طالبی یکی از میوه‌های آبدار تابستانی است که خربزه فارسی، خربزه راک، خربزه تخم قندی و خربزه تلخ از انواع مشهور آن در ایران است. علاوه بر طعم لذیذ خواص و فواید طالبی برای سلامتی فراوان است. برای طالبی در طب سنتی خواص زیادی آورده شده است که افراد بنا به طبع خود می‌توانند از مصرف آن بهره ببرند. به این معنی که اگر طبعتان گرم است، طالبی چطور میتواند به سلامتی‌تان کمک کند و اگر طبع سرد دارید، مصرف طالبی چه تاثیری بر بدنتان دارد. در این مقاله از سرویس سلامت به خواص طالبی در طب سنتی، خواص تخمه و پوست طالبی، طبع و مصلح طالبی در طب سنتی و مضرات طالبی از نظر طب سنتی می‌پردازیم.
طبع طالبی چیست؟
بنا بر آنچه در طب سنتی آمده، طبع طالبی گرم و تر است. بنابراین مصرف طالبی برای افرادی که دارای طبع سرد و خشک هستند، بسیار مناسب است. اما در افراد گرم مزاج ممکن است عوارضی بروز کند که شایع‌ترین آن زخم شدن زبان و لثه‌ها است. برای افراد با طبع سرد اما خوردن طالبی فواید بیشتری دارد و با عوارض کمتری همراه است.
مصلح طالبی چیست؟
سرکه و آب انار ترش مصلح طالبی هستند. افراد گرم مزاج بهتر است که این میوه را به همراه مصلحاتش مصرف کرده و طبعش را متعادل کنند تا از عوارض ناشی از مصرف طالبی بکاهند. در کل برای میوه‌هایی با طبع گرم، خوردن چاشنی‌ها یا مواد غذایی با طبع سرد میتواند طبع را متعادل کند.
خواص طالبی در طب سنتی برای معده
برای افرادی که با مشکلات گوارشی و معده دست و پنجه نرم می‌کنند، خوردن طالبی مثل آب روی آتش است. از آنجایی که طالبی سرشار از فیبر است، میتواند به سلامت معده و دستگاه گوارش کمک کند. همچنین طالبی یک میوه بسیار مغذی است ولی مصرف زیاد آن برای مبتلایان به ورم معده و سوء هاضمه، یا کسانی که دچار بیماری دیابت هستند، مضر است. چون به خاطر فیبر آن، موجب نفخ معده، درد معده و ورم روده می‌شود.
فواید آب طالبی برای معده در طب سنتی
آب طالبی در طب سنتی هم یک درمان مفید برای عارضه یبوست و دردهای معده است. اما مصرف بیش از اندازه آن، به درد معده و نفخ می‌انجامد. بهتر است افرادی که دچار مشکلات مربوط به معده هستند، آب طالبی را با شکر یا عسل مصرف نکنند. چون طبع طالبی، گرم‌تر می‌شود و موجب بروز حساسیت یا عوارض در این افراد خواهد شد. البته در افرادی که مشکلات معده دارند، بهتر است خوردن طالبی قبل از غذا باشد، چون باعث ایجاد احساس سنگینی سر معده می‌شود.
پوست طالبی و فواید آن برای زیبایی در طب سنتی
در مورد طالبی، شاید چندان متداول نباشد که از پوست آن استفاده کنید. اما نکته مهم در هنگام استفاده از طالبی این است که حتما قبل از مصرف پوست آن را به خوبی بشویید. چون پوست طالبی حاوی باکتری‌هایی است که در افراد حساس ممکن است منجر به بروز حساسیت شود.
در ضمن پوست طالبی مصرف خوراکی ندارد و برای زیبایی به کار می‌رود. پوست طالبی در طب سنتی برای از بین بردن کک و مک و لکه‌های پوستی به کار می‌رود. برای بهره بردن از خواص پوست طالبی برای صورت، ابتدا صورتتان را با صابون «ختمی» بشویید تا چرب‌های آن پاک شود. سپس پوست طالبی را روی پوستتان ماساژ دهید. این کار باعث صاف شدن پوست می‌شود.
البته با خوردن طالبی می‌توانید از فواید طالبی برای پوست هم بهره ببرید و ماسک‌های زیبایی با آن تهیه کنید.
طالبی در طب سنتی برای کبد
طالبی به خاطر طبع گرم و تر، میتواند به درمان سوء‌مزاج سرد کبد، که موجب بروز عارضه کم‌خونی و بلغم می‌شود، کمک کند. سوء‌مزاج سرد کبد، بر اثر آلودگی هوا، خواب نامناسب و متابولیسم ناقص که ایجاد‌کننده رادیکال‌های آزاد است، اتفاق می‌افتد.
از طرفی این میوه به دلیل بافت لطیفی که دارد، نسبت به دیگر ملون‌ها مثل خربزه زودتر هضم می‌شود. پس خوردن آن به اندازه یک لیوان در روز میتواند کمک بزرگی به سلامت کبد و رفع بیماری‌های مربوط به کبد مثل کبد چرب کند.
طالبی در طب سنتی برای زنان باردار
از آنجایی که طالبی سرشار از مواد مغذی مخصوصا ویتامین آ و ث است، خوردن آن در دوران بارداری، هم برای بهبود سلامت مادر و هم سلامت جنین کمک کننده است. در مادرانی که به ویژه در ماه‌های آخر حاملگی دچار یبوست بارداری می‌شوند، خوردن طالبی به عنوان ملین میتواند به عمل دفع کمک زیادی کند. این میوه به جلوگیری از بیماری همورئید کمک کرده و پروتئین بدن را تامین می‌کند.
از طرفی فولات موجود در طالبی، باعث کاهش نرخ تولد نوزادان ناقص می‌شود و از بروز نواقص عصبی در نوزادان جلوگیری می‌کند. این میوه توانایی تضمین سلامت نوزادان را بدون هیچ عوارض جانبی دارد. خوردن یک لیوان آب طالبی در مادران باردار به بالا بردن انرژی آن‌ها نیز کمک کرده و مانند یک نوشیدنی انرژی‌زا عمل می‌کند.
طالبی در دوران شیردهی
بر اساس نظریات طب سنتی، مصرف طالبی و آب آن در دوران شیردهی میتواند باعث افزایش شیر مادر شود. البته این موضوع را در نظر داشته باشید که این میوه باید به میزان کافی مصرف شود تا کودک به خاطر مصرف شیر مادر، دچار عارضه اسهال نشود.
فواید تخم طالبی در طب سنتی
طبق تحقیقات انجام شده عصاره تخم طالبی سرشار از پروتئین، چربی و کربوهیدرات است که خواصی مشابه خواص شیر سویا دارد. بنابراین برای سلامت روده‌ها بسیار مفید است. تخم طالبی میتواند به دفع و از بین رفتن کرم‌های انگلی در روده بسیار کمک کند.
همچنین دانه طالبی مدر است، که این امر باعث می‌شود تا آب بدن از طریق ادرار بهتر دفع شود. در نتیجه از این راه سموم و مواد زائد بدن را بهتر خارج می‌کند. در ضمن از تخم طالبی برای درمان اختلالات کلیوی به‌ویژه مشکلات ناشی از افزایش حرارت کلیه در افراد گرم مزاج استفاده می‌کنند.
تخم طالبی را چطور مصرف کنیم؟
حواستان باشد که از این به بعد تخم طالبی را دور نریزید. چون می‌توانید از طعم و خواص تخم طالبی در طب سنتی به روش‌های مختلف، بیشترین بهره را ببرید.
*شیر تهیه شده از تخم طالبی را می‌توان جایگزین شیر سویا کرد. بنابراین می‌توانید برای بهره بردن از فواید تخمه طالبی، هم آن را به صورت بو داده و هم به صورت میکس شده با آب مصرف کنید.
*تخم‌های طالبی را بعد از جدا کردن از غلاف در مخلوط‌کن بریزید و به آن کمی آب اضافه کنید. مخلوط‌کن را چند دقیقه روشن کنید تا وقتی که یک مایه یکدست به وجود بیاید. این مایه را از صافی ریز رد کرده و با مصلح‌های آن میل کنید.
*ساده‌ترین روش مصرف استفاده از تخم‌های طالبی، به کار بردن آن‌ها در تهیه انواع سالاد سبزیجات یا بصورت میان وعده و تنقلات است. (مثل تخمه آفتابگردان) این دانه‌ها، طعم بسیار خوبی به سالاد سبزیجات نیز خواهند داد.
*همین طور می‌توانید از تخم طالبی مثل کنجد، روی نان و شیرینی، ته دیگ ماکارونی و برنج، روی سالاد و … استفاده کنید.
*در کشور هند، از تخم طالبی به عنوان یک ادویه برای طراوت بخشیدن به دهان استفاده می‌شود. البته با مخلوطی از رازیانه، هل و یکسری دیگر از ادویه‌ها آن را مصرف می‌کنند.
طبع و مصلح تخم طالبی چیست؟
در طب سنتی تخم طالبی بو داده، طبع گرمی دارد و غنی از فیبر است. از عسل و بنفشه نیز به عنوان مصلح و بهبود دهنده خواص و مزاج تخم طالبی یاد شده است.
سوالات متداول
طبع و مصلح طالبی چیست؟
طالبی طبع گرم و تر دارد و برای افرادی که مزاجشان گرم است، بهتر است همراه با مصلح‌های آن یعنی سرکه و آب انار خورده شود تا طبع آن ملایم و معتدل شود.
آیا طالبی ملین است؟
بله. مصرف یک لیوان آب طالبی برای درمان یبوست و نفخ موثر است و کلیه‌ها را تقویت می‌کند. طالبی‌ها حاوی مقدار زیادی از فیبر خوراکی هستند که یک جزء ضروری برای حرکات گوارشی روده‌ها و سلامت گوارش محسوب می‌شوند. مصرف مقدار مناسبی از این فیبرها میتواند عمل دفع را بهتر کند، یبوست را کاهش دهد و حرکات گوارشی روده را نیز تنظیم کند.
