چای ماچا یا ماتچا، چای سنتی کشور ژاپن و از منطقه یوجی است. چای در واقع نوعی چای سبز به صورت پودر است و ارزش غذایی آن ۵ برابر بیشتر از چای سبز معمولی است. علاوه بر آن چای ماچا سرشار از آنتیاکسیدانهای مفید برای تقویت سیستم ایمنی بدن است. از چای ماچا برای تهیه چای، لاته ماچا، بستنی ماچا، پخت و پز رشته فرنگی و موچی و تهیه انواع کیک و شیرینی و دسر استفاده میشود. برای اینکه بیشتر بدانید اصلا چای ماچا چیست، بهترین زمان مصرف چای ماچا و طبع چای ماچا، توصیههای نوشیدن چای ماچا در بارداری و اینکه چه خواص و مضراتی دارد و همچنین طرز تهیه چای ماچا را در مجله کوروش بخوانید.
چای ماچا چیست؟
این چای از برگهای گیاه کاملیا سیننسیس تهیه میشود، گیاهی همیشه سبز از خانواده Theaceae یا تنچا. این گیاه نخستین بار در تپههای کم ارتفاع و مرطوب جنوب غربی چین کشف شد. بد نیست بدانید همه انواع چای از این گیاه به دست میآیند اما تفاوت در رنگ و مزه این چایها به دلیل تفاوت در نحوه فرآوری آنهاست. برخلاف چای سیاه که از طریق تخمیر به دست میآید چای سبز با فرآیندهایی غیر از تخمیر به حاصل میشود. چای ماچا در شرق آسیا شان و منزلت چای ماسالا در شبه قاره هند را دارد.
در فرایند تولید چای ماچا در واقع به برگ درختچه نور مستقیم آفتاب نمیخورد. برای پرورش این چای سبز ژاپنی کشاورزان معمولا یک ماه پیش از برداشت چای روی گیاه چای را با یک سایبان مثل پارچه میپوشانند و به این ترتیب آن را پرورش میدهند. مراسم برداشت برگ ماچا و طرز تهیه چای ماچا هم با مراسم خاصی در ژاپن همراه است. به این ترتیب چای سبز ماچا با میزان بیشتری کلروفیل، پلی فنول، اسید کاتچین و اسید آمینه پرورش پیدا کرده و رنگ سبز تیرهتری نسبت به برگ چای معمولی پیدا میکند.
در زمان برداشت چای، ریشه و ساقه را جدا کرده و برگهای چای را به شکل پودر نرمی درمیآورند. این پودر نرم که حالا ماچا نام دارد هم مواد مغذی برگ چای را دارد و هم کافئین و آنتیاکسیدان بیشتری نسبت به چای سبز دارد. بد نیست بدانید به نوشیدنی کویچا (ماچای غلیظ) دو برابر ماچای معمولی پودر ماچا اضافه شده است بنابراین میزان کافئین آن نیز دو برابر است
سه نوع چای ماچا عبارتند از:
*چای ماچای رسمی: که با کیفیت عالی و قیمت بسیار بالا در معابد بودایی مصرف میشود.
*چای ماچای پرمیوم: این چای ماچا از برگهای جوان و باکیفیت درختچه چای درست میشود.
*چای ماچای مورد استفاده در آشپزی که قیمت ارزانتری دارد و مزه تلخی دارد.
خواص چای ماچا
چای سبز یک نوشیدنی بینظیر برای کاهش وزن و لاغری و سلامت اندامهای حیاتی بدن مثل کبد و قلب است. به عبارت دیگر اگر شما به نوشیدن چای سبز علاقه دارید باید بگوییم با نوشیدن چای ماچا خواص بینظیر چای سبز را چندین برابر دریافت میکنید.طعم چای ماچا تا حدود زیادی شبیه چای سبز اما علفیتر و بکرتر است.
چای ماچا و سرطان
آنتیاکسیدان موجود در چای ماچا که در چای سبز معمولی هم نقش بسیار مهم و اثر بخشی دارد سبب میشود تا رادیکالهای آزاد مضر نتوانند به سلولهای بدن آسیب زده و از بروز بیماریهایی مثل سرطان پیشگیری میکنند. از سوی دیگر چون چای ماچا برای درست شدن نیازی به دم کشیدن ندارد کاتچین و آنتیاکسیدان بیشتری به بدن میرساند و از آسیب سلولی پیشگیری میکند. چای ماچا از ابتلا به سرطان و به خصوص سرطان پروستات در مردان پیشگیری میکند. به همین دلیل هم چای ماچا خواص بینظیری برای جوانسازی پوست و مو جلوگیری از چروک و پیر پوستی دارد.
چای ماچا و کبد چرب
چای ماچا از کبد در برابر رادیکالهای آزاد محافظت کرده و از آن کبد سمزدایی میکند. علاوه بر این در افرادی که مبتلا به دیابت هستند چای ماچا با تنظیم قند خون میتواند از آسیب به کلیهها و کبد پیشگیری کند. همچنین ثابت شده در افرادی که مبتلا به کبد چرب غیر الکی هستند مصرف روزانه ۵۰۰ میلیگرم چای ماچا سطح آنزیمهای کبد تا حدود زیادی کاهش پیدا میکند.
بد نیست بدانید چای ماچا به خاطر دارا بودن مقادیر زیادی کاتچین سرعت سوزاندن کالریها را ۳۵ تا ۴۰ درصد افزایش میدهد. همچنین مصرف چای ماچا سرعت سوخت و ساز بدن و سوزاندن چربیها را در حالت استراحت هم افزایش میدهد. چای ماچا کلسترول بد خون را کاهش داده و مصرف منظم آن از بروز حمله قلبی جلوگیری میکند.
چای ماچا و تقویت سیستم ایمنی بدن
چای ماچا سبب تقویت حافظه میشود، سیستم ایمنی بدن را در مقابله عفونتهای ویروسی و باکتریایی تقویت کرده و سطح انرژی بدن را بالا میبرد.
چای ماچا و کاهش وزن و لاغری
چای ماچا حاوی هورمون CCK است. این هورمون به صورت طبیعی در روده تولید میشود و مصرف چای ماچا میزان ترشح آن را افزایش میدهد. فایده این هورمون چیست؟ موقع میل کردن غذا، هورمون CCK به مغز علامت میدهد که غذا به اندازه کافی وارد بدن شده است و به این ترتیب از پرخوری پیشگیری میکند و سبب کاهش وزن و لاغری میشود. طبع چای ماچا سرد است و یک نوشیدنی عالی برای افرادی است که طبع گرم دارند. برای افرادی که طبع سرد دارند اضافه کردن عسل و دارچین مشکل را رفع میکند.
مضرات چای ماچا
چای ماچا علیرغم خواص بینظیری که دارد شامل مضراتی هم برای بدن است. مضرات چای ماچا برای بدن عبارتند از:
توصیه شده که زنان باردار، شیرده و کودکان چای ماچا مصرف نکنند. کافئین و گاهی اندکی سرب موجود در چای ماچا (به خصوص اگر محصول کشور چین باشد، نه ژاپن، پس در خرید چای ماچا دقت کنید) برای کودکان و زنان باردار و شیرده مضر است. علاوه بر این اگر به طور مرتب داروی خاصی مصرف میکنید چای ماچا ممکن است تداخل دارویی داشته باشد، پس حتما با پزشک خود مشورت کنید. نوشیدن چای ماچا جذب آهن را کاهش میدهد بنابراین برای افراد مبتلا به کم خونی مناسب نیست.
بهترین زمان مصرف چای ماچا
بهترین زمان مصرف چای ماچا یک یا دو ساعت بعد از میل کردن غذاست. نوشیدن ماچا با معده خالی توصیه نمیشود زیرا معمولا باعث حالت تهوع و معده درد به خصوص در افراد مبتلا به زخم معده و رفلاکس معده میشود.
طرز تهیه چای ماچا
چای ماچا نیازی به دم کردن ندارد. بهترین کار این است که ۱ تا چهار قاشق چایخوری چای ماچا پرمیوم را در ماگ یا فنجان بزرگ بریزید و آب در دمای ۷۵ درجه سانتیگراد را روی آن بریزید. بهتر است چای ماچا را با قاشق چوبی به شکل دورانی و سپس به شکل W هم بزنید. به هیچ وجه روی چای ماچا آب جوش و داغ نریزید. بهترین دما برای حفظ خواص چای ماچا ۷۵ درجه سانتیگراد است. چینیها و ژاپنیها یک همزن مخصوص برای چای ماچا دارند که چای را به صورت W شکل با آن هم میزنند و آن را در یک کاسه مخصوص میل میکنند. اما بدون این دو هم میتوانید با قاشق چوبی چای ماچا را خوب هم بزنید. به این چای شیر و بستنی هم میتوانید اضافه کنید یا با ماچا لاته ماچا درست کنید.
آرزو اسدالهی . 22 تیر 1401
باسلام من بعد از مصرف ماچا با عذرخواهی فراوان دفع سیاه رنگ دارم طبیعی هست ؟