از پوشک گرفتن کودک و یبوست ارتباط تنگاتنگی با هم دارند. مقاومت کودک در برابر از پوشک گرفتن و تغییر در عادات برای مدفوع و گاهی ترس و استرس موجب می‌شود تا اختلالاتی در دفع کودک ایجاد شود. زمانی که کودک از رفتن به دستشویی اجتناب می‌کند، روده بزرگ آب بیشتری از مدفوع جذب می‌کند و این موضوع موجب سفت و خشک شدن مدفوع می‌شود. اما درمان یبوست کودک بعد از پوشک گرفتن چگونه است؟ آیا چیزی در مورد علائم یبوست در کودکان می‌دانید؟ در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش می‌توانید با مشکلات از پوشک گرفتن و یبوست کودک و همچنین روش‌های برطرف کردن این مشکل رایج آشنا شوید.
علت یبوست کودک بعد از پوشک گرفتن
تحقیقات صورت گرفته در مورد مشکل از پوشک گرفتن کودک و یبوست نشان می‌دهد که بچه‌هایی که در برابر پروسه از پوشک گرفتن و آموزش توالت رفتن مقاومت می‌کنند، به احتمال بیشتری به عارضه یبوست کودکان مبتلا می‌شوند. در بسیاری از مواقع نیز ممکن است یبوست باعث مقاومت کردن کودک برای دستشویی رفتن شود. برخی متخصصین معتقد هستند که درمان زودهنگام و مؤثر یبوست می‌تواند به کاهش این مشکل و همچنین جلوگیری از مقاومت کودک برای دستشویی رفتن کمک زیادی کند.
نتایج برخی تحقیقات نشان می‌دهد برخی از کودکانی که در برابر از پوشک گرفتن مقاومت می‌کنند، اغلب کنترل خوبی بر روده خود دارند و خودشان عمدا جلوی مدفوع کردن خود را می‌گیرند. زمانی که کودک به یبوست مزمن مبتلا می‌شود، توده‌ای از مدفوع در روده بزرگ جمع می‌شود و در این شرایط مدفوع تازه‌ای که در روده حرکت می‌کند، در پشت این توده به دام می‌افتد. این شرایط موجب پر شدن و کشیده شدن روده می‌شود. در این شرایط استفاده از روش‌های درمانی برای نرم شدن مدفوع موجب می‌شود تا مدفوع نرم به اطراف توده فشار وارد کند، آن را به حرکت درآورد و مدفوع به سمت پایین سرازیر شود.
معمولا نوزادان و کودکانی که آموزش از پوشک گرفتن را زود شروع می‌کنند، بیشتر در معرض یبوست قرار دارند. برای آموزش مدفوع کردن در دستشویی کودک باید به آرامی و با صبر و حوصله آموزش ببیند و یاد بگیرد بدون هیچ نگرانی مدفوع خود را در دستشویی تخلیه کند. معمولا وارد کردن فشار و استرس موجب می‌شود تا کودک مدفوع خود را نگه دارد و به یبوست مبتلا شود.
از دیگر عوامل مؤثر بر یبوست کودک می‌توان به سابقه خانوادگی، مصرف برخی داروهای خاص، آلرژی به شیر گاو و لبنیات، وارد شدن استرس به کودک و تغییرات ناگهانی در رژیم غذایی اشاره کرد.
علائم یبوست در کودکان
یبوست در کودکان معمولا با علائم مشخصی بروز می‌کند. زمانی که کودک برای مدفوع کردن در دستشویی آموزش می‌بیند، دیگر نیازی به استفاده از پوشک ندارد. در این شرایط کودک با وضعیت جدید برای دفع روبرو می‌شود و مدفوع خود را نگه می‌دارد. زیرا هنوز آمادگی لازم برای مدفوع کردن در لگن دستشویی را ندارد.
از طرف دیگر برخی کودکان قبل از شروع آموزش نیز علائم عارضه یبوست را تجربه می‌کنند. این بچه‌ها معمولا با شروع آموزش از پوشک گرفتن نیز در دفع خود مشکل دارند و باید هر چه سریع‌تر درمان شوند. در ادامه می‌توانید با رایج‌ترین علائم یبوست در کودکان آشنا شوید.
- زور زدن هنگام دفع
- دو رنگ بودن مدفوع کودک
- مدفوع نکردن در روز
- بد بو بودن مدفوع
- تیره بودن مدفوع
- بزرگ بودن اندازه مدفوع
- درد شکم
- کاهش اشتها
- سفت شدن شکم
- وجود خون در مدفوع
درمان یبوست کودک بعد از پوشک گرفتن
همانطور که اشاره کردیم در برخی موارد از پوشک گرفتن کودک و یبوست با هم در ارتباط هستند. برای درمان یبوست کودک در این زمان باید به او فرصت دهید و اجازه دهید بدون هیچ نگرانی و حواس‌پرتی روی لگن دستشویی خود بنشیند.
مصرف غذاهای ملین و سبزیجات نیز می‌تواند برای درمان یبوست کودک بعد از پوشک گرفتن مؤثر باشد. در ادامه می‌توانید با روش‌های درمان یبوست کودک در جریان پروسه از پوشک گرفتن آشنا شوید.
- سعی کنید در زمان دفع کودک از دادن اسباب‌بازی‌های بیش از حد سرگرم کننده یا بازی‌های هیجان‌انگیز اجتناب کنید. این کار حواس کودک را پرت می‌کند.
- هیچ‌گاه برای نشستن کودک در لگن دستشویی گوشی موبایل یا تبلت به کودک ندهید. این کار موجب می‌شود توجه کودک به بازی جلب شود و مدفوع نکند.
- سعی کنید در طول روز آب و مایعات بیشتری به کودک بدهید.
- اگر کودک شما دچار یبوست شده است، بهتر است مصرف سبزیجات و میوه‌ها را افزایش دهید.
- اضافه کردن مقداری روغن زیتون به سالاد کودک می‌تواند به درمان یبوست او کمک کند.
- در درمان یبوست با طب سنتی توصیه می‌شود تا شکم کودک را با روغن زیتون طبیعی به صورت دورانی ماساژ دهید. روغن زیتون را می‌توانید از افق کوروش بخرید، تلفنی، حضوری یا آنلاین.
- ایجاد یک برنامه منظم برای کودک برای استفاده از لگن دستشویی در ساعات مشخصی از روز، مانند بعد از غذا و قبل از خواب.
- برای درمان یبوست در شرایطی که کودک چند روز دستشویی نرفته است، می‌توانید از شربت طبیعی انجیر استفاده کنید.
- اجتناب از نوشیدنی‌های گازدار، که ممکن است حاوی کافئین باشند. کافئین می‌تواند باعث خشکی دستگاه گوارش کودک شود.
- مصرف میوه‌هایی مثل گلابی، آلو، سیب، آناناس، کیوی و خربزه برای درمان یبوست بسیار مفید است.
- محدود کردن غذاهای پرچرب و دارای قند زیاد و همچنین غذاهای کم فیبر و فرآوری شده مانند بستنی، پیتزا، پنیر و گوشت و … .
- برای درمان یبوست سعی کنید کودک را به بازی و ورزش بیشتر تشویق کنید. ورزش کردن موجب بهبود عملکرد دستگاه گوارش در کودک می‌شود.
- بهتر است گاهی اوقات به کودک یادآوری کنید که دستشویی برود. برخی کودکان زمانی که غرق در بازی کردن هستند، فراموش می‌کنند که به دستشویی بروند و این موضوع موجب بروز یبوست در آن‌ها می‌شود.
- استفاده از شربت خاکشیر با آب گرم نیز برای درمان یبوست در کودکان مؤثر است. خاکشیر را از افق کوروش بخرید، تلفنی، حضوری یا آنلاین، به هر روشی که راحتید.
چه زمانی برای یبوست کودک به پزشک مراجعه کنیم؟
یبوست معمولا یک عارضه جدی در کودک نیست و با برخورد مناسب و مصرف غذاهای سرشار از فیبر و مایعات بیشتر برطرف می‌شود. اما اگر کودک شما به یبوست مزمن مبتلا شده، یبوست او بیشتر از دو هفته طول کشیده است و نشانه‌های زیر را تجربه می‌کند، بهتر است هر چه سریع‌تر از یک متخصص کمک بگیرید.
- تب
- استفراغ
- خون در مدفوع
- ورم شکم
- کاهش وزن
- کاهش اشتها
- زخم شده ناحیه مقعد
- درد مقعد بعد از دفع
پیشگیری از یبوست در کودکان در پروسه آموزش توالت رفتن
آگاهی در مورد از پوشک گرفتن کودک و یبوست اولین موضوعی است که والدین باید به آن توجه ویژه داشته باشند. به طور معمول بروز یک باره اختلال دفعی در کودکان بعد از شروع آموزش دستشویی رفتن می‌تواند به دلیل فشار، استرس، لجبازی و ترس کودک باشد. این عارضه ممکن است در جریان از پوشک گرفتن کودکان اوتیسم بیشتر نمود پیدا کنید.
بهتر است پروسه آموزش را با صبر، حوصله و آرامش کامل دنبال کنید. به هیچ عنوان به کودک فشار وارد نکنید و او را به خاطر دستشویی و مدفوع کردن در لباس سرزنش نکنید. باور کنید این مرحله از زندگی برای کودک شما بسیار چالش‌برانگیز است و او تنها به حمایت و تشویق شما نیاز دارد. در صورتی که کودک علائم یبوست را تجربه می‌کند و یا در خانواده شما فردی با این مشکل وجود دارد، بهتر است مصرف سبزیجات، مایعات و میوه‌های فیبردار را در رژیم غذایی کودک افزایش دهید.
کودک را به بازی کردن و ورزش کردن تشویق کنید و با این کار جلوی بروز یبوست در کودک را بگیرید. اگر یبوست کودک با این راهکارها برطرف نشد بهتر است از یک پزشک برای درمان یبوست کمک بگیرید. به جای این که دائم از خودتان بپرسید: «چرا نمی‌تونم بچمو از پوشک بگیرم» و به خودتان و کودک استرس وارد کنید، به خاطر داشته باشید که کودک دیر یا زود این مرحله را پشت سر می‌گذارد و فشار آوردن به او تنها موجب بروز لجبازی، کاهش اعتماد به نفس و افسردگی کودک می‌شود.
فراموش نکنید که سن مناسب از پوشک گرفتن دختر و پسر یک مسئله مهم است. از پوشک گرفتن کودک یک ساله کار درستی نیست و برای از پوشک گرفتن کودک ۴ ساله نیز باید اقدامات لازم را سریع‌تر شروع کنید. از ۲ سالگی باید آموزش‌های لازم برای از پوشک گرفتن را شروع کنید تا کودک شما بعد از چند ماه و یا حتی ۱ سال این موضوع را به طور کاملاً یاد بگیرد.
اگر هنوز پروسه از پوشک گرفتن کودک را شروع نکرده‌اید پیشنهاد می‌کنیم پوشک بچه از برندهای معتبر بازار را از فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش به صورت اینترنتی، حضوری یا تلفنی خریداری کنید.
بیشتر بخوانید: توصیه‌های طب سنتی برای از پوشک گرفتن کودک
سوالات متداول
از پوشک گرفتن کودک و یبوست چطور با هم در ارتباط هستند؟
بسیاری از کودکان به مشکل یبوست مزمن مبتلا هستند و حتی قبل از آموزش از پوشک گرفتن نیز این مشکل را تجربه می‌کنند. مقاومت کودک در برابر از پوشک گرفتن، ترس، لجبازی، تغییر در عادت و عدم تمایل به مدفوع در لگن نیز از دیگر دلایلی هستند که موجب بروز یبوست در کودک می‌شوند.
چطور بفهمم که فرزندم یبوست دارد؟
یبوست موجب می‌شود تا کودک شما کمتر مدفوع کند و مدفوع او تیره، سفت و بدبو باشد. معمولا کودکانی که یبوست دارند در طول روز تمایلی به استفاده از لگن برای مدفوع از خود نشان نمی‌دهند.
منابع: nbcnews، bornready، pull-ups
