شیره خرمالو یکی از انواع شیرین کننده‌های سالم و محبوب در آشپزی است، که برای تهیه آن به روش خانگی و سالم، فقط به خرمالوهای سالم و رسیده نیاز دارید. این شیره، علاوه بر اینکه خواص و فواید خرمالو را با خود دارد، می‌تواند در تهیه انواع حلوا، انواع دسر، شیر برنج و … به جای شکر استفاده شود. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش، به طرز تهیه شیره خرمالو و فوت و فن‌های پخت آن می‌پردازیم. همچنین می‌توانید بهترین روش نگهداری از شیره خرمالو را یاد بگیرید.
طرز تهیه شیره خرمالو
مدت زمان آماده سازی شیره خرمالو: ۱۰ دقیقه
مدت زمان مورد نیاز برای پخت شیره خرمالو: ۱۰ ساعت
مواد لازم برای تهیه شیره خرمالو
• خرمالو: ۵ کیلوگرم
• آب: به میزان لازم
مراحل طرز تهیه دوشاب خرمالو
برای درست کردن شیره خرمالو باید ابتدا خرمالوهای شسته شده را با کمی آب بپزید و آنها را بعد از پخت، له کنید. سپس خرمالوهای له شده را از صافی رد کنید و عصاره خارج شده را بجوشانید تا غلیظ شود. این کار نیاز به صرف زمان زیاد دارد ولی بسته به میزان خرمالو، ممکن است متفاوت باشد. برای آموزش مراحل تهیه دوشاب خرمالو، دستورالعمل زیر را دنبال کنید.
مرحله اول: خرمالوها را آماده کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه شیره خرمالو یا دوشاب، ابتدا خرمالوها را بشویید و کلاهک سبز آنها را جدا کنید. نیازی به خشک شدن و گرفتن کامل آب خرمالوها بعد از شست و شو نیست. خرمالوهای شسته شده را در یک قابلمه بریزید. اندازه قابلمه باید طوری باشد که به اندازه یک سوم قابلمه خالی بماند.
مرحله دوم: خرمالوها را بپزید
در این مرحله، حرارت زیر قابلمه را روی حالت متوسط قرار دهید و کمی آب به آن اضافه کنید. هر چه میزان آب کمتر باشد، بهتر است. حدود ۳۰ دقیقه صبر کنید تا خرمالوها روی حرارت بپزند و نرم شوند.
مرحله سوم: خرمالوها را له و آبکش کنید
بعد از پختن خرمالوها، آنها را با یک گوشتکوب یا پشت قاشق، کمی له کنید. سپس کف یک صافی را پارچه توری تمیز یا گونی یا پارچه متقال بیندازید و صافی را روی یک قابلمه تمیز بگذارید، به طوری که صافی کاملا روی قابلمه فیکس و ثابت شود. سپس خرمالوهای پخته شده را در صافی و روی پارچه بریزید.
مرحله چهارم: شهد و گوشت خرمالوها را جدا کنید
با قاشق کمی بیشتر روی خرمالوهای پخته شده فشار دهید تا عصاره آنها تا حد ممکن خارج شود. سپس هر چهار طرف پارچه را جمع کنید و سر پارچه را بچرخانید و گره بزنید. پارچه را فشار دهید و آن را از یک بلندی آویزان کنید. زیر پارچه را همان قابلمه بگذارید تا بقیه عصاره خرمالو هم جدا شود و در قابلمه بریزید.
مرحله پنجم: عصاره خرمالو را بجوشانید
در این مرحله از طرز تهیه شیره خرمالو، وقتی عصاره خرمالو کاملا از خرمالوها جدا شد، پارچه را فشار دهید تا آبی داخل پوست یا گوشت خرمالوهای داخل پارچه نماند و فقط مقداری تفاله خرمالو داشته باشید. عصاره‌های جدا شده خرمالو را که در قابلمه دارید، روی حرارت قرار دهید.
مرحله ششم: شیره خرمالو را روی حرارت ملایم بپزید
قابلمه را روی حرارت متوسط قرار دهید و وقتی عصاره خرمالو شروع به حباب زدن و جوشیدن کرد، سریعا حرارت را کم کنید. شعله را روی ملایم‌ترین حالت تنظیم کنید و اجازه دهید شیره خرمالو به آرامی بپزد و آب اضافی خود را از دست بدهد و غلیظ شود. در این مدت حرارت را بالا نبرید، درب قابلمه را نبندید و مدام مواد داخل قابلمه را هر چند دقیقه یک بار، به هم بزنید.
مرحله هفتم: شیره خرمالو را سرو کنید
در آخرین مرحله از طرز تهیه شیره خرمالو یا دوشاب، وقتی شیره خرمالو غلیظ شد و به غلظت شیره خرما رسید، حرارت را قطع کنید. شیره را در دمای محیط قرار دهید تا سرد شود. می‌توانید شیره را به صورت ولرم یا گرم سرو کنید یا اگر تمایل دارید که آن را برای مدت طولانی نگه دارید، بعد از سرد شدن در ظروف شیشه‌ای تمیز، خشک و درب‌دار بریزید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه مربای خرمالو به ۳ روش
فوت و فن‌های طرز تهیه شیره خرمالو
*برای طرز تهیه شیره خرمالو، از خرمالوهای سالم و رسیده استفاده کنید. چون استفاده از خرمالوهای کال و گس، باعث می‌شود طعم شیره خرمالو هم گس شود.
*در صورتی که خرمالوها هنوز کال و گس هستند، آنها را برای مدتی در کیسه فریزری قرار دهید و در دمای متعادل محیط قرار دهید تا برسند و نرم شوند و طعم گس خود را از دست بدهند.
*برای طرز تهیه شیره خرمالو، هم می‌توانید از خرمالوی معمولی و هم از خرمالو جنگلی که اندازه‌های کوچک‌تری دارند، استفاده کنید.
*در صورت استفاده از خرمالوی جنگلی برای تهیه شیره خرمالو، نیازی به گرفتن و جدا کردن پوست خرمالوها نیست، چون پوست آنها بسیار نازک است و طعم گس به شیره نمی‌دهند.
*برای جلوگیری از کپک زدن شیره خرمالو، مراقب باشید که گوشت خرمالو پس از له شدن وارد مواد شیره نشود و کاملا آن را جدا و صاف کنید.
*پارچه مورد استفاده برای صاف کردن خرمالوهای نرم شده بهتر است جنس نخی یا گونی یا متقال داشته باشند تا به راحتی آب خرمالو جدا شود ولی گوشت خرمالو به عصاره آن وارد نشود.
*برای خوش طعم‌تر شدن شیره خرمالو، قبل از جوشاندن خرمالوها، پوست آنها را بگیرید.
*درست کردن شیره خرمالو به زمان زیادی برای پخت و غلیظ شدن نیاز دارد و باید در تمام طول مدت، حرارت را روی حالت بسیار ملایم تنظیم کنید.
*از آن جایی که زمان پخت شیره خرمالو بالا است، باید مرتبا آن را به هم بزنید تا ته نگیرد و در نهایت مزه سوختگی ندهد.
*تا حد ممکن از اضافه کردن شکر به مواد شیره خرمالو خودداری کنید. چون افزودن شکر یا شیرین کننده‌های دیگر به شیره باعث می‌شود طعم بسیار شیرین و زننده‌ای پیدا کند.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه کمپوت خرمالو بدون شکرک و کپک
شیره خرمالو چه کاربردهایی در آشپزی دارد؟
از شیره خرمالو می‌توانید در موارد زیر استفاده کنید:
*به جای شیرین کننده‌های دیگر مثل شکر یا شیره خرما و …، در طرز تهیه انواع کلوچه، دسرها و حلوا می‌توانید از شیره خرمالو استفاده کنید.
*در طرز تهیه شیر برنج، به جای شکر می‌توانید شیره خرمالو را به کار ببرید.
*برای یک عصرانه سالم می‌توانید شیره خرمالو را با کمی سرکه بجوشانید و با کاهو میل کنید.
*به جای شیره انگور یا شیره خرما، شیره خرمالو را با ارده کنجد میکس کرده و به عنوان صبحانه بخورید.
بهترین روش نگهداری از شیره خرمالو
*شیره خرمالو نباید در معرض نور و تابش مستقیم آفتاب قرار بگیرد چون هم باعث از بین رفتن شفافیت و تغییر رنگ آن می‌شود و هم طعم آن به ترشی می‌زند. بنابراین حتما شیره خرمالو را در سایه و محیطی خنک قرار دهید.
*قرار دادن شیره خرمالو در یخچال، زمان ماندگاری آن را بالا می‌برد، بدون اینکه کیفیت آن کاهش پیدا کند. مخصوصا اگر شیره خرمالو بعد از پخت هنوز رقیق باشد.
*حتما برای نگهداری از شیره خرمالو، آن را در ظروف تمیز، خشک، استریل و درب‌دار بریزید. وجود رطوبت در ظرف باعث کپک زدن و تغییر رنگ و مزه شیره خرمالو می‌شود.
*برای برداشتن شیره خرمالو، از قاشق تمیز، خشک و بدون آلودگی استفاده کنید.
*بهترین ظرف برای نگهداری از شیره خرمالو، ظروف پلاستیکی درب‌دار است.
سوالات متداول
چه کار کنیم که شیره خرمالو کپک نزند؟
برای ماندگاری بیشتر شیره خرمالو، در هنگام صاف کردن آن، مراقب باشید که گوشت خرمالو وارد عصاره آن نشود. مخلوط شدن گوشت و عصاره خرمالو باعث می‌شود پس از پخت، شیره مستعد کپک زدگی شود. همچنین باید اصول نگهداری صحیح شیره خرمالو را رعایت کنید.
برای جلوگیری از گس شدن طعم شیره خرمالو چه کنیم؟
اگر خرمالوی معمولی را در طرز تهیه شیره خرمالو استفاده می‌کنید، حتما پوست آنها را جدا کنید. همچنین خرمالوهای رسیده‌ای را که طعم گس ندارند، به کار ببرید و اگر خرمالو‌هایتان هنوز نرسیده‌اند تا زمان رسیدن آنها صبر کنید.
