خواص پنیر برای سلامت دهان و دندان و سفید شدن دندانها از طریق افزایش بزاق دندان مورد بحث دندانپزشکان است. جالب است بدانید درباره این موضوع، تحقیقات گسترده‌ای انجام شده است. در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش، به خواص پنیر برای سلامت دندان، بهترین پنیرها برای دندان، پنیر چگونه از دندانها محافظت می‌کند و … می‌پردازیم.
خواص پنیر برای سلامت دندان
تاثیر کلسیم و فسفر موجود در پنیر برای سلامت دندانها
انواع مختلف پنیر خوشمزه و متفاوت در دنیا وجود دارد که هر کدام هم طعم و عطر و هم خواص متفاوتی دارند. اما مشخصه اصلی پنیرها، میزان کلسیمی است که آنها در خود جای داده‌اند. برای مثال ۱۰۰ گرم پنیر موزارلا شیر کامل حاوی ۵۰۰ میلی گرم کلسیم است که نیمی از نیاز روزانه توصیه شده است. کلسیم برای داشتن دندان‌های سالم مهم است.
وقتی بدن کلسیم کافی نداشته باشد، از کلسیم ذخیره شده در استخوان‌ها و دندانها استفاده می‌کند. این بدان معناست که وقتی کمبود کلسیم دارید، این استخوان‌ها و دندان‌های شما هستند که آسیب می‌بینند. بنابراین، دریافت کلسیم کافی در رژیم غذایی بسیار مهم است. پنیر همچنین سرشار از فسفر است، ماده معدنی که با افزایش جذب کلسیم، دندانها را سالم نگه می‌دارد.
تاثیر پروتئین موجود در پنیر برای سلامت دندانها
پروتئین یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده مواد مغذی پنیر است. پروتئین پنیر یکی از اجزای مهم برای سلامت دندانها است. پروتئین موجود در پنیر به نام «کازئین» روی دندانها را با یک لایه محافظ می‌پوشاند، در نتیجه با دفع خاصیت اسیدی که به طور معمول روی مینای دندان می‌چسبد، کمک می‌کند.
پنیر همچنین تولید بزاق در دهان را افزایش می‌دهد و بزاق می‌تواند قند، باکتری و اسید را از بین ببرد. به نظر می‌رسد پروتئین کازئین و آب پنیر در کاهش املاح‌زدایی مینای دندان نقش دارند. فسفوپپتیدهای کازئین همچنین با تمرکز کلسیم و فسفات در پلاک، به پیشگیری از پوسیدگی دندان در بزرگسالان و جلوگیری از پوسیدگی دندان در کودکان کمک می‌کنند.
نتایج تحقیقات تاثیر پنیر بر سلامت دندان
در سال ۲۰۱۳، مجله‌ای به نام General Dentistry مطالعه‌ای در مورد تأثیر پنیر بر روی دندانها منتشر کرد. ۶۸ شرکت کننده در این مطالعه حضور داشتند. افرادی که در این آزمایش شرکت کرده بودند، باید پنیر، شیر و ماست بدون قند را به مدت سه دقیقه در دهان خود نگه می‌داشتند یا می‌جویدند. سپس محققان PH دهان افراد مورد مطالعه را ۱۰، ۲۰ و ۳۰ دقیقه بعد اندازه‌گیری کردند.
یافته‌ها نشان دادند افرادی که پنیر جویده بودند، کاهش قابل توجهی در اسیدیته دهان خود داشتند. این در حالی بود که افرادی که ماست و شیر بدون قند خورده بودند، هیچ تغییری در سطح pH دهان خود نداشتند. این یافته‌ها نشان می‌دهد که پنیر می‌تواند برای دندان‌های شما مفید باشد. این به این دلیل است که سطح اسیدی پایین در دهان به جلوگیری از فرسایش دندان کمک می‌کند.
pH چگونه بر پوسیدگی و فرسایش دندان تأثیر می‌گذارد؟
PH طبیعی دهان، خنثی تا کمی اسیدی است. پنیر یک منبع عالی PH برای دهان ما است زیرا نه خیلی اسیدی است و نه خیلی قلیایی. بلکه باعث ایجاد یک محیط خنثی می‌شود. با این حال، هنگامی که ما غذاهای اسیدی مانند لیمو، آب زغال اخته و الکل می‌خوریم، سطح PH دهان را کاهش می‌دهند.
PH پایین برای دندان‌های ما مضر است. چون به مینای دندانها، که لایه بیرونی محافظ دندانها است، آسیب می‌زند. این در حالی است که مینای دندان باید قوی باشد چون از باکتری‌ها و ساییدگی روزمره محافظت می‌کند.
پنیر چگونه از دندانها محافظت می‌کند؟
پنیر در واقع یک غذای اسیدی است. میزان pH پنیر معمولی ۵ است. با این حال، مطالعه‌ها و پژوهش‌های انجام شده در سال ۲۰۱۳ نشان داد که پنیر به جای اینکه به اسیدیته کمک کند، اسیدیته را خنثی می‌کند. محققان بر این باورند که بزاق می‌تواند دلیل آن باشد. هنگامی که پنیر می‌جویم، دهان ما بزاق تولید می‌کند، یعنی ماده‌ای با pH خنثی که اسیدیته را خنثی می‌کند.
کدام پنیرها برای سلامت دندان مفید هستند؟
انتخاب پنیرهای کهنه به عنوان یک میان وعده، انتخابی هوشمندانه است. پنیرهای کهنه دارای بافتی نیمه‌نرم، با کاهش اسیدیته بزاق، احتمال پوسیدگی دندان را کاهش می‌دهند. انواع پنیرهایی که بافتی سفت دارند مثل پنیر چدار، پنیر مونتری جک، پنیر بری، پنیر کامامبر (کممبر) و انواع پنیرهای بلوچیز یا پنیرهای آبی مثل پنیر گورگونزولا و روکفور برای سلامت دندانها بسیار مفید هستند.
پنیرهای باکتریایی، مانند پنیر بلوچیز، راکفورت (روکفور) و بری، دارای برجستگی‌های سالمی هستند که کپک را می‌شکنند. این پنیرها برای سلامت دندانها مفیدند چون حاوی پروبیوتیک هستند. پروبیوتیک‌ها باکتری‌های مفیدی هستند که می‌توانند به سیستم ایمنی و گوارش شما هم کمک کنند.
در هر حال پنیر مصرفی برای صبحانه یا وعده‌های دیگر را باید عاقلانه انتخاب کنید، چون همه آنها قدرت محافظت یکسانی ندارند. برای اینکه پنیر بیشترین فایده را برای دندانها داشته باشد، وعده‌های غذایی را با چند لقمه کوچک از یک تکه بزرگ‌تر تمام کنید تا دندان‌هایتان کل قطعه پنیر را بتراشد. یعنی نیازی به خوردن یک قالب بزرگ پنیر نیست. میزان مناسب برای مصرف روزانه پنیر، یه قالب کوچک، به اندازه قوطی کبریت است.
استفاده از میا‌ن‌وعده حاوی پنیر برای سلامت دندانها
به جای اینکه به سراغ یک میان وعده بروید که سرشار از کربوهیدرات باشد، یک تکه پنیر بخورید تا از خواص پنیر برای سلامت دندان خود بهره‌مند شوید. پنیر علاوه بر داشتن خواصی که برای دندان‌های شما مفید است، پروتئین بالایی دارد تا برای مدت طولانی‌تری احساس سیری کنید. انتخاب پنیر به عنوان دسر یا خوردن آن به عنوان پیش غذا، میان وعده یا علاوه بر غذاهایی که به طور بالقوه می‌تواند برای دندان‌های شما مضر باشد، راهی عالی برای دفع باکتری‌ها است.
با این حال، به یاد داشته باشید که پنیر جایگزینی برای مراقبت‌های معمول بهداشت دهان و دندان یا مراجعه به دندانپزشک شما نیست. سعی کنید هر روز چند تکه پنیر به وعده‌های غذایی فرزندتان اضافه کنید تا کلسیم و کازئین بیشتری به بدن فرزندتان برسانید.
چگونه پنیر به داشتن دندان‌های تمیزتر کمک می‌کند؟
تحقیقات نشان داده‌اند که پنیر در واقع می‌تواند به پیشگیری از ایجاد حفره‌های کوچک در دندان کمک کند. اما در صورتی که این حفره‌های کوچک در دندان به وجود آمده باشند، با کمک دهانشویه تمیز می‌شوند. درنهایت دهانشویه همچنان بهترین محافظ برای مینای دندان است. علاوه بر این‌ها پنیر سطح pH دهان را قلیایی‌تر نگه می‌دارد، در نتیجه دندانها سالم می‌مانند. افزایش بزاق هم می‌تواند به تعادل سطح قلیایی دهان کمک کند.
از جمله دیگر خواص پنیر برای سلامت دهان و دندان این است که جویدن پنیر لایه‌ای در اطراف دندان ایجاد می‌کند که به محافظت از آنها در برابر حملات اسیدی که در دهان رخ می‌دهد و اغلب به مینای دندان آسیب می‌زند، کمک می‌کند.
چرا موقع عکس گرفتن «پنیر/ cheese » می‌گوییم؟
آیا تا حالا دقت کرده‌اید که معمولا انگلیسی‌زبان‌ها موقع عکس گرفتن cheese می‌گویند؟ نمی‌توانیم به طور قطع بگوییم که چرا برای تشویق کردن به لبخند، کلمه cheese یا سیب انتخاب شده است اما جالب است بدانید که این کلمه باعث می‌شود مردم در همه‌جا برای عکس گرفتن لبخند بزنند.
شاید هنگام انتخاب این کلمه به این فکر نشده باشد که پنیر برای دندانها بسیار مفید است. شاید هم سفیدی پنیر و دندانها یک نشانه مشترک برای انتخاب این کلمه موقع عکس گرفتن بوده باشد. در هر حال پنیر می‌تواند به شما در داشتن دندان‌های سفید و تمیز کمک کند.
همه‌ی پنیرها برای سلامت دندان مفید نیستند
طبق این مطالعه، پنیر نه تنها جایگزین مناسبی برای تنقلات شیرین مانند بیسکویت و شیرینی است، بلکه با کاهش اسیدیته در دهان به پیشگیری از پوسیدگی دندان نیز کمک می‌کند. با این حال وقتی پنیر در حد اعتدال مصرف نشود می‌تواند برای سلامتی مضر باشد. پنیر سرشار از چربی اشباع شده است که کلسترول خون را بالا می‌برد و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
البته انواع مختلف پنیر، میزان چربی، سدیم، کالری و در کل ارزش‌های غذایی متفاوتی دارند. پس فراموش نکنید که همه پنیرها برای داشتن دندان‌های سفید معجزه نمی‌کنند، اما این غذای لذیذ، منبع طبیعی کلسیم است که برای سلامت دندانها حیاتی است. پنیر همچنین باعث ترشح بزاق می‌شود و بزاق به محافظت در برابر بیماری‌های لثه و پوسیدگی دندان کمک می‌کند.
سوالات متداول
آیا پنیر برای سلامت دندان مفید است؟
بله. پنیر می‌تواند ببه دلیل کلسیم بالا و ایجاد ترشح بزاق به تمیزی و سلامت دندانها کمک کند. همچنین از پوسیدگی دندان جلوگیری به عمل آورد.
چه پنیرهایی برای دندان مفید هستند؟
پنیرهای سفت مثل چدار، پنیر مونتری جک، پنیر بری، پنیر کامامبر (کممبر) و انواع پنیرهای بلوچیز یا پنیرهای آبی مثل پنیر گورگونزولا و راکفورت برای دندانها مفید هستند.
آیا خوردن پنیر می‌تواند جایگزین مسواک زدن باشد؟
خیر. هرچند خوردن پنیر قبل از خواب برای دندان مفید است ولی با مسواک زدن و استفاده از دهانشویه دندان‌هایتان به طور کامل تمیز می‌شود که با خوردن پنیر این اتفاق نخواهد افتاد.
منبع: dentalassociates
