۲ طرز تهیه سمنو خانگی مرحله به مرحله با تمام نکات کلیدی

پخت سمنو قدمتی به اندازه تاریخ دارد و در اعیاد و مراسم مذهبی و ملی کشورهای مختلف از جمله جمهوری آذربایجان، قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان و افغانستان پخته می‌شود. سمنو یکی از نمادهای اصلی سفره هفت سین است. بد نیست بدانید سمنو از جمله نذری‌های ایام فاطمیه هم هست. اما طرز تهیه سمنو خانگی چگونه است؟ پختن سمنو خانگی به چقدر زمان نیاز دارد؟ بهترین روش پخت و مراحل طرز تهیه سمنو در منزل را در مجله کوروش بخوانید. در انتهای مقاله می‌توانید به سوالات متداول در مورد تهیه سمنو خانگی با آرد جوانه گندم، جوانه گندم و سمنو با خرما پاسخ خواهیم داد. در سرویس آشپزی همراه ما باشید.

پخت سمنو در کشورهای مختلف دنیا

تاجیک‌ها و افغانستانی‌ها به سمنو «سمنک» می‌گویند. شاید برای‌تان جالب باشد که فنلاندی‌ها هم سمنو می‌پزند و به آن «ممی» می‌گویند. اهالی دَرَق در خراسان شمالی در ماه اسفند مراسم مفصل سمنو پزان دارند و این سمنو عمدتا به کشورهای اروپایی، عربی و شرق آسیا صادر می‌شود.

طرز تهیه سمنو خانگی آسان و حرفه‌ای

مدت زمان آماده سازی مواد سمنو: ۱۵ ساعت

مدت زمان پخت سمنو: ۲ ساعت و ۳۰ دقیقه

میزان کالری سمنو در ۱۰۰ گرم: ۳۰۰ کالری

سمنو را می‌توانید به صورت آماده از بیرون تهیه کنید اما طرز تهیه سمنو در منزل هم کار سختی نیست. فواید سمنو برای لاغری و نازایی و سلامت مردان و زنان از قدیم مورد توجه پزشکان بوده است. سمنو خانگی به راحتی در منزل درست خواهد شد. با طرز پخت سمنو در خانه همراه ما باشید.

مواد لازم برای تهیه سمنو حرفه‌ای

• گندم: ۱ لیوان
• آرد مخصوص سمنو، آرد گندم یا آرد نان سنگک: ۲ لیوان
• آب: ۵ لیوان

مراحل تهیه سمنو خانگی

با مراحل دستور پخت سمنو همراه ما باشید.

مرحله اول؛ تمیز کردن گندم سمنو و شستن آن

خب شاید تعجب کنید که سمنوهایی که از بیرون تهیه می‌کنید طعم شیرینی دارند، اما اگر اهل آشپزی باشید سمنو پختن سالم و مقوی و کم شکر هم کار سختی نیست. ما برای طرز تهیه سمنو خانگی حرفی از شکر در مواد لازم نزدیم. درواقع در دستور سمنوی اصلی نیاز به اضافه کردن شکر نیست و شیرینی آن از جوانه گندم به دست می‌آید.

سمنوهایی که از بیرون تهیه می‌کنید معمولا شکر دارند. اما در تهیه سمنو خانگی نیاز به شکر نیست. در حقیقت وقتی که گندم‌ها جوانه می‌زنند شیرین می‌شوند. علت این امر تبدیل نشاسته به قند مالتوز در فرایند جوانه زدن گندم‌هاست.

برای امتحان کردن بهترین روش پخت سمنو در منزل ابتدا گندم‌ها را با دقت تمیز کنید و با آب سرد بشورید. بهتر است دانه‌های شکسته گندم را جدا کنید و تمام دانه‌ها درسته باشند.

مرحله دوم؛ سبز کردن گندم‌ها برای سمنو

در این مرحله از طرز تهیه سمنو خانگی مرحله به مرحله گندم‌های شسته شده را در درون ظرف مناسبی قرار دهید و روی گندم ها مقداری آب بریزید. مقدار آب روی گندم باید دو بند انگشت باشد. قرار است گندم‌ها را سبز کنیم، پس‌ به مدت ۲ روز ظرف گندم‌ها را در جای خنک و کم نور قرار دهید.

در این مدت بهتر است ۴ الی ۵ مرتبه آب گندم‌ها را عوض کنید. در این مدت گندم‌ها جوانه سفید می‌زنند. حالا زمان آن است که گندم‌های جوانه زده را به مدت ۲۴ ساعت در یک پارچه تنظیف مرطوب تمیز بریزید و پارچه را در یک آبکش قرار دهید تا دانه‌های گندم کمی ریشه بزنند. در تمام این ۲۴ ساعت باید پارچه تنظیف نمناک باشد (خیس نباشد).

بیشتر بخوانید: بهترین زمان کاشت و آموزش انواع سبزه عید

مرحله سوم؛ قرار دادن گندم‌ها در آبکش

در این مرحله از طرز تهیه سمنو نذری بعد از یک روز گندم‌ها را در یک آبکش بریزید. گندم‌ها نباید روی هم تلنبار و انباشته شوند. بهتر است ارتفاع گندم‌ها در آبکش ۲ سانتی‌متر باشد.

مرحله چهارم؛ آماده کردن گندم‌ها برای سمنو

در این مرحله از آموزش سمنو خانگی باید گندم‌ها را با فشار ملایم آب بشورید. فشار آب نباید زیاد باشد چون جوانه‌ها آسیب می‌بینند. حالا گندم‌ها را در همان آبکش نگهدارید و روی آن‌ها یک پارچه تنظیف مرطوب بکشید. این پارچه باید همیشه مرطوب باشد. گندم‌های جوانه زده باید ۲ الی سه روز در این حالت باقی بمانند.

در این مدت چند بار روی پارچه تنظیف آب بگیرید تا پارچه بوی نامطبوع نگیرد. زمانی که جوانه‌ها قد کشیده ولی هنوز از پارچه تنظیف بیرون نیامد آماده هستند. یادتان باشد اگر گندم‌ها خیلی سبز و بلند شوند و از پارچه تنظیف بیرون بیایند سمنو تلخ و شیرینی آن کم می‌شود. همین‌که گندم‌ها شکفته شوند و جوانه بزنند کافی است.

در این مرحله جوانه‌ها را زیر شیر آب بگیرید، خوب بشورید و سپس گندم‌های سبز شده را تکه تکه کنید. در مرحله بعد کم کم گندم‌های جوانه زده را همراه با مقدار کمی آب گرم در مخلوط کن بریزید تا خوب میکس شوند.

مرحله آخر در روش پخت سمنو

در آخرین مرحله از طرز سمنو پختن باید گندم‌های میکس شده را در صافی پارچه‌ای بریزید و خوب فشار دهید تا شیره‌اش به طور کامل خارج شود. شیره گندم را به تدریج روی آرد گندم یا آرد سنگک بریزید و مخلوط کنید. ممکن آرد گوله شود، اگر گوله شد از الک یا صافی ردش کنید.

حالا مواد فوق را به همراه ۵ لیوان آب در ظرف روحی یا مسی روی حرارت متوسط بگذارید و‌ مدام هم بزنید.  وقتی مخلوط به حالت جوش رسید حرارت را کم کنید و هر از گاهی هم بزنید تا ته نگیرد و غلیظ شود.

وقتی غلظت سمنو مثل دسر فرنی شد زیر قابلمه شعله پخش کن بگذارید و درب قابلمه را با دم‌کنی بپوشانید. این کار برای بهتر شدن رنگ سمنو است و سمنو خوشرنگ می‌شود. اجازه بدهید برای یک ساعت سمنو دم بکشد. در این فاصله دو یا سه بار سمنو را هم بزنید تا ته نگیرد. در نیم ساعت پایانی پخت طبق یک فلسفه قدیمی چند عدد بادام یا گردو را با پوست داخل سمنو بریزید.

بهترین روش پخت سمنو که هم شیرینی متعادلی دارد و هم بدون اضافه کردن شکر یک میان وعده مقوی و سالم به خصوص برای کودکان و زنان باردار است را امتحان کنید و از دست پخت خود لذت ببرید.

طرز تهیه سمنو با خرما

مدت زمان آماده سازی: ۲۰ دقیقه

مدت زمان پخت سمنو با خرما: ۵۰ دقیقه

مواد لازم برای تهیه سمنو با خرما و بدون شکر

• آرد جوانه گندم: ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار
• آرد گندم: ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار
• خرمای نرم بدون هسته: ۱/۵ لیوان فرانسوی دسته‌دار
• روغن حیوانی: به مقدار لازم
• آب: ۱/۵ لیوان
• عرق هل: ۱ قاشق غذاخوری

مراحل طرز تهیه سمنو فوری با آرد جوانه گندم

یکی از ساده‌ترین و البته سریع‌ترین روش‌های تهیه سمنو فوری در خانه استفاده از ترکیب آرد جوانه گندم، آرد گندم و خرما است. در ادامه می‌توانید با مراحل درست کردن سمنو فوری با خرما آشنا شوید.

مرحله اول؛ الک کردن آردها

در اولین مرحله از طرز تهیه سمنو خانگی با خرما باید آرد جوانه گندم و آرد گندم را با هم ترکیب کنید و یک بار الک کنید تا ذرات درشت آرد از آن جدا شوند.

مرحله دوم؛ آماده کردن خرما

در این مرحله از طرز تهیه سمنو فوری با خرما باید پوست خرماها را جدا و سپس هسته آن‌ها را نیز بردارید. سپس با استفاده از چرخ‌گوشت خرماها را کاملاً چرخ کنید. در صورت تمایل می‌توانید برای میکس کردن خرما از گوشت‌کوب استفاده کنید و یا با دست خرماها را چنگ بزنید تا له شوند.

مرحله سوم؛ ترکیب کردن آب با آرد

در مرحله سوم طرز تهیه سمنو خانگی بدون شکر باید آردها را داخل ماهیتابه بریزید و به اندازه‌ای به آن‌ها آب اضافه کنید که خمیری شل و آبکی ایجاد شود. حال یک شعله پخش‌کن روی گاز بگذارید و ماهیتابه را روی حرارت کم قرار دهید و مدام هم بزنید تا مواد با هم ترکیب شوند و ته نگیرند.

مرحله چهارم؛ اضافه کردن خرما به سمنو

زمانی که خمیر کمی قهوه‌ای رنگ شد، می‌توانید خرما را اضافه کنید و سپس مواد را هم بزنید تا کاملاً ترکیب شوند. برای له کردن خرما در خمیر سمنو باید با پشت قاشق مواد را هم بزنید تا گلوله‌ای نشوند.

مرحله پنجم، اضافه کردن روغن حیوانی و هل

در این مرحله روغن حیوانی را به سمنو اضافه کنید و خوب هم بزنید. سپس عرق هل را نیز اضافه کنید و دوباره مواد را با هم ترکیب کنید. زمانی که سمنو کاملاً قهوه‌ای شد و به قوام مناسب رسید، می‌توانید شعله گاز را خاموش کنید. می‌توانید این سمنو را هم به صورت داغ و هم سرد میل کنید.

نکات طلایی در طرز تهیه سمنو

*در برخی مناطق ایران برای تهیه آرد سمنو، گندم‌ها را در پارچه یا کیسه‌ای نخی می‌ریزند و روی آن‌ها آب می‌پاشند. این کار را  هر چند ساعت یکبار تکرار می‌کنند تا گندم‌ها خیس بماند و بتواند ریشه بزند. این کار را تا وقتی انجام می‌دهند که ساقه سبز رنگ گندم مشخص شود. همان‌طور که گفتیم این ساقه نباید زیاد رشد کند چون سمنو را تلخ می‌کند.

*سپس گندم ‌های جوانه زده را از کیسه نخی خارج کرده و در یک جای گرم و خشک پهن می‌کنند تا خشک شود. وقتی گندم‌ها خشک شد آن‌ها را آسیاب می‌کنند و در طرز تهیه سمنو از آن‌ها استفاده می‌کنند.

*برای خوش رنگ‌تر شدن سمنو، سه ساعت مانده به دم کشیدن سمنو، به آن ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری روغن حیوانی اضافه کنید. این کار باعث خوش رنگ شدن سمنو می‌شود.

*حتما شعله پختن سمنو باید ملایم باشد. برای پختن سمنو باید صبور باشید.

*در پاسخ به این سوال که سمنو چند ساعت باید روی گاز باشد، باید بدانید که سمنو برای پخت به زمان زیادی نیاز دارد و باید حداقل ۳ تا ۴ ساعت روی گاز بماند.

*علت کشدار شدن سمنو وجود جوانه گندم در آن است که سرشار از ویتامین‌ها و خواص فراوان برای سلامت بدن است.

*اگر برایتان سوال شده که چرا در سمنو یخ می‌ریزند، باید بدانید که برخی افراد معتقد هستند این کار موجب خوشرنگ شدن سمنو می‌شود.

اگر شما هم فکر می‌کنید نسخه بهترین روش پخت سمنو خانگی و فوری به عنوان یکی از نمادهای سفره هفت سین را در اختیار دارید آن را در بخش نظرات این مطلب حتما با ما در میان بگذارید.

*در تهیه سمنو خانگی بهتر است برای خیساندن گندم‌ها از پارچه نخی استفاده کنید و هر چند ساعت یک بار پارچه را خیس کنید تا گندم‌ها به خوبی جوانه بزنند.

*بعد از پختن سمنو خانگی نوبت تزیین آن است. برای تزیین سمنو می‌توانید از گردو، بادام و پسته خرد شده استفاده کنید.

*اگر در طرز تهیه سمنو خانگی غلظت آن زیاد بود، می‌توانید مقداری آب به سمنو اضافه کنید و سپس اجازه دهید سمنو دوباره به جوش بیاید.

*برای پخت سمنو خانگی بدون آرد گندم تنها از جوانه گندم استفاده می‌شود.

*فراموش نکنید در طرز تهیه سمنو نذری اگر جوانه گندم سبز شود، سمنوی شما تلخ خواهد شد.

سوالات متداول

روش قرمز شدن رنگ سمنو چیست؟

برای قرمز شدن رنگ سمنو و بهتر شدن رنگ آن از قابلمه مسی استفاده کنید.

سمنو چند ساعت باید روی گاز باشد؟

در پاسخ به این سوال که سمنو چند ساعت باید روی گاز باشد، باید بدانید که برای پخت سمنو خانگی باید حداقل آن را برای ۳ تا ۴ ساعت روی گاز قرار دهید.

آرد سمنو چیست؟

برای پختن سمنو خانگی باید از آرد مخصوص سمنو یعنی آرد گندم یا آرد نان سنگک استفاده کنید. برخی افراد برای طرز تهیه سمنو خانگی مرحله به مرحله از آرد گندم نیز استفاده می‌کنند.