از خواص و عوارض موز چه میدانید؟ موز یکی از محبوبترین میوهها در سراسر دنیا است که به دلیل مواد مغذی و ویتامینهایی که دارد میتواند به سلامت بدن و جلوگیری از بسیاری از بیماریها جلوگیری کند. اما آیا میدانید خواص و مضرات موز برای سلامتی چیست؟ چقدر با خواص موز برای زنان آشنایی دارید؟ اصلاً چیزی در مورد عوارض مصرف بیش از حد موز میدانید؟ در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش میتوانید با فواید و مضرات موز برای سلامت، ارزش غذایی موز و طبع و مصلح موز آشنا شوید. در انتهای مقاله به سوالات متداول در مورد خواص موز و عوارض آن پاسخ خواهیم داد.
ارزش غذایی موز
موز میوهای مفید و خوشمزه است که به دلیل خواص بینظیر و بافت متمایزی که نسبت به سایر میوهها دارد، همواره به عنوان یک میوه محبوب شناخته میشود. هر عدد موز متوسط حاوی حدود ۱۰۴ کیلوکالری است. در ادامه میتوانید با خلاصهای از ارزش غذایی یک عدد موز آشنا شوید.
- کربوهیدرات: ۲۷/۶ گرم
- فیبر: ۲/۸ گرم
- قند: ۲۱/۸ گرم
- چربی: ۰/۳ گرم
- پروتئین: ۰/۶ گرم
- ویتامین C: 14 درصد نیاز روزانه بدن
- پتاسیم: ۶ درصد نیاز روزانه بدن
- منگنز: ۴ درصد نیاز روزانه بدن
- ویتامین B6: 4 درصد نیاز روزانه بدن
- ویتامین B2: 4 درصد نیاز روزانه بدن
طبع موز و مصلح آن
در طب سنتی طبع موز گرم و تر است و از همین رو مصرف بیش از حد آن برای افراد گرم مزاج چندان مناسب نیست و موجب ایجاد جوش و خارشهای پوستی میگردد. افراد گرم مزاج بهتر است موز را همراه با مصلحات آن میل کنند. بهترین مصلحات موز عبارتاند از سکنجبین، آبغوره طبیعی، آبلیمو، آب انار.
برای جلوگیری از ایجاد نفخ میتوانید بعد از مصرف موز مقداری نمک میل کنید. عسل طبیعی و مربای زنجبیل نیز از دیگر مصلحات موز هستند که موجب تعادل طبع این میوه میشوند.
خواص موز برای سلامتی
موز یک میوه استوایی سرشار از ویتامین C و ویتامین B6 است و مواد مغذی فراوانی دارد. مصرف موز میتواند به تنظیم فشار خون و جلوگیری از بیماریهای قلبی کمک کند و از بدن در برابر ابتلا به انواع بیماریها محافظت نماید. در ادامه میتوانید با مهمترین خواص موز برای سلامتی بدن آشنا شوید.
۱- تنظیم فشار خون
انجمن قلب آمریکا همواره مردم را به مصرف کمتر نمک و سدیم و خوردن غذاهای حاوی پتاسیم تشویق میکند. افزایش سدیم در بدن موجب افزایش فشار خون و بیماریهای قلبی و عروقی میشود. موز سرشار از پتاسیم است و مصرف آن میتواند به تعادل میزان سدیم در بدن کمک کند.
پتاسیم میتواند فشار خون را تنظیم کند و فشار روی سیستم قلبی عروقی را کاهش دهد. خوردن یک عدد موز در طول روز میتواند در حدود ۹ درصد از نیاز روزانه بدن به پتاسیم را تأمین کند.
۲- درمان آسم
تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۰۷ نشان میدهد که مصرف موز به صورت روزانه میتواند به جلوگیری از خس خس سینه و بروز علائم آسم در کودکان مبتلا به این بیماری کمک کند. موز سرشار از پتاسیم و آنتیاکسیدان است و نقش مؤثری برای پیشگیری از علائم آسم و حساسیتهای فصلی دارد. اما با این حال برای اثبات این موضوع نیاز به تحقیقات و مطالعات بیشتری است.
۳- جلوگیری از رشد سلولهای سرطانی
موز حاوی نوعی پروتئین به نام «لکتین» است که میتواند از رشد سلولهای سرطانی به ویژه در افراد مبتلا به سرطان خون جلوگیری کند. لکتین در بدن به عنوان یک آنتیاکسیدان عمل میکند و از آسیب رادیکالهای آزاد به بدن جلوگیری میکند و از همین رو جلوی آسیبهای سلولی که منجر به سرطان میشود را میگیرد.
مطالعات انجام شده در سال ۲۰۰۴ نشان میدهد کودکانی که از میوههایی مثل موز یا پرتقال استفاده میکنند، کمتر در معرض ابتلا به سرطان خون قرار دارند. برخی دانشمندان معتقد هستند که این موضوع میتواند به دلیل وجود ویتامین C و آنتیاکسیدانهای موجود در این میوه باشد.
۴- سلامت قلب
موز حاوی فیبر، پتاسیم، فولات و آنتیاکسیدانهای مختلف است و همه این ویتامینها و مواد معدنی میتوانند به سلامت قلب کمک کنند. مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۷ نشان داد که افرادی که از رژیم غذایی پر از فیبر استفاده میکنند، کمتر به بیماریهای قلبی عروقی مبتلا میشوند.
از طرف دیگر مصرف فیبر موجب کاهش سطح LDL یا کلسترول بد خون میشود. از آنجایی که موز فیبر زیادی دارد، از همین رو مصرف مرتب آن میتواند به جلوگیری از بیماریهای قلبی کمک زیادی کند.
۵- کنترل دیابت
موز سرشار از فیبر است و مطالعات نشان میدهد که مصرف فیبر عامل مهمی بر کاهش سطح قند خون است. در مطالعهای که در سال ۲۰۱۸ انجام شد، مشخص شد افرادی که به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند و مقدار فیبر بیشتری استفاده میکنند، قند خون پایینتری نسبت به سایر افراد دارند. به علاوه ریسک ابتلا به دیابت نوع ۲ نیز در افرادی که از یک رژیم غذایی غنی از فیبر پیروی میکنند، کمتر است.
۶- سلامت سیستم گوارشی
موز حاوی آب و فیبر است و از همین رو مصرف آن میتواند به بهبود عملکرد سیستم گوارشی کمک کند. یک عدد موز میتواند ۱۰ درصد از نیاز روزانه بدن به فیبر را تأمین کند و از همین رو افرادی که میوهها سبزیجات سرشار از فیبر مصرف میکنند، کمتر به عارضه یبوست مبتلا میشوند. مصرف موز میتواند به درمان اسهال کمک کند و از طرف به تأمین آب و الکترولیتهای از دست رفته بدن در زمان اسهال کمک کند.
۷- بهبود حافظه و خواب عمیق با خوردن موز
موز حاوی نوعی اسید آمینه به نام «تریپتوفان» است که میتواند به بهبود حافظه کمک کند. مطالعات نشان میدهد افرادی که در رژیم غذایی خود از موز استفاده میکنند در به خاطر سپردن امور عملکرد بهتری دارند. مصرف موز میتواند روی بهبود خلق و خو، خواب عمیق و راحت و احساس بهتر نیز مؤثر باشد.
۸- فواید موز برای افزایش انرژی بدن
موز یکی از بهترین میوهها برای افزایش انرژی است. این میوه حاوی ۳ نوع قند ساکارز، فروکتوز و گلوکز است و بدون کمترین میزان چربی و کلسترول انرژی فوقالعادهای به بدن میبخشد. مصرف موز برای افزایش انرژی کودکان و ورزشکاران بسیار مناسب است. میتوانید برای بهرهمند شدن از خواص بینظیر این میوه و افزایش انرژی صبحها به عنوان صبحانه و یا به عنوان میان وعده قبل یا بعد از ورزش از موز استفاده کنید.
۹- خواص موز برای شادابی و سلامت پوست
یک عدد موز متوسط حدود ۱۳ درصد از نیاز روزانه بدن به «منگنز» را تأمین میکند. منگنز یک ماده معدنی مهم برای کلاژنسازی پوست است و از سلولهای پوستی در برابر آسیب رادیکالهای آزاد محافظت میکند.
مطالعات نشان میدهد که افرادی که به صورت مرتب از موز استفاده میکنند، پوست سالمتر و شادابتری دارند. مصرف موز میتواند از ایجاد چین و چروکهای پوستی و افتادگی پوست نیز جلوگیری کند. آنتیاکسیدانهای موجود در موز همانند بوتاکس پوست عمل میکنند و به پر شدن پوست کمک میکنند و ظاهری جذابتر به پوست شما میبخشند.
۱۰- فواید موز برای مردان
موز حاوی منگنز است و مصرف آن موجب افزایش حرکت اسپرم و باروری مردان میشود. از طرف دیگر باید بدانید که افزایش مصرف سدیم در جریان خون میتواند موجب کاهش جریان خون در آلت تناسلی مردان و مشکلات نعوظ شود.
از همین رو مصرف پتاسیم میتواند این مشکل را تا حدی برطرف کند. ّبه دلیل این که مشکلات مربوط به کلیه و یبوست در مردان رایجتر است، مصرف موز به طور مرتب میتواند به جلوگیری از بروز این مشکلات در مردان نیز کمک کند.
۱۱- خواص موز برای لاغری
موز یک میوه سیر کننده و مقوی است که برخلاف تأثیری که بر سیر کردن دارد، بسیار کم کالری است. مصرف موز میتواند به جلوگیری از پرخوری و ریزهخواری در افرادی که قصد کاهش وزن دارند، کمک کند. اگر در رژیم هستید، میتوانید از موز به عنوان یک صبحانه سالم و یا به عنوان میان وعده استفاده کنید.
۱۲- خواص موز برای کمر
موز حاوی مقدار زیادی پتاسیم و مواد معدنی است و از همین رو به تنظیم الکترولیتهای بدن کمک زیادی میکند. مصرف موز میتواند به افزایش خونرسانی در کمر و همچنین کاهش درد کمک زیادی کند. خونرسانی به دیسکهای بین مهرهای موجب میشود تا فرد احساس درد کمتری را تجربه کند و کمردرد سریعتر درمان شود.
۱۳- خواص موز در بدنسازی
موز برای ورزشکاران و بدنسازان یک میان وعده سالم محسوب میشود که بیشتر از هر میوه دیگری اهمیت دارد. بدنسازان معمولاً به دلیل استفاده از وزنه و دستگاههای متعدد دچار گرفتگی و درد میشوند. استفاده از میوههای حاوی پتاسیم و مواد معدنی مثل موز میتواند به رفع این گرفتگیها و بهبود دردها کمک زیادی کند.
از طرف دیگر موز یک میوه انرژیبخش با کالری نسبتاً پایین است که میتواند به افزایش قدرت بدنسازان و همچنین تأمین انرژی از دست رفته کمک زیادی کند.
۱۴- خواص موز برای کلیه
مصرف موز میتواند به بهبود عملکرد کلیهها کمک کند و مانع ایجاد سنگ کلیه شود. درواقع موز از دفع کلسیم در ادرار جلوگیری میکند و از طرفی مانع تشکیل سنگهای اگزالاتی در کلیه میشود. معمولاً کمبود ویتامین B6 عامل مهمی بر تشکیل سنگهای اگزالاتی در کلیه است. از آنجایی که موز سرشار از ویتامین B6 است، مصرف آن میتواند از بروز سنگ کلیه جلوگیری کند.
بیشتر بخوانید: بهترین رژیم غذایی برای بیماران کلیوی
عوارض مصرف بیش از حد موز
شناخت خواص و مضرات موز به شما کمک میکند تا به اندازه از این میوه مفید استفاده کنید و در صورت بروز عوارض خیلی زود جلوی بروز عوارض بیشتر را بگیرید. به طور کلی افرادی که از داروهای افزایش سطح پتاسیم در بدن استفاده میکنند، باید در مصرف موز محتاط باشند.
مصرف بیش از اندازه موز برای افرادی که به بیماریهای کلیوی مبتلا هستند، چندان مناسب نیست. برخی افراد نیز ممکن است بعد از خوردن موز دچار علائمی همچون خارش پوستی، کهیر، خس خس سینه و حتی مشکلات تنفسی شوند. در صورت مشاهده چنین علائمی بعد از خوردن موز حتماً از یک پزشک متخصص کمک بگیرید.
برخی افرادی با مصرف موز دچار علائم میگرن میشوند، پس اگر بعد از خوردن موز به سردرد مبتلا شدید، بهتر است از این میوه استفاده نکنید. به یاد داشته باشید که موز نرسیده برخلاف موز رسیده میتواند سبب بروز یبوست شود و از همین رو اگر سابقه یبوست دارید، بهتر است از مصرف موز کال و نرسیده اجتناب کنید.
بیشتر بخوانید: بهترین روشهای جلوگیری از سیاه شدن موز
خواص موز رسیده و قهوهای
یکی از جالبترین شواهدی که در مورد موز وجود دارد، این است که موز هر چقدر رسیدهتر باشد، مفیدتر است و مواد مغذی بیشتری دارد. موزهایی که کاملاً رسیدهاند و رنگ آنها قهوهای شده و روی پوستشان خال قهوهای ایجاد شده، تا ۸ برابر بیشتر به تقویت سیستم ایمنی بدن و تقویت قدرت گلبولهای سفید خون کمک میکنند.
خواص موز برای زنان باردار
موز یکی از مفیدترین میوهها برای خانمهای باردار است. مطالعات نشان میدهد که مصرف میوهها و خوراکیهای حاوی پتاسیم در دوران بارداری احتمال پسردار شدن را افزایش میدهد. درواقع تجربیات و مطالعات نشان میدهند که مصرف پتاسیم زیاد موجب میشود تا احتمال پسر شدن فرزند بیشتر شود.
این میوه حاوی ویتامینها و مواد معدنی فراوانی است که برای سلامت مادر و رشد جنین بسیار ضروری است و میتواند به رفع حالت تهوع در ماههای اول بارداری نیز کمک کند.
خواص موز و عسل
ترکیب موز و عسل یک معجون بینظیر برای درمان سرفه و یک روش درمان خانگی سرماخوردگی است. برای این کار میتوانید موز را با پشت چنگال له کنید و سپس با آب جوش و مقداری عسل ترکیب نمایید. حال این معجون را برای چند روز مصرف کنید تا سرفه درمان شود.
از دیگر خواص موز و عسل میتوان به درخشندگی و آبرسانی پوست اشاره کرد. برای این کار باید موز له شده را با کمی عسل ترکیب کنید. سپس این ماسک را برای چند دقیقه روی پوست قرار دهید تا پوستتان نرم و درخشان شود.
خواص موز ناشتا
استفاده از موز با معده خالی و ناشتا میتواند جذب ویتامینها و مواد معدنی موز را افزایش دهد. اما مسئله اینجاست که افزایش یک باره مقدار منیزیم خون بعد از خوردن موز به صورت ناشتا میتواند به قلب آسیب وارد کند.
از طرف دیگر از تنها یک عدد موز را به عنوان صبحانه میل کنید، قطعاً خیلی زود احساس گرسنگی خواهید کرد و از همین رو ممکن است با اشتهای بیشتری به سراغ خوردن تنقلات غیر مفید بروید. به همین دلیل پیشنهاد میشود از موز به صورت ناشتا در کنار سایر مواد مغذی استفاده کنید.
سوالات متداول
خواص موز برای تخمدان چیست؟
خوردن موز برای درمان تنبلی تخمدان و کیست تخمدان از قدیمالایام مورد توجه پزشکان طب سنتی بوده است. در واقع مواد غذایی سرشار از منیزیم مثل موز برای درمان کیست تخمدان موثر هستند.
عوارض و مضرات موز نرسیده چیست؟
موز نرسیده برخلاف موز رسیده میتواند سبب ایجاد یبوست و مشکلات گوارشی شود و از همین رو اگر سابقه یبوست و ضعف معده دارید، بهتر است از مصرف موز کال و نرسیده اجتناب کنید.
منابع: medicalnewstoday، healthxchange، healthline