فهرست محتوا
پنهان
آش لخشک یکی از خوشمزهترین انواع آشهای سنتی و جزو آشهای مخصوص شب یلدا است که بیشتر در شهر مشهد به عنوان شام شب یلدا طبخ میشود. در طرز تهیه آش لخشک مشهدی از حبوبات کمی استفاده میشود و به جای رشته در این آش از رشتههایی خانگی که به آنها «لخشک» گفته میشود، استفاده میشود. اما طرز تهیه خمیر لخشک چگونه است و این آش چطور آماده میشود؟ در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش میتوانید با طرز تهیه آش لخشک خوشمزه و مجلسی به روش مشهدی و نیشابوری و سایر شهرها آشنا شوید. در انتهای مقاله به سوالات متداول در مورد روش تهیه آش لخشک پاسخ خواهیم داد.
طرز تهیه آش لخشک مشهدی با کشک
مدت زمان آماده سازی مواد: ۳۰ دقیقه
مدت زمان پخت آش لخشک: ۶۰ ساعت
کالری هر ۱۰۰ گرم آش لخشک: حدود ۲۰۰ کالری
مواد لازم برای تهیه آش لخشک مشهدی
- اسفناج یا برگ چغندر: نیم کیلو
- رشته لخشک: ۲۰۰ گرم
- عدس: ۲۰۰ گرم
- کشک: ۱/۲ پیمانه
- پیاز: ۱ عدد
- سیر: ۴ حب
- پیاز داغ و نعنا داغ: به مقدار لازم
- نمک، فلفل سیاه و زردچوبه: به مقدار لازم
مراحل طرز تهیه آش لخشک به روش خراسان
آش لخشک نوعی آش محلی است که برای تهیه آن از رشتههایی نازک و پهن استفاده میشود. اما در صورتی که به این رشته دسترسی ندارید، میتوانید از رشته عادی نیز استفاده کنید. در ادامه میتوانید با مراحل طرز تهیه آش لخشک مشهدی آشنا شوید.
مرحله اول؛ پخت عدس آش لخشک
در اولین مرحله از طرز تهیه آش لخشک مشهدی باید عدس را برای یک ساعت بخیسانید. سپس عدسها را همراه با آب در قابلمه بریزید و اجازه دهید به خوبی بپزند و نرم شوند.
مرحله دوم؛ سرخ کردن پیاز و سیر
بعد از پخت عدسها باید پیاز را بشویید و به صورت نگینی خرد کنید. سپس آن را در روغن سرخ کنید تا طلایی شود. بعد از این که پیاز سرخ شد، سیرها را رنده کنید و همراه با زردچوبه، نمک و فلفل سیاه به پیازها اضافه کنید و برای چند دقیقه تفت دهید تا عطر سیر و ادویهها خارج شود.
مرحله سوم؛ اضافه کردن لخشک به آش
بعد از سرخ شدن پیاز و سیر، در این مرحله از طرز تهیه آش لخشک مشهدی باید پیاز و سیر را داخل قابلمه بریزید و چند لیوان آب به آنها اضافه کنید. اجازه دهید آب به جوش بیاید، سپس رشته لخشک را اضافه کنید. سپس مدام لخشک ها را هم بزنید تا به هم نچسبند و خوب بپزند.
مرحله چهارم؛ اضافه کردن سبزی به آش لخشک
بعد از این که لخشکها کمی پختند، به سراغ سبزی آش بروید. اسفناجها را تمیز کنید و بشویید و سپس با چاقو به صورت ریز خرد کنید. چند دقیقه اسفناجها را در ماهیتابه تفت دهید تا آب اضافی آنها خارج شود. سپس اسفناج را به آش اضافه کنید.
مرحله پنجم؛ آماده کردن آش
در آخرین مرحله از طرز تهیه آش لخشک به روش خراسانی باید کشک را با کمی آب ولرم ترکیب کنید و به آش اضافه کنید. بعد از چند دقیقه آش شما آماده است. شعله گاز را خاموش کنید و آش را در ظرف مورد نظر بریزید. سپس روی آش لخشک را با پیاز داغ و نعنا داغ که از قبل آماده کردهاید، تزیین کنید.
طرز تهیه آش لخشک گنابادی
مدت زمان آماده سازی: ۱۵ دقیقه
مدت زمان پخت آش لخشک گنابادی: ۶۰ دقیقه
مواد لازم برای تهیه آش لخشک گنابادی
- کشک: ۱ لیوان فرانسوی دستهدار
- رشته لخشک: ۱۵۰ گرم
- اسفناج: ۵۰۰ گرم
- پیاز ساطوری: ۳ عدد
- نعنا داغ: به مقدار لازم
- نمک، فلفل سیاه و زردچوبه: به مقدار لازم
مراحل طرز تهیه آش لخشک گنابادی
گناباد شهری در جنوب استان خراسان رضوی است که آش لخشک آن شباهت زیادی به آش لخشک مشهدی دارد، تنها در این آش از هیچ حبوباتی استفاده نمیشود. در ادامه میتوانید با مراحل طرز تهیه آش لخشک گنابادی آشنا شوید.
مرحله اول؛ تفت دادن اسفناجها
در اولین مرحله از طرز تهیه آش لخشک گنابادی باید اسفناجها را بشویید و سپس آنها را همراه با مقدار کمی آب در ماهیتابه تفت دهید تا به خوبی بپزند و حجم اسفناجها کم شود.
مرحله دوم؛ سرخ کردن پیاز
در این مرحله از طرز تهیه آش لخشک گنابادی باید پیازهای ساطوری را در روغن سرخ کنید. سپس مقداری نمک، فلفل سیاه و زردچوبه به پیازها اضافه کنید.
مرحله سوم؛ اضافه کردن لخشک به پیازها
در این مرحله از طرز تهیه آش لخشک گنابادی باید حدود ۲ لیتر آب به پیازها اضافه کنید و صبر کنید تا آب به جوش بیاید. سپس ورقههای لخشک را با دست خرد کنید و داخل آب جوش بریزید. آش را با قاشق چوبی هم بزنید تا لخشک ها به هم نچسبند.
مرحله چهارم؛ آماده کردن و سرو کردن آش لخشک
بعد از حدود ۲۰ دقیقه باید اسفناجها را به آش اضافه کنید. ۱۰ دقیقه دیگر صبر کنید و سپس کشک را داخل آش بریزید و شعله گاز را خاموش کنید. موقع سرو کردن آش میتوانید مقداری نعنا داغ، پیاز داغ و کشک مایع روی آش بریزید و از طعم آن لذت ببرید.
طرز تهیه آش لخشک افغانی
طرز تهیه آش لخشک افغانی کمی با آش لخشک مشهدی متفاوت است. برای تهیه این آش باید ابتدا یک سس گوجه با ترکیب پیاز داغ، گوجه رنده شده، رب گوجه فرنگی، مقداری زنجبیل تازه، چیلی خرد شده، زردچوبه، فلفل و نمک آماده کنید.
همه مواد را ترکیب و در کمی روغن تفت دهید تا آب گوجه بخار و سس غلیظ شود. سپس مقداری آب همراه با لپه به آن اضافه کنید و صبر کنید تا لپهها برای ۲۰ دقیقه بپزند و نرم شوند.
برای درست کردن آش نیز باید ماست را با سیر و نمک ترکیب کنید و خوب هم بزنید.
سپس مقداری پیازچه خرد شده را تفت دهید. در یک قابلمه آب جوش ۲ قاشق روغن و مقداری نمک اضافه کنید. سپس خمیر لخشک را به آب جوش اضافه کنید و ۵ دقیقه صبر کنید تا لخشک ها نرم شوند. درنهایت شعله گاز را خاموش کنید.
از ماست چکیده که از قبل آماده کرده بودید داخل یک ظرف بریزید. سپس لخشک پخته شده را آبکش کنید و روی ماست بریزید. سپس دوباره یک لایه ماست و یک لایه لخشک اضافه کنید. درنهایت سس گوجه و لپهای را که از قبل آماده کرده بودید، به همراه پیازچههای سرخ شده روی آش بریزید. در انتها مقداری نمک و نعنا خشک روی آش بریزید و آن را میل کنید.
طرز تهیه خمیر لخشک
درست کردن خمیر لخشک بسیار ساده است. اگر به لخشک آماده دسترسی ندارید، میتوانید آن را در خانه نیز درست کنید. برای طرز تهیه خمیر لخشک باید ۱ لیوان فرانسوی دستهدار آرد سفید را با ۱ قاشق چایخوری نمک الک کنید. سپس ۱ تخم مرغ و چند قاشق آب به آن اضافه کنید. مواد را کاملاً ترکیب کنید تا خمیر یکدستی ایجاد شود.
اگر خمیر به دست میچسبد مقدار کمی آرد به آن اضافه کنید. برای یک ساعت خمیر را در ظرف درب بسته قرار دهید تا استراحت کند. سپس خمیر لخشک را پهن کنید و به صورت نوارهایی با قطر حدود دو انگشت برش دهید. حال این خمیرها را با درجه حرارت کم فر و یا زیر نور آفتاب خشک کنید و برای تهیه آش لخشک استفاده کنید.
نکات و فوت و فنهای طرز تهیه آش لخشک مشهدی
*در طرز تهیه آش لخشک مشهدی مقداری نمک اضافه کنید تا پوست عدس در حین پخت جدا نشود.
*به طور معمول رشته لخشک کمی شور است، بنابراین نیازی به اضافه کردن نمک به این آش نیست.
*سیر و سیر داغ موجب خوش طعم شدن آش لخشک میشود، اما در صورتی که طعم سیر را دوست ندارید، میتوانید آن را حذف کنید.
*در طرز تهیه آش لخشک مشهدی میتوانید رشتههای لخشک را به صورت جداگانه و درست مثل ماکارونی آبکش کنید و سپس به آش اضافه کنید.
*در صورت تمایل میتوانید آش لخشک را به جای کشک با ماست نیز آماده کنید. برای این کار باید در آخرین مراحل پخت آش به جای کشک کمی ماست هم زده به آش اضافه کنید و سپس شعله گاز را خاموش کنید.
*در طرز تهیه آش لخشک مشهدی میتوانید به جای اسفناج از ترکیب اسفناج، تره، گشنیز، جعفری و شوید به مقدار برابر استفاده کنید.
*برای تهیه آش لخشک بهتر است از کشک ترش محلی استفاده کنید تا آش شما خوش طعمتر شود.
*برخی افراد در طرز تهیه آش لخشک با اسفناج از انواع حبوبات مثل عدس، نخود و لوبیا چیتی استفاده میکنند.
*در دستور پخت آش لخشک با دوغ باید در آخرین مرحله پخت آش به جای کشک، مقداری دوغ محلی و ترش مزه به آش اضافه کنید.
*برای تهیه آش لخشک شعله گاز را روی حرارت ملایم تنظیم کنید تا آش به آرامی جا بیفتد و خوش طعم شود.
*در دستور پخت آش لخشک قوچانی برای حبوبات آش فقط از عدس استفاده میشود.
سوالات متداول
خواص آش لخشک چیست؟
آش لخشک سرشار از فیبر است و برای رفع یبوست و بهبود عملکرد سیستم گوارش و رودهها بسیار مناسب است. مصرف آش لخشک موجب افزایش انرژی بدن و تقویت بینایی میشود و به درمان خانگی سرماخوردگی، عفونت و همچنین تقویت سیستم ایمنی بدن نیز کمک میکند.
لخشک چیست؟
لخشک نوعی رشته سنتی خراسانی است که به صورت تکههایی درشت و پهن برش میخورد و به آش اضافه میشود.
در صورتی که به لخشک دسترسی نداریم چطور آش لخشک درست کنیم؟
برای تهیه آش لخشک میتوانید خودتان در خانه لخشک درست کنید و یا به جای آن از رشته معمولی برای تهیه این آش استفاده کنید.