خواص توت فرنگی برای سلامت آنقدر زیاد است که به جرات میتوان آن را در دسته بهترین میوهها از نظر طب سنتی جای داد. یک میوه خوشمزه با ظاهری هوسانگیز که سرشار از ویتامین و مواد معدنی است و برای سلامت بدن و مراقبت از پوست یک گزینه بینظیر محسوب میشود. از مهمترین خواص درمانی توت فرنگی در طب سنتی میتوان به جلوگیری از بیماریهای قلبی و انواع سرطان اشاره کرد. در مورد خواص توت فرنگی برای پوست و مو نیز مطالعات زیادی انجام شده است و شواهد نشان میدهد که خوردن توت فرنگی و استفاده از ماسک توت فرنگی میتواند به سلامت پوست کمک کند. در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش میتوانید با چند خاصیت بینظیر توت فرنگی آشنا شوید. در انتهای مقاله به سوالات متداول در مورد خواص درمانی توت فرنگی از نظر طب سنتی پاسخ خواهیم داد.
تاریخچه توت فرنگی
توت فرنگی یک گیاهی حدوداً ۳۰۰۰ ساله است که از سالها پیش به عنوان یک گیاه دارویی در طب سنتی مورد استفاده قرار میگرفت. این گیاه برای اولین با توسط فرانسویها کشت شد و به یک گیاه اهلی تبدیل شد. در کشور ما بیشترین میزان توت فرنگی وحشی در شمال ایران یافت میشود. جالب است بدانید که در قدیم ایرانیها به توت فرنگی «اتابکی» میگفتند، زیرا در زمان صدرات اتابک اعظم از فرانسه به ایران وارد شد.
ارزش غذایی توت فرنگی
توت فرنگی یک نوع توت با رنگ قرمز روشن و طعمی آبدار و شیرین است. این میوه سرشار از ویتامین C، منگنز، فولات و پتاسیم است و مقدار کمی آهن، مس، منیزیم، فسفر، ویتامین K، B6 و ویتامین E دارد. توت فرنگی آنتی اکسیدانهای فراوانی دارد و هر ۱۰۰ گرم از آن حاوی ۳۲ کالری است.
- آب: ۹۱ درصد
- پروتئین: ۰/۷ گرم
- کربوهیدرات: ۷/۷ گرم
- شکر:۴/۹ گرم
- فیبر: ۲ گرم
- چربی: ۰/۳ گرم
بیشتر بخوانید: طرز تهیه مربای توت فرنگی بدون شکرک و کپک
مصرف توت فرنگی برای چه کسانی خطرناک است؟
توت فرنگی از نظر طب سنتی میتواند موجب بروز حساسیت در برخی افراد شود. بسیاری افراد با خوردن توت فرنگی دچار خارش و سوزش در ناحیه چشم، لب، گلو و پوست میشوند و از همین رو نباید از این میوه استفاده کنند.
مصرف توت فرنگی با برخی داروها تداخل دارد و میتواند موجب بروز علائمی جبران ناپذیر شود. بنابراین اگر به طور مداوم از انواع داروها استفاده میکنید، بهتر است در مورد مصرف توت فرنگی محتاط باشید.
خوردن بیش از حد توت فرنگی سرعت لخته شدن خون را کند میکند و از همین رو برخی افراد ممکن است با مصرف این میوه علائمی مثل کبودی و خونریزی را تجربه کنند.
طریقه مصرف توت فرنگی در طب سنتی
طب سنتی قبل از هر چیزی همیشه توصیه میکند که از هر میوه درست در همان فصل خودش استفاده کنید. بنابراین بهتر است توت فرنگی نیز در فصل خودش یعنی تابستان مصرف شود تا عوارض و مشکلات کمتری را برای افراد ایجاد کند. بهتر است حتیالامکان از مصرف توت فرنگیهای گلخانهای در فصول مختلف اجتناب کنید و از میوههای طبیعی استفاده کنید. قبل از مصرف توت فرنگی حتماً آن را به خوبی بشویید و قسمت سبز رنگ را جدا کنید، زیرا بیشترین آلودگی میوه در زیر همین بخش جمع میشود.
افرادی که مزاج بلغمی و سرد دارند بهتر است از توت فرنگی به صورت شربت یا مربا استفاده کنند که دچار علائم سردی نشوند.
خواص توت فرنگی در طب سنتی برای سلامت
توت فرنگی خواص درمانی بیشماری برای بدن دارد و در طب سنتی و علوم مدرن در دسته مفیدترین انواع میوهها قرار دارد. مصرف این میوه به دلیل آنتی اکسیدانهای قوی و ویتامینهای فراوانی که دارد، از ابتلا به بسیاری از بیماریها جلوگیری میکند و میتواند به حفظ سلامت بدن کمک کند. در ادامه میتوانید با فواید درمانی توت فرنگی آشنا شوید.
۱- تنظیم فشار خون بالا
یکی از خواص درمانی توت فرنگی در طب سنتی کاهش فشار خون بالا در افراد مبتلا به فشار خون است. توت فرنگی حاوی پتاسیم است که به تنظیم فشار خون کمک میکند. تحقیقات نشان میدهد که افزایش مصرف پتاسیم میتواند روی کاهش فشار خون و جلوگیری از حملات و سکته قلبی مؤثر باشد.
۲- افزایش سیستم ایمنی بدن
توت فرنگی سرشار از ویتامین C است. میزان ویتامین C موجود در این میوه از میوه پرتقال بیشتر است. ویتامین C موجب تحریک آنتی بادیهای تقویت کننده سیستم ایمنی بدن میشود و توانایی بدن برای مقابله با بیماریهای عفونی را افزایش میدهد.
مطالعات نشان میدهد که مصرف میوههای حاوی ویتامین C به طور مستقیم روی افزایش سیستم ایمنی بدن مؤثر است. این ویتامین موجب افزایش غلظت ایمونوگلوبولین میشود و در بهبود سیستم ایمنی بدن بسیار مؤثر است.
۳- درمان یبوست
توت فرنگی یک مسهل طبیعی و ملایم است و از همین رو برای افرادی که به یبوست مبتلا هستند بسیار مناسب است. در طب سنتی توصیه میشود تا افرادی که یبوست دارند، از توت فرنگی خام استفاده کنند.
خوردن غذاهایی که فیبر بالایی دارند، موجب بهبود حرکات روده و درمان یبوست میشود. توت فرنگی سرشار از فیبر است و به افزایش حرکات روده و همچنین جلوگیری از ایجاد یبوست کمک زیادی میکند. از طرف دیگر درصد زیادی از این میوه از آب تشکیل شده و این موضوع نیز در درمان یبوست بسیار مؤثر است.
۴- سلامت قلب
مهمترین علت مرگ و میر در سراسر دنیا ابتلا به بیماریهای قلبی است. مطالعات نشان میدهد که مصرف توت فرنگی میتواند به سلامت قلب کمک کند و مرگ و میر حاصل از این بیماری را کاهش دهد. از طرف دیگر مطالعات انجام شده روی افراد میانسال نشان میدهد که مصرف توت فرنگی موجب کاهش کلسترول و کنترل فشار خون میشود و از این طریق نیز به سلامت قلب کمک میکند.
۵- تنظیم قند خون
توت فرنگی فرآیند هضم گلوکز در بدن را کاهش میدهد و موجب کنترل میزان قند خون در بدن میشود. مصرف توت فرنگی میتواند به پیشگیری از دیابت نوع ۲ و همچنین کنترل قند خون در افراد دیابتی کمک کند.
۶- پیشگیری از سرطان
مطالعات نشان میدهد که مصرف میوههای حاوی آنتی اکسیدان میتواند جلوی آسیب رادیکالهای آزاد به سلولها را بگیرند و در پیشگیری از سرطان مؤثر باشند. مصرف توت فرنگی میتواند رشد سلولهای سرطانی را متوقف کند.
۷- بهبود سلامت مغز و حافظه
آنتی اکسیدانهای قوی موجود در توت فرنگی از سلولهای مغز در برابر آسیب ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت میکنند. از طرف دیگر این آنتی اکسیدانها موجب تغییر در نحوه ارتباط نورونهای مغز میشوند و در بهبود سلامت مغز مؤثر هستند. مطالعات نشان میدهد که مصرف توت فرنگی میتواند به مرور زمان کاهش حافظه را به تعویق بیندازد و به بهبود حافظه کمک کند.
۸- از بین بردن التهاب در بدن
توت فرنگی سرشار از ویتامین C است و این ویتامین نقش مهمی در جلوگیری از التهاب در بدن دارد. مصرف توت فرنگی میتواند به کاهش علائم آرتریت و کاهش علائم نقرس در بدن کمک کند. مطالعات نشان میدهد خانمهایی که هر هفته ۱۶ عدد یا بیشتر توت فرنگی میخورند، ۱۴ درصد کمتر دچار التهاب میشوند.
۹- کاهش کلسترول
توت فرنگی حاوی مادهای به نام «پکتین» است که در واقع نوعی فیبر محلول است و میتواند سطح کلسترول بد خون را کاهش دهد. مطالعات نشان میدهد که مصرف ۵۰۰ گرم توت فرنگی به طور منظم در یک ماه موجب کاهش سطح LDL یا همان کلسترول بد میشود.
۱۰- تقویت بینایی
توت فرنگی سرشار از آنتی اکسیدان است که میتواند از ایجاد آب مروارید جلوگیری کند و خطر ابتلا به بیماریهای چشمی را در سنین بالاتر کاهش دهد.
۱۱- کاهش وزن
در کنار همه خواص درمانی توت فرنگی، این میوه میتواند به کاهش وزن شما نیز کمک کند. اسید الاژیک و آنتی اکسیدانهای موجود در توت فرنگی موجب میشود تا روند کاهش وزن افزایش پیدا کند. توت فرنگی خاصیت ضدالتهابی شگفتانگیزی دارد و موجب عملکرد بهتر هورمونهای کاهش وزن در بدن میشود. این میوه متابولیسم بدن را افزایش میدهد و موجب کاهش اشتها و افزایش چربی سوزی نیز میشود.
۱۲- حفظ سلامت مادر و جنین در بارداری
توت فرنگی غنی از فولات است. یک فنجان توت فرنگی حدود ۴۰ میکروگرم فولات دارد و میتواند ۱۰ درصد نیاز روزانه بدن را تأمین کند. تحقیقات نشان میدهد که فولات اهمیت زیادی در دوران بارداری دارد. توت فرنگی از نقص لوله عصبی جنین پیشگیری میکند و برای سلامت مادر باردار نیز بسیار مهم است.
۱۳- سفید شدن دندانها
توت فرنگی حاوی اسید مالیک است که به عنوان یک قابض عمل میکند. مصرف توت فرنگی میتواند رنگ دندانها را سفید کند و از ایجاد پلاک دندان جلوگیری نماید.
برای سفید کردن دندانها در خانه میتوانید توت فرنگی له شده را با مقداری جوش شیرین ترکیب کنید و آن را با استفاده از مسواک روی دندانها بمالید تا دندانهایتان سفید شود.
۱۴- جلوگیری از پیری
آنتی اکسیدانهای قدرتمند توت فرنگی از بدن ما در برابر آسیبهای اکسیداتیو محافظت میکنند و از ایجاد چروک، افتادگی و خطوط ریز روی پوست جلوگیری میکنند. لیکوپن یکی از بهترین آنتی اکسیدانهای موجود در توت فرنگی است که در جلوگیری از علائم پیری نقش مهمی دارد.
۱۵- روشن شدن پوست
در طب سنتی مربوط به ۱۹۳۱ میلادی نوشته شده است که اگر توت فرنگی را بلافاصله بعد از شستن صورت روی پوست قرار دهید، موجب سفید شدن پوست خواهد شد. توت فرنگی حاوی مقداری «آلفا هیدروکسی اسید» است که برای از بین بردن سلولهای مرده پوست بسیار مفید است.
تحقیقات نشان میدهد که مصرف توت فرنگی میتوانید به دلیل وجود اسید سالیسیلیک و اسید الاژیک لکههای تیره روی پوست را از بین ببرد و به روشن شدن پوست کمک کند. از طرف دیگر این میوه برای لایهبرداری پوست و جلوگیری از جوش و آکنههای پوستی نیز بسیار مفید است.
۱۶- جلوگیری از ریزش مو
توت فرنگی ویتامین C زیادی دارد و از همین رو به جذب آهن در بدن کمک میکند. مصرف این میوه موجب جلوگیری از ریزش مو و همچنین درمان شوره سر میشود. برای بهرهمند شدن از خواص درمانی توت فرنگی برای مو میتوانید آن را هم به صورت خوراکی و هم ماسک توت فرنگی استفاده کنید.
۱۷- خواص توت فرنگی برای اسپرم مردان
آنتی اکسیدان ها و ویتامین C موجود در توت فرنگی موجب افزایش گردش خون در بدن میشوند و به افزایش تعداد اسپرمها در بدن مردان کمک میکنند.
۱۸- درمان پف چشم
توت فرنگی یک مرطوب کننده و جوانساز طبیعی برای پوست است. یکی از خواص درمانی توت فرنگی برای پوست این است که میتواند پف صورت و چشمها را برطرف کند. برای این کار باید توت فرنگی را برش دهید و برای ۳۰ دقیقه روی پوست بگذارید تا پف صورت و اطراف چشمهایتان برطرف شود.
۱۹- سلامت استخوانها
توت فرنگی سرشار از پتاسیم، منیزیم و ویتامین K است و از همین رو نقش مؤثری بر سلامت استخوانها دارد. مصرف این میوه از تخریب و پوکی استخوان جلوگیری میکند و موجب سلامت استخوانها میشود.
۲۰- کاهش علائم آلرژی
توت فرنگی خاصیت ضد التهابی دارد و ویتامینها و آنتی اکسیدانهای موجود در آن از ایجاد آلرژی و علائمی همچون آبریزش بینی و قرمز شدن پوست جلوگیری میکند.
۲۱- درمان ترک پا
برای درمان ترک پا توت فرنگی درست مثل یک اسکراب گران قیمت پوست ترک خورده پا را لایه برداری میکند و نرم میکند. اگر پاهایتان خشک و ترک خورده شده، میتوانید مقداری توت فرنگی را روی پا ماساژ دهید تا ترکهای پایتان درمان شود.
۲۲- بهبود علائم افسردگی
توت فرنگی میزان فولات زیادی دارد که از ایجاد «هوموسیستئین» در بدن جلوگیری میکند و از این راه موجب بهبود خلق و خو و درمان افسردگی میشود. هوموسیستئین ماده شیمیایی است که مانع رسیدن خون به مغز میشود.
۲۳- محافظت پوست در برابر نور خورشید
توت فرنگی میتواند از پوست شما در برابر اشعه مضر نور خورشید محافظت کند و جلوی آسیب پوست را بگیرد. یکی از خواص توت فرنگی در طب سنتی درمان آفتاب سوختگی است. به طوری که قرار دادن توت فرنگی میکس شده یا لایههای توت فرنگی روی پوست آفتاب سوخته میتواند علائم را برطرف کند.
۲۴- درمان نقرس
از مهمترین خواص درمانی توت فرنگی میتوان به مؤثر بودن آن بر درمان نقرس اشاره کرد. توت فرنگی به از بین بردن کریستالهای اسید اوریک در بدن کمک میکند و به دلیل این که مقدار فولات زیادی دارد، موجب کنترل بیماری نقرس میشود.
۲۵- جلوگیری از سکته مغزی
توت فرنگی دارای آنتی اکسیدانهایی مثل کائمفرول، آنتوسیانین و کوئرستین است که از لخته شدن خون در بدن جلوگیری میکنند و در پیشگیری از سکته مغزی نیز بسیار مؤثر هستند.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه بستنی توت فرنگی با دستگاه و بدون دستگاه
۲۶- دفع سموم بدن
مصرف توت فرنگی میتواند به پاکسازی بدن کمک کند. در طب سنتی عنوان شده که در اکثر مواقع مصرف توت فرنگی موجب میشود تا رنگ ادرار تند و پررنگ شود. این موضوع به دلیل دفع سموم بدن بعد از خوردن توت فرنگی اتفاق میافتد.
۲۷- درمان جوش
در طب سنتی ایرانی و غربی توت فرنگی به عنوان یک درمان طبیعی برای جوش شناخته میشود. این میوه به خصوص برای نوجوانان که با جوش غرور جوانی دست و پنجه نرم میکنند، بسیار مفید است.
۲۸- درمان تبخال
یکی دیگر از خواص درمانی توت فرنگی از نظر طب سنتی درمان تبخال است. توت فرنگ یک درمان طبیعی برای نابودی ویروس تبخال است. مطالعات انجام شده در غرب نشان میدهد که قرار دادن توت فرنگی له شده روی تبخال میتواند آن را نابود کند.
خواص و فواید برگ توت فرنگی در طب سنتی
از جمله خواص و فواید برگ توت فرنگی، تسکین درد و اختلالات دستگاه گوارش است. برگ توت فرنگی باعث هضم بهتر غذا و درمان تهوع و معده درد می شود. همچنین کافئین موجود در آن باعث سمزدایی در بدن میشود. برگ توت فرنگی در درمان روماتیسم و بیماری آرتروز بسیار موثر است. برگهای این میوه میزان بالایی آهن دارند و در درمان کم خونی و درمان پوکی استخوان میتوانند موثر واقع شوند.
فواید دم کرده برگ و ریشه توت فرنگی در طب سنتی
یکی دیگر از مفیدترین بخشهای توت فرنگی که در طب سنتی اهمیت زیادی دارد، برگ و ریشه توت فرنگی است. برگ و ریشه توت فرنگی برای درمان اسهال، جلوگیری از رفلاکس معده، درمان ورم کیسه مثانه و مجاری ادرار مفید است. برای مصرف برگ و ریشه توت فرنگی باید ۳۰ تا ۶۰ گرم از آن را در یک لیتر آب بجوشانید و اجازه دهید برای ۱۰ دقیقه دم بکشد. سپس میتوانید آن را مصرف کنید.
توجه داشته باشید که قبل از مصرف ریشه توت فرنگی آن را به خوبی بشویید. میتوانید از برگ توت فرنگی به عنوان دمنوش استفاده کنید. برای خوش طعم شدن دمنوش برگ توت فرنگی پیشنهاد میشود از مقداری لیمو، وانیل یا دارچین استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه کیک توت فرنگی خامهای
خواص آب توت فرنگی در طب سنتی
توت فرنگی یک میوه خنک و خوشمزه بهاری است که خیلی افراد آن را به صورت آبمیوه نیز میل میکنند. در طب سنتی مصرف آب توت فرنگی برای جلوگیری از رسوبات دندان و افزایش اشتها بسیار مفید است. خوردن آب توت فرنگی برای افراد مبتلا به دیابت مناسب است و میتواند به شادابی و طراوت پوست کمک کند.
مضرات توت فرنگی
*در کنار خواص درمانی توت فرنگی خوب است کمی هم با مضرات این میوه خوش عطر و طعم آشنا شوید. توت فرنگی حاوی پروتئینی است که میتواند در برخی افراد حساسیت ایجاد کند. برخی افراد با خوردن توت فرنگی دچار خارش، سوزن سوزن شدن، کهیر، سردرد و تورم لب، پوست و زبان میشوند.
*از طرف دیگر توت فرنگی حاوی گواتروژن است که میتواند در عملکرد غدد تیروئید در افراد مبتلا به مشکلات تیروئید اختلال ایجاد کند. از همین رو بهتر است این دو دسته افراد از مصرف توت فرنگی اجتناب کنند.
*خانمهای باردار و شیرده باید در این دوران به اندازه از توت فرنگی و مشتقات آن مثل اسموتی توت فرنگی استفاده کنند، زیرا مصرف بیش از حد این میوه در دوران بارداری و شیردهی میتواند عوارض جبرانناپذیری را ایجاد کند.
*مقدار پتاسیم بالای توت فرنگی برای افراد مبتلا به بیماریهای کلیوی مضر است.
*مصرف زیاد توت فرنگی در برخی افراد موجب اختلالات خونریزی و لخته شدن خون میشود.
*نحوه شستن توت فرنگی بسیار مهم است تا باعث کاهش مضرات توت فرنگی شود.
طبع توت فرنگی در طب سنتی
توت فرنگی طبع سرد و تری دارد و از همین رو افراد بلغمی و کسانی که طبع سردی دارند، باید به مقدار کم از این میوه استفاده کنند. این میوه هر چقدر رسیدهتر باشد، میزان سردی کمتری دارد و رطوبتش بیشتر میشود. توت فرنگی نارس دارای طبع سرد و خشک است. بهترین مصلح توت فرنگی انواع عسل است. افرادی که مزاج بلغمی و سرد دارند بهتر است از توت فرنگی به صورت شربت توت فرنگی یا مربا استفاده کنند که دچار علائم سردی نشوند.
سوالات متداول
مهمترین خواص توت فرنگی برای سلامت چیست؟
از مهمترین خواص درمانی توت فرنگی از نظر طب سنتی میتوان به تنظیم فشار خون و قند خون، کاهش کلسترول، کاهش وزن، جلوگیری از بیماریهای قلبی، سکته مغزی و بهبود سلامت مغز اشاره کرد.
کدام خواص توت فرنگی برای زنان باردار اهمیت زیادی دارد؟
توت فرنگی حاوی مقدار زیادی فولات است. تحقیقات نشان میدهد که فولات اهمیت زیادی در دوران بارداری دارد و از نقص لوله عصبی جنین جلوگیری میکند و برای سلامت مادر باردار نیز بسیار مهم است.
طبع توت فرنگی در طب سنتی چیست؟
توت فرنگی طبع سرد و تری دارد و از همین رو افراد بلغمی و کسانی که طبع سردی دارند، باید به مقدار کم از این میوه استفاده کنند. هر چقدر توت فرنگی رسیدهتر باشد، سردی کمتر و رطوبتش بیشتر است. توت فرنگی نارس دارای طبع سرد و خشک است. بهترین مصلح توت فرنگی عسل است.
منابع: healthline، medicalnewstoday، stylecraze