روش صحیح جوشاندن کنسروهای مختلف بسیار مهم و حیاتی است. انواع کنسرو امروزه جزو جدانشدنی رژیم غذایی مردم در سراسر دنیاست. به همین خاطر، باید نسبت به روش صحیح مصرف غذاهای کنسروی هوشیار باشید. حتما میدانید که انواع کنسرو ماهی تن یا سالمون، کنسرو گوشت، سبزیجات و … باید قبل از مصرف جوشانده شوند. اما نحوه جوشاندن انواع کنسرو، مدت زمان جوشاندن کنسرو، مدت زمان استفاده از کنسرو بعد از جوشاندن و … مواردی هستند که باید به آنها دقت کنید. در این مقاله از سبک زندگی در مجله کوروش به باید و نبایدهای نحوه جوشاندن کنسروهای مختلف، خواهیم پرداخت.
چرا کنسرو را باید بجوشانیم؟
جوشاندن انواع کنسرو یک روش مطمئن برای از بین بردن سموم و باکتریهای احتمالی موجود در کنسروهاست. باکتری «بوتولینم» که منجر به بروز بیماری «بوتولیسم» میشود، در غذاهای کنسروی، توانایی رشد و ادامه حیات دارد.
این باکتری، حتی در محیط بدون اکسیژن، زنده میماند و اگر به بدن راه پیدا کند، باعث بروز فلجی، ابتدا در صورت و بعد در دیگر اندامهای بدن میشود؛ طوری که اگر فلجی به دستگاه تنفسی برسد، فرد جان خود را از دست میدهد. بنابراین اگر تاکنون، نسبت به جوشاندن انواع کنسرو سهلانگاری کردهاید، از این به بعد، حتما جوانب احتیاط را به عمل آورید و غذاهای کنسروی خود را قبل مصرف، بجوشانید.
علاوه بر این، جوشاندن کنسروها، باعث تسهیل در هضم غذا، بهبود بافت و طعم مواد غذایی کنسروی و بالاتر رفتن خواص کنسرو خواهد شد.
بیشتر بخوانید: تاریخچه غذاهای کنسروی و تن ماهی
چه کنسروهایی باید جوشانده شوند؟
باکتری بوتولینوم، در محیطهای با PHکمتر از ۴/۶ قادر به زندگی و ادامه رشد و حیات ندارد. بنابراین هر چه کنسروی که میخرید، شور یا ترشتر باشد، سم بوتولنیم، در آن تولید نمیشود. کنسروهای رب گوجه فرنگی، گوجه فرنگی و کنسرو انواع ترشیها یا شورها مثل خیارشور، نیازی به جوشاندن ندارند.
علاوه بر این، کنسرو میوهها، یا همان کمپوتها هم نیازی به جوشاندن ندارند. چون کمپوت، از تکههای میوه در محلول شربت و شیرین شده درست شده است و این سم یا باکتری، در آن وجود ندارد.
در صورت تمایل، انواع کنسرو را به روشهای حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش میتوانید خریداری کنید.
آیا کنسرو شیشهای را باید بجوشانیم؟
فرقی نمیکند کنسروی که استفاده میکنید، از جنس ورق قلعاندود شده باشد یا شیشهای؛ باید کنسرو ماهی تن شیشهای یا کنسرو ذرت، نخود فرنگی و … را که در بستهبندی شیشهای، نگهداری و به بازار عرضه میشوند، قبل از مصرف بجوشانید. چون در کنسروهای شیشهای هم باکتری بوتولنیم، توانایی زنده ماندن و رشد دارد.
کنسرو شیشهای را چطور بجوشانیم؟
برای جوشاندن کنسروهایی که در بطریهای شیشهای نگهداری میشوند، از قرار دادن مستقیم آنها در آب در حال جوش خودداری کنید. ابتدا کنسرو شیشهای را در یک قابلمه بگذارید و روی آن را آب بریزید. قابلمه را روی حرارت بگذارید و اجازه دهید دمای آب، به تدریج بالا برود و بطری هم به همان نسبت گرم شود.
بعد از ۲۰ دقیقه از زمان جوشیدن آب، میتوانید شعله را خاموش کنید و اجازه دهید کنسرو شیشهای سرد شود. به هیچ وجه، بطری را بلافاصله بعد از بیرون آوردن از آب جوش، زیر آب سرد نگیرید. کاهش یا افزایش ناگهانی دمای بطری شیشهای، باعث ترک خوردن یا شکستن آن میشود، در نتیجه کنسرو قابل استفاده نخواهد بود.
بیشتر بخوانید: آموزش کنسرو گوجه فرنگی
نحوه جوشاندن انواع کنسرو
تا اینجا به این سوال پاسخ دادیم که همه کنسروها، اعم از کنسرو انواع گوشت، مرغ، ماهی و …، کنسرو سبزیجات مثل کنسرو ذرت، نخود فرنگی، هویج، مارچوبه و انواع غذاهای کنسروی مثل انواع خورش، انواع خوراک مثل خوراک بادمجان، خوراک مرغ و …، کنسرو کشک، کنسرو کارامل یا کنسرو شیر عسلی، باید قبل از مصرف جوشانده شوند. اما در زمان جوشاندن انواع کنسرو، به موارد زیر دقت کنید:
کنسرو را چند دقیقه بجوشانیم؟
به طور معمول و بر اساس استانداردهای بهداشتی، روی بسته بندی انواع کنسروها، اقدامات احتیاطی و زمان جوشاندن انواع کنسرو، درج شده است. مثلا برخی غذاهای کنسروی را میتوانید برای چند دقیقه بجوشانید ولی برخی دیگر، باید مدت زمان طولانیتری جوشانده شوند.
در مورد کنسروهای گوشتی مثل ماهی تن، سالمون، کنسرو مرغ و انواع کنسروهای سبزیجات مثل کنسرو لوبیا، نخود و …، توصیه میشود کنسرو را به مدت ۲۰ دقیقه در آب در حال جوش بگذارید. یعنی از زمانی که آب شروع به جوشیدن قل قل کردن، میکند، باید زمان جوشاندن تن ماهی یا کنسروهای مختلف را در نظر گرقته و اجازه دهید۲۰ دقیقه بگذرد. سپس شعله را خاموش کنید.
مقدار آب برای جوشاندن کنسرو
مقدار آبی که در ظرف یا قابلمه میریزید و کنسرو را در آن میگذارید، بسیار مهم است. حتی حرارت زیر قابلمه یا ظرف را باید طوری تنظیم کنید که آب خیلی زود بخار نشود و کنسرو در ظرفِ بدون آب، نماند. چون اگر آبی که کنسرو را در آن میجوشانید، کاملا بخار شود و کنسرو برای مدت زیادی روی حرارت بماند، میترکد.
بنابراین اگر نمیخواهید تجربه ناخوشایند ترکیدن کنسرو و پاشیده شدن مواد غذایی روی سقف و در و دیوار آشپزخانه را به جان بخرید، حتما به میزانی آب، در قابلمه بریزید که کاملا قسمت رو و اطراف کنسرو را بگیرد و بعد از جوشیدن آب، شعله را کم کنید تا حرارت به آرامی، به همه قسمتهای کنسرو برسد.
در این مدت، حتما به ظرفی که کنسرو را در آن میجوشانید، سر بزنید تا و میزان آب باقیمانده را بررسی کنید.
نحوه جوشاندن کنسرو خورش و سوپ چگونه است؟
برای جوشاندن کنسروهایی که حاوی مواد غذایی آبدار هستند، مثل کنسرو انواع خورش یا سوپ، میتوانید محتویات کنسرو را در یک ظرف بریزید و ظرف را روی حرارت بگذارید تا شروع به جوشیدن کند.
زمان جوشاندن این کنسروها، روی ظرف کنسرو، درج شده است. اما اگر نمیخواهید خورشتان یا سوپتان رقیقتر یا غلیظتر از حالت عادی باشد، کنسرو را با ظرف اصلی در آب جوش برای چند دقیقه بجوشانید و سپس آن را بیرون بیاورید و مصرف کنید.
طریقه مصرف کنسرو سبزیجات به چه صورت است؟
برای مصرف کنسرو سبزیجات، ابتدا کنسرو را در یک قابلمه با اندازه مناسب بگذارید. اندازه قابلمه باید در حدی باشد که کنسرو به راحتی در آن قرار بگیرد و وقتی آب به آن اضافه میکنید، اطراف و روی کنسرو را بپوشاند. سپس شعله زیر قابلمه حاوی کنسرو سبزیجات را روشن کنید و اجازه دهید آب شروع به جوشیدن کند.
از زمانی که آب جوشید به مدت ۲۰ تا ۲۵ دقیقه زمان بگیرید. سپس شعله را خاموش کنید. اجازه دهید آب از دما بیفتد یا کنسرو را با احتیاط (به وسیله انبر یا هر وسیلهای که دست را نسوزاند) از قابلمه بیرون بیاورید. سپس درب کنسرو را باز کرده و محتویات آن را سرو کنید.
یک روش دیگر برای جوشاندن انواع کنسرو سبزیجات این است که کنسرو را باز کنید و محتویات داخل کنسرو را در یک قابلمه کوچک بریزید. سپس قابلمه را روی حرارت به مدت ۳۰ دقیقه بگذارید تا کاملا مواد آن بجوشد. اما از آنجایی که مواد کنسرو شده، نرم و پخته شده هستند، احتمال له شدن آن وجود دارد.
آیا کنسرو بعد از جوشاندن و سرد شدن، دوباره باید جوشانده شود؟
بله. هر کنسرو فقط به مدت ۲ ساعت بعد از جوشاندن، قابل مصرف است. اگر بیش از ۲ ساعت، از زمان جوشاندن انواع کنسرو بگذرد و کنسرو سرد شود، دوباره باید آن را به مدت ۲۰ دقیقه دیگر بجوشانید. چون ممکن است هنوز اسپور باکتری داخل آن کنسرو باقی مانده باشد و در مدت زمان نگهداری دوم، فرصت جوانهزنى و تبدیل به فرم فعال باکترى و تولید سم را پیدا کرده باشد.
بنابراین مواد غذایی کنسرو شده باید موقع مصرف جوشانده شود، نه اینکه پس از خرید، جوشانده و کنار گذاشته شود. بنابراین اگر قصد طبیعت گردی دارید و غذای کنسروی را به عنوان ناهار یا شام در طبیعت انتخاب کردهاید (لیست غذاهای پیشنهادی در کمپ و طبیعت)، به فکر آتش و ظرفی که کنسرو را در آن بجوشانید، باشید.
آیا جوشاندن کنسرو باز شده ضروری است؟
برای نگهداری کنسرو بعد از باز شدن، این نکته را در نظر داشته باشید که اگر کنسرو را بعد از جوشاندن باز کردید و قسمتی از آن را مصرف کردید یا بدون مصرف ماند، حتما محتویات داخل کنسرو را در یک ظرف دربسته بریزید و در یخچال نگه دارید. سپس در اولین فرصت یا نهایتا ظرف یکی، دو روز، آن را مصرف کنید. بهتر است دوباره قبل از مصرف، مواد کنسرو را گرم کنید تا باکتریهای موجود در آن از بین برود. از نگهداری طولانی مدت کنسرو باز شده خودداری کنید مگر اینکه مواد کنسرو را در فریزر نگه دارید. در این صورت میتوانید مواد کنسرو باز شده را حدود ۲ تا ۳ ماه در فریزر نگهداری کنید.
همچنین دقت کنید که مواد کنسرو را داخل ظرف کنسرو و در یخچال نگذارید یا در دمای آشپزخانه رها نکنید. چون مواد کنسرو با بدنه ظرف کنسرو، واکنش نشان میدهند و موجب مسمومیت میشود. البته این احتمال کم است ولی بهتر است جوانب احتیاط را به عمل آورید. بنابراین ظرفی را برای نگهداری مواد کنسرو باز شده انتخاب کنید که در دار باشد و درب ظرف، کاملا بسته و کیپ شود تا هیچ راه نفوذی برای هوا وجود نداشته باشد.
بیشتر بخوانید: زمان مناسب نگهداری رب گوجه فرنگی خانگی و کنسروی
گرم کردن کنسرو در مایکروویو
به هیچ عنوان از مایکروویو برای حرارت دادن کنسرو استفاده نکنید. حرارت خشک و بالایی که مایکروویو تولید میکند، هم میتواند به بافت مواد غذایی داخل کنسرو آسیب وارد کند و هم اینکه، جنس ظروف کنسروی، با اشعههای موجود در مایکروویو واکنش نشان میدهد و موجب آسیب رساندن به مایکروویو خواهد شد.
قرار دادن کنسرو روی شعله گاز
این روش حرارت دادن کنسرو، یعنی گذاشتن کنسرو روی شعله مستقیم گاز، بسیار خطرناک است. در این صورت، علاوه بر اینکه میکروارگانیسمها و باکتریهای موجود در کنسرو مثل بوتولنیوم، از بین نمیرود، بلکه حرارت مستقیم، باعث ترکیدن کنسرو و پخش شدن غذا روی سطوح آشپزخانه میشود.
بیشتر بخوانید: انواع غذا با تن ماهی
سوالات متداول درباره روش صحیح جوشاندن انواع کنسرو
آیا کنسرو لوبیا را باید جوشاند؟
بله. کنسرو لوبیا هم مثل دیگر انواع کنسرو، باید بر اساس دستورالعمل روی کنسرو، قبل از مصرف جوشانده شود.
آیا کنسرو نخود فرنگی را باید جوشاند؟
بله. لازم است کنسرو نخود فرنگی به مدت ۲۰ دقیقه در آب در حال جوش قرار داده و جوشانده شود.
آیا کنسرو شیشهای را باید بجوشانیم؟
بله، کنسرو شیشهای هم مثل کنسروی که با ورق قلع اندود ساخته میشود، باید به مدت ۲۰ دقیقه جوشانده شود.
نحوه جوشاندن کنسرو لوبیا چگونه است؟
کنسرو لوبیا هم مثل دیگر کنسروها، باید به مدت حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، در آب در حال جوش، قرار داده و جوشانده شود.
عوارض نجوشاندن کنسرو لوبیا چیست؟
در کنسرو لوبیا، احتمال وجود باکتری بوتولنیوم یا سموم دیگر وجود دارد و اگر بدون جوشاندن مصرف شود، ممکن است باعث بروز بیماری بوتولیسم یا فلج عضلانی شود.
آیا کنسرو بادمجان را باید بجوشانیم؟
کنسرو بادمجان، در اصل نوعی خوراک بادمجان است و باید قبل از مصرف جوشانده شود.
کنسرو شیر عسلی را باید بجوشانیم؟
بله. معمولا کنسرو شیر عسلی بین ۲ تا ۴ ساعت باید روی حرارت ملایم جوشانده شود تا قابل استفاده باشد.
تن ماهی را چند دقیقه بجوشانیم؟
تن ماهی را باید به مدت ۲۰ تا ۲۵ دقیقه در آب در حال جوش، قرار داده شود.
جشنواره زمستانه جایزه باران افق کوروش
در جشنواره جایزه باران افق کوروش، با خرید هر ۳۰۰ هزار تومان از کل فاکتور و خرید هر ۱۰۰ هزار تومان از برندهای حامی جشنواره، ۱ امتیاز کسب کرده و در قرعهکشی روزانه، یک دستگاه پژو ۲۰۷ شرکت داده خواهید شد. این جشنواره از ۱ دیماه به مدت ۳ ماه (۳۰ اسفندماه) برگزار خواهد شد. قرعهکشی هر روز، بر اساس خرید روز قبل، انجام میشود و لایو قرعهکشی، هر روز ساعت ۱۷ از اینستاگرام افق کوروش (okcs.ir@) پخش خواهد شد.
برندهای حامی جشنواره:
دلستر، نوین زعفران، فامیلا، ساحل کنار، کلییر، لوکس، داو، پریل، پرسیل، شاوما، تاژ، هراز، شف هو، مای لیدی، رعنا، بهروز، مزمز، نستله، عقاب، نادی، دنت، رامک، باراکا، اوه.