فهرست محتوا نمایش

آش لخشک که به آش لخشه و آش لاخشه هم معروف است یکی از خوشمزه‌ترین انواع آش سنتی ایرانی متعلق به استان خراسان و جزو آش‌های مخصوص شب یلدا است که بیشتر در شهر مشهد به عنوان شام شب یلدا طبخ می‌شود. در طرز تهیه آش لخشک مشهدی از حبوبات کمی استفاده می‌شود و به جای رشته در این آش از رشته‌هایی خانگی که به آن‌ها «لخشک» گفته می‌شود، استفاده می‌شود. اما طرز تهیه خمیر لخشک چگونه است و آش لخشک چطور آماده می‌شود؟ در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش می‌توانید با طرز تهیه آش لخشک خوشمزه و مجلسی به روش مشهدی و نیشابوری و همچنین آش لخشک گنابادی و افغانی آشنا شوید. در انتهای مقاله به فوت و فن‌های خوشمزه شدن آش لخشک به عنوان یکی از محبوب‌ترین غذاهای مشهدی هم اشاره می‌کنیم.

مواد لازم برای تهیه آش لخشک مشهدی

مواد اولیه	مقدار مورد نیاز
اسفناج یا برگ چغندر	نیم کیلوگرم
رشته لخشک	۲۰۰ گرم
عدس	۲۰۰ گرم
کشک	نصف لیوان فرانسوی دسته‌دار
پیاز (برای پیاز داغ)	۱ عدد
سیر (برای سیر داغ)	۴ حبه
نعناع خشک	به مقدار دلخواه
روغن سرخ کردنی	به مقدار کافی
نمک، فلفل سیاه و زردچوبه	به مقدار لازم

مدت زمان آماده سازی مواد اولیه: ۳۰ دقیقه

مدت زمان پخت آش لخشک: ۶۰ دقیقه

میزان کالری در هر ۱۰۰ گرم آش لخشک: حدود ۲۰۰ کیلوکالری

مراحل طرز تهیه آش لخشک خراسانی

آش لخشک یک مدل آش محلی مشهدی و خراسانی است که برای تهیه آن از رشته‌هایی نازک و پهن به نام لخشک استفاده می‌شود. اما در صورتی که به این رشته دسترسی ندارید، می‌توانید از رشته عادی آشی نیز استفاده کنید. در ادامه مراحل طرز تهیه آش لخشک مشهدی را دنبال کنید.

مرحله اول؛ پخت عدس آش لخشک

در اولین مرحله از طرز تهیه آش لخشک مشهدی باید عدس را برای یک ساعت بخیسانید. سپس عدس‌ها را همراه با آب در قابلمه بریزید و اجازه دهید به خوبی بپزند و نرم شوند.

شما می‌توانید انواع حبوبات از جمله عدس را به روش‌های اینترنتی و حضوری از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری کنید.

مرحله دوم؛ سرخ کردن پیاز، سیر و نعنا

بعد از پخت عدس‌ها باید پیاز را بشویید و به صورت نگینی خرد کنید. سپس آن را در روغن سرخ کنید تا طلایی شود. بعد از این که پیاز سرخ شد، سیرها را رنده کنید و همراه با زردچوبه، نمک و فلفل سیاه به پیازها اضافه کنید و برای چند دقیقه تفت دهید تا عطر سیر و ادویه‌ها خارج شود.

در یک تابه جداگانه هم مقداری روغن بریزید و سپس نعناع خشک را به آن اضافه کنید. فقط چند ثانیه نعناع خشک را تفت دهید که نسوزد و طعم تلخی پیدا نکند.

شما می‌توانید پیاز داغ آماده، سیر داغ آماده، سبزی خشک نعناع، روغن سرخ کردنی نمک، زردچوبه و فلفل سیاه را به روش‌های اینترنتی و حضوری از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری کنید.

مرحله سوم؛ اضافه کردن لخشک به آش

بعد از سرخ شدن پیاز و سیر، در این مرحله از طرز تهیه آش لخشک مشهدی باید پیاز و سیر را داخل قابلمه بریزید و چند لیوان آب به آن‌ها اضافه کنید. اجازه دهید آب به جوش بیاید، سپس رشته لخشک را اضافه کنید. در حین پخت آش، مدام لخشک ها را هم بزنید تا به هم نچسبند و خوب بپزند.

مرحله چهارم؛ اضافه کردن سبزی به آش لخشک

بعد از این که لخشک‌ها کمی پختند، به سراغ سبزی آش بروید. اسفناج‌ها را تمیز کنید و بشویید و سپس با چاقو به صورت ریز خرد کنید. چند دقیقه اسفناج‌ها را در ماهیتابه تفت دهید تا آب اضافی آن‌ها خارج شود. سپس اسفناج را هم به آش اضافه کنید. اگر اسفناج ندارید از برگ چغندر استفاده کنید.

مرحله پنجم؛ جا افتادن آش لخشک و سرو آن

در آخرین مرحله از طرز تهیه آش لخشک به روش خراسانی باید کشک را با کمی آب ولرم ترکیب کنید و به آش اضافه کنید. بعد از چند دقیقه آش شما آماده است. شعله گاز را خاموش کنید و آش را در ظرف مورد نظر بریزید. سپس روی آش لخشک را با پیاز داغ (طرز تهیه پیاز داغ مجلسی) و نعناع داغ (طرز تهیه نعنا داغ مجلسی) که از قبل آماده کرده‌اید، تزیین کنید.

شما می‌توانید کشک را به روش‌های حضوری و اینترنتی از افق کوروش تهیه کنید.

مواد لازم برای تهیه آش لخشک گنابادی

مواد اولیه	مقدار مورد نیاز
کشک	۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار
رشته لخشک	۱۵۰ گرم
اسفناج	۵۰۰ گرم
پیاز	۳ عدد متوسط
نعنا داغ	به مقدار دلخواه
نمک، فلفل سیاه و زردچوبه	به مقدار لازم
روغن سرخ کردنی	به مقدار کافی

حتما بخوانید طرز تهیه اسپرینگ رول سبزیجات چینی ترد و خوشمزه با سس مخصوص

مدت زمان آماده‌سازی مواد اولیه: ۱۵ دقیقه

مدت زمان پخت آش لخشک گنابادی: ۶۰ دقیقه

مراحل طرز تهیه آش لخشک گنابادی

گناباد شهری در جنوب استان خراسان رضوی است که آش لخشک آن شباهت زیادی به آش لخشک مشهدی دارد، اما در آش لخشک گنابادی از هیچ حبوباتی استفاده نمی‌شود. در ادامه مراحل طرز تهیه آش لخشک گنابادی را دنبال کنید.

مرحله اول؛ تفت دادن اسفناج‌ها

در اولین مرحله از طرز تهیه آش لخشک گنابادی باید اسفناج‌ها را بشویید و سپس آن‌ها را همراه با مقدار کمی آب در ماهیتابه بپزید.

مرحله دوم؛ سرخ کردن پیاز

در این مرحله باید پیاز را بشویید، پوست بگیرید، خلالی نازک یا نگینی خرد کنید و در روغن سرخ کنید. پیازها که سبک و سرخ شدند سپس مقداری نمک، فلفل سیاه و زردچوبه به پیازها اضافه کنید.

مرحله سوم؛ اضافه کردن لخشک به پیاز داغ

در این مرحله از طرز تهیه آش لخشک گنابادی باید حدود ۲ لیتر آب به پیاز داغ اضافه کنید و صبر کنید تا آب به جوش بیاید. سپس ورقه‌های لخشک را با دست خرد کنید و داخل آب جوش بریزید. این مایه را با قاشق چوبی هم بزنید تا لخشک ها به هم نچسبند.

مرحله چهارم؛ آماده کردن و سرو کردن آش لخشک

بعد از حدود ۲۰ دقیقه باید اسفناج‌ها را به آش اضافه کنید. ۱۰ دقیقه دیگر صبر کنید و سپس کشک را داخل آش بریزید و شعله گاز را خاموش کنید. موقع سرو کردن آش می‌توانید مقداری نعنا داغ، پیاز داغ و کشک مایع روی آش بریزید و از طعم آن لذت ببرید.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه کشک در خانه

روش تهیه آش لخشک افغانی

طرز تهیه آش لخشک افغانی کمی با آش لخشک مشهدی متفاوت است. برای تهیه این آش باید ابتدا یک سس گوجه با ترکیب پیاز داغ، گوجه رنده شده، رب گوجه (طرز تهیه رب گوجه فرنگی)، مقداری زنجبیل تازه، فلفل چیلی خرد شده، زردچوبه، فلفل سیاه و نمک آماده کنید.

همه مواد را ترکیب و در کمی روغن تفت دهید تا آب گوجه بخار و سس غلیظ شود. سپس مقداری آب همراه با لپه خیس خورده به آن اضافه کنید و صبر کنید تا لپه‌ها برای ۲۰ دقیقه بپزند و نرم شوند.

برای درست کردن آش لخشک افغانی نیز باید مقداری ماست چکیده را با سیر و نمک ترکیب کنید و خوب هم بزنید. سپس مقداری پیازچه خرد شده را در یک تابه تفت دهید.

در یک قابلمه آب جوش ۲ قاشق روغن و مقداری نمک اضافه کنید. سپس خمیر لخشک را به آب جوش اضافه کنید و ۵ دقیقه صبر کنید تا لخشک ها نرم شوند. در نهایت شعله گاز را خاموش کنید.

از ترکیب ماست، سیر و نمک که از قبل آماده کرده بودید داخل یک ظرف بریزید. سپس لخشک پخته شده را آبکش کنید و روی ماست بریزید. سپس دوباره یک لایه ماست و یک لایه لخشک اضافه کنید. درنهایت سس گوجه و لپه‌ای را که از قبل آماده کرده بودید، به همراه پیازچه‌های سرخ شده روی آش بریزید. در انتها مقداری نمک و نعنا داغ روی آش بریزید و آن را میل کنید.

آموزش طرز تهیه خمیر لخشک

درست کردن خمیر لخشک بسیار ساده است. اگر به لخشک آماده دسترسی ندارید، می‌توانید آن را در خانه نیز درست کنید. برای طرز تهیه خمیر لخشک باید ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار آرد سفید را با ۱ قاشق چای‌خوری نمک الک کنید. سپس ۱ تخم مرغ و چند قاشق آب به آن اضافه کنید. مواد را کاملاً ترکیب کنید تا خمیر یکدستی ایجاد شود.

اگر خمیر به دست می‌چسبد مقدار کمی آرد به آن اضافه کنید. برای یک ساعت خمیر را در ظرف درب بسته قرار دهید تا استراحت کند. سپس خمیر لخشک را پهن کنید و به صورت نوارهایی با پهنای حدود دو انگشت برش دهید. حال این خمیرها را با درجه حرارت کم فر و یا زیر نور آفتاب خشک کنید و برای تهیه آش لخشک استفاده کنید.

نکات مهم در طرز تهیه آش لخشک مشهدی

نکات و فوت و فن‌های طرز تهیه آش لخشک مشهدی

به طور معمول رشته لخشک کمی شور است، بنابراین نیازی به اضافه کردن نمک به این آش نیست. همان نمکی که به پیاز داغ اضافه می‌کنید کافی است و حتی آن را هم می‌توانید حذف کنید.
سیر و سیر داغ موجب خوش طعم شدن آش لخشک می‌شود، اما در صورتی که طعم سیر را دوست ندارید، می‌توانید آن را حذف کنید.
در طرز تهیه آش لخشک مشهدی می‌توانید رشته‌های لخشک را به صورت جداگانه و درست مثل ماکارونی آبکش کنید و سپس به آش اضافه کنید.
در صورت تمایل می‌توانید آش لخشک را به جای کشک با ماست نیز آماده کنید. برای این کار باید در آخرین مراحل پخت آش به جای کشک کمی ماست چکیده و همزده به آش اضافه کنید و سپس شعله گاز را خاموش کنید.
در طرز تهیه آش لخشک مشهدی می‌توانید به جای اسفناج از ترکیب اسفناج، تره، گشنیز، جعفری و شوید به مقدار برابر استفاده کنید.
برای تهیه آش لخشک بهتر است از کشک ترش محلی استفاده کنید تا آش شما خوش طعم‌تر شود.
برخی افراد در طرز تهیه آش لخشک با اسفناج از انواع حبوبات مثل عدس، نخود و لوبیا چیتی استفاده می‌کنند هم نوع سنتی این آش یا حبوبات ندارند یا فقط عدس دارند.
در دستور پخت آش لخشک با دوغ باید در آخرین مرحله پخت آش به جای کشک، مقداری دوغ محلی و ترش مزه به آش اضافه کنید.
برای تهیه آش لخشک شعله گاز را روی حرارت ملایم تنظیم کنید تا آش به آرامی جا بیفتد و خوش طعم شود.
در دستور پخت آش لخشک قوچانی برای حبوبات آش فقط از عدس استفاده می‌شود.

حتما بخوانید 12 خواص و فواید مصرف گوجه سبز با گلپر و نعناع برای سلامت بدن

درباره رشته لخشک و خواص آش لخشک بیشتر بدانید

خواص آش لخشک چیست؟

آش لخشک سرشار از فیبر است و برای رفع یبوست و بهبود عملکرد سیستم گوارش و روده‌ها بسیار مناسب است. مصرف آش لخشک موجب افزایش انرژی بدن و تقویت بینایی می‌شود و به درمان خانگی سرماخوردگی، عفونت‌های دستگاه تنفسی و همچنین تقویت سیستم ایمنی بدن نیز کمک می‌کند.