چرا شب یلدا فال حافظ میگیریم و اصلا فلسفه فال گرفتن در شب یلدا چیست. ماجرای اولین فال حافظ از کجا شروع شد و چرا فال حافظ در شب یلدا امروزه به یک سنت در شب چله تبدیل شده است؟ در این در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش میتوانید به جواب این سوال چرا در شب یلدا فال حافظ میگیریم برسید. در ضمن به شما میگوییم چگونه فال حافظ بگیرید.
گرفتن فال حافظ از سنتهای جذاب شب یلدا
شب یلدا یا شب چله آخرین شب ماه پاییز است. در این روز سنتهای جالب و کهن که از سالیان دور به جا مانده اجرا میشود. از خوردن انواع غذای مخصوص شب یلدا تا شیرینی و دسر یلدایی و شب چره. اما یکی از سرگرمیهای جالب شب یلدا سنت گرفتن فال با دیوان حافظ است.
حافظ خوانی و شاهنامه خوانی که از آداب و رسوم مرسوم ایرانی در شب یلدا محسوب میشود. در این شب بزرگ جمع به نیت تک تک افراد خانواده حافظ را باز میکند و با خواندن اشعار زیبای حافظ فال میگیرد. در این شب همه افراد به نیت شادی و اتفاقات خوب کتاب حافظ را باز میکنند و برای تحقق آرزوهای خود از او کمک میگیرند.
چرا شب یلدا فال حافظ میگیریم؟
امروز گرفتن فال حافظ در شب یلدا هنوز هم بعد از سالیان سال در بسیاری از خانوادهها رواج دارد. استاد «بهاءالدین خرمشاهی» در مورد حافظ میگوید «حافظ نظر کرده خدا است و از همین رو معمولاً با شعرهایش به ما جواب میدهد».
به علاوه اشعار حافظ معانی متنوعی دارند و همه آنها به نوعی با معنای زندگی در ارتباط هستند. از همین رو هر شعر حافظ میتواند پاسخی برای سوالات ما و معنای درس تازه برای زندگی باشد.
از روزگاران قدیم شب یلدا برای مردم ایران به عنوان یکی از شبهای مقدس شناخته میشد. آنها بر این باور بودند که در این شب خداوند نعمتهای بیشتری به سوی بندگانش سرازیر میکند و به حاجات آنها پاسخ میدهد. از همین رو با گرفتن فال حافظ در شب یلدا او را واسطهای برای آرزوهای خود در نظر میگیرند.
برای فال گرفتن در شب یلدا فردی نیت میکند و سپس یکی از بزرگان خانواده و یا فردی که اشعار حافظ را با صدایی رسا و بلند میخوانند حافظ را در دست میگیرد و به نیت آن فرد فال میگیرد. جالب است بدانید که فال حافظ در شب یلدا در چند سال اخیر به سنتهای این شب اضافه شده است و ریشه در آیینهای کهن چند هزار ساله شب یلدا ندارد.
مراسم حافظ خوانی و فال گرفتن در شب یلدا مربوط به قشر یا طبقه خاصی از افراد نیست امروزه در اکثر خانهها کتاب حافظ وجود دارد و ماجرای فال حافظ در شب یلدا در اکثر خانههای ایرانی جریان دارد و موجب گرمتر شدن و شادی خانوادهها در آخرین روز پاییز میشود.
بد نیست بدانید که در شب یلدا فال هندوانه هم میگیرند و ماجرای گرفتن فال هندوانه را در مقاله چرا در شب یلدا هندوانه میخوریم را میتوانید مطالعه کنید.
بیشتر بخوانید: عجیب ترین آداب و رسوم شب یلدا در کشورهای مختلف دنیا
ماجرای اولین فال حافظ از کجا آغاز شد؟
در مورد ماجرای اولین فال حافظ روایات متفاوتی وجود دارد. گفته میشود که «اولین فال حافظ» درست بعد از مرگ وی و برای نماز خواندن یا نخواندن بر جنازه او گرفته شد. برای حل مشکل مشایخ اقدام به فال گرفتن از شعرهای حافظ نمودند. برای این کار ورقهای شعر حافظ را جمع کردند. سپس از کودکی خواستند تا یکی از برگهها را بیرون بکشد کودک این بیت شعر را خارج کرد:
قدم دریغ مدار از جنازه حافظ
که گرچه غرق گناه است میرود به بهشت
در مورد این که این روایت تا چه میزان صحت دارد، شواهد زیادی وجود ندارد. جالب است بدانید در زمانهای قدیم در تاریخ ایران نیز بسیاری از پادشاهان افراد شناخته شده با دیوان حافظ فال میگرفتند و معتقد بودند حافظ جواب قانع کنندهای برایشان دارد.
بیشتر بخوانید: بهترین شعرهای شب یلدا
آداب فال گرفت در شب یلدا
فال گرفتن با دیوان حافظ آداب و روش مخصوصی دارند در ادامه میتوانید با مراحل فال حافظ شب یلدا آشنا شوید.
برای فال گرفتن با دیوان حافظ آماده شوید
برای فال گرفتن در شب یلدا باید ابتدا برای این کار آماده شوید؛ وضو بگیرید، لباس تمیز به تن کنید. سپس با قلبی آرام دیوان حافظ را در دست بگیرید.
برای گرفتن فال حافظ شب یلدا نیت کنید
بعد از این که برای فال گرفتن در شب یلدا آماده شدید، باید نیت کنید. یعنی خواسته و سوال خود را در دل تکرار کنید. سپس شعر زیر را بخوانید:
«ای حافظ شیرازی تو محرم هر رازی تو را به خدا و به شاخ نباتت قسم میدهم که هر چه برایم صلاح میبینی آشکار و آرزوی مرا برآورده کنی»
بعد از نیت کردن با فال حافظ تفال بزنید
فال حافظ گرفتن در شب یلدا معمولاً به وسیله کسی که صدایی رسا و زیبا دارد و اشعار حافظ را به خوبی میخواند، انجام میشود. برای این کار هر فرد میتواند به نوبت نیت کند و سپس شخص فال گیرنده با ذکر صلوات و فاتحه دیوان حافظ را به صورت تصادفی باز میکند و سپس با صدای بلند آن را میخواند.
چگونه فال حافظ بگیریم؟
گرفتن فال حافظ چگونه است؟ اگر قصد دارید خودتان برای خودتان فال بگیرید باید دیوان حافظ را با دست چپ بگیرید و با دست راست آن را باز کنید در صفحهای که باز میشود غزل بالای صفحه سمت راست فال شما محسوب میشود. در واقع سخت ابتدایی نخستین غزل در صفحه گشوده شده فال هر فرد محسوب میشود.
اگر بخشی از شعر در صفحه قبل باشد، باید به ابتدای آن غزل رجوع نمایید. چنانچه احساس کردید این موضوع مطرح شده در غزل ارتباطی با نیت شما ندارد، میتوانید از شاهد فال استفاده کنید. برای این کار باید یکی از بیتهای ۱، ۳ یا ۵ غزل بعدی را به عنوان فال خود انتخاب کنید.
شکل امروزی فال حافظ در شب یلدا
امروزه فال حافظ شب یلدا شکل جدید و متفاوتی نسبت به گذشته به خود گرفته است. در بسیاری از خانوادهها با تزیین فال شب یلدا، هر فال را به صورت شانسی به یکی از افراد خانواده میدهند. برخی دیگر از فال حافظ برای گیفت و کاردستی یلدا استفاده میکنند و به صورت هدیههایی به یاد ماندنی به هر یک از اعضای خانواده یا فامیل اهدا میکنند.
از طرف دیگر امروزه میتوان به جای خواندن اشعار پیچیده حافظ کتاب فال حافظ را تهیه نمود. در این کتابها تفسیر هر شعر در انتهای آن نوشته شده و شما میتوانید به جای خواندن شعر تفسیر آن را بخوانید.
از سوی دیگر امروزه بسیاری از خانوادهها به جای این که در شب یلدا شاهنامه خوانی یا فال گرفتن طبق آداب خاص و سنتی را داشته باشند، گرفتن فال حافظ آنلاین را امتحان میکنند. برای فال حافظ آنلاین فرد ابتدا نیت میکند و سپس روی دکمه مورد نظر کلیک میکند؛ سپس یک شعر با تفسیر مربوط به آن ظاهر میشود.
فلسفه شاهنامه خوانی در شب یلدا
آیا اصلاً میدانید فلسفه شاهنامه خوانی در شب یلدا چیست؟ شاهنامه یکی از ارزشمندترین کتابهای ما ایرانیان است که حتی خیلی از افراد آن را در کنار یک جلد قرآن روی سفره هفت سین نیز قرار میدهند.
داستانهای شاهنامه فردوسی سراسر حماسه و شور است و خواندن آن میتواند از هر کار دیگری در شب یلدا سرگرمکنندهتر باشد. از زمانهای قدیم یلدا به عنوان بلندترین شب سال فرصت مناسبی برای دورهمی و بازگو کردن داستانهای مهیج شاهنامه از زبان بزرگترهای خاندان بود.
داستانهایی که با خواندن آنها سرمای آخرین روز آذر تبدیل به یک دورهمی گرم و دوست داشتنی میشد و لذت این شب را برای همه اعضای خانواده شیرینتر میکرد.
به علاوه بسیاری از افراد معتقد هستند که حافظ کل قرآن را از بر بوده و نظر کرده خدا است و دیوان را با در نظر گرفتن متون الهی قرآن نوشته است و از همین رو فال گرفتن و شاهنامهخوانی در شب یلدا میتواند به آنها درسهایی عبرتآموز بیاموزد و همچنین به برآورده شدن آرزوها و خواستههایشان کمک کند.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه ۷ دسر شب یلدا ساده و کم هزینه
سوالات متداول
چرا در شب یلدا فال حافظ می گیریم؟
در مورد فلسفه فال حافظ در شب یلدا روایات و گفتههای متعددی وجود دارد. اما به طور کلی فال حافظ در این شب برای کامیابی به آرزوها و خواستههای هر فرد گرفته میشود. اعتقاد بر این است که اشعار حافظ میتوانند جواب مناسبی به نیتهای ما بدهند.
قدمت فال حافظ در شب یلدا چقدر است؟
یلدا یک سنت چند هزار ساله است، اما رسم گرفتن فال حافظ در شب یلدا تنها چند صد سالی است که اجرا میشود.