شیرینی ساق عروس یکی از شیرینیهای سنتی و قدیمی ایرانیها است که معمولا در مراسم خواستگاری یا تشریفات جشن عروسی استفاده میشود. شیرینی ساق عروس یک شیرینی عید بدون فر است که برای پذیرایی مجلسی و به عنوان شیرینی عید نوروز در اغلب شهرها از جمله شیرینی عید مازندران و البته شیرینی شب یلدا حسابی پرطرفدار است. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش، طرز تهیه شیرینی ساق عروس ساده و کرمدار به ۲ روش در فر و بدون فر در تابه را به شما آموزش میدهیم و فوت و فنهای پخت آن را به شما خواهیم گفت.
طرز تهیه شیرینی ساق عروس (در فر)
مدت زمان آماده سازی مواد: ۳۰ دقیقه
مدت زمان مورد نیاز برای پخت شیرینی ساق عروس در فر: ۳۰ دقیقه
مواد لازم برای تهیه شیرینی ساق عروس بازاری
• آرد: ۵۰۰ گرم
• کره: ۵۰۰ گرم
• روغن جامد: ۲۰۰ گرم
• پودر قند: ۲ قاشق غذاخوری
• تخم مرغ: نصف یک عدد
• گلاب: ۱ قاشق غذاخوری
• پودر هل: ۱ قاشق چایخوری
• مغز گردو: به میزان لازم
مواد لازم برای رومال و تزیین شیرینی ساق عروس بازاری
• پودر قند: ۳ قاشق غذاخوری
• پودر پسته: ۱ قاشق غذاخوری
• پودر هل: نوک قاشق چایخوری
مراحل طرز تهیه شیرینی ساق عروس دوکی با مغز گردو در فر
در این روش از طرز تهیه شیرینی ساق عروس، باید خمیر شیرینی را آماده کنید و استراحت دهید. سپس گردو را داخل خمیر قرار دهید و آن را بپیچید. شیرینیها را در فر بپزید و بعد آنها را در پودر قند، پودر پسته و پودر هل بغلتانید و سرو کنید. برای مشاهده مراحل تهیه این شیرینی، دستورالعمل زیر را رعایت کنید.
مرحله اول: کره و روغن را بن ماری کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه شیرینی ساق عروس مازندرانی، ابتدا همه مواد را از حدود ۳۰ دقیقه قبل از یخچال بیرون بیاورید تا به دمای محیط برسند. در یک کاسه بزرگ و مناسب، روغن جامد و کره را بریزید و روی حرارت غیر مستقیم قرار دهید و اجازه دهید کره و روغن کاملا به روش بن ماری ذوب شوند.
مرحله دوم: پودر قند را اضافه کنید
بعد از ذوب شدن کره و روغن، صبر کنید تا چند دقیقه بمانند و از دما بیفتند. بعد از خنک شدن روغن و کره، با همزن به مدت ۵ دقیقه آنها را روی دور کند بزنید. سپس پودر قند را به آن بیفزایید. دوباره به مدت ۵ دقیقه با دور تند همزن، مواد را با هم بزنید. تا حدی که رنگ مواد به سفیدی بزند. ظرف را کنار بگذارید.
مرحله سوم: گلاب و تخم مرغ را اضافه کنید
در این مرحله از طرز تهیه شیرینی ساق عروس، تخم مرغ را در یک کاسه بشکنید. آن را با چنگال بزنید تا از لختگی خارج شود. نصف تخم مرغ زده شده، پودر هل و گلاب را به کاسه روغن و پودر قند همزده شده اضافه کنید. دوباره با همزن، ۲ دقیقه دیگر با دور تند، مواد را بزنید تا کاملا یکدست شود.
مرحله چهارم: آرد را اضافه کنید
آرد را با الک، ۳ بار الک کنید تا ناخالصیهای آن گرفته شده و بافت آن باز شود. ۱/۳ آرد را به کاسه مواد همزده اضافه کنید و دوباره بزنید. آرد را در ۳ مرحله به کاسه بیفزایید و هر بار با همزن بزنید. هر بار نیز کاسه را دورگیری کنید تا مواد به صورت یکدستی زده شوند.
مرحله پنجم: خمیر شیرینی ساق عروس را استراحت دهید
در این مرحله از طرز تهیه شیرینی ساق عروس، باید خمیری نرم و یکدست داشته باشید که به دست نچسبد. روی خمیر را بهتر است به مدت ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت بپوشانید و در یخچال قرار دهید. در این فاصله فر را روشن کرده و روی دمای ۱۷۰ درجه سانتی گراد تنظیم کنید تا گرم شود.
مرحله ششم: خمیر شیرینی را فرم دهید
در این مرحله، در سینی فر، یک کاغذ روغنی بیندازید. مغز گردوها را خرد کرده یا به ۴ قسمت تقسیم کنید. به اندازه یک گردوی بزرگ، از خمیر بردارید و آن را بین دستهایتان بچرخانید تا فرم دوک شکل بگیرد. سپس وسط آن را با دست فشار دهید و گردوی خرد شده را در آن قرار دهید. دوباره خمیر را جمع کنید و فرم دهید. همه شیرینیها را به همین شکل آماده کنید و در سینی فر با فاصله بگذارید.
مرحله هفتم: شیرینی ساق عروس را بپزید
بعد از آماده شدن شیرینیها، سینی فر را در طبقه وسط فر قرار دهید. ۲۰ تا ۳۰ دقیقه صبر کنید تا شیرینیها بپزند. سپس سینی را از فر بیرون بیاورید و در دمای محیط بگذارید تا از دما بیفتند و کمی سرد شوند.
مرحله هشتم: شیرینی ساق عروس را تزیین کنید
پودر قند را از الک عبور دهید تا نرم و لطیف شود. سپس در یک سینی آن را با پودر هل و پودر پسته مخلوط کنید. وقتی شیرینیها دمایشان ولرم یا رو به سرد شد، آنها را در این ترکیب بغلتانید. وقتی همه اطراف شیرینی ساق عروس به صورت یکدستی با این مخلوط، کاور شد، آنها را در یک ظرف مناسب سرو کنید. برای نگهداری از این شیرینی، آنها را در ظروف درب بسته قرار دهید و در یخچال بگذارید.
طرز تهیه شیرینی ساق عروس (بدون فر)
مدت زمان آماده سازی مواد شیرینی ساق عروس: ۴۰ دقیقه
مواد لازم برای تهیه شیرینی ساق عروس
• آرد: ۲ لیوان دستهدار فرانسوی
• زرده تخم مرغ: ۲ عدد
• شیر: ۱/۲ لیوان دستهدار فرانسوی (ولرم)
• روغن مایع: ۱/۴ لیوان دستهدار فرانسوی
• پودر قند: ۱/۴ قاشق چایخوری
• نمک: نوک قاشق چایخوری
• عصاره وانیل: ۱/۴ قاشق چایخوری
• روغن سرخ کردنی: به میزان لازم
مواد لازم برای مغز داخل شیرینی ساق عروس
• عسل: ۲ قاشق غذاخوری
• گلاب: ۱/۴ لیوان دستهدار فرانسوی
• پودر گردو: ۱/۲ لیوان دستهدار فرانسوی
• پودر قند: ۱/۲ لیوان دستهدار فرانسوی
• پودر پسته: ۲ قاشق غذاخوری
• پودر هل: ۱ قاشق چایخوری
مراحل طرز تهیه شیرینی ساق عروس مغزدار رولی شده
برای طرز تهیه شیرینی ساق عروس بدون فر، خمیر شیرینی را آماده کنید و با وردنه آن را باز کنید. سپس دور استوانه مخصوص بپیچید. سپس آنها را در تابه سرخ کنید و بعد داخلشان را با مواد میانی، پر کنید. برای مشاهده جزییات تهیه این شیرینی، مراحل تهیه شیرینی ساق عروس را بخوانید.
مرحله اول: زرده و شیر را بزنید
در اولین مرحله از طرز تهیه شیرینی ساق عروس، زرده و سفیده تخم مرغها را جدا کنید. زردهها را در یک کاسه بریزید و با همزن بزنید. سپس شیر را به آن بیفزایید. دوباره مواد را بزنید تا یکدست شود.
مرحله دوم: خمیر شیرینی را درست کنید
در این مرحله آرد، پودر قند و نمک را ۳ بار الک کنید. سپس آنها را طی سه مرحله به مایه تخم مرغ اضافه کنید و هم بزنید. وقتی خمیر خودش را کمی جمع کرد، آن را کمی ورز دهید تا یکدست شود ولی زیاد ورز ندهید تا به روغن نیفتد. سپس روی خمیر شیرینی را بپوشانید و به مدت ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت آن را استراحت دهید.
مرحله سوم: خمیرها را با وردنه نازک کنید
در این مرحله از طرز تهیه شیرینی ساق عروس، خمیر را به چند قسمت تقسیم کنید و روی سطح بگذارید. با یک وردنه، آن را صاف کنید تا نازک شود. خمیر که نازک شد، آن را دور استوانه مخصوص شیرینی ساق عروس بپیچید. استوانهها را در پودر قند و پودر هل بچرخانید تا کاملا آغشته شوند. سپس آنها را در مقداری روغن سرخ کنید.
مرحله چهارم: مواد میانی را داخل شیرینی ساق عروس بریزید
بعد از سرخ شدن شیرینیها، استوانه بین آنها را بیرون بیاورید. سپس همه مواد خشک مغز شیرینی ساق عروس را با هم مخلوط کنید و با کمک قیف، داخل حفره بریزید. در آخر، سر و ته شیرینیها را به عسل آغشته کنید تا محتویات آن بیرون نریزد. شیرینیها را در ظرف مناسب قرار دهید و سرو کنید.
فوت و فنهای طرز تهیه شیرینی ساق عروس بازاری
*خمیر شیرینی ساق عروس را زیاد ورز ندهید تا به روغن نیفتد. بهتر است با همزن خمیر را هم بزنید.
*اگر خمیر شیرینی ساق عروس جمع نشد و سفت بود، کمی آب به آن اضافه کنید.
*به جای فرم دوکی شکل برای شیرینی ساق عروس، میتوانید فرم دایرهای و گرد به شیرینی بدهید.
* برای طرز تهیه شیرینی ساق عروس کرمدار میتوانید از انواع کرمها با طعمهای مختلف، به جای مغز شیرینی، استفاده کنید.
*در طرز تهیه شیرینی ساق عروس نارگیلی، روی شیرینی را با پودر نارگیل تزیین کنید. میتوانید مقداری از این پودر را داخل شیرینی نیز بریزید.
سوالات متداول
چه کار کنیم که خمیر شیرینی ساق عروس، ترک نخورد؟
برای جلوگیری از ترک خوردن شیرینی بعد از پخت، از ورز دادن بیش از حد خمیر جلوگیری کنید. اگر خمیر به روغن انداختن بیفتد، سفت میشود و بعد از پخت ترک خواهد خورد.
مواد داخل شیرینی ساق عروس چیست؟
برای داخل این شیرینی میتوانید از مغز گردو یا پودر مغزهای دیگر استفاده کنید. همچنین در صورت دلخواه با کرمهای مختلف میتوانید آنها را پر کنید.