محبوس ماهی، مکبوس ماهی، مچبوس سمک یا هواری ماهی یک غذای اصیل عربی است که در شهرهای جنوبی مثل بوشهر و اهواز و کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس از جمله پخته و سرو میشود. معمولا این غذا با ماهی شیر، حلوا، شوریده یا ماهیهای گوشتی و کمتیغ درست میشود، البته گاهی اوقات با تن ماهی هم آن را درست میکنند. مجبوس ماهی یکی از انواع غذا با ماهی و پلوهای مخلوط است که میتوانید در لیست شام و منوی ناهار خود و برای مهمانیها تهیه کنید. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش ما طرز تهیه مجبوس ماهی و نکات پخت و خوشمزه شدن مجبوس ماهی بندری را به شما آموزش خواهیم داد.
مواد لازم برای تهیه مجبوس ماهی
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
ماهی تازه (شیر، حلوا یا شوریده) | ۱ کیلوگرم |
برنج | ۴ لیوان فرانسوی دستهدار |
گشنیز | ۱ کیلوگرم |
گوجه فرنگی | ۲ عدد |
رب گوجه فرنگی | ۲ قاشق غذاخوری |
سیر (برای سیر داغ) | ۳ تا ۴ حبه |
پیاز (برای پیاز داغ) | ۱ عدد |
زعفران (دم کرده غلیظ) | ۱ قاشق غذاخوری |
ادویه مجبوس | ۱ قاشق غذاخوری |
زردچوبه | ۱ قاشق غذاخوری |
کشمش پلویی | به مقدار دلخواه |
روغن سرخ کردنی | به مقدار کافی |
انواع ترشی | برای سرو مجبوس ماهی |
نکته: ادویه مجبوس شامل (نمک، دارچین، فلفل سیاه، زیره سبز، تخم گشنیز، پودر هل و میخک) است.
مدت زمان آمادهسازی مواد اولیه: ۳۰ دقیقه
مدت زمان مورد نیاز برای پخت مجبوس ماهی عربی: ۵۰ دقیقه
مراحل طرز تهیه مکبوس ماهی عربی
مجبوس ماهی بوشهری، یک غذای مقوی و خوشمزه و با ارزش غذایی بالا است. در ادامه مرحله به مرحله طرز تهیه پلو مجبوس ماهی جنوبی یا پلو ماهی عربی را به ترتیب زیر دنبال کنید.
مرحله اول: ماهی را مزهدار کنید
در ابتدا، ماهی را بشویید و در تکههای ۵ سانتیمتری به صورت افقی، برش بزنید. اجازه دهید ماهی آب اضافی خود را از دست بدهد. ماهیها را در یک کاسه بگذارید و روی آنها ادویه مجبوس پلو شامل نمک، دارچین، فلفل سیاه، زیره سبز، تخم گشنیز، پودر هل و میخک و همچنین زعفران دم کرده بریزید. با دست ادویهها و زعفران را با ماهیها ماساژ دهید تا همه قسمتهای آن را بپوشاند.
در صورت تمایل میتوانید انواع ماهی، زعفران و انواع ادویه معطر غذا را به روشهای خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش میتوانید خریداری کنید.
مرحله دوم: بقیه مواد مجبوس ماهی را آماده کنید
در ادامه روی ماهیها را بپوشانید و در یخچال به مدت ۳۰ دقیقه استراحت دهید. در این فاصله برنج را پاک کنید. با مقداری آب بشویید و در یک کاسه با آب ولرم و نمک بخیسانید. گشنیز تازه را پاک کنید. آنها را بشویید و به صورت ساطوری و ریز خرد کنید.
سیرها را پوست بگیرید و رنده کنید. گوجهها را بشویید و رنده کنید. پیاز را هم پوست بگیرید و به صورت نگینی ریز خرد کنید.
انواع برنج ایرانی و خارجی با کیفیت را به روشهای حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش میتوانید خریداری کنید.
مرحله سوم: برنج را آبکش کنید
در یک قابلمه تا نیمه آب بریزید. قابلمه را روی حرارت بگذارید تا آب شروع به جوشیدن کند. به اندازه ۴ قاشق چایخوری نمک و ۱ قاشق غذاخوری زردچوبه به آب در حال جوش اضافه کنید. سپس آبی که برنج را در آن خیساندهاید، دور بریزید و برنج را در قابلمه بریزید. به مدت ۷ تا ۱۰ دقیقه برنج را بجوشانید تا دندانگیر شود. سپس برنج را آبکش کنید و کنار بگذارید.
مرحله چهارم: ماهیها را سرخ کنید
ماهی را بعد از استراحت کردن و مزه گرفتن با ادویهها، از یخچال بیرون بیاورید. در یک تابه مقداری روغن بریزید و روی حرارت بگذارید تا داغ شود. ماهیها را در تابه بگذارید. به مدت ۵ دقیقه یک طرف ماهیها را سرخ کنید. سپس سمت دیگر ماهیها را هم سرخ کنید. بعد از طلایی شدن ماهیها، آنها را از تابه بیرون بیاورید و در یک ظرف بگذارید.
برای خرید روغن سرخ کردنی میتوانید از فروشگاههای افق کوروش به صورت خرید آنلاین یا حضوری اقدام کنید.
مرحله پنجم: سس ماهی را آماده کنید
بعد از بیرون آوردن ماهیها، کمی روغن در تابه بریزید. پیاز خرد شده را در تابه بریزید و تفت دهید تا سبک و طلایی شود. سپس سیرها را اضافه کنید و کمی تفت دهید تا عطرشان بلند شود. بعد گشنیز را اضافه کنید و تفت دهید تا آب اضافی آنها گرفته شود.
رب گوجه فرنگی را در تابه بریزید و تفت دهید تا رنگ باز کند. سپس گوجه پوره شده را اضافه کنید. همه مواد را هم بزنید و کمی فلفل سیاه و نمک اضافه کنید. صبر کنید سس غلیظ شده و به روغن بیفتد.
شما میتوانید پیاز داغ، سیر داغ و رب گوجه فرنگی را به روشهای حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش تهیه کنید.
مرحله ششم: ماهیها را در سس بگذارید
بعد از اینکه سس غلیظ شد، ماهیهای سرخ شده در سس بچینید و به مدت ۵ دقیقه صبر کنید تا ماهیها مزهدار شوند. سپس یک قابلمه را روی حرارت بگذارید و مقداری روغن در آن بریزید. کف قابلمه را ته دیگ برنج دلخواهتان را (نان لواش یا سیب زمینی حلقهای شده) بچینید.
مرحله هفتم: مجبوس پلو با ماهی دم کنید
در این مرحله، روی ته دیگ، یک لایه برنج بریزید. میتوانید نصف برنج آبکش را بریزید. سپس ماهی و سس آن را روی برنج بریزید. بقیه برنج آبکش را روی ماهیها بریزید. برنج را از اطراف دیوارههای قابلمه جمع کنید. سپس دم کنی را روی قابلمه بگذارید و اجازه دهید مجبوس ماهی به مدت ۵۰ دقیقه دم بکشد.
مرحله آخر: مجبوس ماهی را سرو کنید
در اواخر پخت مجبوس پلو با ماهی، کشمشهای پلویی را بشویید و در یک تابه، با مقداری روغن، روی حرارت کمی تفت دهید و شعله را خاموش کنید. مجبوس ماهی که پخت و دم کشید، آن را در ظرف سرو بریزید. سپس روی پلو را با کشمش تفت خورده، تزیین و آن را سرو کنید. محبوس ماهی را میتوانید با انواع ترشیهای تند جنوبی (طرز تهیه انواع ترشی) سرو کنید.
انواع ترشی و کشمش پلویی را به روشهای حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش میتوانید تهیه کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه ماهی لا پلو بوشهری
نکات مهم در طرز تهیه مجبوس ماهی
- برای مزهدار کردن ماهی در طرز تهیه مچبوس سمک، میتوانید از تمر هندی هم استفاده کنید. در این صورت، یک بسته تمر هندی را با آب مخلوط کرده و عصاره آن که خارج شد، صاف کنید. بعد ماهیها را در عصاره تمر هندی بگذارید و نیم ساعت استراحت دهید تا ماهی مزهدار شود.
- در صورت استفاده از تمر هندی در پلو ماهی عربی، میتوانید زعفران دم کرده را حذف کنید و ادویه مجبوس ماهی را به سس مجبوس ماهی، اضافه کنید.
- برخی افراد به جای استفاده از گشنیز تازه، از گشنیز خشک در مجبوس ماهی بوشهری استفاده میکنند. در این صورت میتوانید گشنیز خشک را در هنگام دم کردن برنج، روی آن بپاشید و مجبوس ماهی را بپزید.
- میتوانید برای پخت ماهیها، به سس مجبوس، کمی آب اضافه کنید ولی بهتر است میزان آب را بسیار کم در نظر بگیرید.
- استفاده از زردچوبه برای رنگ گرفتن برنج است. میتوانید به جای زردچوبه، از کمی زعفران دم کرده استفاده کنید و در زمان دم دادن برنج، روی آن بریزید.
- میتوانید از لیمو عمانی هم در سس مجبوس ماهی استفاده کنید.
فوت و فنهای خوشمزه شدن مجبوس ماهی بوشهری
ادویه مجبوس پلو با ماهی چیست؟
ادویه مجبوس پلو ترکیبی از نمک، دارچین، فلفل سیاه، زیره سبز، تخم گشنیز، پودر هل و میخک است که با هم مخلوط و ماهی با آن مزهدار میشود یا در سس مجبوس ماهی استفاده میشود.
سبزی مجبوس پلو چیست؟
معمولا در تهیه مجبوس پلو از گشنیز خرد شده در سس مجبوس ماهی استفاده میشود ولی میتوانید از شوید یا ترکیب گشنیز و شوید هم استفاده کنید. البته در برخی رسپیها کلا سبزی حذف میشود چون استفاده از آن اختیاری است اما در صورت به کار بردن سبزی، طعم غذا بسیار خوشمزهتر میشود
چاشنی مناسب مجبوس پلو چیست؟
در مجبوس پلو از رب گوجه فرنگی و برای طعمدار کردن ماهی، از زعفران و ادویه مجبوس ماهی استفاده میشود. اما میتوانید از تمر هندی به عنوان چاشنی طعمدهنده به ماهی هم استفاده کنید.