اریشت آشی، آش معروف اردبیل است و از انواع آش رشته مجلسی محسوب میشود. اریشت آشی یا اریشته آشی در واقع همان آش رشته است که به سبک اردبیلی طبخ میشود و شباهت زیادی به آش میوه آذری و اردبیل دارد. در تهیه این آش سنتی ایرانی علاوه بر حبوبات از انواع آلوها، برگه قیسی و زغال اخته استفاده میشود. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش به آموزش طرز تهیه اریشت آشی میپردازیم و فوت و فنهای خوشمزه شدن آن را نیز آموزش خواهیم داد.
طرز تهیه اریشت آشی اردبیلی در یک نگاه
برای تهیه این آش محلی آذری، ابتدا حبوبات را از قبل بخیسانید. میوههای خشک را هم در آب ولرم بخیسانید تا کمی نرم شود. حبوبات به جز عدس را روی حرارت بگذارید تا بپزد. بعد از آنکه حبوبات پختند، عدس را نیز اضافه کنید و نیم ساعت صبر کنید تا عدس هم بپزد.
در یک تابه، به صورت جداگانه پیاز داغ آماده کنید. نصف پیاز داغ را برای تزئین کنار بگذارید. به باقی مانده پیاز داغ در تابه، رب گوجه فرنگی را اضافه کنید و تفت دهید. ترکیب پیاز داغ و رب را به همراه ادویههای لازم به حبوبات در حال پخت اضافه کنید.
در ادامه میوه خشک را اضافه کنید و کمی زمان بدهید تا بپزد. رشته را نیز به اریشت آشی اضافه کنید و درب قابلمه را ببندید تا رشته بپزد. در این فاصله نعنا داغ را آماده کنید. سپس آش را از روی حرارت بردارید و در ظرف مناسب سرو کنید. اریشته آشی را با نعنا داغ و پیاز داغ تزئین کنید.
شما میتوانید مواد لازم، جزییات و مراحل طرز تهیه آش رشته اردبیلی را در ادامه این مطلب، مطالعه کنید.
مواد لازم برای تهیه اریشت اشی
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
نخود | نصف لیوان فرانسوی دستهدار |
لوبیا چیتی | نصف لیوان فرانسوی دستهدار |
لوبیا سفید | نصف لیوان فرانسوی دستهدار |
لوبیا قرمز | نصف لیوان فرانسوی دستهدار |
عدس | ۱ لیوان فرانسوی دستهدار |
برگه قیسی | ۱۰ عدد |
آلو بخارا | ۱۰ عدد |
آلو سیاه | ۱۰ عدد |
آلو جنگلی | ۱۰ عدد |
آلوچه | ۱۵ عدد |
زغال اخته | ۱۰ عدد |
نعناع خشک | ۲ قاشق غذاخوری |
رب گوجه فرنگی | ۳ قاشق غذاخوری |
پیاز (برای پیاز داغ) | ۳ عدد متوسط |
رشته آشی | ۳۰۰ گرم |
نمک، فلفل سیاه و زردچوبه | به مقدار لازم |
روغن سرخ کردنی | به مقدار کافی |
مدت زمان آمادهسازی مواد اولیه و خیساندن حبوبات: ۲ تا ۸ ساعت
مدت زمان لازم برای پخت اریشته آشی: ۲ ساعت
مراحل طرز تهیه اریشت آشی به روش اردبیلی
با تهیه و پخت اریشت آشی، یک آش رشته متفاوت، خوشمزه و ترش و شیرین سرو کنید و از طعم متفاوتش لذت ببرید.
مرحله اول: حبوبات را بخیسانید
در اولین مرحله از طرز تهیه اریشت آشی اردبیل، حبوبات شامل نخود، لوبیا سفید، لوبیا قرمز و لوبیا چیتی را پاک کنید. سپس آن را از شب قبل و به مدت حداقل ۸ ساعت در آب ولرم بخیسانید. در این فاصله آب آن را چند بار عوض کنید. عدس را نیز پاک کنید تا اگر سنگریزهای دارد آن را جدا کنید. عدس را در ظرفی دیگر به مدت دو تا سه ساعت بخیسانید.
شما میتوانید برای تهیه انواع حبوبات مانند نخود، لوبیا سفید، لوبیا قرمز، لوبیا چیتی و عدس به روش حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله دوم: میوههای خشک را بخیسانید
در ادامه میوههای خشک شامل برگه قیسی، آلو بخارا، آلو جنگلی، آلو سیاه، آلو جنگلی، آلوچه و زغال اخته را با آب بشوئید تا گرد و خاک روی آن تمیز شود. سپس آنها را در مقداری آب ولرم بخیسانید تا نرم شوند.
انواع خشکبار از جمله آلبالو خشک، برگه آلو و قیسی را میتوانید از فروشگاههای افق کوروش به روشهای حضوری یا اینترنتی خریداری کنید.
مرحله سوم: حبوبات اریشته را بپزید
در ادامه طرز تهیه اریشته ترکی، آبی که حبوبات را در آن خیساندهاید خالی کنید. یک قابلمه با سایز مناسب انتخاب کنید و آن را تا نیمه از آب پر کنید. قابلمه را روی حرارت قرار دهید و صبر کنید تا به جوش بیاید.
سپس همه حبوبات به جز عدس را در قابلمه بریزید، درب قابلمه را ببندید و حرارت را کم کنید. حدود دو ساعت زمان بدهید تا حبوبات بپزند و نرم شوند. بعد از آنکه حبوبات پختند، عدس را نیز اضافه کنید. حدود نیم ساعت دیگر زمان بدهید تا عدس نیز بپزد.
مرحله چهارم: پیاز و رب گوجه فرنگی را تفت دهید
سه عدد پیاز را پوست بگیرید و بشویید. پیازها را به صورت خلالی درشت خرد کنید. یک تابه با سایز مناسب انتخاب کنید و در آن مقداری روغن ریخته و روی حرارت قرار دهید. بعد از آنکه روغن داغ شد پیازهای خلالی را به آن اضافه کنید. مقداری زردچوبه نیز اضافه کنید و پیاز را با روغن و زردچوبه تفت دهید تا جایی که سبک و طلایی شوند. یک سوم از پیازها را جدا کنید و برای تزئین اریشته کنار بگذارید.
سه قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی را به تابه اضافه کنید و با روغن تفت دهید تا از خامی در بیاید و رنگ آن برگردد. رب را با پیاز داغ مخلوط کنید.
شما میتوانید برای تهیه پیاز داغ آماده، زردچوبه، رب گوجه فرنگی و روغن به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله پنجم: پیاز داغ و رب گوجه فرنگی را به حبوبات اضافه کنید
ترکیب پیاز داغ و رب تفت داده شده را از روی حرارت بردارید و آن را به حبوبات روی حرارت اضافه کنید. آنها را در قابلمه به خوبی هم بزنید تا به طور یکدست ترکیب شوند و رب در آبجوش باز شود و آش رنگ قرمز به خود بگیرد.
مرحله ششم: میوه خشک را اضافه کنید
میوههای خشک را که در آب خیساندهاید، آبکش کنید و میوهها را به اریشت آشی اضافه کنید. محتویات قابلمه را به خوبی هم بزنید تا میوهها به طور یکدست در سراسر آش پخش شوند. حدود بیست دقیقه زمان دهید تا میوهها در آش بپزند و کاملا نرم شوند.
مرحله هفتم: رشته و ادویه را به اریشته اشی اضافه کنید
بعد از گذشت بیست دقیقه، رشتههای آماده آش را به قابلمه اضافه کنید. در این مرحله نمک، فلفل سیاه و زردچوبه را نیز اضافه کنید و همه مواد را با یکدیگر هم بزنید. درب قابلمه را بگذارید تا رشته بپزد و نرم شود.
شما میتوانید برای تهیه رشته آشی، نمک و فلفل سیاه به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله هشتم: نعنا داغ را آماده کنید
در ادامه درست کردن اریشت آشی و در فاصلهای که رشته میپزد و آش جا میافتد شما فرصت کافی برای درست کردن نعنا داغ را دارید. یک تابه کوچک را روی حرارت قرار دهید و در آن مقداری روغن بریزید. نعنا خشک را نیز اضافه کنید. صبر کنید تا روغن داغ شود. نعنا را هم بزنید. به محض اینکه عطر نعنا بلند شد آن را از روی حرارت بردارید تا نسوزد. نعنا داغ را برای تزئین آش کنار بگذارید.
شما میتوانید برای تهیه انواع سبزی خشک مانند نعنا به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله آخر: اریشته آشی را سرو کنید
زمانی که همه مواد آش اریشته پخته شد و به غلظت مناسب رسید، آن را از روی حرارت بردارید. ارشته اردبیلی را در ظرف مناسب سرو کنید و با سیر داغ (طرز تهیه سیر داغ) و نعناع داغ (طرز تهیه نعنا داغ مجلسی) آن را تزئین کنید.
نکات مهم در طرز تهیه اریشت آشی خوشمزه اردبیل
- آش رشته اردبیل را با میوههای تازه نیز میتوانید تهیه کنید. اگر به میوه تازه دسترسی دارید میتوانید آنها را جایگزین میوه خشک کنید.
- میتوانید مقداری از میوه خشک را برای تزئین اریشته کنار بگذارید.
- استفاده از مقداری آب گوشت یا آب مرغ و استاک گوشت و مرغ به بهتر شدن طعم اریشته آشی کمک میکند.
- برای مزهدار شدن آش رشته اردبیلی از آب قلم نیز میتوانید در تهیه آن استفاده کنید.
- از آنجایی که عدس نسبت به حبوبات دیگر زودتر میپزد، عدس را همزمان با حبوبات دیگر روی حرارت قرار ندهید. حبوبات را یا در دو ظرف جداگانه بپزید یا صبر کنید، مدتی از پخت لوبیا و نخود بگذرد. سپس عدس را به آن اضافه کنید.
- هر قدر مقدار پیاز داغ بیشتر باشد، آش شما خوشمزهتر خواهد شد.
- حتما حبوبات را در مدت زمان لازم بخیسانید. این کار باعث میشود تا نفخ حبوبات از بین رفته و سریعتر بپزند. روش های مختلف از بین بردن نفخ حبوبات را بلد هستید؟
- در پختن این آش عجله نکنید، اجازه دهید اریشت آشی با حرارت ملایم بپزد و کاملا جا بیفتد.
- در دستور پختهای سنتی، رشته را به صورت خانگی تهیه و در آش استفاده میکنند.
- هنگام اضافه کردن رشته آن را هم بزنید تا رشتهها به یکدیگر نچسبند.
- اریشته آشی نیاز به هیچ گونه سبزی ندارد و بدون سبزی تهیه میشود.
- از آنجایی که رشته مقدار زیادی نمک دارد، ابتدا نمک کمتری به آش اضافه کنید و در پایان و بعد از پخت رشته، مجددا نمک را اندازه کنید.
- رشته آش را زیاد خرد نکنید چون در آش له میشود و ظاهر بدی پیدا میکند. نهایتا آن را از وسط به دو نیم تقسیم کنید.
فوت و فنهای خوشمزه شدن اریشته آشی
طرز تهیه اریشت آشی با گوشت چگونه است؟
در برخی از دستور پختهای مقداری گوشت نیز به مواد اولیه آش اریشته اضافه میکنند. در تهیه این نوع از آش، معمولا از گوشت چرخ کرده استفاده میشود. گوشت چرخ کرده را به شکل قلقلی در آورید و آن را جداگانه تفت دهید. سپس در مراحل پایانی پخت به آش اضافه کنید.
میوه در آش چه قدر باید بپزد؟
میوه در آش باید به حدی پخته شود که له نشود. برای همین آن را خیلی زود به آش اضافه نکنید.