۳۰ خواص و فواید هسته انگور + نحوه مصرف آن

هسته انگور (Vitis vinifera) یک ماده طبیعی است که به دلیل خواص فراوانی که دارد، به روش‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. حتی می‌توانید آن را به صورت کپسول و قرص هم پیدا کنید. از طرفی، میوه انگور و عصاره هسته انگور (GSE) سابقه طولانی در مصارف آشپزی و دارویی دارند و از زمان یونان باستان، قسمت‌های مختلف انگور برای مصارف دارویی استفاده می‌شده است. حتی مدارکی وجود دارد که مصریان باستان و اروپایی‌ها از انگور و دانه‌های آن استفاده می‌کرده‌اند. در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش به بررسی فواید و خواص هسته انگور در طب سنتی و پزشکی می‌پردازیم.

نحوه استفاده از هسته انگور

هسته انگور به خاطر خواص فوق‌العاده‌ای که دارد، به شکل‌های مختلف، برای مصارف خوراکی، برای مصارف دارویی، برای زیبایی و حتی در پخت و پز و روی سالاد هم می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. روش‌های متنوعی وجود دارد که می‌توانید از فواید و خواص هسته انگور بهره‌مند شوید.

استفاده از روغن هسته انگور، پودر هسته انگور، قرص‌های مکمل هسته انگور، عصاره هسته انگور و حتی خوردن انگور با هسته،‌ از روش‌های متداول برای قرار دادن مواد مغذی هسته انگور در رژیم غذایی هستند. اگر شما هم از مزایایی سلامتی هسته انگور اطلاع داشته باشید، حتما به این فکر خواهید افتاد که هسته انگور را به رژیم غذایی‌تان بیفزایید.

خواص هسته انگور برای سلامت بدن

ما می‌دانیم که عصاره هسته انگور حاوی الیگومریک پروآنتوسیانیدین (OPC)، یک آنتی اکسیدان است که مطالعات و آزمایش‌ها ثابت کرده است این آنتی اکسیدان مفید، به سلامت عمومی بدن کمک کرده و آن را بهبود می‌بخشد. شواهد علمی محدود و گاهی متناقض نشان می‌دهد که عصاره هسته انگور فواید زیادی در بهبود اختلالات سلامتی دارد. این اختلالات عبارتند از:

• نارسایی مزمن وریدی
• التیام زخم
• جوانسازی و سلامت پوست (ضد پیری و محافظت از پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش)
• استرس چشمی
• دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن
• عفونت ویروسی
• کلسترول بالا
• آترواسکلروز
• بیماری قلبی
• اضافه وزن

شاید جالب باشد بدانید که برخی پزشکان داروهای تولید شده با عصاره هسته انگور را به عنوان جایگزین با داروهای شیمیایی تجویز کرده و برای کمک به درمان برخی بیماری‌ها از آن استفاده می‌کنند. این بیماری‌ها و مشکلات عبارتند از:

• برای بهبود علائم یائسگی
• عارضه یبوست
• اختلالات دستگاه گوارش
• مشکلات ناشی از فعالیت‌های شدید ورزشی

البته برای تایید اینکه عصاره هسته انگور می‌تواند به عنوان درمان قطعی هر یک از اختلالات سلامتی (که در بالا به آن‌ها اشاره شد) به کار برود، به آزمایش‌های بیشتری نیاز است. اما تحقیقات به عمل آمده و با بررسی مواد تشکیل دهنده مغذی موجود در هسته انگور نشان می‌دهد که فواید زیادی برای سلامتی دارد.

برای مثال عصاره‌های پروآنتوسیانیدین هسته انگور– برخی از قوی‌ترین آنتی اکسیدان‌های شناخته‌شده هستند – که ۵۰ برابر بیشتر از ویتامین E و ۲۰ برابر بیشتر از ویتامین C‌، فعالیت آنتی اکسیدانی برای بدن دارند.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه ترشی انگور به ۲ روش

خواص و فواید هسته انگور برای سرطان

نتایج مطالعات و آزمایش‌های حیوانی و آزمایشگاهی، دانشمندان نشان داده‌اند که هسته انگور می‌تواند به مبارزه با رادیکال‌های آزاد (فعالیت‌های شیمیایی شناخته‌شده برای ایجاد التهاب و استرس اکسیداتیو مرتبط با سرطان) کمک کند.

مطالعات محدودی هم افزایش سطح آنتی اکسیدان را در شرکت کنندگان انسانی که GSE مصرف کرده بودند، نشان داده است. در یک آزمایش که روی ۱۹ نمونه انسانی در سال ۲۰۲۱ انجام شد نیز بهبود قابل توجهی در سطح استرس اکسیداتیو پس از مصرف مکمل‌های عصاره هسته انگور نشان داد. اما در این افراد، فقط بهبود خفیفی در علائم التهاب نشان داده شد.

البته نباید فراموش کنید که تاکنون، مطالعات کمی بر روی افراد انجام شده و این مطالعات اغلب در شرایط متفاوت و با دستاوردهای متناقض هستند. در نتیجه، نیاز به شواهد و تست‌های انسانی بیشتر برای ارزیابی خواص هسته انگور برای سرطان و بهبود آن احساس می‌شود.

خواص هسته انگور بر سلامت قلبی عروقی

برخی مطالعات نشان داده‌اند که هسته انگور ممکن است فشار خون، کلسترول و پروتئین واکنشی C را تا حد متوسطی بهبود ببخشد. عصاره هسته انگور در افرادی که چاق هستند و اضافه وزن دارند، به عنوان محافظت کننده قلب شناخته می‌شود.

یک مطالعه کوچک روی ۴۰ نفر نشان داد که هنگام مصرف مکمل‌های GSE هسته انگور و پیروی از یک رژیم غذایی با کالری محدود به مدت ۱۲ هفته، چندین عامل خطر بیماری قلبی (از جمله سطح کلسترول خون) بهبود یافته است.

آزمایش کوچک دیگری توسط همان گروه از پژوهشگران نشان داد که مصرف ۳۰۰ میلی‌گرم عصاره هسته انگور در روز، باعث کاهش دور کمر و برخی التهاب‌ها در افراد چاق می‌شود.

خواص هسته انگور برای دیابت

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد عصاره هسته انگور می‌تواند برای افراد مبتلا به بیماری دیابت مفید باشد. یک بررسی در سال ۲۰۲۰ از ۱۵ مطالعه کوچک نشان داد که عصاره هسته انگور قند خون ناشتا را کاهش می‌دهد، اما بر HbA1c (هموگلوبین) تأثیری نمی‌گذارد.

علاوه بر این در یک آزمایش از هسته انگور برای اندازه‌گیری دقیق‌تر و طولانی‌مدت‌تر برای سطح قند خون و فشار خون استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که عصاره هسته انگور دارای اثرات رقیق کننده خون است و ممکن است بر عملکرد کبد و متابولیسم داروها تأثیر بگذارد. اما در هر حال قبل از استفاده از فراورده‌های هسته انگور به عنوان راه درمان حتما باید با پزشک خود مشورت کنید.

هسته انگور برای فشار خون بالا

همانند سایر شاخص‌های مربوط به قلب و عروق، شواهد در مورد اثرات هسته انگور بر فشار خون متناقض است. یک آزمایش در سال ۲۰۱۶ از ۱۶ کارآزمایی بالینی کوچک نشان داد که عصاره هسته انگور تا حدودی فشار خون را کاهش می‌دهد، اما فواید قابل توجهی برای افراد جوان یا چاق و همچنین برای افرادی که قبلا یک بیماری متابولیک مثل سندرم متابولیک داشتند، نشان داد.

موسسه ملی بهداشت می‌گوید اگر فشار خون بالا دارید، دوزهای بالای عصاره یا قرص‌های هسته انگور را با ویتامین C ترکیب نکنید. این ترکیب ممکن است فشار خون را بدتر کند.

هسته انگور و بیماری آلزایمر

عصاره هسته انگور روند پیشرفت بیماری آلزایمر را به تعویق می‌اندازد. برای مثال، در آزمایش‌هایی که روی موش‌ها انجام شد، دانشمندان متوجه شدند که عصاره هسته انگور التهاب را کاهش می‌دهد و از تجمع مواد شناخته‌ شده برای تشکیل پلاک‌های مغزی (مرتبط با بیماری آلزایمر) جلوگیری می‌کند. البته که در این زمینه هم مطالعه بیشتر روی نمونه‌های انسانی احساس می‌شود.

کاهش التهاب با هسته انگور

هسته انگور به ویژه هسته انگورهای بنفش، قرمز و سیاه، سرشار از پلی‌فنول‌های بسیار قوی هستند که می‌توانند باعث کاهش قابل توجه التهاب و استرس اکسیداتیو در بدن شوند. ترکیبات آنتی‌اکسیدانی موجود در هسته انگور به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن و سندرم متابولیک نیز کمک می‌کنند.

بیشتر بخوانید: خواص آب انگور قرمز، سیاه، سفید و …

خواب بهتر با ملاتونین هسته انگور

هسته انگور از جمله خوراکی‌هایی است که حجم مناسبی از ملاتونین را در خود جای داده است و مصرف آن از جمله راه‌های افزایش ترشح طبیعی ملاتونین است. ملاتونین جزو هورمون‌های تنظیم‌کننده چرخه خواب در بدن است که خوردن آن می‌تواند به داشتن خواب عمیق و منظم کمک کند. بنابراین، افرادی که اختلال خواب دارند هم می‌توانند انگورهای هسته‌دار را برای وعده قبل از خواب خود انتخاب و مصرف کنند.

عوارض جانبی احتمالی هسته انگور

عصاره هسته انگور، پودرها و حتی خوردن هسته انگور به صورت جویدنی، به طور معمول اگر در مقدار محدود مصرف ‌شود، عوارضی را به دنبال نخواهد داشت. با این حال، گاهی اوقات ممکن است عوارض جانبی مانند سردرد، خشکی یا خارش پوست سر، سرگیجه یا حالت تهوع ایجاد کند.

هسته انگور اگر همزمان با داروهای رقیق کننده خون مصرف شود، به خاطر اینکه خود هسته انگور، خاصیت رقیق‌کنندگی خون را دارد، می‌تواند برای فرد مشکل‌آفرین باشد. البته این مشکل زمانی رخ می‌دهد که به میزان زیادی هسته انگور میل کنید.

سوالات متداول

آیا انگور و عصاره هسته انگور خواص یکسانی دارند؟

انگور می‌تواند یک میان وعده بسیار سالم باشد، اما غلظت آنتی‌اکسیدان هسته انگور بسیار بیشتر از زمانی است که یک وعده انگور مصرف می‌کنید.

آیا جویدن هسته انگور مفید است یا مضر؟

هسته انگور یک خوراکی بدون طعم است که تلخی آن معمولا به‌خاطر گسی خود هسته انگور است. افرادی که به‌ طور منظم، انگور را با هسته‌اش می‌خورند، کمتر با خطر افزایش قند خون، افزایش کلسترول خون و افزایش فشار خون مواجه می‌شوند.

همچنین هسته انگور فلاونوئیدهایی مثل اسید گالیک، کاچین و اپی‌کاچین دارد که با رادیکال‌های آزاد مبارزه می‌کنند و در نتیجه التهاب را کاهش داده و باعث بهبود عملکرد مغز و سیستم ایمنی می‌شوند. بنابراین نه تنها جویدن هسته انگور ضرر ندارد بلکه بسیار مفید است، البته اگر ممنوعیت مصرف آن را ندارید.

منبع: verywellhealth