اگر ساکن شمال کشور باشید، حتما با خورش اسپناساک آشنایی دارید. این خورش خوشمزه و محبوب مازندرانی‌ها، در فهرست غذاهای رستوران‌های شمالی هم پیدا می‌شود، و از جمله غذاهای ایرانی پرطرفدار است. اما اگر تا حالا این غذا را نه از نزدیک دیده‌اید و نه اسمش را شنیده‌اید، همین جا به شما کمی درباره این خورشت ساده شمالی می‌گوییم. در اصل شمالی‌ها به «خورش اسفناج»، خورش اسپناساک می‌گویند. اما این خورش اسفناج مازندرانی، با خورش اسفناج متداولی که تا حالا خورده‌اید، چند تفاوت عمده دارد. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش، طرز تهیه خورش اسپناساک مازندرانی را به شما آموزش می‌دهیم.
مواد لازم برای تهیه خورش اسپاناساک مازندرانی (برای ۶ نفر)
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| اسفناج | ۱ کیلوگرم |
| جعفری، گشنیز، تره و نعناع | ۳۰۰ گرم (ساطوری خرد شده) |
| گوشت گوسفند | ۴۰۰ گرم |
| پیاز (برای پیاز داغ) | ۲ عدد متوسط |
| سیر (برای سیر داغ) | ۴ حبه |
| هویج | ۱ عدد |
| نمک، فلفل سیاه و زردچوبه | به مقدار لازم |
| روغن سرخ کردنی | به مقدار لازم |
| رب انار یا رب نارنج | ۱ قاشق غذاخوری |
| تخم مرغ | ۲ عدد |
| نخود | ۱۰۰ گرم |
مدت زمان آماده‌سازی مواد اولیه: ۱۵ دقیقه
مدت زمان لازم برای پخت خورش اسپاناساک: ۲ ساعت
مراحل طرز تهیه خورش اسپناساک (خورش اسفناج مازندرانی)
خورش اسپناساک را معمولا به روش‌های مختلفی درست می‌کنند ولی پایه و اساس همه آنها یکسان است. به هرحال دستتان باز است تا مواد دیگری هم در طرز تهیه خورش اسپناساک به کار ببرید.
مرحله اول: مواد اولیه خورشت اسپناساک را آماده کنید
قبل از هر چیز، نخود را به مدت ۲ ساعت بخیسانید و چند بار هم آب نخودها را عوض کنید. اسفناج را به خوبی بشویید. حتما اسفناج‌ها را حداقل برای مدت ۲۰ دقیقه در آب نگه دارید تا گل و لای آنها پاک شود. بعد از این که اسفناج‌ها را آبکش کردید و آب خود را از دست داد، آنها را خرد کنید.
پیازها را خلالی باریک یا نگینی ریز خرد کنید. سیر را هم رنده یا له کنید. گوشت را هم در قطعات مکعبی ۲ سانتی‌‌متری خرد کنید.
مرحله دوم: سیر داغ و پیاز داغ را آماده کنید
یک قابلمه مناسب را روی حرارت ملایم قرار دهید و در آن روغن بریزید. وقتی به دمای مناسب رسید، پیازها را اضافه کنید و تفت دهید. پیازها که سبک و طلایی شدند، سیرها را اضافه کنید. سیر را حتما بعد از سرخ شدن پیاز اضافه کنید چون سیر خیلی زود می‌سوزد.
می‌توانید برای تهیه سیر داغ و پیاز داغ منجمد به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله سوم: گوشت را پیاز و سیر تفت دهید
گوشت‌ها را که از قبل شسته و به شکل خورشتی خرد کرده‌اید به پیاز و سیر در حال تفت خوردن اضافه کنید. تکه‌های گوشت را تفت دهید. بعد از اینکه گوشت کمی سرخ شد و تغییر رنگ داد، به آن زردچوبه و فلفل سیاه بزنید و مجددا تفت دهید.
می‌توانید برای تهیه گوشت گوسفند و انواع ادویه غذا به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله چهارم: سبزیجات را به مواد خورشت اسپناساک اضافه کنید
بعد از اینکه ادویه‌ها تفت خوردند و طعم خامی‌شان گرفته شد، سبزی‌های معطر را اضافه کنید. جعفری، گشنیز، تره و نعنا ساطوری و خرد شده را اضافه کنید و اجازه دهید کمی با گوشت سرخ شوند. سپس اسفناج را اضافه کنید. آن را هم کمی تفت دهید و حرارت را پایین بیاورید تا کمی سبزیجات و گوشت با آب خودشان بپزند.
مرحله پنجم: نخود را اضافه کنید
در این مرحله از طرز تهیه خورش اسپناساک، می‌توانید نخود را به ترکیب گوشت و سبزیجات اضافه کنید. مقداری آب جوش هم اضافه کنید و اجازه دهید گوشت و دیگر مواد به خوبی بپزند. این مرحله به حدود ۱ تا ۱/۵ ساعت زمان برای پخت گوشت و نخود نیاز دارید.
می‌توانید برای تهیه نخود به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله ششم: هویج را اضافه کنید
بعد از یک تا یک ساعت و نیم زمانی که گوشت و نخود به خوبی پختند، هویج را بشویید و نگینی خرد کنید. هویج نگینی خرد شده را به مواد خورشت اضافه کنید. در این مرحله و زمانی که گوشت و نخود تا حدودی پختند نمک خورشت را هم اضافه کنید.
مرحله هفتم: تخم مرغ را به خورش اسپناساک اضافه کنید
تخم مرغ‌ها را در یک ظرف بشکنید و به خوبی به هم بزنید تا از حالت لختگی جدا شوند. در همین مرحله، تخم مرغ‌ها را به خورش اضافه کنید و به هم بزنید تا در کل خورش اسپناساک، مخلوط شوند. رب انار (طرز تهیه رب انار) یا رب نارنج (طرز تهیه رب نارنج) را هم می‌توانید به آن اضافه کنید تا غذا، طعم ترش یا ملس بگیرد.
تخم مرغ و رب انار را به روش‌های حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش می‌توانید تهیه کنید.
مرحله هشتم: خورش اسپناساک را سرو کنید
بعد از اینکه همه مواد خورشت اسفناج مازندرانی پختند و آب آن کاملا غلیظ شد، خورش را از روی حرارت بردارید. خورش اسپناساک را در ظرف مناسب به همراه نان یا برنج کته و آبکشی ساده یا زعفرانی (طرز تهیه برنج به روش‌های مختلف) سرو کنید.
برنج و نان را به روش‌های اینترنتی و حضوری از فروشگاه‌های افق کوروش تهیه کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه کئی پلا مازندرانی
روش تهیه خورش اسپناساک با مرغ و با گوشت چرخ کرده
اگر می‌خواهید در طرز تهیه خورش اسپناساک از گوشت قرمز استفاده کنید ولی وقت زیادی را هم صرف پخت گوشت نکنید، از گوشت چرخ کرده قلقلی شده استفاده کنید.
استفاده از کوفته‌های قلقلی در غذاهای شمالی بسیار رایج و پرطرفدار است. استفاده از گوشت قلقلی ضمن آنکه طعم گوشت را در خورش حفظ می‌کند، باعث می‌شود که خورش زودتر آماده شود.
در این روش، پیازها را رنده کنید و آب‌شان را بگیرید. سپس گوشت را با زردچوبه، نمک و فلفل سیاه مخلوط کنید و ورز دهید. استفاده از سیر هم آن را خوش طعم‌تر می کند. گوشت‌ها را به صورت قلقلی شده با کمی روغن سرخ کنید. سایر مراحل خورشت را مثل بالا انجام دهید و گوشت قلقلی‌های سرخ شده را در ۳۰ دقیقه پایانی پخت به خورش اضافه کنید.
در طرز تهیه خورش اسپناساک با مرغ، گوشت را حذف و با مرغ جایگزین کنید. در این روش نیز زمان کمتری برای پخت نیاز خواهید داشت. گوشت غاز هم یکی دیگر از گزینه‌هایی است که استفاده از آن در شمال کشور رایج است و به جای گوشت قرمز می‌توانید از آن برای پخت خورشت اسپناساک استفاده کنید.
می‌توانید برای تهیه گوشت چرخ کرده و گوشت مرغ به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه ترشی نازخاتون
خواص مفید خورش اسپناساک برای بدن
خورش اسپناساک، سرشار از ویتامین‌های A, B, C, D و E است. همچنین این غذا سرشار از مواد معدنی مانند سدیم، پتاسیم، آهن، کلسیم، منیزیم، فیبر، زینک و … است. از سوی دیگر این غذا به خاطر این که حاوی مقدار زیادی پروتئین است، انرژی بدن را بالا می‌برد.
شمالی‌ها خورش اسپناساک را معمولا برای کودکانی که در سن رشد هستند درست می‌کنند چون باعث عضلات و اندام‌های تقویت بدن می‌شود. علاوه بر این خوردن خورشت اسپناساک به ورزشکاران و خانم‌های باردار هم توصیه می‌شود.
در کنار این‌ها نباید از خاطر برد که فیبر موجود در خورش اسپناساک برای کسانی که مشکل یبوست و دفع دارند، مفید است و عمل هضم را بسیار آسان می‌کند. از طرفی کسانی که مشکل نرمی استخوان دارند، می‌توانند با خوردن این غذا، کمبود ویتامین D بدن خود را تا حدی جبران کنند، چون خورش اسپناساک، سبب تقویت و استحکام دندان‌ها و استخوان می‌شود.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه خورش مرغ ناردون مازندرانی
نکات مهم در طرز تهیه خورش اسپناساک
- استفاده از تخم مرغ در خورش اسپناساک اختیاری است. اگر خورش اسپناساک وگان می‌خواهید درست کنید، می‌توانید تخم مرغ را با انواع گوشت جایگزین کنید. معمولا تخم مرغ را زمانی در خورش اسپناساک به کار می‌برند که گوشت را حذف کنند ولی این امر هم سلیقه‌ای است و مثل روش بالا تخم مرغ و گوشت هر دو در خورش اسفناج مازندرانی هم کنار هم می‌نشینند.
- طعم اسفناج باید در این غذا غالب باشد اما در طرز تهیه خورش اسپناساک، حتما از سبزی‌های معطر که در بالا آورده شد، استفاده کنید. همچنین شما می‌توانید از سبزی های معطر دیگر هم به دلخواه و بنا بر ذائقه خود استفاده کنید.
- می‌توانید برای خوش طعم‌تر شدن خورش، در مرحله پایانی به آن آبلیمو یا آب نارنج اضافه کنید.
- می‌توانید به جای حبه سیر از برگ‌های تازه سیر استفاده کنید. اگر از برگ سیر در طرز تهیه خورش اسپناساک استفاده می‌کنید، آن را به همراه اسفناج و دیگر سبزیجات معطر، تفت دهید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه اکبر جوجه
فوت و فن‌های خوشمزه شدن خورش اسپناساک مازندرانی
چرا خورش اسپاناسک آب می‌اندازد؟
اسفناج خیلی زود آب می‌اندازد. بهتر است اسفناج را بعد از سبزی های معطر به گوشت اضافه کنید. چون آب انداختن اسفناج مانع سرخ شدن سبزی های معطر دیگر می‌شود.
آیا می‌توان نخود را از ترکیب خورش اسپناساک حذف کرد؟
استفاده از نخود در تهیه خورش فوق اختیاری است. می‌توانید آن را از ترکیب مواد اولیه حذف و یا با حبوبات دیگر نظیر انواع لوبیا جایگزین کنید. نخود لعاب خوبی به خورش اسپناساک می‌دهد.
محصولات مرتبط
نسرین یوسفی . 16 فروردین 1402
ما تو اسفنا ساک هویچ نمی‌ریزم گدشت هم اختیاریه