سبزه گندم به خاطر شکل و شمایل صاف و یکدست، خواص سبزه گندم و روش آسان کاشت و نگهداری، پرطرفدارترین سبزه عید به حساب میآید. همچنین سبزه گندم به زمان بسیار کمتری برای آماده شدن نیاز دارد. ما در این مقاله از مجله کوروش به طرز تهیه سبزه گندم و روش صحیح نگهداری سبزه گندم میپردازیم. همچنین به این سوالات پاسخ میدهیم که سبزه گندم را کی بکاریم، چه کار کنیم که سبزه گندم کج نشود، سبزه گندم فوری چیست، چطور از زرد شدن و کج شدن سبزه گندم جلوگیری کنیم، نحوه نگهداری از سبزه گندم و هر آنچه را که باید درباره سبز کردن سبزه گندم بدانید، به شما خواهیم گفت. با سرویس سبک زندگی همراه باشید.
طرز تهیه سبزه گندم عید نوروز
مواد لازم برای طرز سبزه گندم عید
- گندم: ۱ پیمانه
- آب: به میزان لازم
- ظرف: با اندازه مناسب و ترجیحا سفالی یا چینی
- پارچه نخی تمیز: به اندازهای که روی گندم را بپوشاند
- پنبه: به اندازهای که زیر گندم را بپوشاند
مراحل سبز کردن سبزه گندم پرپشت
برای کاشتن و درست کردن سبزه گندم برای عید نوروز، باید ابتدا گندمهای سالم و بدون شکستگی را برای مدتی در آب خیس کرده و آب آن را چندین بار عوض کنید. سپس آنها را آبکشی کرده و روی یک دستمال مرطوب و نمدار بریزید. میتوانید گندم را به صورت آنلاین، حضوری و تلفنی از فروشگاههای افق کوروش تهیه کنید.
روی گندمها را هم با یک پارچه تمیز نخی بپوشانید. پارچه را به طور مرتب، مرطوب و خیس نگه دارید تا وقتی جوانههای گندم بلند شوند. سپس پارچه روی سبزه گندم را بردارید و آب را روی گندمها اسپری کنید. این کار را هر روز انجام دهید و آب اضافی جمع شده کف ظرف را دور بریزید.
مرحله اول: گندمها را در آب خیس کنید
در اولین قدم از طرز تهیه سبزه گندم، گندمها را در یک ظرف مناسب بریزید و زیر آب بشویید. روی گندمها را آب ولرم بریزید تا حدی که آنها را بپوشاند.
مرحله دوم: آب گندم را مرتبا عوض کنید
برای طرز درست کردن گندم، ظرف گندم را به مدت ۲۴ تا ۳۶ ساعت در دمای داخل خانه قرار دهید و ۱ تا ۲ بار آب آن را عوض کنید. در این فاصله گندمها آب را به خود جذب میکنند، پس در صورت نیاز به آنها کمی آب ولرم تازه اضافه کنید.
مرحله سوم: گندمها را بین یک لایه پنبه و یک لایه پارچه نخی بریزید
در این مرحله از کاشت سبزه گندم، گندمها را آبکش کنید. کف یک ظرف را مقداری پنبه تمیز بگذارید. گندمهای آبکش شده را روی پنبهها بریزید. بهتر است لایه ضخیمی از گندم بریزید تا سبزهتان پر پشت و یکدست شود. سپس روی آنها را یک لایه پارچه نخی تمیز بیندازید تا آنها را بپوشاند.
مرحله چهارم: روی گندمها را آب اسپری کنید
پارچه روی گندمها را نمدار و خیس کنید و روی آنها بیندازید. ظرف را در یک قسمت از خانه که نور خورشید به صورت غیرمستقیم میتابد، مثل پشت پنجره قرار دهید. هر روز روی پارچه را با اسپری آب بپاشید تا پارچه خشک نشود.
مرحله پنجم: پارچه را از روی گندمهای جوانه زده بردارید
گندمها به مدت ۲ تا نهایتا ۳ روز بعد جوانه خواهند زد. وقتی اندازه جوانهها به ۱/۵ تا ۲ سانتیمتر رسید، دستمال را از روی آنها بردارید. از این به بعد آب را مستقیما روی جوانههای گندم، اسپری و آب جمعشده زیر ریشه آن را خالی کنید.
مرحله ششم: دور سبزه گندم روبان بکشید
در آخرین مرحله از سبز کردن سبزه گندم، وقتی جوانهها به اندازه کافی بزرگ شدند و رشد کردند، برای زیباتر شدن سبزه گندم، دور آنها را یک روبان پارچهای با رنگ دلخواه گره بزنید یا به روش دلخواه و با خلاقیت خودتان، آن را تزیین کرده و روی سفره هفت سین قرار دهید.
سبز کردن سبزه گندم در خاک
در طرز ریختن سبزه گندم در خانه و روی خاک، مدت زمان کاشت سبزه گندم، کوتاهتر خواهد بود. چون سبزه از مواد مغذی درون خاک استفاده میکند و زودتر رشد خواهد کرد. در این روش، بعد از اینکه گندم را به مدت ۱ تا ۲ روز خیس و آب آن را عوض کردید. گندمها را در ظرفی بریزید و روی آنها را با دستمال نمدار بپوشانید. هر روز دستمال را خیس کنید.
بعد از اینکه گندمها جوانه زدند، در ظرف سفالی، شیشهای یا چینی، مقداری خاک پرلیت، کوکوپیت یا خاک ژلهای بریزید. بهتر است کف ظرف دارای منافذ باشد تا هوا جریان داشته باشد. قطر خاک را به حداقل ۲ تا ۳ سانتیمتر برسانید.
گندمهای جوانه زده را روی خاک بریزید. روی گندمها را یک لایه نازک خاک بپاشید و روی خاک را آب اسپری کنید. اسپری کردن آب را هر روز انجام دهید. نباید سطح روی خاک کاملا خشک باشد. بعد از چند روز، جوانههای سبزه گندم از خاک بیرون میآیند. کماکان هر روز روی خاک را آب اسپری کنید.
سبز کردن سبزه گندم پرپشت در سبد
در این روش از طرز تهیه سبزه گندم، گندم را بشویید و یک تا دو روز در آب نگه دارید. بعد از آبکش کردن گندمها، کف یک سبد را کمی خاک بپاشید یا مقداری پنبه قرار دهید. دانههای گندم را روی خاک یا پنبه بریزید و روی آن را با دستمال مرطوب بپوشانید.
بعد از ۲ تا ۳ روز که گندمها جوانه زدند، پارچه را بردارید و هر روز یک مرتبه، روی آنها را آب بپاشید. آبیاری منظم را هر روزه را ادامه دهید تا گندمها به اندازه کافی رشد کنند. سپس دور جوانهها را روبان بپیچید و تزیین کنید.
آموزش کاشت سبزه گندم پرپشت در تنگ ماهی
برای کاشت سبزه گندم در تنگ ماهی، بعد از اینکه گندمها را آماده کردید و مراحل را تا جوانه زدن گندمها ادامه دادید، جوانهها را به تنگ ماهی منتقل کنید. قبل از قرار دادن سبزه گندم در تنگ، کف آن را میتوانید سنگریزههای رنگی یا خاک ژلهای بریزید.
روی آنها را جوانههای گندم بریزید و روی جوانهها را با پارچه مرطوب بپوشانید. وقتی که جوانهها به اندازه کافی رشد کردند، سبزه گندم را هر روز با آبپاش، خیس کنید.
طرز تهیه سبزه گندم روی خاک ژلهای
روش سبز کردن سبزه در خاک ژلهای بسیار محبوب است. برای طرز تهیه سبزه گندم روی خاک ژلهای، در ابتدا یک بسته خاک ژلهای را در یک ظرف شیشهای بریزید و یک لیوان آب به آن بیفزایید. بعد از گذشت حدود ۱۲ ساعت از خیساندن، خاک ژلهای کاملا پف میکند.
وقتی دانههای رنگی و بلوری ژلهای به اندازه دلخواه بزرگ شدند و پف کردند، آنها را داخل آبکش بریزید. بعد از آبکشی، آنها را به داخل ظرف اصلی که میخواهید سبزه در آن رشد کند، منتقل کنید.
ظرف مورد نظر را از خاک ژلهای پر کنید، طوری که فقط دو سانتیمتر از لبههای ظرف خالی بماند. بعد کمی خاک ژلهای را له کنید و به ضخامت نیم سانتیمتر روی ظرف بریزید و با دست مرتب و یکدست کنید. گندم را بدون خیس کردن، فقط یک سطح روی خاک ژلهای له شده بپاشید و بعد یک نایلون روی آن قرار دهید. تا وقتی نایلون روی ظرف است نیازی به آبپاشی نیست.
سبزه گندم در خاک ژلهای را در یک مکان پرنور ولی به دور از تابش مستقیم خورشید بگذارید و بعد از گذشت دو روز که جوانهها بیرون زدند، نایلون را از روی آن کنار بزنید و دو یا سه روز یک بار آن را آبپاشی کنید تا مرطوب بماند. این سبزه گندم جدید و زیبا بعد از دو هفته آماده خواهد شد. برای تزیین عیدی عروس این سبزی گزینه مناسبی است.
نحوه نگهداری سبزه گندم
*نحوه ریختن سبزه گندم به این صورت است که گندمها را بهتر است به صورت پر بریزید تا سبزه درنهایت پرپشت شود.
* تا زمانی که گندم را در آب خیس میکنید، آن را در دمای متعادل محیط قرار دهید.
*برای آبیاری سبزه گندم، بهترین روش اسپری کردن آب است. آب اضافهای را که کف ظرف میماند، دور بریزید. این آب باعث له شدن ریشه و کم شدن عمر سبزه گندم خواهد شد.
*روش دیگر برای آبیاری گندم این است که کل ریشه سبزه گندم را در آب قرار دهید تا به مدت ۲ ساعت بماند. سپس آن را خارج کنید و در ظرف قبلی خود بگذارید. این کار را هر روز یک مرتبه انجام دهید.
* گندمهای جوانه زده را به صورت یک لایه نازک در ظرف نریزید، اگر مقدار آن را کمی بیشتر در نظر بگیرید، سبزهتان پرپشت میشود.
*سعی کنید میزان پنبه زیر جوانهها را با ضخامت کمتر قرار دهید تا سبزه رشد خوبی داشته باشد.
*در زمان انتخاب ظرف، هر چه ظرف سبزه، عمق کمتری داشته باشد، عمر سبزه گندم بیشتر میشود.
*سبزه گندم را به صورت ترکیبی با عدس، ماش یا دیگر حبوبات هم میتوانید سبز کنید.
* آبی که برای طرز تهیه سبزه گندم به کار میبرید، باید ولرم باشد.
*ظرف سبزه گندم را بهتر است در کنار پنجره بگذارید که دمای آن خنکتر و هوا در جریان باشد.
*در ۲ تا ۳ روز ابتدای کاشت سبزه گندم، اگر سبزه را در محیطی گرم (حتی نزدیک بخاری) قرار دهید، سرعت رشد جوانهها بیشتر خواهد شد.
*بعد از اینکه اندازه جوانههای گندم به حدود ۲ تا ۴ سانتیمتر رسید، در هنگام روز ظرف سبزه گندم را در بیرون از خانه قرار دهید و هنگام شب ظرف را به داخل خانه بیاورید تا زیادی رشد نکند.
*سبزه گندم بسته به ظرفی که در آن سبزه را میکارید و شرایط نگهداری، تا بعد از عید، ماندگاری خواهد داشت.
چطور سبزه گندم پر پشت داشته باشیم؟
سطح ظرفی را که میخواهید سبزه گندم را در آن سبز کنید. ابتدا با یک لایه پنبه بپوشانید و سپس گندمها را پهن کنید. در این روش بهترین راه این است که دو تا سه لایه از دانههای گندم را روی هم پهن کنید.
فراموش نکنید که به کار بردن بذرها و لایهها، کمتر از این مقدار باعث کم پشت شدن سبزه خواهد شد و به صورت معمول، قسمتهای زیرین سبزه رشد نخواهند کرد. بنابراین این لایهها فاسد خواهند شد و دیگر بخشها را هم خراب خواهند کرد.
پس از ریختن دانههای گندم روی هم، باید روی آنها را با یک پارچه نخی نمدار و مرطوب نازک بپوشانید و به صورت مرتب به بذرها آب بدهید. فراموش نکنید که گندمها نباید دچار خشکی شوند.
همچنین آب اضافی ته ظرف را به صورت مرتب باید خالی کنید چون باقی ماندن آنها در کف باعث فاسد شدن ریشهها خواهد شد. پس از اینکه سبزه گندم به اندازه دلخواه شما رسید میتوانید آن را به مکانی سرد و خنک منتقل کنید تا رشدشان کم شود و دیرتر خراب شوند. البته آبیاری منظم سبزه گندم را به هیچ وجه از یاد نبرید.
تزیین سبزه گندم برای عید نوروز
یکی از هیجانانگیزترین کارها برای سفره هفت سین عید نوروز، تزیین کردن سبزه گندم یا دیگر سبزهها است. یکی از سادهترین تزیینهایی که برای سبزه عید میتوان انجام داد، همان شکل سنتی و مرسوم آن، یعنی سبز کردن سبزه در یک بشقاب یا ظرف یک بار مصرف گرد یا مستطیل است.
بعد از این که سبزه به اندازه کافی رشد کرد، روبانهای رنگی زیبا دور سبزه بکشید و به صورت پاپیونی گره بزنید. این تزیین در عین سادگی بسیار زیبا هم هست.
یکی دیگر از ایدههای خلاقانه برای تزیین سبزه عید نوروز، کاشتن و سبز کردن سبزه داخل پوسته تخم مرغ است. برای این کار باید در ابتدا چند عدد پوست تخم مرغ را که از ۱/۳ قسمت بالای آن را به دقت شکستهاید، کاملا با آب بشویید و خشک کنید تا بوی تخم مرغ ندهد. در این پوستهها میتوانید علاوه بر گندم، سبزههای دلخواه دیگری بکارید.
یک مدل تزیین سبزه عید نوروز که معمولا برای سفره هفت سین نوعروسها برای عیدی عروس به کار میرود، تزئین جذاب و شیک با روبان و گل طبیعی است. میتوانید سبزه گندم یا هر نوع سبزه را که دوست دارید، داخل یک ظرف به شکل مربع یا گرد بکارید. سپس دور سبزه را مثل روش اول با روبان سفید تزیین کنید. در آخر روی سبزهها را با چند شاخه گل طبیعی تزیین کنید.
روش کاشت سبزه گندم فوری و دقیقه نودی
اگر در فکر طرز تهیه سبزه عید فوری هستید و به این فکر میکنید که چه کار کنید تا سبزه گندم شما سریع رشد کند، بهتر است با روش کاشت سبزه عید به شیوه دقیقه نودی آشنا شوید.
برای این کار شما باید ابتدا گندمها را برای ۵ تا ۶ ساعت در آب بخیسانید. سپس باید ته یک ظرف پنبه قرار دهید و روی آن یک پارچه بکشید. پارچه را با اسپری خیس کنید. حالا دانههای گندم خیس خورده را روی پارچه قرار دهید. یک پارچه دیگر روی دانههای گندم بکشید.
با این روش گندم بعد از ۴ تا ۵ روز جوانه میزند و به سریعترین حالت ممکن رشد میکند. برای این که سبزه گندم شما سریع بزرگ شود، بهتر است آن را در مقابل نور آفتاب قرار دهید.
علت پوسیده شدن سبزه گندم چیست؟
*به عنوان آموزش کاشت سبزه گندم برای سال نو لازم است قبل از کاشت سبزه حتماً به چند نکته مهم توجه داشته باشید.
*هیچگاه دانههای گندم را داخل ظرف گود و روی هم نریزید.
*دانههای گندم باید به صورت یک لایه و کاملاً یک دست در سراسر ظرف پخش شوند.
*آب دادن بیش از حد به سبزه گندم موجب کپک زدن و پوسیدن آنها میشود.
*بهتر است پس از هر بار آبیاری سبزه، آب اضافی را از ته ظرف آن تخلیه کنید.
*پلاستیک کشیدن روی سبزه گندم به مدت طولانی و بعد از جوانه زدن سبزه موجب کپک زدن و پوسیدن سبزه میشود.
*اگر سبزه گندم را در گلدان درست میکنید، حتما کف گلدان را سوراخ کنید تا آب اضافی از آن خارج شود.
سوالات متداول
چه گندمی را برای سبز کردن انتخاب کنیم؟
برای طرز تهیه سبزه گندم حتما از گندمهایی استفاده کنید که تازه هستند. در صورت استفاده از گندمهای یک یا دو سال مانده، سبزه شما پر پشت و یکدست نخواهد شد. همچنین از گندمی استفاده کنید که پوست گرفته نشده باشد، این نوع گندمها، جوانه نمیزنند.
ظرف مناسب برای درست کردن سبزه گندم
به هیچ عنوان از ظرف با جنس فلزی یا روحی برای سبز کردن سبزه گندم استفاده نکنید. بهترین نوع ظرف برای سبز کردن سبزه (همه سبزهها با بذرهای مختلف)، ظرفهای سفالی یا چینی هستند.
بنابراین کاشتن سبزه گندم در ظرف سفالی بهتر است چون این جنس ظرفها، رطوبت را نگه میدارند. ظرفهای پلاستیکی، شیشهای و ظرفهای با جنس کتیرایی هم انواع مختلف ظرف هستند که میتوانید از آنها استفاده کنید.
علاوه بر جنس ظرف به سایز آن هم دقت کنید. بهتر است ظرفی که انتخاب میکنید، عمق زیادی نداشته باشد. همچنین با میزان گندمی که برای سبز کردن به کار میبرید همخوانی داشته باشد.
سبزه گندم را کی بکاریم؟
برای طرز تهیه سبزه گندم برای عید باید بدانید که گندم جزو دانههایی است که به زمان کمی برای رشد نیاز دارد و سبزه آن زود آماده میشود. اگر ۱۰ روز قبل از عید شروع به تهیه سبزه گندم کنید، تا زمان تحویل سال، سبزه شما آماده خواهد بود. البته شرایط نگهداری و نوع گندمی هم که استفاده میکنید، مهم است.
چه کار کنیم که سبزه گندم کج نشود؟
برای جلوگیری از کج شدن سبزه گندم و رشد ناهماهنگ جوانههای گندم، ظرف سبزه گندم را هر روز بچرخانید تا نور و اکسیژن کافی به همه نقاط جوانهها برسد.
چه کار کنیم که سبزه گندم زرد نشود؟
در روش تهیه سبزه گندم موارد زیر را رعایت کنید:
*سبزه گندم را بعد از این که به اندازه کافی رشد کرد، در دمای معتدل و خنک قرار دهید.
*از آبیاری زیاد سبزه بپرهیزید.
*حتما آب اضافی کف ظرف را خالی کنید.
*آبیاری را به صورت مرتب، هر روز یک بار با اسپری، تا آخر تعطیلات عید ادامه دهید.
سبزه گندم چند روزه سبز میشه؟
سبزه گندم در طول ۲ هفته کاملا سبز و رسیده میشود. بهترین زمان کاشت سبزه گندم عید، حدود ۱۰ روز قبل از سال تحویل است
بهنام محمدنیا . 25 بهمن 1401
خیلی ممنون توضیحات کامل دادید برای سبز کردن گندم عید