آش خیار چنبر یکی از خاص‌ترین و البته خوشمزه‌ترین انواع آش‌های تابستانی محلی است. همان‌طور که از نام این آش مشخص است، در طرز تهیه آش خیار چنبر محلی از خیار استفاده می‌شود. این آش در شهر تویسرکان و ملایر همدان و همچنین اراک طبخ می‌شود و مزه بی‌نظیری دارد. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش می‌توانید با طرز تهیه آش خیار چنبر خوشمزه به روش سنتی شهرهای مختلف آشنا شوید. در انتهای مقاله به سوالات متداول در مورد طرز پخت آش خیار چنبر پاسخ خواهیم داد.
طرز تهیه آش خیار چنبر تویسرکان همدان
مدت زمان آماده سازی: ۶۰ دقیقه
مدت زمان پخت: ۱۸۰ دقیقه
مواد لازم برای تهیه آش خیار چنبر تویسرکان
- خیار چنبر: ۴ عدد بزرگ
- گوشت تکه‌ای گوسفند: ۴۰۰ گرم
- لپه: ۱/۲ لیوان فرانسوی دسته‌دار
- عدس: ۱/۲ لیوان فرانسوی دسته‌دار
- کشک: ۱/۲ لیوان فرانسوی دسته‌دار
- پیاز: ۲ عدد
- سیر: ۲ حبه
- نعنا خشک: ۲ قاشق غذاخوری
- زردچوبه، نمک و فلفل سیاه: به مقدار لازم
مراحل طرز تهیه آش خیار چنبر همدان
آش خیار چنبر یکی از آش‌های سنتی شهر تویسرکان همدان است. برای پخت این آش معمولاً از گوشت گوسفند تکه‌ای به همراه عدس و لپه استفاده می‌شود. یکی از مهم‌ترین نکات برای تهیه آش خیار چنبر اسدآباد همدان این است که نیاز به سبزیجات مختلفی ندارد و تنها سبزی که در آن استفاده می‌شود، مقداری نعنا خشک است. در ادامه می‌توانید با مراحل درست کردن آش خیار چنبر تویسرکان آشنا شوید.
مرحله اول؛ خیساندن لپه و عدس
در اولین مرحله از طرز پخت آش خیار چنبر باید عدس و لوبیا را بشویید و سپس آن‌ها را برای چند ساعت یا حتی یک شب در یک ظرف آب قرار دهید تا هم نفخشان گرفته شود و هم سریع‌تر پخته شوند.
مرحله دوم؛ تفت دادن گوشت
برای درست کردن این آش سنتی خوشمزه باید مقداری روغن در ماهیتابه بریزید و سیرها را خرد کنید و در روغن تفت دهید. زمانی که عطر سیر پخش شد، گوشت تکه شده را در ماهیتابه بریزید. مقداری زردچوبه اضافه کنید و گوشت را تا جایی که تغییر رنگ دهد تفت دهید.
مرحله سوم؛ پختن گوشت
بعد از تفت دادن گوشت باید آن را به قابلمه منتقل کنید و چند لیوان آب به آن اضافه کنید. اجازه دهید گوشت برای ۳۰ دقیقه با حرارت ملایم پخته شود.
مرحله چهارم؛ خرد کردن خیار چنبر
در این مرحله از پخت آش خیار چنبر به سراغ خیارها بروید. آن‌ها را بشویید و سپس به صورت نگینی خرد کنید. برخی افراد از تکه‌های ورقه‌ای شده خیار چنبر در این آش استفاده می‌کنند، اما اگر دوست دارید طعم و مزه خیار چنبر به خرد آش برود و ظاهر جذاب‌تری پیدا کند، بهتر است آن را ریز و ساطوری کنید.
مرحله پنجم؛ اضافه کردن لپه و عدس به گوشت
بعد از حدود نیم ساعت از پخت گوشت، باید لپه و عدس خیس خورده را به قابلمه اضافه کنید و اضافه دهید به طور کامل پخته شوند.
مرحله ششم؛ آماده کردن پیاز داغ و نعنا داغ
در این مرحله از طرز تهیه آش خیار چنبر تویسرکان همدان باید پیازها را به صورت خلالی خرد کنید. سپس مقداری روغن در ماهیتابه بریزید و آن‌ها را به خوبی تفت دهید تا طلایی رنگ شوند. بعد از سرخ کردن پیاز و آماده شدن پیاز داغ، نعنا را برای ۳۰ ثانیه در روغن تفت دهید و سپس شعله را خاموش کنید.
مرحله هفتم؛ آماده شدن آش خیار چنبر
در آخرین مرحله از طرز تهیه آش خیار چنبر، زمانی که گوشت و لپه و عدس به خوبی پختند، باید خیارها را همراه با کشک، نصف نعنا داغ، پیاز داغ‌ها و نمک و فلفل سیاه به آش اضافه کنید. اجازه دهید آش برای ۲۰ تا ۳۰ دقیقه دیگر بجوشد. سپس آن را در ظرف مورد نظرتان بکشید و با مقداری پیاز داغ و باقی مانده نعنا داغ تزیین کنید.
طرز تهیه آش خیار چنبر اراک
مدت زمان آماده سازی: ۳۰ دقیقه
مدت زمان پخت: ۱۸۰ دقیقه
کالری هر کاسه آش خیار چنبر: ۲۴۰ کالری
مواد لازم برای تهیه آش خیار چنبر اراک
- خیار چنبر: ۱ کیلوگرم
- گوشت گوسفندی: ۲۰۰ گرم
- سیر: ۱۰ حبه
- پیاز: ۳ عدد
- گندم: ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار
- عدس: ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار
- کشک: ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار
- نعنا خشک: ۲ قاشق غذاخوری
- زردچوبه، نمک و فلفل سیاه: به مقدار لازم
مراحل طرز تهیه آش خیار چنبر اراک
در اراک و بروجرد نیز آش خیار چنبر یکی از آش‌های سنتی و پرطرفدار است که به روش متفاوتی نسبت به تویسرکان همدان طبخ می‌شود. برای تهیه این آش از گندم و عدس و خیار چنبر تازه استفاده می‌شود و از همین رو بسیار مقوی و خوش طعم است. در ادامه می‌توانید با مراحل درست کردن طرز تهیه آش خیار چنبر خوشمزه به روش سنتی اراک آشنا شوید.
مرحله اول؛ پختن عدس گندم
در اولین مرحله از طرز تهیه آش خیار چنبر اراک باید عدس‌ها را همراه با گندم و مقداری آب در قابلمه بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید تا به خوبی پخته شوند.
مرحله دوم، تفت دادن پیاز و گوشت
در این مرحله از طرز تهیه آش خیار چنبر اراک باید پیازها را به صورت نگینی خرد کنید و در مقداری روغن سرخ کنید. زمانی که پیازها طلایی شدند، زردچوبه، نمک و فلفل را اضافه کنید. سپس گوشت را به تکه‌های کوچک برش دهید و به پیاز اضافه کنید و خوب تفت دهید.
مرحله سوم، نیم پز کردن گوشت
بعد از این که رنگ گوشت عوض شد، باید مواد را به قابلمه منتقل کنید. سپس چند لیوان آب اضافه کنید و اجازه دهید گوشت‌ها نیم پز شوند.
مرحله چهارم؛ اضافه کردن عدس و گندم
در این مرحله از طرز پخت آش خیار چنبر، هر زمان که گوشت نیم‌پز شد، عدس و گندم پخته شده را نیز به گوشت در حال پخت اضافه کنید. سپس شعله گاز را کم کنید و اجازه دهید آش جا بیفتد.
مرحله پنجم؛ تفت دادن خیار چنبر
در این مرحله از درست کردن آش خیار چنبر اراک باید خیار چنبرها را بشویید و پوست بگیرد. سپس آن‌ها را از وسط به دو نیم تقسیم کنید و تخم خیار را جدا کنید. خیارها را به هر شکلی که دوست دارید خرد کنید. مقداری روغن در ماهیتابه بریزید و خیارها را برای چند دقیقه در روغن تفت دهید تا نرم شوند. مراقب باشید که خیارها نباید له شوند.
مرحله ششم؛ تفت دادن سیر، پیاز و نعنا
در این مرحله باید پیازها را به صورت خلالی خرد کنید و به همراه سیر رنده شده، در روغن سرخ کنید تا طلایی شوند. سپس زردچوبه و نعنا خشک را اضافه کنید. کمی تفت دهید و شعله گاز را خاموش کنید. ترکیب سیر، پیاز، نعنا و خیار تفت داده شده را به آش اضافه کنید.
مرحله هفتم؛ آماده کردن آش خیار چنبر
بعد این که همه مواد را به آش خیار چنبر اضافه کردید، باید حدود نیم ساعت دیگر نیز صبر کنید تا آش کاملاً جا بیفتد. در ۱۰ دقیقه پایانی پخت آش باید کشک را اضافه کنید. نمک و فلفل آش را بچشید و در صورت تمایل کمی نمک و فلفل اضافه کنید و سپس آش را در ظرف مورد نظرتان سرو کنید.
نکات و فوت و فن‌های طرز تهیه آش خیار چنبر
*اگر خیارهایی که برای تهیه آش استفاده می‌کنید، تخمه‌های بزرگی دارند، حتماً قبل از اضافه کردن آن به آش تخمه‌ها را خارج کنید.
*برای تهیه آش خیار چنبر سعی کنید از خیارهای تازه و درشت استفاده کنید تا آش شما خوش طعم‌تر شود.
*طرز تهیه آش خیار چنبر به سبک محلی ملایر شباهت زیادی به آش تویسرکان دارد، اما باید به جای لپه از بلغور گندم و در صورت تمایل مقداری نخود آبگوشتی استفاده کنید.
*برای خوشمزه شدن آش خیار چنبر می‌توانید مقداری آب قلم نیز به آن اضافه کنید.
*پیشنهاد می‌شود برای تهیه آش خیار چنبر، عدس را به صورت جداگانه بپزید تا رنگ آش شما تیره نشود.
*در طرز تهیه آش خیار چنبر بدون گوشت می‌توانید گوشت را حذف کنید و در صورت تمایل از حبوباتی مثل نخود و لوبیا در این آش استفاده کنید.
*طرز تهیه آش خیار چنبر بروجرد هم مشهور است.
سوالات متداول
طرز تهیه آش خیار چنبر ملایر چه تفاوتی با آش تویسرکان دارد؟
در طرز تهیه آش خیار چنبر محلی ملایر به جای لپه از بلغور گندم و در برخی مواقع از نخود آبگوشتی استفاده می‌شود.
در طرز تهیه آش خیار چنبر تویسرکان از چه موادی استفاده می‌شود؟
برای تهیه آش خیار چنبر تویسرکان از گوشت، لپه، عدس، سیر، پیاز، کشک و نعنا خشک استفاده می‌شود.
