دیگچه از جمله مشهورترین و محبوبترین دسرهای ایرانی با ریشه مشهدی است که جزو غذاهای ماه رمضانی مشهد و غذاهای نذری محرم و غذاهای قدیمی شب یلدا مشهدی هم محسوب میشود. دیگچه مشهدی یک دسر مقوی با پایه برنج است که هم با زعفران به صورت تک رنگ تهیه میشود و هم به صورت دو رنگ و سه رنگ. طرز تهیه دیگچه مشهدی بسیار خوشمزه و نکات مهم طرز تهیه دیگچه به عنوان یکی از محبوب ترین دسرهای مشهدی را در مجله کوروش بخوانید. در سرویس آشپزی همراه ما باشید.
دیگچه مشهدی چیست؟
غذای دیگچه که معمولا مثل شله مشهدی در ماههای رمضان و محرم و صفر پای ثابت نذریها و وعده سحری و افطاری است، در سایر ایام سال هم برای مناسبتهای مختلف و نیز دسر مهمانی طرفداران خودش را دارد.
طرز تهیه دیگچه مشهدی در یک نگاه
برای تهیه دیگچه مشهدی ابتدا را برنج به مدت دو تا سه ساعت بخیسانید. سپس برنج را به همراه دو پیمانه شیر روی حرارت قرار دهید و صبر کنید تا جوش بیاید. درب قابلمه را ببندید تا برنج کاملا بپزد و ترکیب روی حرارت غلیظ شود.
وقتی که مایه دیگچه به غلظت مناسب رسید شکر را اضافه کنید و به خوبی هم بزنید. در ادامه پودر هل، زعفران و گلاب را نیز اضافه کنید و هم بزنید تا به طور یکدست ترکیب شوند. درب قابلمه را با دم کنی بگذارید و سی دقیقه فرصت دهید تا دیگچه روی حرارت ملایم دم بکشد.
برای خواندن جزئیات، مواد لازم و دستور دیگچه مشهدی ساده و سفید و دیگچه دو رنگ ادامه این مطلب را مطالعه کنید.
مواد لازم برای تهیه دیگچه مشهدی (برای ۶ نفر)
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
برنج نیم دانه ایرانی | ۲ لیوان فرانسوی دستهدار |
گلاب | نصف لیوان فرانسوی دستهدار |
شیر | ۱ و نیم لیتر |
شکر | ۴ لیوان فرانسوی دستهدار |
زعفران (دم کرده غلیظ) | به مقدار دلخواه |
هل (پودر شده) | ۱ قاشق چایخوری |
مدت زمان آمادهسازی مواد اولیه: ۱۰ دقیقه
مدت زمان پخت دیگچه مشهدی: ۱ ساعت
میزان کالری در ۱۰۰ گرم دیگچه مشهدی: ۲۶۰ کالری
جشنواره زمستانه جایزه باران افق کوروش
در جشنواره جایزه باران افق کوروش، با خرید هر ۳۰۰ هزار تومان از کل فاکتور و خرید هر ۱۰۰ هزار تومان از برندهای حامی جشنواره، ۱ امتیاز کسب کرده و در قرعهکشی روزانه، یک دستگاه پژو ۲۰۷ شرکت داده خواهید شد. این جشنواره از ۱ دیماه به مدت ۳ ماه (۳۰ اسفندماه) برگزار خواهد شد. قرعهکشی هر روز، بر اساس خرید روز قبل، انجام میشود و لایو قرعهکشی، هر روز ساعت ۱۷ از اینستاگرام افق کوروش (okcs.ir@) پخش خواهد شد.
برندهای حامی جشنواره:
دلستر، نوین زعفران، فامیلا، ساحل کنار، کلییر، لوکس، داو، پریل، پرسیل، شاوما، تاژ، هراز، شف هو، مای لیدی، رعنا، بهروز، مزمز، نستله، عقاب، نادی، دنت، رامک، باراکا، اوه.
مراحل آموزش پخت دیگچه مشهدی نذری
درست کردن دیگچه در واقع به نوعی شبیه تهیه شیر برنج است. با این تفاوت که غلظت دیگچه از شیر برنج بیشتر است. برخی دیگچه سفید و ساده درست میکنند، بعضی به دیگچه زعفران هم اضافه میکنند یا آن را به صورت دیگچه دو رنگ زعفرانی و سفید درست میکنند که در مجموع سلیقهای است.
مرحله اول: مواد اولیه را آماده کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه دیگچه مشهدی، برنج را با آب بشویید تا زمانی که آب برنج شفاف شود. سپس برنج را به مدت دو تا سه ساعت بخیسانید. این کار کمک میکند تا برنج برای پختن کاملا آماده شود. بهتر است از برنج نیمدانه استفاده کنید تا هنگام پخت کاملا له شود و در غذا دیده نشود. زعفران را هم بسابید و روی آن چند قطعه یخ بگذارید یا مقداری آبجوش بریزید و صبر کنید تا دم بکشد و کاملا رنگ بگیرد.
شما میتوانید برای تهیه زعفران و برنج ایرانی به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله دوم: شیر را با برنج بپزید
شیر و برنج را در یک قابلمه مناسب بریزید و آن را روی حرارت قرار دهید. شیر و برنج را روی حرارت با یکدیگر هم بزنید. اجازه دهید شیر کاملاً به خورد برنج برود. برنج باید کاملاً شفته شود. درب قابلمه را ببندید و صبر کنید شیر کاملاً به خورد برنج برود و برنج با شیر خوب بپزد. هر چه مقدار شیر بیشتر باشد بهتر است چون در پایان بافت دیگچه ژلهای و لرزان میشود.
در صورت تمایل شیر را میتوانید از فروشگاههای افق کوروش به روش خرید حضوری یا اینترنتی تهیه کنید.
مرحله سوم: شکر، گلاب، هل و زعفران به مواد دیگچه اضافه کنید
در این مرحله از طرز تهیه دیگچه باید شکر را اضافه کنید و حسابی برنج را هم بزنید تا روی شعله ملایم گاز شکر با برنج مخلوط شود. سپس زعفران، هل و گلاب را هم اضافه کنید و دوباره هم بزنید. زعفران باید غلیظ باشد. اگر عطر گلاب را هم نمیپسندید میتوانید آن را حذف کنید.
در صورت تمایل زعفران، شکر، هل و گلاب را میتوانید از فروشگاههای افق کوروش به روش خرید حضوری یا اینترنتی تهیه کنید.
مرحله چهارم: دیگچه مشهدی را دم بگذارید
در مدت زمانی که دیگچه روی حرارت است مدام آن را هم بزنید که ته نگیرد. مقدار سفتی یا شلی دیگچه سلیقهای است. ولی به طور استاندارد وقتی دیگچه به غلظتی شبیه شیر برنج رسید، درب قابلمه را با دم کنی ببندید و اجازه دهید دیگچه روی شعله بسیار ملایم گاز به مدت ۳۰ دقیقه دم بکشد.
مرحله آخر: دیگچه مشهدی را دم بگذارید
بعد از گذشت مدت زمان لازم و زمانی که بافت دیگچه کاملا منسجم و ژلهای شد آن را از روی حرارت بردارید. اجازه دهید قابلمه کمی از حرارت بیفتد سپس آن را در یک دیس گرد برگردانید و به عنوان یک دسر خوشمزه دیگچه را سرو کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه شله زرد نذری با فیلم آموزشی
روش تهیه دیگچه مشهدی دو رنگ
در ادامه طرز تهیه دیگچه مشهدی دو رنگ را به شما آموزش میدهیم.
در طرز تهیه دیگچه مشهدی دو رنگ باید مایه دیگچه را قبل از اضافه کردن زعفران، در دو قابلمه جداگانه نصف کنید، روی نیمی زعفران بریزید و نیمی دیگر را سفید نگه دارید. بعد از آماده شدن دیگچه به صورت دلخواه، دو رنگ را در قالب یا پیاله بریزید. یک روش دیگر هم این است که هر دو رنگ را در یک قابلمه دم کنید.
مقداری از مواد دیگچه را جدا کنید و با زعفران مخلوط کنید و دوباره روی باقیمانده دیگچه در قابلمه بریزید و آن را دم کنید. این طرز تهیه را میتوانید برای طرز تهیه دیگچه نذری استفاده کنید.
انواع روشهای سرو کردن دیگچه مشهدی
دیگچه مشهدی تکهای
بعد از پخت دیگچه مشهدی آن را در یک سینی متوسط یا یک ظرف مناسب با عمق مناسب بریزید و به مدت ۱۲ ساعت (شب تا صبح) در دمای اتاق نگهدارید تا دیگچه خنک شود و خودش را بگیرد.
بعد از خنک شدن دیگچه آن را با یک چاقوی تیز برش بزنید. در صورت تمایل روی دیگچه را با دارچین، پودر نارگیل، مغز پسته، گل محمدی، مغز بادام و … تزیین و سرو کنید.
دیگچه مشهدی قالبی
یک روش دیگر هم این است که دیگچه را بعد از دم کشیدن در قالب یا کاسههای کوچک بریزید و اجازه دهید در همان قالب یا پیاله سرد شود. قبل از ریختن دیگچه کف قالب را چرب کنید. در نهایت نیز میتوانید به آرامی قالب را برگردانید. سپس روی هر پیاله دیگچه را با انواع مغزها، دارچین، گل محمدی و پودر نارگیل تزیین کنید.
دیگچه مشهدی ته دیگی
روش دیگری که میتوانید دیگچه مشهدی را سرو کنید، این است که دیگچه را برای مدت زمان بیشتری روی شعله گاز قرار دهید. برای این کار باید ۳۰ تا ۴۰ دقیقه بیشتر آن را روی شعله ملایم بگذارید تا ته دیگ دیگچه طلایی رنگ شود.
برای درست کردن دیگچه مشهدی ته دیگی باید درب قابلمه را همراه با دم کنی روی آن قرار دهید و شعله گاز را کم کنید تا دیگچه به آرامی دم بکشد. سپس باید شعله گاز را خاموش کنید و کمی صبر کنید تا دیگچه خنک شود. در نهایت میتوانید دیگچه را به آرامی و به صورت قالبی برگردانید. سپس روی آن را با انواع مغزها و پودر نارگیل یا تکههای شکلات تزیین کنید.
دیگچه مشهدی ته دیگی در فر
برای درست کردن دیگچه مشهدی ته دیگی در فر میتوانید بعد از آماده شدن دیگچه یک قالب فر را چرب کنید. سپس مواد دیگچه را داخل قالب چرب شده بریزید. روی قالب را با فویل بپوشانید و برای اینکه به خوبی دم بکشد با کمک یک چاقوی تیز چند سوراخ کوچک روی آن ایجاد کنید.
در نهایت قالب دیگچه را برای حدود ۴۵ دقیقه در فر قرار دهید. توجه داشته باشید که حتماً در ۱۵ دقیقه آخر فویل را بردارید تا سطح روی دیگچه نیز خشک شود. برای اینکه دیگچه راحتتر از قالب خارج شود، میتوانید آن را برای چند ثانیه در آب سرد قرار دهید و سپس به راحتی روی دیس یا ظرف مناسب برگردانید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه مسقطی کارامل یا حلوا
نکات مهم در طرز تهیه دیگچه مشهدی
- در طرز تهیه دیگچه مشهدی بهتر است در مقدار شیر صرفهجویی نکنید تا بافت دیگچه شما سفتتر شود.
- در صورتی که برای درست کردن دیگچه مشهدی از شیر پرچرب یا محلی استفاده کنید، طعم دیگچه شما لذیذتر خواهد شد.
- در طرز تهیه اصیل دیگچه مشهدی از خامه استفاده نمیشود، اما شما میتوانید برای خوشمزهتر شدن طعم دیگچه مقداری خامه صبحانه نیز به آن اضافه کنید.
- مقدار شکر مورد استفاده در دیگچه کاملاً سلیقهای است. شما میتوانید دیگچه را بنا به علاقه خودتان خیلی شیرین یا کاملاً کم شیرین درست کنید.
- اگر دوست دارید دیگچه ته دیگی درست کنید و آن را به صورت قالبی از قابلمه خارج کنید، بهتر است حتماً از یک قابلمه نچسب استفاده نمایید.
- دیگچه یک دسر فوقالعاده معروف و محبوب در مشهد است که معمولاً آن را برای سفرههای سحری، افطار و به عنوان نذری ماه محرم آماده میکنند.
- مشهدیها معمولا دیگچه را همراه با انواع مربا سرو میکنند.
- در طرز تهیه دیگچه مشهدی باید مواد را مدام هم بزنید تا ته نگیرد و شعله گاز را حتماً روی حرارت ملایم تنظیم کنید.
- در زمان پخت دیگچه مشهدی هر کجا احساس کردید، دسر در حال ته گرفتن است، میتوانید یک لیوان شیر به آن اضافه کنید. اما توجه داشته باشید که کمی ته گرفتن در طرز تهیه دیگچه مشهدی کاملاً طبیعی است. تنها سعی کنید مواد را خوب هم بزنید و در صورتی که ته گرفت به هیچ عنوان ته دیگ را از کف قابلمه جدا نکنید تا تکههای ته گرفته داخل دیگچه پخش نشود.
- بعد از درست کردن دیگچه مشهدی آن را برای چند ساعت در یخچال قرار دهید تا کاملاً خودش را بگیرد. سپس میتوانید این دسر خوشمزه را میل کنید.
فوت و فنهای خوشمزه شدن دیگچه مشهدی
در تهیه دیگچه مشهدی از چه نوع برنجی استفاده کنیم؟
برای درست کردن دیگچه مشهدی بهتر است از برنج نیم دانه ایرانی استفاده کنید تا عطر و طعم دسر شما خوشمزهتر شود.
اگر دیگچه ته گرفت چه کنیم؟
در زمان پخت دیگچه مشهدی هر کجا احساس کردید، دسر در حال ته گرفتن است، میتوانید یک لیوان شیر به آن اضافه کنید. اما توجه داشته باشید که کمی ته گرفتن در طرز تهیه دیگچه مشهدی کاملاً طبیعی است. تنها سعی کنید مواد را خوب هم بزنید و در صورتی که ته گرفت به هیچ عنوان ته دیگ را از کف قابلمه جدا نکنید تا تکههای ته گرفته داخل دیگچه پخش نشود.
جعفری نژاد . 14 بهمن 1402
خیلی عالی بود چندتا دستور دیگچه خوندم هیییییچ کدوم دقیق نبود، همه نکاتش رو قید کرده بودید ممنون ازدستورخوبتون