.
قوی ترین جرم گیر بازار کدام است؟
همانطور که گفتیم بسته به سطحی که میخواهید جرم گیری کنید، انواع مختلف محلولها یا پودرهای جرم گیر را میتوانید به صورت تلفنی، اینترنتی یا حضوری از فروشگاههای افق کوروش تهیه کنید.