خورش ساک یا اسفناج ساک یکی از انواع خورشت سنتی ایرانی است که اصالت آن به شهر گرگان و استان گلستان برمیگردد. این خورش محلی را در شهر گرگان برای مراسم خاص مانند مراسم مذهبی و مجالس مهم مانند عروسیها سرو میکنند و برای ناهار و شام یک غذای مقوی و سبک است. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش به طرز تهیه خورش ساک میپردازیم و نکات مهم در طرز تهیه این خورش شمالی و فوت و فنهای خوشمزهتر شدن آن را به شما میگوییم.
مواد لازم جهت تهیه خورش ساک گرگان
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| اسفناج | ۷۰۰ گرم |
| گوشت خورشتی (گوساله یا گوسفند) | ۴۰۰ گرم |
| نخود | ۲ لیوان فرانسوی دستهدار |
| پیاز (برای پیاز داغ) | ۲ عدد متوسط |
| سیر (برای سیر داغ) | ۴ حبه |
| آب نارنج | ۱/۴ لیوان فرانسوی دستهدار |
| نعناع خشک | برای درست کردن نعناع داغ |
| نمک، فلفل سیاه و زردچوبه | به مقدار لازم |
| روغن سرخ کردنی | به مقدار کافی |
| برنج | برای سرو کنار خورش ساک |
مدت زمان آمادهسازی مواد اولیه: ۳۰ دقیقه
مدت زمان لازم برای پخت خورش ساک: ۲ و نیم ساعت
مراحل طرز تهیه خورشت ساک مجلسی
خورشت ساک بر پایه گوشت قرمز، اسفناج و نخود گرد آبگوشتی طبخ میشود و سرشار از خواص مفید از جمله برای افرادی است که دچار عارضه کم خونی هستند. خورش ساک به روش گرگانی یک غذای متنوع و متفاوت برای سرو با برنج است.
مرحله اول: مواد اولیه خورش را آماده کنید
در قدم اول برای طرز تهیه خورش ساک باید نخود را از ۲۴ ساعت قبل بخیسانید. در این مدت چند بار آب آن را عوض کنید تا نفخ آن گرفته شود و هنگام پخت راحتتر بپزد. اسفناجها را نیز پاک کنید و در آب و نمک بخیسانید تا ضدعفونی شود. سپس آنها را آبکش کنید و اجازه دهید تا آب اضافه از اسفناجها خارج شود. گوشت گوسفندی و یا گوساله را نیز به صورت خورشتی خرد کنید و بشویید.
میتوانید برای تهیه نخود، گوشت گوسفندی و گوشت گاو و گوساله به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله دوم: نخودها را بپزید
در شروع کار ابتدا نخودهای خیس خورده و آبکش شده را بپزید. یک قابلمه با سایز مناسب را انتخاب کنید و آن را روی حرارت قرار دهید. نخودها را همراه با مقداری آب، به طوریکه آب سطح روی نخودها بپوشاند در قابلمه بریزید. حرارت را بالا نگه دارید تا آب به جوش آید.
بعد از به جوش آمدن محتویات درون قابلمه، حرارت را کم کنید و اجازه دهید تا کاملا نخودها بپزند تا جایی که پوست آنها جدا شود. بعد از پختن نخودها باید تمامی پوستها را از نخود جدا کنید. اگر لازم است نخودهای پخته را از آبکش رد کنید تا پوست نخود جدا شود و در آبکش بماند.
مرحله سوم: پیاز داغ و سیر داغ را آماده کنید
در این مرحله از طرز تهیه خورش ساک گرگانی دو عدد پیاز را تمیز بشویید و پوست بگیرید. پیازها را به صورت نگینی خرد کنید و روی حرارت ملایم تفت دهید تا پیازها طلایی شوند.
سیرها را نیز پوست بگیرید و با رنده ریز و یا سیر له کن به صورت پوره درآورید. سیرها را هم جداگانه در یک تابه با مقداری روغن تفت دهید تا عطر سیر بلند شود. مقداری از ترکیب سیر داغ را کنار بگذارید و بقیه سیر داغ را به پیاز داغ اضافه کنید.
میتوانید برای تهیه روغن سرخ کردنی، پیاز داغ منجمد و سیر داغ آماده به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله چهارم: گوشت خورشتی را تفت دهید
گوشت را که از قبل به شکل خورشتی خرد کردید به پیازهای طلایی شده اضافه کنید. گوشت را تفت دهید تا رنگش تغییر کند و کرمی رنگ شود. در این مرحله ادویه شامل فلفل سیاه و زردچوبه را نیز با گوشت تفت دهید تا عطر آنها آزاد شود.
میتوانید برای تهیه فلفل سیاه و زردچوبه به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله پنجم: نخودها را به گوشت اضافه کنید
وقتی که گوشت به خوبی تفت خورد در این مرحله از طرز تهیه خورش ساک نخودهای پخته شده را باید به محتویات خورش اضافه کنید و با گوشت و سایر مواد تفت دهید. سپس با اضافه کردن مقداری آب جوش، خورشت را روی حرارت ملایم قرار دهید تا گوشت بپزد و عطر و طعم مواد به خورد یکدیگر برود.
مرحله ششم: اسفناجها را تفت دهید و به خورش ساک اضافه کنید
اسفناجها را به صورت درشت ساطوری کنید و روی حرارت ملایم با اندکی روغن تفت دهید. اسفناجها نباید کامل سرخ شوند بلکه باید به صورت زنده در خورش دیده شوند. اسفناجها را به گوشت و نخود در حال پخت اضافه کنید و اجازه دهید تا گوشت به طور کامل بپزد و خورشت ساک جا بیفتد.
مرحله هفتم: چاشنیها را به خورشت ساک اضافه کنید
چاشنی خورشت ساک آب نارنج و نعنا داغ (طرز تهیه نعناع داغ) است. برای درست کردن نعناع داغ مقداری روغن در یک تابه بریزید و نعناع خشک پودر شده را به مدت ۳۰ ثانیه در روغن تفت دهید.
بعد از حدود ۲ ساعت و زمانی که گوشت کاملا پخته شد، حدود یک قاشق غذاخوری نعنا داغ را به همراه آب نارنج را به محتویات خورشت اضافه کنید و اجازه دهید حدود ده دقیقه دیگر روی حرارت باقی بماند تا خورشت جا بیفتد. در این مرحله نمک را نیز اضافه و مقدار آن را اندازه کنید.
میتوانید برای تهیه سبزی خشک نعناع، آب نارنج و نمک به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله آخر: خورش ساک گرگانی را سرو کنید
خورشت ساک را در یک ظرف مناسب بریزید و با سیر داغ و نعنا داغ تزیین کنید. این خورش را با برنج کته یا برنج چلو سرو کنید. البته گرگانیها خورشت ساک را با زرشک پلو سرو میکنند.
میتوانید برای تهیه انواع برنج به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه زرشک پلو با مرغ تالاری
نکات مهم در طرز تهیه خورش ساک شمالی
- میتوانید از گشنیز و جعفری تازه و ساطوری خرد شده در کنار اسفناج در تهیه خورش ساک استفاده کنید.
- از رب نارنج یا رب انار به جای آب نارنج نیز میتوانید به عنوان چاشنی خورشت ساک یا همان خورش اسفناج گرگانی استفاده کنید.
- نمک و آب نارنج را حتما در انتهای مراحل پخت خورش ساک اضافه کنید تا بافت گوشت را چغر و سفت نکند و گوشت زودتر بپزد.
- از آنجایی که پخت نخود و گوشت زمانبر است اگر محدودیت زمانی دارید میتوانید خورش ساک را در زودپز آماده کنید.
- طرز تهیه خورش ساک مازندران چندان تفاوتی با روش پخت آن به شیوه گرگانی ندارد. خورش ساک مازندرانی به خورش اسپناساک مشهور است و در ترکیب خود تخم مرغ هم دارد.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه چکدرمه ترکمنی با فیلم آموزش تهیه
فوت و فنهای خوشمزه شدن خورش ساک
برای آنکه خورش ساک قوام بیشتری پیدا کند چه کار باید کرد؟
برای قوام پیدا کردن و غلیظ شدن خورش ساک کافی است یک قاشق غذاخوری آرد را در آب یا آب نارنج حل کنید و در مرحله اضافه کردن چاشنیها به خورش اضافه کنید.
با چه راهکاری میتوان پوست نخود را سریعتر جدا کرد؟
برای آنکه پوست نخود راحتتر و سریعتر جدا شود میتوانید در زمان پخت نخود به اندازه نوک قاشق چایخوری جوش شیرین یا بیکینگ پودر به آن اضافه کنید.
محصولات مرتبط
