نگهداری ریشه فرش ماشینی و دستباف نقش مهمی بر ظاهر فرش شما دارد. زرد و چروکیده شدن ریشه فرش موجب می‌شود تا فرش شما بسیار کهنه و کثیف به نظر برسد و از طرفی بافت فرش نیز در معرض آسیب قرار بگیرد. در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش چند روش حفظ و نگهداری از ریشه فرش را به عنوان یکی از نکات مهم نگهداری فرش به شما آموزش می‌دهیم.
اصولی‌ترین روش‌های حفظ و نگهداری از ریشه فرش
«ریشه فرش» یکی از مهم‌ترین قسمت‌های فرش است که به صورت نخ‌های سفید و کرم در دو طرف انتهای فرش قرار دارد. محافظت از ریشه فرش به افزایش طول عمر فرش کمک می‌کند و از طرفی ظاهری زیبا و تمیز به فرش شما می‌بخشد. اما چطور می‌توان از ریشه فرش محافظت کرد و عمر آن را افزایش داد؟ در ادامه این بخش به رایج ترین روش های حفظ و نگهداری از ریشه فرش ماشینی و دستبافت اشاره شده است.
۱- ریشه فرش را به صورت جداگانه لکه‌گیری کنید و بشویید
برای این که ریشه فرش سفید و تمیز به نظر برسد، باید در زمان قالیشویی در خانه آن را به صورت جداگانه بشویید و تمیز کنید. برای این کار می‌توانید از وایتکس، سرکه سفید، یا ترکیب آب و شامپو فرش استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که برای شستن ریشه فرش باید آن را در محل مناسب پهن کنید و از مواد تمیز کننده تنها برای شستن ریشه فرش استفاده کنید تا بافت فرش شما آسیب نبیند.
برای تمیز کردن ریشه فرش باید یک برس تمیز را به مقداری ماده شوینده آغشته کنید و ریشه فرش را تمیز کنید. استفاده از وایتکس برای تمیز کردن ریشه همه فرش‌ها مناسب نیست و ممکن است موجب آسیب به بافت آن شود. در صورتی که نمی‌دانید از چه شوینده‌ای برای تمیز کردن ریشه فرش استفاده کنید، بهترین گزینه شامپو فرش است. تکنیک‌های استفاده از شامپو فرش را بلد هستید؟
در صورت تمایل می‌توانید سرکه، شامپو فرش و وایتکس را به صورت اینترنتی و حضوری از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری کنید.
۲- از کاور ریشه فرش استفاده کنید
راهکار بعدی برای حفظ و نگهداری از ریشه فرش استفاده از ترفند «کاور ریشه» است. کاور ریشه فرش بدون هیچگونه چسب از ریشه فرش شما در برابر آلودگی و پوسیدگی محافظت می‌کند. کاور توری ریشه فرش طوری طراحی شده است که جریان هوا به خوبی از آن عبور می‌کند. به خاطر داشته باشید که باید بعد از چند ماه استفاده از کاور آن را عوض کنید تا ریشه‌های فرش آسیب نبینند.
در پاسخ به این سوال که کاور ریشه فرش را از کجا تهیه کنیم؟ باید بگوییم که این کاورها معمولا در فروشگاه‌های لوازم پلاستیکی و قالیشویی‌ها موجود هستند و می‌توانید آن‌ها را تهیه کنید. فراموش نکنید که مدت کارایی کاور فرش تنها ۳ ماه است و بعد از ۳ ماه باید این کاورها را جدا کنید و از کاور جدید استفاده کنید.
۳- گره زدن ریشه فرش
راهکار بعدی برای نگهداری ریشه فرش گره زدن آن است. در این روش باید بعد از خرید فرش مقداری وقت بگذارید و از انواع روش‌های مختلف گره زدن برای محافظت از ریشه فرش استفاده کنید. برای محافظت از ریشه‌های بلند فرش می‌توانید از گره زنجیره‌ای، گره نخودی یا بافت دو گره استفاده کنید. برای این کار می‌توانید انواع گره‌های مخصوص ریشه فرش را از اینترنت جستجو کنید و ریشه فرش را گره بزنید.
۴- از لفاف دوزی برای محافظت از ریشه فرش استفاده کنید
یکی از قدیمی‌ترین روش‌ها برای حفظ و نگهداری از ریشه فرش استفاده از «لفاف دوزی» است. در این روش از یک نوع پارچه که جنسی از متقال یا برزنت دارد، برای محافظت از ریشه فرش استفاده می‌کنید. برای این کار باید ریشه‌های فرش را تا بزنید و داخل پارچه قرار دهید، سپس دو طرف پارچه را به هم متصل کنید.
۵- ریشه فرش را به صورت مرتب تمیز کنید
برای جلوگیری از آسیب ریشه فرش و همچنین کدر و بد رنگ شدن آن بهتر است حداقل ماهی یک بار ریشه‌های فرش را با جارو برقی تمیز کنید و زیر فرش و روی آن را تمیز کنید. این کار از تجمع خاک و آلودگی روی ریشه فرش جلوگیری می‌کند و مانع آسیب آن می‌شود. به خاطر داشته باشید که برای تمیز کردن ریشه فرش از مکش بالای جاروبرقی استفاده نکنید، زیرا این کار موجب کشش بیش از حد ریشه فرش و آسیب دیدن آن می‌شود.
۶- از کش مو برای مرتب کردن ریشه فرش استفاده کنید
راهکار بعدی برای حفظ سلامت ریشه فرش استفاده از «کش مو» است. برای این کار باید ریشه‌های فرش را با استفاده کش موهای ریز که به آن «کش چهل گیس» می‌گویند، ببندید. در این روش می‌توانید کمی خلاقیت به خرج دهید و ریشه فرش را به شکل‌ها متفاوت ببندید تا ظاهر جذاب‌تری پیدا کند.
۷- در صورت نیاز از خدمات رفوی ریشه فرش استفاده کنید
اگر ریشه فرش شما آسیب دیده و بخشی از آن کنده شده، بهتر است از یک متخصص برای رفوی ریشه فرش کمک بگیرید. به خاطر داشته باشید که اگر جلوی آسیب به ریشه فرش را نگیرید، ممکن است بافت فرش شما نیز آسیب ببیند. در صورتی که میزان آسیب ریشه فرش زیاد باشد، می‌توانید از ریشه فرش آماده استفاده کنید و ریشه را تعویض کنید تا ظاهر فرش شما دوباره نو شود.
۸- ریشه فرش را ببافید
آخرین راهکاری که می‌توانید برای نگهداری از ریشه فرش انجام دهید، بافتن آن است. بافت ریشه فرش مانع کشیدگی و کثیف شدن آن می‌شود و تا حد زیادی از ریشه فرش شما محافظت می‌کند. برای این کار باید ریشه فرش را به قسمت‌های کوچک تقسیم کنید و سپس شروع به بافتن ریشه‌ها کنید. بهتر است اندازه بافت‌ها را برابر در نظر بگیرید تا در انتها ظاهر ریشه فرش شما زیباتر شود. اگر تا به حال بافت ریشه فرش را انجام نداده‌اید می‌توانید عبارت آموزش بافت ریشه فرش را در اینترنت جستجو کنید و روش بافتن ریشه فرش را یاد بگیرید.
بیشتر بخوانید: روش‌های رفع بوی بد و نم فرش
اشتباهات رایج در نگهداری ریشه فرش
بسیاری از افراد برای نگهداری از ریشه فرش از روش‌های نادرست استفاده می‌کنند و این کار موجب آسیب به بافت فرش و نامرتب شدن ظاهر فرش می‌شود. در ادامه به برخی از رایج‌ترین اشتباهات برای نگهداری ریشه فرش اشاره شده است.
استفاده از چسب پهن
بسیاری از افراد برای محافظت از ریشه فرش و منظم به نظر رسیدن آن از چسب پهن استفاده کنید. این کار به مرور موجب بد فرم شدن ریشه فرش و آسیب دیدن به بافت آن می‌شود. در این شرایط بعد از جدا کردن چسب، ریشه فرش شما ممکن است حالت چسبنده پیدا کند و همه آلودگی‌ها را به خود جذب کند. یکی دیگر از مضرات این روش این است که ممکن است در زمان کندن چسب بخشی از ریشه فرش جدا شود و این موضوع می‌تواند به بافت فرش شما نیز آسیب وارد کند.
شستشوی نامناسب
استفاده از روش نادرست برای شستشوی ریشه فرش موجب چروکیده و بدحالت شدن آن می‌شود. اگر بعد از شستن فرش ماشینی یا شستشوی فرش دستباف در خانه از روش مناسبی برای خشک کردن آن استفاده نکنید، ریشه فرش شما زرد و بدرنگ می‌شود و حالت خود را از دست می‌دهد.
سوالات متداول درباره نگهداری ریشه فرش
اگر ریشه فرش آسیب دید چه کار کنیم؟
به طور کلی برای ترمیم ریشه فرش می‌توانید از مغازه‌های تعمیر فرش کمک بگیرید اما اگر ریشه فرش شما به طور کامل آسیب دیده است، می‌توانید از ریشه فرش آماده به عنوان جایگزین استفاده کنید تا فرش شما ظاهری نو پیدا کند.
چرا باید از ریشه فرش محافظت کنیم؟
از مهم‌ترین دلایل محافظت از ریشه فرش می‌توان به جلوگیری از پوسیدگی ریشه‌ها، جلوگیری از آسیب به بافت فرش، پیشگیری از کنده شدن ریشه‌های فرش، حفظ ظاهر زیبای فرش و همچنین جلوگیری از کاهش قیمت فرش اشاره کرد.
ریشه‌های فرش را چگونه مرتب کنیم؟
بهترین روش نگهداری ریشه فرش استفاده از کاور، لفاف‌دوزی و همچنین استفاده از بافت و گره ریشه فرش است.
