فسنجان سمنانی یا فسنجون گردو اسفناج دامغانی یکی از خوشمزه‌ترین نسخه‌های خورشت فسنجان است که معمولا با گوشت گوسفندی یا گوساله خورشتی درست می‌شود. این خورش با گردو و اسفناج با وجود شباهت‌هایی که با خورشت فسنجان دارد به روش متفاوتی با استفاده از گردو و اسفناج طبخ می‌شود. خورشت گردو اسفناج یک غذای مجلسی ایرانی است و گزینه مناسبی برای مهمانی‌ها و دورهمی‌ها و همچنین، برای شام شب یلدا به حساب می‌آید. با ما در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش همراه باشید تا طرز تهیه فسنجون اسفناج گردو سمنانی را به شما آموزش دهیم.
مواد لازم برای تهیه خورش فسنجان سمنانی
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| گوشت خورشتی گوساله یا گوسفند | ۲۰۰ گرم |
| اسفناج | ۱۰۰ گرم |
| مغز گردو | ۲۰۰ گرم |
| پیاز (برای پیاز داغ) | ۲ عدد متوسط |
| رب انار | ۴ قاشق غذاخوری |
| شکر (اختیاری) | ۲ قاشق غذاخوری |
| نمک، فلفل سیاه و زردچوبه | به مقدار لازم |
| آب سرد | به مقدار لازم |
| روغن سرخ کردنی | به مقدار کافی |
| برنج | برای سرو خورشت فسنجان سمنانی |
مدت زمان لازم برای آماده‌سازی مواد اولیه: ۳۰ دقیقه
مدت زمان لازم برای تهیه خورشت فسنجان سمنانی: ۲ الی ۳ ساعت
مراحل طرز تهیه فسنجان سمنانی (فسنجون اسفناج گردو)
طرز تهیه فسنجان سمنانی تا اندازه بسیار زیادی شبیه خورش فسنجان معمولی است. با این تفاوت که سمنانی‌ها و دامغانی‌ها این غذا را با استفاده از گوشت تکه ای خورشتی و اسفناج درست می‌کنند.
مرحله اول: مواد اولیه خورش فسنجان سمنانی را آماده کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه فسنجان سمنانی، گوشت گوسفندی یا گوساله را بشویید و در آبکش بریزید تا آب اضافی آن خارج شود. سپس، گوشت قرمز را در ابعاد خورشتی برش بزنید. پیازهای شسته شده و بدون پوست را هم به صورت درشت رنده کنید و کنار بگذارید.
اسفناج‌ها را به خوبی بشویید و ساقه‌ها و برگ‌های زرد یا آسیب‌دیده آن را جدا کنید. سپس، اسفناج‌های شسته و آب کشیده را ساطوری کنید. مغز گردو را نیز در دستگاه آسیاب خانگی، چرخ گوشت یا غذاساز بریزید و کاملا خرد کنید تا پودر شود.
برای خرید گوشت گوسفندی یا گوساله و مغز گردو می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله دوم: پیاز را تفت دهید
در این مرحله از طرز تهیه خورشت گردو اسفناج، مقداری روغن سرخ کردنی را در قابلمه مناسبی بریزید و روی حرارت متوسط بگذارید تا داغ شود. سپس، پیاز رنده شده را در قابلمه بریزید تا تفت ببیند و کاملا سبک و طلایی شود.
برای خرید روغن سرخ کردنی و پیاز داغ آماده می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله سوم: گوشت را اضافه کنید
پس از آن‌که پیازها کاملا سبک شدند، وقت آن است که قطعات گوشت خورشتی را هم به قابلمه اضافه کنید و همه قسمت‌های گوشت را همراه با پیاز تفت دهید.
پس از چند دقیقه، قطعات گوشت را در قابلمه پشت و رو کنید تا اطراف آن به یک اندازه تفت داده شود و رنگ گوشت کاملا تغییر کند. سپس، مقداری زردچوبه و فلفل سیاه را نیز به محتویات قابلمه اضافه کنید. مواد خورشت را هم بزنید تا این ادویه‌ها هم با گوشت و پیاز تفت داده شوند و عطرشان آزاد شود.
برای خرید زردچوبه و فلفل سیاه می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله چهارم: مغز گردو را در قابلمه بریزید
در این مرحله از طرز تهیه خورشت گردو اسفناج دامغانی، گردوی چرخ شده یا آسیاب شده را نیز به قابلمه اضافه کنید تا به مدت ۵ دقیقه همراه با گوشت، پیاز و ادویه‌ها تفت ببیند. در این مدت، مواد داخل قابلمه را به خوبی هم بزنید تا همه اجزای خورشت به یک اندازه حرارت ببینند.
مرحله پنجم: آب سرد را به مواد خورشت اضافه کنید
پس از گذشت این مدت، نوبت به اضافه کردن آب سرد می‌رسد. توجه داشته باشید، آب سرد را باید در ۳ مرحله به قابلمه اضافه کنید. به این ترتیب، گردوهای شما در ۳ نوبت دچار شوک حرارتی می‌شوند و روغن خود را کاملا آزاد می‌کنند.
بنابراین، در مرحله اول مقداری آب سرد را به محتویات قابلمه اضافه کنید. میزان آب باید به اندازه‌ای باشد که سطح گوشت را کاملا بپوشاند. سپس، درب قابلمه را ببندید و صبر کنید تا آب بجوشد.
در ادامه، حرارت را ملایم کنید و اجازه دهید گوشت خورشت شما حداقل به مدت یک ساعت و نیم با حرارت کم بپزد. در این فاصله، هر نیم ساعت یک‌بار قابلمه را بررسی کنید. هر وقت آب گوشت کم شد، دوباره همین مقدار آب سرد از گوشت قابلمه اضافه کنید تا گردو بیشتر روغن بیندازد.
مرحله ششم: رب انار را در قابلمه بریزید
پس از پختن گوشت و روغن انداختن گردو، در این مرحله از طرز تهیه خورشت گردو اسفناج دامغانی نوبت به اضافه کردن رب انار (طرز تهیه رب انار) می‌رسد. بنابراین، رب انار را نیز در قابلمه بریزید و محتویات داخل قابلمه را هم بزنید تا همه مواد به خوبی با یکدیگر ترکیب شوند و طعم بگیرند.
برای درست کردن این غذای سنتی اصیل، به دلخواه می‌توانید از رب انار ترش یا ملس استفاده کنید. پیشنهاد می‌کنیم در ابتدا به اندازه ۲ قاشق غذاخوری رب انار به اجزای خورشت اضافه کرده و پس از هم زدن، درب قابلمه را ببندید تا خورشت برای ۳۰ دقیقه با حرارت ملایم بجوشد.
سپس، درب قابلمه را باز کرده و خورشت فسنجان سمنانی را بررسی کنید. اگر احساس می‌کنید رنگ خورشت به اندازه کافی تیره نشده می‌توانید ۲ قاشق دیگر رب انار در قابلمه بریزید.
برای خرید رب انار می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله هفتم: شکر را اضافه کنید
پس از پخت گوشت و آزاد شدن رنگ رب انار، وقت آن است که شکر را نیز به خورشت گردو و اسفناج دامغانی اضافه کنید. البته، افزودن شکر به میزان ترشی رب انار و ذائقه خودتان بستگی دارد و کاملا سلیقه‌ای است. بنابراین، پیش از اضافه کردن شکر بهتر است طعم خورشت را بچشید و در صورت تمایل، شکر را در قابلمه بریزید و هم بزنید.
برای خرید شکر می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله هشتم: اسفناج را تفت دهید
حالا، اسفناج‌های ساطوری شده را همراه با مقداری روغن در تابه مناسبی بریزید و روی حرارت متوسط بگذارید تا حسابی تفت ببینند. در طول مدت تفت دادن، اسفناج را هم بزنید تا آب آن کاملا کشیده شود.
سپس، اسفناج تفت داده شده را همراه با مقداری نمک در قابلمه بریزید. محتویات قابلمه را هم بزنید و درب قابلمه را ببندید تا خورشت فسنجون دامغانی شما برای نیم ساعت دیگر با حرارت ملایم قل بخورد و کاملا جا افتاده شود.
مرحله آخر: خورشت فسنجان سمنانی را سرو کنید
پس از گذشت این مدت و جا افتادن خورش فسنجون سمنانی، حرارت را خاموش کنید و خورشت گردو اسفناج سمنانی یا دامغانی را در ظرف سرو بریزید و همراه با برنج کته (طرز تهیه برنج کته) یا برنج چلو (طرز تهیه برنج چلو) نوش جان کنید. برای تزیین خورش فسنجان سمنانی می‌توانید از دانه‌های انار و مغز گردوی آسیاب نشده استفاده کنید.
برای خرید انواع برنج ایرانی و خارجی می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
نکات مهم درباره طرز تهیه فسنجان سمنانی
- برای تهیه خورشت گردو و اسفناج به دلخواه می‌توانید از مقدار بیشتری رب انار استفاده کنید تا رنگ خورش تیره‌تر شود.
- توجه داشته باشید، نمک را باید پس از پخت کامل گوشت تکه‌ای در قابلمه بریزید. در غیر این صورت، گوشت خورشتی شما چغر می‌شود و ممکن است به طور کامل نپزد.
- در برخی از رسپی‌ها، مقداری آبغوره و رب گوجه فرنگی هم به خورشت فسنجان با گردو و اسفناج اضافه می‌کنند.
- بسته به ذائقه، می‌توانید مقداری پودر دارچین هم به محتویات خورش فسنجان گردو اسفناج دامغانی اضافه کنید.
- بسته به ذائقه و میزان ترشی رب انار، می‌توانید مقدار شکر خورش فسنجان سمنانی را بیشتر یا کمتر کرده یا اصلا حذف کنید.
- در صورت دسترسی نداشتن به اسفناج تازه می‌توانید از اسفناج منجمد شده استفاده کنید. در این شرایط، لازم است اسفناج یخ زده را از چند ساعت قبل در بشقابی قرار دهید و در طبقه پایین یخچال بگذارید تا یخ آن کاملا باز شود.
- برای آن‌که مغز گردو کاملا روغن بیندازد، در مرحله پختن گوشت با گردوی تفت داده شده می‌توانید چند قطعه یخ را نیز در چند نوبت به خورش فسنجان سمنانی اضافه کنید.
- در صورت تمایل، می‌توانید مقداری آب انار تازه هم در خورش گردو با اسفناج بریزید.
فوت و فن‌های خوشمزه شدن خورش فسنجان سمنانی
چکار کنم خورشت فسنجون با گردو و اسفناج به روغن بیفته؟
- هر چه خورش بیشتر بپزد و گردوی آن بیشتر پخته و نرم شود، بیشتر هم روغن می‌اندازد.
- بعد از پخت فسنجان درب قابلمه را بلافاصله بعد از پخت بردارید تا خورش حسابی به روغن بیفتد.
- اجازه دهید خورش به آرامی بپزد و آب آن به مرور کم شود. حتما شعله خورش را در هنگام پخت کم کنید.
- از زودپز برای پخت سریع‌تر خورش فسنجون استفاده نکنید چون هر چند خورش سریع‌تر می‌پزد ولی به اندازه کافی لعاب نمی‌اندازد.
- یک راه‌حل ساده هم این است که یک تکه یخ را در آخرین مرحله پخت خورش فسنجون سمنانی، به مایه خورش اضافه کنید تا فسنجون به روغن بیفتد. سایر رازهای به روغن افتادن فسنجون را بلد هستید؟
آیا می‌توانیم خورش فسنجان سمنانی را با گوشت مرغ هم درست کنیم؟
بله. برای این منظور، کافی است گوشت سینه یا ران مرغ را جایگزین گوشت گوسفندی یا گوساله کرده و کلیه مراحل بالا را مطابق دستور پخت عینا دنبال کنید.
آیا می‌توانیم خورش گردو اسفناج دامغانی را با گوشت چرخ کرده درست کنیم؟
بله. البته، این خورش به طور معمول با استفاده از گوشت تکه ای گوسفندی یا گوساله درست می‌شود. با این حال، در صورت تمایل می‌توانید گوشت چرخ کرده را با مقداری پیاز رنده شده، نمک، فلفل سیاه، زردچوبه و نعنا خشک ورز دهید.
سپس، گوشت چرخ کرده را به صورت کوفته قلقلی درآورید و در مقداری روغن تفت دهید تا طلایی شود. مراحل طرز تهیه فسنجان سمنانی را مانند دستور بالا (بدون در نظر گرفتن زمان پخت برای گوشت تکه‌ای) دنبال کنید و در ۳۰ دقیقه آخر، کوفته قلقلی‌ها را در قابلمه بریزید تا همراه با دیگر اجزای خورشت بپزند و طعم بگیرند.
محصولات مرتبط
