زلگه زردی یا همان مکش پلو نام غذایی کردی متعلق به ایلام است که برای تهیه آن از ترکیب برنج و زردچوبه فراوان و ادویه‌های محلی استفاده می‌شود. رنگ این غذا زرد است و از همین رو به آن زلگه زردی گفته می‌شود. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش می‌توانید با طرز تهیه مکش پلو (زلگه زردی) و همه فوت و فن‌های درست کردن آن آشنا شوید.
مواد لازم برای تهیه مکش پلو (زلگه زردی) ایلامی
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| برنج | ۴ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| پیاز ریز | ۲۰ عدد |
| پیاز درشت | ۱ عدد |
| زردچوبه | ۳ قاشق غذاخوری |
| نمک | به مقدار لازم |
| کشمش پلویی | ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| آلو بخارا | ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| روغن سرخ کردنی و روغن حیوانی | به مقدار لازم |
مدت زمان آماده‌سازی مواد: ۱۵ دقیقه
مدت زمان پخت زلگه زردی: ۱ ساعت
مراحل طرز تهیه مکش پلو ایلامی
زلگه زردی نام یک غذای ساده کردی است که در ابتدا به عنوان مکش پلو شناخته می‌شد و بعد نام آن به زلگه زردی تغییر کرد. این غذا شباهت زیادی به دمپختک تهرانی دارد و با مواد اولیه ساده در کمترین زمان ممکن آماده می‌شود. در ادامه می‌توانید با مراحل طرز تهیه زلگه زردی به طور کامل آشنا شوید.
مرحله اول؛ برنج را خیس کنید
در مرحله نخست برنج را به مدت ۲ ساعت در آب و نمک بخیسانید.
می‌توانید نمک و برنج را به صورت اینترنتی و حضوری از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری کنید.
مرحله دوم؛ پیاز را در روغن سرخ کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه مکش پلو باید پیاز داغ درست کنید (طرز تهیه پیاز داغ). پیاز را بشویید، پوست بگیرید و سپس آن را به صورت نگینی ریز خرد کنید. مقداری روغن در ماهیتابه بریزید و پیازها را در روغن سرخ کنید تا سبک شوند. در ادامه زردچوبه را اضافه کنید و چند دقیقه تفت دهید تا بوی خامی زردچوبه گرفته شود.
می‌توانید پیاز داغ منجمد، روغن سرخ کردنی و زردچوبه را به صورت اینترنتی و حضوری از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری کنید.
مرحله سوم؛ برنج را با پیاز داغ مخلوط کنید
بعد از این که بوی خامی زردچوبه گرفته شد، در این مرحله از طرز تهیه زلگه زردی باید برنج را بشویید. سپس آن را به ترکیب پیاز داغ و زردچوبه اضافه کنید. چند دقیقه کوتاه برنج را تفت دهید و بعد به اندازه ۱ بند انگشت بالاتر از سطح برنج‌ها در قابلمه آب بریزید و کمی نمک نیز به آن اضافه کنید. از آن جایی که این برنج باید کمی شل‌تر از حالت معمولی طبخ شود، می‌توانید از مقدار آب بیشتری در آن استفاده کنید.
مرحله چهارم؛ پیازهای ریز، آلو و کشمش را به برنج اضافه کنید
قابلمه را روی شعله گاز قرار دهید و صبر کنید تا آب برنج شروع به جوشیدن کند. زمانی که برنج جوشید و آب آن کم شد، شعله گاز را کم کنید. پیازهای ریز را بشویید و پوست آن‌ها را جدا کنید. در ادامه وسط برنج را گود کنید و پیازها را وسط قابلمه و لای برنج‌ها بریزید. مقداری آلو بخارا و کشمش پلویی شسته شده نیز روی برنج بریزید.
می‌توانید برنج، آلو بخارا و کشمش پلویی را به صورت اینترنتی و حضوری از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری کنید.
مرحله آخر؛ زلگه زردی را دم کنید
بعد از ترکیب کردن همه مواد با هم باید درب قابلمه را روی آن قرار دهید. صبر کنید تا برنج با شعله ملایم بپزد و دم بکشد. این مرحله حدود ۴۵ دقیقه طول می‌کشد. بعد از این که برنج دم کشیدن و آماده شد، روی آن مقداری روغن حیوانی بریزید. زلگه زردی را در ظرف مورد نظرتان بریزید و همراه با سالاد شیرازی و انواع ترشی میل کنید.
می‌توانید انواع روغن جامد و نیمه جامد از جمله روغن حیوانی را به صورت اینترنتی و حضوری از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری کنید.
نکات و فوت و فن‌های طرز تهیه زلگه زردی
- برای تهیه مکش پلو می‌توانید از چند عدد چوب دارچین لابه‌لای برنج استفاده کنید.
- در طرز تهیه مکش پلو یا زلگه زردی بهتر است برای مزه‌دار کردن برنج از مقداری روغن حیوانی استفاده کنید.
- برای مزه‌دار کردن زلگه زردی می‌توانید از مقداری زیره و رازیانه نیز استفاده کنید.
- یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید در مورد تهیه زلگه زردی بدانید، استفاده از زردچوبه به مقدار زیاد است. برای درست کردن این غذا حتما از زردچوبه بیشتری استفاده کنید تا رنگ برنج کاملا زرد رنگ شود.
- در زمان دم کردن مکش پلو می‌توانید مقداری روغن به آن اضافه کنید تا مزه غذا لذیذتر شود.
- برای تهیه مکش پلو باید پیازهای ریز را به صورت درسته لابه‌لای برنج قرار دهید تا به آرامی بپزند و عطر آن‌ها در برنج پخش شود.
- مکش پلو از آن غذاهایی است که باید برنج آن کمی شل‌تر از حالت طبیعی پخته شود. بنابراین اگر دوست دارید این غذا را به روش اصیل آن درست کنید، بهتر است از آب بیشتری برای پخت برنج استفاده کنید تا برنج کمی له شود.
- در طرز تهیه مکش پلو ایلامی به روش سنتی نیازی به سرخ کردن کامل پیازها نیست و تنها باید پیاز را کمی در روغن تفت دهید تا سبک شود.
- برای تهیه زلگه زردی معمولا از آلو سیاه استفاده می‌شود، اما اگر به آلو سیاه دسترسی ندارید می‌توانید از آلو زرد، آلو بخارا یا هر نوع آلویی که مد نظرتان است استفاده کنید.
- قبل از پخت زلگه زردی بهتر است برنج را حداقل برای ۲ ساعت در آب بخیسانید.
- برای خوشمزه‌تر شدن زلگه زردی می‌توانید در زمان دم کشیدن برنج مقداری کره یا روغن حیوانی روی آن قرار دهید.
- اضافه کردن مقداری ادویه پلویی و پودر زنجبیل موجب خوشمزه‌تر شدن مکش پلو می‌شود.
- برای تهیه زلگه زردی یا مکش پلو می‌توانید کشمش و آلوها را با پیاز داغ و زردچوبه تفت دهید و بعد با برنج ترکیب کنید و در انتها تنها پیازهای درسته را به برنج اضافه کنید.
- مکش پلو زنجان یکی دیگر از انواع مکش پلو یا زلگه زردی است که روش پخت آن شباهت زیادی به زلگه زردی ایلامی دارد. زنجانی‌ها معمولا برای درست کردن مکش پلوی مخصوص خودشان از آلو بخارا و ادویه پلویی استفاده می‌کنند.
- اگر به ادویه پلویی دسترسی ندارید برای مزه‌دار کردن زلگه زردی می‌توانید از ترکیب زیره سبز و سیاه، پودر دارچین، تخم گشنیز، جوش هندی و میخک پودر شده استفاده کنید.
- برای این که پیازهای ریز به خوبی بپزند، حتما برنج را کمی کنار بزنید و پیازها را لای برنج قرار دهید. سپس دوباره کمی برنج روی پیازها بریزید تا به خوبی بپزند و مزه پیاز با برنج ترکیب شود.
- اگر آلویی که برای تهیه زلگه زردی استفاده می‌کنید، خیلی خشک است، حتما آن را چند ساعت در آب قرار دهید تا نرم شود و بعد روی برنج بگذارید. در غیر این صورت ممکن است آلوی شما بعد از پخت نیز حالت سفت و خشک خود را حفظ کند.
- می‌توانید به جای ترکیب کردن کشمش با مکش پلو آن را با روغن تفت دهید و بعد از این که غذا آماده شد، کشمش را روی آن بریزید.
در صورت تمایل می‌توانید مکش پلو ایلام را در کنار مرغ ریش ریش شده یا مرغ سرخ شده سرو کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه کشمش پلو مازندارنی
فوت و فن‌های خوشمزه‌تر شدن مکش پلو
برای تهیه مکش پلو از چه موادی استفاده می‌شود؟
برای تهیه مکش پلو باید از مقداری برنج، پیاز، زردچوبه، کشمش پلویی و آلو استفاده کنید.
از چه ادویه‌هایی برای مزه‌دار کردن زلگه زردی استفاده می‌شود؟
برای مزه دار کردن زلگه زردی ایلامی می‌توانید بنا به سلیقه خودتان از مقداری پودر زنجبیل، ادویه پلویی، رازیانه، زیره و چوب دارچین استفاده کنید.
