سرکه انار در اصل از تخمیر طبیعی دانه‌های انار تهیه میشه و علاوه بر طعم ترش و ملایمش، خواص زیادی برای سلامتی مثل کمک به کاهش فشار خون، تقویت کبد، بهبود هضم و کاهش کلسترول و … داره. این سرکه به عنوان جایگزین سرکه سیب، انگور یا بالزامیک توی آشپزی، تهیه سس‌ها، ترشی‌ها و حتی در طب سنتی کاربرد داره. توی این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش ما طرز تهیه سرکه انار به ۲ روش و نکات تهیه، تلخ نشدن، شفاف شدن، کپک نزدن و کاربردهای سرکه انار رو به شما خواهیم گفت.
طرز تهیه سرکه انار در یک نگاه
برای تهیه سرکه انار، ابتدا انارهای رسیده رو بشورین، دونه کنین و کمی له کنین تا آبشون خارج بشه. آب انار رو همراه با کمی آب جوشیده سرد شده، شکر، نمک و سرکه طبیعی داخل ظرف شیشه‌ای یا سفالی بریزین. مواد رو خوب هم بزنین و درب ظرف رو با پارچه نخی ببندین تا هوا جریان داشته باشه. ظرف رو در جای تاریک و خنک بذارین و در هفته اول روزی یک‌بار مواد رو هم بزنین.
روند تخمیر حدود ۴۰ تا ۶۰ روز طول می‌کشه و نشونه آمادگی سرکه انار، بوی ترش و شفاف شدن مایعه. در پایان، سرکه رو صاف کنین، میتونین به مدت ۱۰ دقیقه بجوشونیدش و بعد که سرد شد، داخل بطری بریزین و در جای خنک نگهداری کنین.
شما میتونین مقدار مواد اولیه، مراحل و جزئیات طرز تهیه سرکه انار رو توی این مطلب بخونین.
مواد اولیه برای تهیه سرکه انار
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| انار تازه | ۵ کیلوگرم (حدود ۳ و نیم الی ۴ لیتر آب انار پس از آبگیری) |
| آب جوشیده سرد یا بدون کلر | ۱ تا ۱ و نیم لیتر |
| سرکه (سفید یا سرکه سیب) | ۱ لیتر |
| شکر (اختیاری) | ۴ تا ۵ قاشق غذاخوری |
| نمک | ۳ قاشق غذاخوری |
| ظرف شیشه ای یا سفالی بزرگ | با ظرفت حداقل ۶ تا ۷ لیتر |
مدت زمان آماده‌سازی مواد اولیه: ۳۰ تا ۴۵ دقیقه
مدت زمان آماده‌سازی سرکه انار: ۴۰ روز تا ۲ ماه
مراحل طرز تهیه سرکه انار خانگی
درست کردن سرکه انار در خانه، نیاز به کمی صبر و حوصله داره ولی نتیجه کار، عالی میشه و به وقتی که صرف کردین، می‌ارزه. پس مراحل زیر رو به ترتیب دنبال کنین.
مرحله اول: انارها رو آماده کنین
برای شروع طرز تهیه سرکه با انار، انارها رو خوب بشورین و خشک کنین. بهتره از انارهای رسیده، شیرین یا ملس استفاده کنین تا طعم نهایی سرکه متعادل باشه. انارهای ترش هم قابل استفاده‌ان، ولی سرکه‌تون تندتر و اسیدی‌تر میشه. دونه‌های انار رو جدا کنین و داخل یه ظرف بزرگ بریزین. با گوشت‌کوب یا غذاساز کمی له‌شون کنین تا آب انار خارج بشه. نیازی به صاف کردن نیست؛ تفاله‌ها توی تخمیر کمک می‌کنن و بعداً جدا می‌شن.
مرحله دوم: آب انار رو توی ظرف بریزین
آب انار به‌دست‌اومده رو داخل ظرف شیشه‌ای یا سفالی تمیز و خشک بریزین. ظرف باید حداقل ۶ تا ۷ لیتر ظرفیت داشته باشه تا فضای کافی برای تخمیر و کف کردن داشته باشه. اگه غلظت آب انار زیاد بود یا خواستین تخمیر ملایم‌تری داشته باشین، ۱ تا ۱/۵ لیتر آب جوشیده سردشده یا آب بدون کلر بهش اضافه کنین. آب کلردار باعث میشه تخمیرناقص بمونه، پس حتماً از آب تصفیه‌شده یا جوشیده استفاده کنین.
مرحله سوم: چاشنی‌ها رو اضافه کنین
توی این مرحله، ۴ تا ۵ قاشق غذاخوری شکر (اختیاری) و ۳ قاشق غذاخوری نمک به ترکیب اضافه کنین. بد نیست بدونین شکر به تغذیه باکتری‌های مفید کمک می‌کنه و نمک از رشد کپک در سرکه انار جلوگیری می‌کنه. این دو ماده باعث تعادل در تخمیر می‌شن.
در صورت تمایل میتونین شکر و نمک رو به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش تهیه کنین.
مرحله چهارم: سرکه رو اضافه کنین
برای شروع تخمیر سرکه انار، ۱ لیتر سرکه طبیعی یا سرکه سیب (طرز تهیه سرکه سیب) به مواد اضافه کنین. این سرکه اولیه مثل استارتر عمل می‌کنه و باعث میشه تخمیر سریع‌تر و مطمئن‌تر انجام بشه. اگه سرکه ندارین، میتونین فقط با آب انار شروع کنین، ولی زمان تخمیر طولانی‌تر میشه.
برای خرید انواع سرکه سفید یا سرکه سیب از فروشگاه‌های افق کوروش به روش‌های حضوری و اینترنتی میتونین اقدام کنین.
مرحله پنجم: مواد سرکه انار رو هم بزنین
مواد سرکه انار رو با قاشق چوبی یا پلاستیکی هم بزنین تا کاملاً مخلوط بشن. از قاشق فلزی استفاده نکنین چون ممکنه با اسید واکنش بده. بعد درب ظرف رو با پارچه نخی تمیز و کش ببندین تا هوا جریان پیدا کنه ولی گرد و غبار واردش نشه.
ظرف رو در جای تاریک، خنک و با تهویه مناسب مثل کابینت یا انباریقرار بدین. توی هفته اول، روزی یک‌بار مواد رو هم بزنین تا کپک نزنه و تخمیر یکنواخت انجام بشه. بعد از اون، هر ۲ روز یک‌بار هم‌زدن کافیه.
مرحله ششم: سرکه انار رو صاف کنین
بعد از حدود ۴۰ تا ۶۰ روز، سرکه انار آماده میشه. باید نشانه‌هایی از بوی ترش طبیعی، ته‌نشین شدن تفاله‌ها و شفاف شدن مایع مشاهده کنین. اگه کف یا لایه سفید دیدین، نگران نباشین؛ این‌ها معمولاً نشونه تخمیر طبیعی هستن. در پایان، مایع رو از صافی رد کنین. بهتره سرکه انار رو به مدت ۱۰ دقیقه روی حرارت زیاد بجوشونین و شعله رو خاموش کنین.
مرحله آخر: سرکه انار رو توی بطری مناسب بریزین
وقتی سرکه انار سرد شد، اون رو داخل بطری‌های شیشه‌ای تمیز بریزین. درب بطری‌ها رو چند روز شل بذارین تا گازهای باقی‌مونده خارج بشن، بعد در بطری‌ها رو محکم ببندین. سرکه رو در جای خنک و تاریک نگهداری کنین.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه رب انار خانگی
مواد اولیه برای تهیه سرکه انار با عسل
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| انار | ۷ کیلوگرم |
| عسل | ۲ قاشق غذاخوری |
| سرکه سیب | نصف لیوان فرانسوی دسته‌دار |
مدت زمان آماده‌سازی مواد اولیه: ۳۰ تا ۴۵ دقیقه
مدت زمان آماده‌سازی سرکه انار با عسل: ۴۵ تا ۶۰ روز
مراحل طرز تهیه سرکه انار در طب سنتی
سرکه انار در طب سنتی با عسل و کمی سرکه سیب درست میشه و پر از خواص درمانیه. این سرکه سنتی با انار رو میتونین به روش زیر درست کنین.
مرحله اول: انارها رو آماده کنین
ابتدا انارها رو خوب بشورین و خشک کنین. بهتره از انارهای رسیده، شیرین یا ملس استفاده کنین. دونه‌های انار رو جدا کنین و داخل یه ظرف بزرگ بریزین. با گوشت‌کوب یا غذاساز کمی له‌شون کنین تا آب انار خارج بشه.
نیازی نیست هسته‌ها رو از آب انار جدا و صاف کنین چون بعد از تخمیر جدا می‌شن. آب و تفاله انار رو داخل یه ظرف شیشه‌ای یا سفالی تمیز و خشک بریزین. برای ۷ کیلو انار، ظرفی با ظرفیت حداقل ۸ تا ۹ لیتر انتخاب کنین تا فضای کافی برای کف کردن و تخمیر داشته باشه.
مرحله دوم: عسل و سرکه رو اضافه کنین
در ادامه، ۲ قاشق غذاخوری عسل به انارها اضافه کنین. عسل روند تخمیر رو فعال‌تر می‌کنه و طبیعی‌تر پیش می‌بره. بعد نصف لیوان فرانسوی سرکه سیب (حدود ۱۰۰ میلی‌لیتر) رو اضافه کنین تا تخمیر سریع‌تر انجام بشه. مواد رو با قاشق چوبی یا پلاستیکی خوب هم بزنین تا کاملاً ترکیب بشن. از قاشق فلزی استفاده نکنین چون ممکنه با اسید واکنش بده. درب ظرف رو با پارچه نخی تمیز و کش ببندین تا هوا جریان داشته باشه ولی گرد و غبار وارد نشه.
عسل رو به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش میتونین تهیه کنین.
مرحله آخر: سرکه رو صاف کنین
ظرف رو توی یه مکان تاریک، خنک و با تهویه مناسب مثل کابینت یا انباری بذارین. توی هفته اول، روزی یک‌بار مواد رو هم بزنین تا کپک نزنه و تخمیر یکنواخت انجام بشه. بعد از اون، هر دو تا سه روز یک‌بار اون رو هم بزنید. بعد از حدود ۴۵ تا ۶۵ روز، سرکه انار آماده میشه. نشونه آمادگی سرکه انار، بوی ترش طبیعی، ته‌نشین شدن تفاله‌ها و شفاف شدن مایعه. در پایان، سرکه انار رو صاف کنین، داخل بطری‌های شیشه‌ای تمیز بریزین و در جای خنک نگهداری کنین.
نکات مهم در طرز تهیه سرکه انار
- از انار شیرین یا ملس استفاده کنین تا طعم سرکه انار متعادل باشه؛ انار ترش سرکه رو تندتر می‌کنه.
- تفاله‌ها رو در تخمیر نگه دارین، بعد از آماده شدن سرکه انار صافش کنین.
- ظرفی که سرکه انار رو توش درست می‌کنین باید شیشه‌ای یا سفالی، تمیز و بزرگ باشه تا جا برای کف کردن داشته باشه.
- فقط از آب جوشیده سردشده یا تصفیه‌شده استفاده کنین؛ آب کلردار تخمیر رو خراب می‌کنه.
- اگه می‌خواین تخمیر سریع‌تر بشه، کمی سرکه سیب به مواد بزنین.
- دمای مناسب برای تخمیر ۱۸ تا ۲۵ درجه‌ست؛ دمای بالا یا پایین روند تخمیر رو به‌هم می‌زنه.
- بوی ترش، کف سبک و ته‌نشین شدن نشونه تخمیر خوبه؛ کپک سبز یا سیاه یعنی سرکه انار باید دور ریخته بشه.
- بعد از صاف کردن، سرکه انار رو توی بطری تمیز بریزین، چند روز درش رو شل بذارین، بعد محکم ببندین و در جای خنک نگهداری کنین.
- اگه قصد دارین سرکه رو حرفه‌ای‌تر تهیه کنین، از ظرف‌هایی با قفل هوا استفاده کنین تا اکسیژن به صورت کنترل‌شده وارد بشه و کپک نزنه.
کاربردهای سرکه انار در آشپزی
سرکه انار در آشپزی کاربردهای متنوعی داره؛ از طعم‌دهی به انواع سالاد و انواع سس گرفته تا استفاده در ترشی‌ها، غذاهای گوشتی و نوشیدنی‌های خنک. در ادامه ایده‌هایی برای استفاده از سرکه انار به شما خواهیم گفت:
چاشنی سالادها
ترکیب سرکه انار با روغن زیتون، نمک و فلفل یه سس ساده و خوش‌طعم برای سالاد سبزیجات، سالاد مرغ یا سالاد عدس می‌سازه.
طعم‌دهنده سس‌ها و دیپ‌ها
میتونین از سرکه انار در تهیه سس‌های خانگی مثل سس انار، سس باربیکیو، یا دیپ‌های ترش‌مزه استفاده کنین تا طعم میوه‌ای و ملایمی بهشون بدین.
استفاده در غذاهای گوشتی
سرکه انار برای درست کردن انواع ماریناد جهت مرینیت کردن گوشت قرمز، مرغ یا ماهی عالیه. مخصوصاً در خوراک‌ها یا کباب‌های مزه‌دار، باعث نرم شدن بافت گوشت و ایجاد طعم ترش و شیرین میشه.
افزودنی در ترشی‌ها
میتونین سرکه انار رو جایگزین سرکه سفید یا سیب در تهیه انواع ترشی‌های خانگی کنین. این سرکه طعم خاصی به ترشی بادمجان، سیر یا مخلوط سبزیجات می‌ده.
در تهیه انواع نوشیدنی‌های خنک و درمانی
با ترکیب سرکه انار و آب سرد، کمی عسل و یخ، یه نوشیدنی خنک و سم‌زدا میتونین درست کنین که برای تابستون یا بعد از غذا خیلی مفیده.
چاشنی در خوراک‌های سنتی
توی غذاهایی مثل انواع فسنجون، خوراک مرغ با رب انار، یا خوراک‌های شمالی، میتونین چند قطره سرکه انار اضافه کنین تا طعم غذا عمق بیشتری پیدا کنه.
کاربردها و فواید سرکه انار در طب سنتی
- تقویت کبد و پاکسازی بدن با دفع سموم و بهبود عملکرد کبد
- کاهش فشار خون و چربی خون
- بهبود هضم و اشتها، قبل از غذا با تحریک ترشح آنزیم‌های گوارشی
- ضد عفونی‌کننده طبیعی، برای شست و شوی سبزیجات یا زخم‌های سطحی
- کاهش قند خون به عنوان درمان دیابت
- رفع بوی بدن و تعریق زیاد
- تقویت لثه و بهداشت دهان به صورت رقیق‌شده با آب برای غرغره یا شست‌وشوی دهان
سوالات متداول درباره درست کردن سرکه انار
۱- آیا باید تفاله‌های انار رو جدا کنم؟
در ابتدای تهیه سرکه انار نه، چون تفاله‌ها به تخمیر کمک می‌کنن. اما بعد از پایان تخمیر، سرکه انار رو صاف کنین.
۲- آیا اضافه کردن سرکه سیب برای رسیدن به سرکه انار ضروریه؟
نه، ولی باعث میشه تخمیر سریع‌تر و مطمئن‌تر انجام بشه. بدون سرکه هم میشه، فقط زمان بیشتری می‌بره.
۳- چقدر طول می‌کشه تا سرکه انار آماده بشه؟
حدود ۴۵ تا ۶۵ روز، بسته به دمای محیط و نوع انار طول می‌کشه.
برای شفاف شدن سرکه انار چه کنیم؟
- بعد از تخمیر، سرکه رو با پارچه نخی یا صافی ریز صاف کنین تا تفاله‌ها جدا بشن.
- برای شفافیت بیشتر، از فیلتر قهوه یا صافی آزمایشگاهی استفاده کنین.
- سرکه صاف‌شده رو ۱۰ تا ۱۵ روز دیگه در ظرف تمیز بذارین تا کاملا ته‌نشین بشه.
- بطری‌ها رو در جای تاریک و با دمای ثابت نگهداری کنین تا کدر نشن.
- بعد از بستن درب بطری‌ها، اون‌ها رو تکون ندین تا ته‌نشین‌ها بالا نیان.
- برای ماندگاری بیشتر سرکه انار، میتونین سرکه رو کمی گرم کنین (۷۰–۸۰ درجه) و بعد داخل بطری بریزین.
چرا سرکه انار تلخ میشه؟
- استفاده از انار نارس یا خیلی ترش
- موندن تفاله‌ها بیش از حد در مایع
- تخمیر ناقص یا دمای نامناسب
- آلودگی ظرف یا کپک‌زدگی
- نگهداری در نور یا گرمای زیاد
چه کار کنیم سرکه انار کپک نزنه؟
- از ظروف شیشه‌ای یا سفالی کاملاً شسته‌شده و خشک برای طرز تهیه سرکه انار استفاده کنین.
- از آب بدون کلر در تهیه سرکه انار استفاده کنین. آب جوشیده سردشده یا تصفیه‌شده باعث حفظ باکتری‌های مفید تخمیر میشه.
- درب ظرف رو با پارچه نخی ببندین تا هوا جریان داشته باشه، ولی گرد و غبار وارد نشه.
- در هفته اول سرکه انار رو روزی یک‌بار هم بزنین.
- ظرف رو در جای تاریک و خنک بذارین. دمای مناسب (۱۸ تا ۲۵ درجه) و تهویه خوب از کپک‌زدگی جلوگیری می‌کنه.
- از انار تازه، سالم و تمیز استفاده کنین.
- اضافه کردن کمی نمک یا سرکه طبیعی به سرکه از کپک زدن اون جلوگیری می‌کنه.
محصولات مرتبط
