لای پلو قشقایی که با نام لایی پلو شیرازی هم شناخته میشود، یکی از غذاهای مجلسی «ایل خمسه» یا قشقاییهای استان فارس است. لای پلو قشقایی روش خاصی برای پخت دارد و مواد متنوعی هم در آن استفاده میشود. شما هم میتوانید لای پلو قشقایی را به عنوان یک پلوی مخلوط مجلسی برای غذای مهمانیها و دورهمیهای در لیست شام و منوی ناهار قرار دهید. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش ما طرز تهیه لای پلو قشقایی که یک مدل چلو گوشت لای برنج است و نکات پخت و خوشمزه شدن آن را به شما آموزش خواهیم داد.
مواد لازم برای تهیه لایی پلو گوشت (برای ۳ تا ۴ نفر)
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
گوشت گوسفندی | ۴۰۰ گرم |
برنج | ۳ لیوان فرانسوی دستهدار |
زعفران (دم کرده غلیظ) | ۲ قاشق غذاخوری |
پیاز (برای پیاز داغ) | ۲ عدد متوسط |
کشمش پلویی | ۱ قاشق غذاخوری |
مغز گردو (خرد شده) | ۱/۴ لیوان فرانسوی دستهدار |
زرشک | ۲ قاشق غذاخوری |
دانه انار خشک | به اندازه دلخواه |
نمک، فلفل سیاه و زردچوبه | به مقدار لازم |
روغن سرخ کردنی یا کره | به مقدار کافی |
مدت زمان آمادهسازی مواد اولیه: ۳۰ دقیقه
مدت زمان مورد نیاز برای پخت لای پلو قشقایی: ۲ ساعت
مراحل طرز تهیه لای پلو قشقایی
لایی پلو قشقایی به روشهای متنوعی درست میشود و هر کدام طرفداران خاص خودش را دارد. در ادامه مرحله به مرحله تهیه لاپلو گوشت قشقایی را به ترتیب زیر دنبال کنید.
مرحله اول: مواد اولیه را آماده کنید
در ابتدا برنج را پاک کنید و بشویید. سپس برنج را در یک کاسه بریزید و به آن آب ولرم اضافه کنید، در حدی که ۱ بند انگشت روی آن را بپوشاند. به اندازه ۲ قاشق چایخوری، نمک هم به برنج اضافه کنید و هم بزنید. اجازه دهید برنج به مدت حداقل ۳۰ دقیقه خیس بخورد. در این فاصله گوشت را بشویید و در تکههای درشت خرد کنید.
در صورت تمایل میتوانید انواع برنج ایرانی و خارجی باکیفیت و گوشت گوسفندی را به روشهای خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش خریداری کنید.
مرحله دوم: گوشت را مزهدار کنید
گوشتهای خرد شده را در یک کاسه بریزید و به آنها زعفران دم کرده و کمی نمک اضافه کنید. گوشتها را با مواد ماساژ دهید تا به زعفران و نمک آغشته شوند. سپس روی ظرف را بپوشانید و اجازه دهید به مدت نیم ساعت طعم بگیرند و کمی نرمتر شوند. سپس در یک تابه مقداری روغن یا کره بریزید تا داغ شود.
شما میتوانید زعفران، انواع کره حیوانی و گیاهی و روغن سرخ کردنی را از فروشگاههای افق کوروش به روشهای اینترنتی و حضوری میتوانید تهیه کنید.
مرحله سوم: گوشتها را سرخ کنید
گوشتهای مزهدار شده را در تابه بریزید و تفت دهید. در این فاصله، پیازها را پوست بگیرید و به صورت نگینی ریز یا خلالی باریک خرد کنید. گوشتها باید هر دو طرفشان سرخ شود.
سپس گوشتها را یک طرف تابه جمع کنید و پیازها را در یک سمت دیگر بریزید. اجازه دهید پیازها سرخ شوند. سپس مغز گردو خرد شده، دانه انار (روش های خشک کردن دانه انار) و کشمش را هم اضافه کنید و همه مواد را هم بزنید.
برای خرید مغز گردو، کشمش پلویی و پیاز داغ میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی از فروشگاههای زنجیرهای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله چهارم: بقیه مواد میانی پلو را اضافه کنید
در ادامه زرشک شسته شده را هم اضافه کنید و کمی تفت دهید تا طعم خام آنها گرفته شود. مقداری زردچوبه، نمک، فلفل سیاه و ادویههای دلخواه هم به مواد میانی اضافه کنید و هم بزنید. بعد شعله را خاموش کنید.
انواع ادویه معطر غذا را به صورت اینترنتی و حضوری از فروشگاههای افق کوروش میتوانید تهیه کنید.
مرحله پنجم: برنج را آماده کنید
آبی که برنج را در آن خیساندهاید، دور بریزید. در یک قابلمه، تا نیمه آب بریزید. قابلمه را روی حرارت بگذارید تا آب آن شروع به جوشیدن کند. سپس برنج را در آب در حال جوش بریزید.
بعد از چند دقیقه، روی سطح آب، کفهای سفید ایجاد میشود. این کفها را با قاشق جمع کنید. اجاره دهید برنج کمی نرم شود ولی باید دندانگیر باشد و کمی دان آنها را بردارید. برنج را آبکش کنید.
مرحله ششم: مواد لای پلو قشقایی را در قابلمه بریزید
کف قابلمهای که میخواهید لای پلو قشقایی را در آن بپزید، مقداری روغن بریزید. ته دیگ (طرز تهیه انواع ته دیگ) دلخواهتان را کف قابلمه بگذارید (سیب زمینی یا نان و …) سپس یک لایه برنج روی تهدیگ بریزید.
روی برنج، نصف گوشتها و مواد میانی را بریزید. دوباره یک لایه برنج و بقیه مواد میانی را بریزید. در آخر برنج را هم بریزید تا موادتان تمام شود. لایه آخر باید برنج باشد.
مرحله هفتم: لای پلو قشقایی را دم کنید
در آخر، دمکنی را روی قابلمه بگذارید. شعله را در حالت بسیار کم و ملایم قرار دهید. حدود ۲ ساعت صبر کنید تا برنج روی حرارت ملایم دم بکشد و گوشت با بخاری که داخل قابلمه پیچیده است، بپزد و نرم شود.
مرحله آخر: لای پلوی قشقایی را سرو کنید
بعد از پخت لای پلو گوشت، شعله را خاموش کنید. روی برنج را کمی روغن یا کره بریزید و مواد را به آرامی هم بزنید. لای پلو را در ظرف سرو بریزید. لای پلو شیرازی را با سالاد شیرازی یا انواع ترشی سرو کنید.
مواد لازم برای لایی پلو شیرازی با کلم
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
گوشت سردست گوسفندی با دنبه | ۵۰۰ گرم |
کلم قمری یا کلم سر | ۲ عدد |
برنج | ۴ لیوان فرانسوی دستهدار |
پیاز | ۱ عدد بزرگ |
کشمش پلویی | نصف لیوان فرانسوی دستهدار |
نمک، فلفل سیاه، زردچوبه و فلفل قرمز | به مقدار لازم |
لیمو عمانی | ۲ عدد |
روغن سرخ کردنی | به مقدار کافی |
مدت زمان آمادهسازی مواد اولیه: ۱۵ دقیقه
مدت زمان مورد نیاز برای پخت لای پلو شیرازی با کلم: ۳ تا ۴ ساعت
مراحل طرز تهیه لایی پلو شیرازی یا قشقایی با کلم
در این روش از تهیه لایی پلو، گوشت یک بار جداگانه پخته و بعد با برنج هم میپزد. در ادامه مراحل تهیه لایی پلو شیرازی را دنبال کنید.
مرحله اول: مواد اولیه را آماده کنید
در ابتدا، برنج را بشویید و با مقداری آب ولرم و ۲ قاشق چایخوری نمک به مدت ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت بخیسانید. گوشت را بشویید و درشت خرد کنید یا درسته کنار بگذارید تا آب آن کشیده شود. پیاز را پوست بگیرید و درشت خرد کنید. کلمها را بشویید و پوست بگیرید. یکی از کلمها را حلقه حلقهای درشت و دیگری را خلالی خرد کنید.
مرحله دوم: گوشت را بپزید
گوشت را در یک قابلمه بریزید. یک پیاز خرد شده، زردچوبه، فلفل سیاه، فلفل قرمز را در قابلمه بریزید. قابلمه را روی حرارت بگذارید و مقداری آب به قابلمه اضافه کنید، در حدی که روی گوشتها را بپوشاند. اجازه دهید آب بجوشد.
درب قابلمه را بگذارید و ۲ ساعت گوشت را بپزید. در ۳۰ دقیقه پایانی پخت، لیمو عمانی و کلم حلقهای شده را اضافه کنید. به مدت ۳۰ دقیقه کشمش پلویی را هم بخیسانید.
برای خرید لیمو عمانی میتوانید از فروشگاههای افق کوروش به روشهای حضوری و اینترنتی اقدام کنید.
مرحله سوم: مواد میانی را تفت دهید
بعد از پختن گوشت، گوشتها را از قابلمه بیرون بیاورید. در یک تابه دنبهها را بریزید و روی حرارت بگذارید. اجازه دهید دنبهها ذوب شوند. گوشتها را در تابه سرخ کنید تا کمی رنگ طلایی بگیرند. گوشتها را بیرون بیاورید. کلمهای خلالی شده را در تابه با دنبه سرخ کنید. سپس کشمشها را هم آبکش کنید و در تابه تفت دهید. همه مواد که آماده شدند، شعله را خاموش کنید.
مرحله چهارم: برنج را آبکش کنید
در این مرحله از طرز تهیه لایی پلو گوشت شیرازی، آبی که برنج را در آن خیساندهاید، دور بریزید. در یک قابلمه مقداری آب بریزید و اجازه دهید بجوشد. برنج را در آب در حال جوش به همراه ۲ قاشق غذاخوری نمک بریزید. وقتی برنج دندانگیر شد، آن را آبکش کنید.
مرحله پنجم: مواد لایی پلو شیرازی را در قابلمه بریزید
کف قابلمهای که میخواهید لایی پلو شیرازی را درست کنید، مقداری کره یا روغن بریزید. قابلمه را روی حرارت بگذارید. نان لواش بگذارید. روی تهدیگ، نصف برنج آبکش شده را بریزید. به اندازه ۱/۳ لیوان از آب گوشت را روی برنج بریزید. گوشتها را یک طرف برنج بگذارید و یک طرف دیگر را کلمهای پخته شده، کلمهای سرخ شده و کشمش قرار دهید. حالا بقیه برنج را روی گوشتها بریزید.
مرحله ششم: لایی پلو شیرازی را دم کنید
به اندازه نصف لیوان دیگر، آب گوشت روی برنج بریزید و دم کنی را بگذارید. اجازه دهید به مدت ۱/۵ ساعت دیگر، لایی پلو روی حرارت بسیار ملایم بپزد و دم بکشد.
مرحله آخر: لایی پلو شیرازی را سرو کنید
سپس شعله گاز را خاموش کنید. برنج و مواد میانی را به آرامی هم بزنید تا مواد با هم میکس شوند. لایی پلو شیرازی را در ظرف سرو بریزید و با چاشنی دلخواه میل کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه زیر برنجی لری (چلو گوشت لری)
روش تهیه لای پلو قشقایی کته ای
برای طرز تهیه لایی پلو قشقایی کتهای، گوشت گوسفندی را با بعد از سرخ کردن با پیاز و ادویهها، با مقداری آب بپزید. بعد از ۲ ساعت از پخت گوشتها که نرم شدند، برنجی را که از قبل خیسانده و آب آن را دور ریختهاید، به قابلمه اضافه کنید.
اجازه دهید عصاره گوشت، روی حرارت متوسط گاز، بخار شود و طعم گوشت به خورد برنجها برود. آب داخل قابلمه که تمام شد، دمکنی را روی قابلمه بگذارید. حدود ۱ ساعت دیگر صبر کنید تا لای پلو قشقایی به صورت کته بپزد و بعد آن را سرو کنید.
نکات مهم در طرز تهیه لای پلو قشقایی
- برخی افراد در مواد میانی لای پلو قشقایی، آلو قیسی هم اضافه میکنند. در این صورت، آلو را برای چند دقیقه بخیسانید و همراه با گوشت، پیاز، کشمش و گردو تفت دهید.
- در طرز تهیه لای پلو قشقایی، میتوانید ابتدا گوشت را نیمپز کنید و بعد لای برنج بگذارید.
- برخی افراد، به مواد میانی، به اندازه ۱ یا ۲ قاشق رب انار (طرز تهیه رب انار) هم اضافه میکنند و با گوشت و دیگر مواد، تفت میدهند تا لای پلو خوشمزهتر شود.
- اگر میخواهید گوشت گوسفندی را سرخ کرده و بعد لای برنج بگذارید، گوشت را از قبل به خوبی مزهدار و بعد سرخ کنید.
- کشمشها را قبل از تفت دادن به مدت ۳۰ دقیقه در آب بخیسانید و آبکش کنید.
- برای پخت سریعتر گوشت، از زودپز میتوانید استفاده کنید.
فوت و فن های خوشمزه شدن لای پلو قشقایی
بهترین گوشت برای لای پلو قشقایی چیست؟
لای پلو قشقایی معمولا با گوشت درست میشود و گوشت گوسفندی بهترین و متداولترین گزینه است. گوشت سر دست و گردن، بهترین قسمت گوشت برای لای پلو است. البته میتوانید لای پلو را با گوشت بوقلمون و مرغ، یا کوفته قلقلی و گوشت چرخ کرده هم درست کنید.
چه موادی در لای پلو قشقایی به کار میروند؟
معمولا در لای پلو قشقایی، علاوه بر گوشت، از کشمش پلویی، مغز گردو، زرشک، گاهی اوقات آلو قیسی و حتی کلم هم استفاده میشود.