حلیم گندم به روش مجلسی یکی از خوشمزه‌ترین صبحانه‌های سنتی ایرانی است که در قالب حلیم نذری به عنوان غذای نذری ماه رمضان و ماه محرم و صفر هم تهیه و سرو می‌شود. حلیم یا هلیم مجلسی را در اصل با گندم و گوشت گوسفندی درست می‌کنند ولی می‌توان آن را با مرغ یا بوقلمون هم تهیه کرد. حلیم گندم برای تغذیه کودکان از ماه شش به بعد یک غذای کامل است. همچنین حلیم در لیست غذاهای زمستانی با طبع گرم است. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش ما طرز تهیه حلیم مجلسی کشدار و خوشمزه و نکات پخت، خوشمزه شدن و کشدار شدن حلیم گندم به روش بازاری برای منوی صبحانه و سایر وعده‌ها را به شما آموزش می‌دهیم.
مواد لازم برای تهیه حلیم گندم مجلسی با گوشت به روش بازاری (برای ۴ نفر)
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| گندم پوست کنده | ۳۰۰ گرم |
| گوشت گوسفندی (گردن، سرسینه و دنده) | نیم کیلوگرم |
| آب | به مقدار لازم |
| پیاز | ۱ عدد بزرگ |
| زردچوبه | ۱ قاشق چای‌خوری |
| فلفل سیاه | نصف قاشق چای‌خوری |
| روغن | ۱ قاشق غذاخوری |
| نمک | ۱ قاشق مرباخوری |
| کنجد، پودر نارگیل، دارچین و شکر | برای تزیین حلیم |
| نان | برای سرو حلیم |
مدت زمان آماده‌سازی مواد: ۱۲ تا ۲۴ ساعت
مدت زمان مورد نیاز برای پخت حلیم گندم با گوشت: ۵ ساعت
میزان کالری حلیم در ۱۰۰ گرم با شکر و روغن و یک کف دست نان: حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ کیلوکالری
مراحل طرز تهیه حلیم گندم مجلسی کشدار خانگی
برای تهیه حلیم بازاری در خانه، باید کمی صبر و حوصله به خرج دهید ولی اگر مرحله به مرحله طرز تهیه حلیم مجلسی را به ترتیب زیر دنبال کنید، کیفیت نهایی حلیم، بسیار عالی خواهد بود.
مرحله اول: گندم را خیس کنید
در ابتدا، یک روز قبل از شروع آشپزی، گندم‌ها را پاک کنید و در یک کاسه بریزید و به خوبی بشویید. روی گندم‌ها مقداری آب بریزید تا به مدت حداقل ۱۲ ساعت خیس بخورند. البته بهتر است گندم‌ها را ۲۴ ساعت بخیسانید. در این مدت هر چند ساعت یک بار، آب گندم را عوض کرده و با آب تازه جایگزین کنید تا گندم ترش نشود و بو نگیرد. اگر گندم پوست کنده ندارید، می‌توانید از گندم با پوست استفاده کنید که البته کارتان را کمی سخت می‌کند.
در صورت تمایل می‌توانید گندم پوست کنده را از فروشگاه‌های افق کوروش به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی تهیه کنید.
مرحله دوم: گندم را برای پخت آماده کنید
از آن جایی که گندم دیر می‌پزد، در شروع آشپزی، گندم را بپزید. ابتدا آب گندم را دور ریخته و گندم‌ها را در یک قابلمه بزرگ بریزید. روی گندم‌ها، به اندازه ۱۰ لیوان دسته‌دار فرانسوی، آب بریزید. قابلمه را روی حرارت بگذارید و شعله را زیاد کنید تا آب شروع به جوشیدن کند.
مرحله سوم: گندم را بپزید
روی گندم‌ها بعد از جوش آمدن آب، کف تشکیل می‌شود، این کف را با قاشق بگیرید و دور بریزید. شعله را کم کنید. درب قابلمه را نیمه‌باز بگذارید و هر ۱۵ دقیقه یک بار گندم‌ها را هم بزنید تا ته نگیرد. اگر از گندم با پوست استفاده کنید، گندم‌ها پوستشان بالا می‌آید، در این صورت پوست گندم‌ها را از روی آب جدا کنید و دور بریزید.
مرحله چهارم: گوشت حلیم را آماده کنید
گوشت حلیم را بدون خرد کردن، در یک قابلمه دیگر بگذارید و یک پیاز را پوست بگیرید و به صورت درشت روی گوشت خرد کنید. فلفل سیاه و زردچوبه را هم اضافه کنید. مقداری آب به قابلمه اضافه کنید و گوشت را روی حرارت بگذارید تا آب، شروع به جوشیدن کند. بعد از جوش آمدن آب، کف‌های روی آن را بگیرید و شعله را کم کنید تا گوشت به مدت ۲ ساعت بپزد و کاملا نرم شود.
برای خرید گوشت گوسفندی، فلفل سیاه و زردچوبه می‌توانید از فروشگاه‌های افق کوروش به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی، اقدام کنید.
مرحله پنجم: گندم حلیم را له کنید
در مدت زمان پخت گندم‌ها، به آنها سر بزنید تا آب آنها تمام نشود. بعد از اینکه دانه‌های گندم پختند و نرم شدند، شعله گاز را خاموش کنید. سپس با گوشتکوب دستی یا برقی، گندم‌ها را بکوبید تا کاملا نرم شوند. برای چسبندگی بیشتر و کشدار شدن گندم‌ها، از میکسر، مخلوط کن یا چرخ گوشت استفاده کنید. گندم‌ها که پوره و نرم شدند، آنها را کنار بگذارید.
مرحله ششم: گوشت را ریش ریش کنید
گوشت حلیم که پخت و حسابی نرم شد، آن را از قابلمه بیرون بیاورید و در آبکش بگذارید. آب گوشت را هم صاف کنید و کنار بگذارید. پیازها را جدا کنید و گوشت‌ها را از استخوان جدا و ریش ریش کنید و سپس با گوشتکوب خوب له کنید تا در نهایت حلیم کشدار شود.
گوشت‌های له شده را در قابلمه گندم له شده بریزید و عصاره گوشت صاف شده را به قابلمه اضافه کنید. قابلمه حلیم را دوباره روی حرارت بگذارید و شعله را کم کنید. ۱ قاشق غذاخوری روغن جامد یا مایع به مواد حلیم اضافه کنید. حدود ۱ تا ۲ ساعت دیگر، گندم و گوشت را بپزید.
روغن را می‌توانید از فروشگاه‌های افق کوروش به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی خریداری کنید.
مرحله هفتم: چاشنی‌های حلیم را اضافه کنید
در زمان پخت نهایی حلیم، با ملاقه یا قاشق چوبی، به صورت هفتی و هشتی، هر ۱۰ تا ۱۵ دقیقه یک بار، مواد حلیم را هم بزنید. در نیم ساعت آخر، شکر و دارچین را اضافه کنید. اگر حلیم را با نمک سرو می‌کنید، ۱ قاشق مرباخوری یا چای‌خوری نمک به آن اضافه کنید تا طعم‌ها به خورد حلیم برود و حلیم کاملا روی حرارت ملایم، غلیظ و کشدار شود.
شما می‌توانید شکر، نمک و پودر دارچین را به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش تهیه کنید.
مرحله آخر: حلیم گندم را سرو کنید
بعد از اینکه حلیم گندم و گوشت غلیظ و کشدار شد، آن را بچشید و مزه‌ها را اندازه کنید. در نظر داشته باشید که حلیم بعد از پختن و سرد شدن، غلیظ‌تر می‌شود. پس آن را زیاد سفت برندارید. بعد از آماده شدن حلیم مجلسی، آن را در کاسه‌‌های سرو بریزید و روی آنها را با کنجد، پودر دارچین و شکر یا نمک تزیین و با نان سرو کنید.
کنجد و نان را به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش می‌توانید تهیه کنید.
طرز تهیه حلیم گندم مجلسی به روش‌های دیگر
روش تهیه حلیم با گندم پوست دار
روش تهیه حلیم مجلسی با مرغ یا بوقلمون
روش تهیه حلیم مجلسی با مرغ و بوقلمون هم متداول است. در این روش، به جای گوشت گوسفندی، از سینه مرغ یا فیله بدون استخوان مرغ یا بوقلمون استفاده می‌شود. در این صورت اگر حلیم با مرغ درست شود، حلیم به زمان کمتری برای پخت نیاز خواهد داشت و اگر با بوقلمون درست شود مثل حلیم مجلسی با گوشت مدت بیشتری برای پخت نیاز دارد. بقیه مراحل مشابه روش بالا است.
برای مطالعه طرز تهیه حلیم بوقلمون روی لینک مطلب آن کلیک کنید.
گوشت مرغ و گوشت بوقلمون را از فروشگاه‌های افق کوروش به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی می‌توانید تهیه کنید.
روش تهیه حلیم مجلسی با بلغور گندم
اگر می‌خواهید حلیم زود بپزد، به جای گندم پوست کنده یا گندم با پوست، می‌توانید از بلغور گندم استفاده کنید. در این روش هم باید بلغور گندم را با آب بپزید. البته میزان آب را کمتر در نظر بگیرید. فقط به خاطر داشته باشید که بلغور گندم، خیلی زود نرم می‌شود و احتمال ته گرفتن آن زیاد است. پس مدام آن را هم بزنید تا نسوزد. بقیه مراحل تهیه حلیم مجلسی با بلغور، مانند روش اول است.
روش تهیه حلیم گندم با قلم
برای تهیه حلیم مجلسی با قلم، به گندم بعد از پختن و له کردن، مقداری عصاره قلم، اضافه و دوباره با گوشت ریش ریش شده، پخته می‌شود. در این صورت، حلیم چرب‌تر و مقوی‌تر می‌شود و دیگر نیازی به اضافه کردن روغن به حلیم نیست. می‌توانید حتی حلیم بدون گوشت درست کنید و برای طعم حلیم، به آن عصاره قلم اضافه کنید.
روش تهیه حلیم مجلسی با شیر
پختن حلیم مجلسی با شیر هم متداول است. در این روش، بعد از نیم‌پز شدن گندم، به آن شیر اضافه می‌شود تا دانه‌های گندم با شیر بپزند و طعم شیر به خورد آنها برود. بعد از اینکه گندم‌ها با شیر پختند، آنها را له کنید و بقیه مراحل را مانند روش اول دنبال کنید.
برای خرید شیر می‌توانید از فروشگاه‌های افق کوروش به روش‌های حضوری و اینترنتی اقدام کنید.
روش تهیه حلیم رژیمی
برای اینکه حلیم مجلسی، کم کالری و رژیمی شود، به جای اضافه کردن شکر به هلیم، می‌توانید مقداری عسل در هنگام سرو، روی حلیم بریزید. در این روش، بهتر است از روغن استفاده نکنید.
شما می‌توانید عسل را به روش‌های حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری کنید.
فواید و خواص حلیم گندم
برخی از خواص غذایی حلیم و گندم در طرز درست کردن حلیم عبارتند از:
- حلیم به دلیل داشتن گندم یا بلغور گندم، علاوه بر خاصیت سیرکنندگی بالا، منبع بسیار خوب زینک، منیزیم، آهن و نیاسین است به همین دلیل یک غذای مناسب برای وعده صبحانه و البته افطارهای ماه مبارک رمضان است. علاوه بر این حلیم همیشه یک صبحانه گرم ساده و شیک است.
- حلیم به خاطر داشتن گندم و گوشت منبعی غنی از آهن به خصوص برای افراد مبتلا به کم‌خونی است.
- بهتر است برای پخت حلیم از گندم سبوس‌دار استفاده کنید. گندم سبوس‌دار به خاطر فیبر فراوانی که دارد باعث بهبود برخی از بیماری‌های دستگاه گوارش، سرطان روده و سینه می‌شود. از سوی دیگر فیبر موجود در گندم سبوس‌دار با کاهش کلسترول خون، کاهش فشارخون، کنترل قندخون و کاهش احتمال لخته شدن خون باعث سلامت قلب و کاهش بیماری‌های قلبی می‌شود. همچنین برای پیشگیری از عارضه یبوست و سرطان‌هایی مثل سرطان روده بزرگ مفید است.
- اگر از آن دسته افرادی هستید که مدام از خود می‌پرسید صبحانه چی درست کنم بهتر است طرز تهیه حلیم بوقلمون را هم امتحان کنید. گوشت بوقلمون منبع غنی از اسید آمینه حیاتی «تریپتوفان» است که در بدن انسان ساخته نمی‌شود و به همین خاطر باید از طریق رژیم غذایی به سلول‌های بدن برسد. تریپتوفان برای تنظیم الگوی خواب، پیشگیری از افسردگی و بهبود خلق‌و‌خو ضروری است. کمبود تریپتوفان در بدن سبب کاهش ترشح هورمون سروتونین و در نتیجه بی‌خوابی، افسردگی، تحریک پذیری، اضطراب، و پایین بودن تمرکز می‌شود.
فوت و فن‌های خوشمزه شدن حلیم گندم مجلسی و کشدار با گوشت
چرا حلیم کشدار نمیشه؟
برای کشدار شدن حلیم به روش بازاری باید موارد زیر را جدی بگیرید:
- نسبت گندم به گوشت باید حدود دو برابر باشد. یعنی به ازای ۱ کیلوگرم گندم، نیم کیلو گوشت استفاده کنید. اگر مقدار گوشت یا گندم کم باشد، حلیم شل می‌شود.
- گوشت را نباید قبل از پخت، خرد کنید. اگر گوشت به صورت تکه‌ای و ریز، خرد شده و پخته شود، بافت‌های منسجم گوشت بریده می‌شود و در زمان ریش ریش شدن، این رشته‌های کوتاه، انسجام کافی به حلیم نمی‌دهند. گوشت را به صورت درسته بپزید و بعد از پخت ریش ریش و له کنید.
- برای کوبیدن گوشت بهترین وسیله، گوشتکوب دستی و بعد گوشتکوب برقی است. از مخلوط‌کن یا چرخ گوشت برای پوره کردن گوشت، استفاده نکنید.
- هر چه گندم را بعد از پخت بیشتر بکوبید، حلیم کشدارتر می‌شود.
- در زمان هم زدن حلیم، به صورت دورانی آن را هم نزنید. مدل هم زدن باید هفتی هشتی باشد.
بهترین گوشت برای حلیم چیست؟
گوشت گوسفندی، بهترین و مغذی‌ترین گوشت برای استفاده در هلیم گندم است. بهترین قسمت‌های گوشت برای درست کردن حلیم، گوشت گردن، سرسینه و دنده هستند.
چرا حلیم ته میگیره؟
ماده اصلی حلیم، گندم است. نشاسته زیادی در گندم وجود دارد. بعد از پختن گندم، نشاسته آن آزاد شده و این نشاسته، سریع ته‌نشین می‌شود. نشاسته در صورت مواجهه با گرما به سرعت می‌بندد و اگر حرارت بیش از اندازه باشد، می‌سوزد و ته می‌گیرد.
چرا حلیم ترش میشه؟
اگر گندم را برای مدت طولانی در آب بخیسانید و هر چند ساعت یک بار، آن گندم را عوض نکنید، مزه گندم تغییر می‌کند و به ترشی می‌زند. در ضمن در زمان خیساندن گندم، نباید ظرف حاوی آب و گندم در جای گرم بگذارید، چون ممکن است بو بگیرد.
چرا حلیم تلخ میشه؟
دلیل تلخ شدن حلیم، ته گرفتن آن است. باید در تمام مدتی که گندم به تنهایی و با آب یا زمانی که گندم را با گوشت مخلوط کردید و روی حرارت گذاشتید، آن را هم بزنید تا ته نگیرد و تلخ نشود.
کالری حلیم گندم چقدر است؟
در حالت کلی، حلیم گندم اگر بدون شکر و روغن مصرف شود، کالری زیادی ندارد. یعنی در یک کاسه ۱۰۰ گرمی حلیم، حدود ۱۵۰ کالری انرژی نهفته است. اما اگر حلیم را با شکر و روغن مصرف کنید و به همراه آن، به اندازه یک کف دست، نان سرو کنید، کالری حلیم به ۳۰۰ تا ۳۵۰ کالری هم می‌رسد.
محصولات مرتبط
