سرکه سیب خانگی یکی از محبوب‌ترین و سالم‌ترین انواع چاشنی سنتی است که از روزگاران قدیم پای خود را در آشپزی ایرانی و سفره ایرانیان باز کرده است. این سرکه خوشمزه علاوه بر طعم عالی از خواص بی‌نظیری نیز برای سلامتی برخوردار است. شما می‌توانید سرکه سیب خانگی را به روش‌های متنوع با استفاده از نمک، با شکر، بدون شکر، با استفاده از آب سیب و حتی با پوست سیب هم درست کنید. اگر شما هم طرفدار چاشنی‌های سنتی و مفید هستید، با ما در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش همراه باشید تا طرز تهیه سرکه سیب خانگی به چند روش مختلف را به شما آموزش دهیم.
مواد لازم برای تهیه سرکه سیب خانگی بدون شکر
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| سیب | به مقدار دلخواه |
مدت زمان لازم برای آماده‌سازی مواد اولیه سرکه سیب خانگی: ۵ تا ۷ دقیقه به ازای هر یک کیلو سیب
مدت زمان لازم برای جا افتادن و رسیدن سرکه سیب خانگی بدون شکر: ۵ تا ۸ هفته
مراحل طرز تهیه سرکه سیب خانگی بدون شکر
طرز تهیه سرکه سیب خانگی به روش‌های متنوع با استفاده از شکر، بدون شکر، با نمک، با آب سیب و حتی با استفاده از پوست سیب امکان‌پذیر است.
مرحله اول: سیب‌ها را بشویید
در اولین مرحله از طرز تهیه سرکه سیب خانگی در منزل، سیب‌ها را خوب با مایع ضدعفونی کننده میوه و سبزیجات بشویید و سپس، کاملا آبکشی کنید. سپس، سیب‌ها را در یک آبکش بریزید تا آب اضافی آن‌ها خارج شود. توجه داشته باشید، حتی باقی ماندن مقدار بسیار کمی آلودگی بر روی سیب می‌تواند موجب خراب شدن سرکه سیب شود.
شما می‌توانید مایع ضدعفونی کننده سبزیجات را به روش‌های حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری کنید.
مرحله دوم: سیب‌ها را برش بزنید
حالا، وقت آن است که با کمک چاقو، سیب‌ها را با پوست به قطعات کوچک تقسیم کرده و هسته‌ها، بخش‌های سفت میانی و دُم را خارج کنید. در این مرحله از طرز تهیه سرکه سیب خانگی عالی، در حالی که سیب‌ها را برش می‌زنید، قسمت‌های گندیده، آسیب دیده و همه لکه‌های قهوه‌ای را جدا کنید.
مرحله سوم: ظرف سرکه را استریل کنید
برای درست کردن سرکه سیب خانگی به روش سنتی، باید ظروف مناسبی را انتخاب کرده و استریل کنید. برای درست کردن و نگهداری سرکه سیب خانگی، پیشنهاد می‌کنیم از ظروف یا بطری‌های شیشه‌ای تیره استفاده کنید.
دلیلش هم این است که قرارگیری سرکه سیب در معرض نور موجب افت کیفیت آن می‌شود. برای استریل کردن ظروف شیشه‌ای می‌توانید قابلمه مناسبی را پر از آب کنید و روی حرارت زیاد بگذارید. پس از جوشیدن آب، شیشه‌ها را داخل قابلمه قرار دهید و چند دقیقه منتظر بمانید تا ظروف شیشه‌ای در آب در حال جوش باقی بمانند.
سپس، حرارت را خاموش کنید و شیشه‌ها را با احتیاط از قابلمه بیرون بیاورید و کنار بگذارید تا خنک شوند. در ادامه، شیشه‌ها را با یک دستمال نخی تمیز خشک کنید یا برای مدتی در معرض هوا قرار دهید تا کاملا خشک شوند.
مرحله چهارم: سیب‌ها را در ظروف شیشه‌ای بریزید
پس از استریل کردن ظروف شیشه‌ای، قطعات سیب را در شیشه‌ها بریزید به طوری که سه چهارم ظروف پر شود. به این ترتیب، فضای کافی برای تخمیر سیب‌ها وجود خواهد داشت. سیب‌های درون شیشه را به آرامی فشار دهید تا آب میان بافتی قطعات سیب کمی خارج شود.
مرحله پنجم: روی شیشه‌ها را بپوشانید
در این مرحله از طرز تهیه سرکه به روش سنتی، فعلا لازم نیست درب ظروف حاوی قطعات سیب را ببندید. فقط باید روی هر یک از شیشه‌ها را با یک پارچه نخی پاکیزه بپوشانید. به این ترتیب، بدون آن که حشرات و ذرات گرد و غبار وارد شیشه‌ها شوند، هوای مورد نیاز برای تخمیر و سرکه شدن به سیب‌ها می‌رسد.
مرحله ششم: ظروف شیشه‌ای را در مکان تاریک و خنک بگذارید
حالا، ظروف شیشه‌ای پوشیده شده با پارچه‌های نخی را به مدت ۵ تا ۸ هفته در مکان تاریک و خنکی مانند داخل کابینت یا انباری قرار دهید. در طول این مدت، هر از چندی به شیشه‌ها سر بزنید. پارچه‌ها را بردارید و ظروف شیشه‌ای را تکان بدهید.
سپس، دوباره همه چیز را سر جای اول‌شان برگردانید. به این ترتیب، فرآیند تخمیر به صورت یکنواخت‌تری انجام می‌گیرد. با آغاز فرآیند تخمیر، شاهد ایجاد حباب‌هایی بر روی مواد داخل شیشه‌ها خواهید بود.
مرحله هفتم: سرکه سیب بدون شکر را بچشید
وقتی مرحله حباب زدن به پایان رسید و مایعات داخل ظروف شیشه‌ای شفاف‌تر شد، معلوم می‌شود که روند تخمیر به پایان رسیده است. حالا، وقت آن است که محتویات شیشه‌ها را بچشید. اگر به اندازه کافی ترش بود مشخصا سرکه سیب شما آماده شده است.
مرحله هشتم: سرکه سیب را صاف کنید
حالا، وقت آن است که محتویات شیشه‌ها را در صافی یا تنظیف بریزید و صاف کنید. سپس، سرکه سیب صاف شده را با استفاده از قیف در بطری‌های شیشه‌ای درپوشیده و کاملا تمیز بریزید. بطری‌های حاوی سرکه سیب را در مکان خشک و خنک نگهداری کنید.
مرحله آخر: سرکه سیب ارگانیک را مصرف کنید
شما می‌توانید سرکه سیب خانگی ارگانیک را در ظروف سرو بریزید و روی میز غذاخوری بگذارید. سرکه سیب یک چاشنی عالی برای انواع سالاد، انواع خورشت و انواع خوراک است و فواید سرکه سیب برای سلامتی بی‌شمار است.
طرز تهیه سرکه سیب خانگی به روش‌های دیگر
روش تهیه سرکه سیب خانگی فوری
در طرز تهیه سرکه سیب فوری شما به مقداری سیب، سرکه (یک چهارم لیوان به ازای هر کیلو سیب)، شکر (یک قاشق غذاخوری به ازای هر کیلو سیب)، نمک (یک چهارم قاشق غذاخوری به ازای هر کیلو سیب) و آب جوشیده خنک (به میزان لازم) نیاز دارید.
برای درست کردن سرکه سیب فوری، کافی است قطعات سیب شسته شده را در ظرف مناسبی بریزید. سپس، آب جوشیده و خنک شده را با نمک ترکیب کرده به ظرف حاوی سیب اضافه کنید. ترکیب سرکه و شکر را نیز به باقی مواد اضافه کنید.
سپس، درب ظرف را محکم ببندید و آن را در مکان تاریک و خنکی قرار دهید. با این روش، سرکه سیب خانگی شما ظرف ۳ الی ۴ هفته آماده می‌شود. در ادامه، درست مانند روش بالا باید سرکه را صاف کنید و در یخچال یا در مکان خنک دیگری بگذارید.
برای خرید انواع سرکه، شکر و نمک می‌توانید به روش‌های حضوری یا اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
روش تهیه سرکه سیب با مخمر
درست کردن سرکه سیب با مخمر هم یکی دیگر از روش‌های تهیه سرکه سیب فوری است. در این روش هم شما به مقداری سیب، شکر، آب جوشیده گرم و مخمر (نصف قاشق غذاخوری به ازای هر کیلو سیب) نیاز دارید.
در ابتدا باید آب گرم، شکر و مخمر را با یکدیگر ترکیب کنید. دمای آب باید به اندازه‌ای باشد که وقتی انگشت‌تان را در آن فرو می‌کنید بتوانید گرمای آب را تحمل کنید. این ترکیب را به مدت ۵ دقیقه (تا زمانی که مایع درون ظرف کف کند) در مکانی تاریک قرار دهید تا مخمر به عمل آید.
سپس، قطعات سیب شسته شده را در ظرف مناسبی بریزید و مخمر به عمل آمده را به آن اضافه کنید. توجه داشته باشید، باید به اندازه‌ای سیب در شیشه بریزید که ظرف شما فضای کافی برای اضافه کردن آب و باقی ترکیبات را داشته باشد. در ادامه، درب ظرف را محکم ببندید و آن را برای ۴ تا ۵ هفته در مکان تاریک و خنکی بگذارید تا سرکه جا بیفتد.
دستور تهیه سرکه سیب خانگی با نمک
روش درست کردن سرکه سیب با نمک درست مشابه طرز تهیه سرکه سیب به روش سنتی است. با این تفاوت که علاوه بر سیب باید مقداری نمک را نیز داخل شیشه‌ها بریزید. دهانه ظروف را با پارچه نخی تمیز بپوشانید. سپس، ظروف حاوی سیب و نمک را در جای خنک و تاریکی بگذارید تا در طول ۵ تا ۸ هفته به سرکه تبدیل شود.
در این مدت، به شیشه‌ها سر بزنید و آن‌ها را تکان دهید تا فرآیند تخمیر به صورت یکسان در همه قسمت‌ها انجام شود. وقتی از جا افتادن سرکه مطمئن شدید، سرکه را صاف کرده و به بطری‌های شیشه‌ای درپوشیده منتقل کنید و در یخچال یا مکان خنک دیگری قرار دهید.
بیشتر بخوانید: فواید سرکه سیب برای جوانسازی پوست
نکات مهم در طرز تهیه سرکه سیب خانگی
- تهیه سرکه سیب خانگی با هر میزان سیبی که در دسترس دارید امکان‌پذیر است.
- برای درست کردن سرکه سیب در منزل بهتر است از سیب ترش و آب‌دار استفاده کنید.
- در طرز تهیه سرکه سیب به روش طبیعی می‌توانید از سیب‌های سالم یا حتی از پوست سیب استفاده کنید.
- در طرز تهیه سرکه سیب خانگی بدون کپک، بهتر است از ظروف شیشه‌ای تیره استفاده کنید. ظروف پلاستیکی و فلزی برای درست کردن سرکه مناسب نیستند.
- دمای لازم برای به عمل آمدن سرکه سیب، چیزی در حدود ۱۸ الی ۲۴ درجه سانتی‌گراد است.
- یادتان باشد، در هنگام تهیه سرکه سیب خانگی، شیشه‌های حاوی قطعات سیب را نباید در معرض تابش آفتاب قرار دهید.
- آغاز فرآیند تخمیر و ایجاد حباب در شیشه‌های حاوی سیب ممکن است چند هفته طول بکشد. بنابراین، نگران نباشید و اجازه بدهید شیشه‌ها در مکان خنک و تاریکی که برای آن‌ها در نظر گرفته‌اید باقی بمانند.
- فرآیند تخمیر سیب توسط مخمرهای طبیعی موجود بر روی پوست سیب انجام می‌گیرد. بنابراین، در طرز تهیه سرکه سیب خانگی لزوما نیازی به مخمر ندارید.
- برای تهیه سرکه سیب فوری می‌توانید از هر نوع سرکه‌ای که در دسترس دارید استفاده کنید.
فوت و فن های درست کردن سرکه سیب خانگی
آیا با پوست سیب هم می‌توانیم سرکه درست کنیم؟
بله. در طرز تهیه سرکه سیب خانگی با پوست سیب کافی است یکی از روش‌های بالا را انتخاب کرده و به جای سیب کامل از پوست سیب استفاده کنید.
روش درست کردن سرکه سیب با آب سیب چگونه است؟
در طرز تهیه سرکه سیب با آب سیب باید به ازای هر لیوان آب سیب، یک لیوان سرکه اضافه کنید. باقی مراحل را درست مطابق طرز تهیه سرکه سیب خانگی بدون شکر دنبال کنید.
چرا سرکه سیب کپک می‌زند؟
برای جلوگیری از کپک زدن سرکه سیب، لازم است به نکات زیر دقت کنید:
- درپوش بطری سرکه سیب را باز نگذارید.
- سرکه سیب را در ظروف شیشه‌ای تیره تهیه و نگهداری کنید.
- سرکه سیب خانگی را در معرض تابش نور خورشید قرار ندهید.
- سرکه سیب را در مکانی تاریک و خنک تهیه و نگهداری کنید.
- سرکه سیب خانگی را با آب رقیق نکنید.
چرا سرکه سیب بوی الکل می‌دهد؟
دلیلش این است که مخمرهای طبیعی موجود در پوست سیب، مواد قندی موجود در سیب یا شکر افزوده را تخمیر کرده و به الکل تبدیل می‌کنند. در مرحله بعد، باکتری‌ها کار خودشان را آغاز کرده و الکل را به اسید استیک تبدیل می‌کنند.
چرا سرکه سیب تلخ می‌شود؟
قرار گرفتن در معرض هوا، تماس سرکه با اجسام خارجی و استفاده از مواد اولیه نامرغوب از مهم‌ترین عواملی هستند که موجب افت کیفیت و تلخ شدن سرکه سیب می‌شوند.
چرا سرکه سیب باعث لاغری می‌شود؟
سرکه سیب حاوی اسید استیک است. این ماده موجب کاهش سرعت هضم غذا می‌شود. به این ترتیب، روند تخلیه معده با سرعت کمتری انجام می‌گیرد و فرد برای مدت طولانی‌تری احساس سیری می‌کند. این امر موجب کاهش مصرف مواد غذایی و لاغری می‌شود.
چرا در سرکه سیب نخود می‌ریزند؟
در طرز تهیه سرکه سیب خانگی با شکر، برخی از افراد به سرکه سیب مقداری نخود اضافه می‌کنند تا رطوبت اضافی موجود در سرکه را جذب کرده و از کپک زدن آن جلوگیری کند.
چرا سرکه سیب ترش نمی شود؟
اگر سوال شما هم این است که چرا سرکه سیب شیرین میشه؟ لازم است بدانید، وقتی سرکه در مکان خنکی تهیه می‌شود به زمان بیشتری برای ترش شدن نیاز دارد. بنابراین، پیش از آن که کاملا ترش شود، طعم شیرینی پیدا می‌کند. در ضمن، به هر دلیلی اگر میکروارگانیسم‌های مورد نیاز برای تبدیل قند به اسید استیک در سرکه وجود نداشته باشد، سرکه سیب خانگی شما ترش نمی‌شود.
