۹ دلیل معده درد و روزه داری + ۷ روش درمان آن

ارتباط بین درد معده و روزه‌داری معمولاً برای افرادی که به مشکلات گوارشی و ضعف معده مبتلا هستند، در ماه رمضان بسیار ملموس و مشکل ساز است. در واقع معده درد از مشکلات رایج در روزه‌داری است که گاهی اوقات حتی سبب بروز آسیب‌هایی جبران‌ناپذیر به سلامت فرد می‌شود. در افرادی که از مشکلات گوارشی رنج می‌برند عموماً عارضه معده درد با روزه گرفتن تشدید می‌شود. اما برای کاهش مشکلات گوارشی در ماه رمضان چه راهکارهایی مؤثر است؟ چطور می‌توان نفخ معده و معده درد بعد از افطار را درمان کرد؟ در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش می‌توانید با بهترین روش‌های درمان معده درد روزه‌داران آشنا شوید. در انتهای مقاله به سوالات متداول در مورد معده درد و روزه گرفتن پاسخ خواهیم داد.

روش‌های جلوگیری و درمان معده درد افراد روزه‌دار

مشکلات معده و روزه‌داری از رایج‌ترین مواردی است که بسیاری از روزه‌داران با آن مواجه می‌شوند. معمولاً مشکلات گوارشی در ماه رمضان با سوزش معده، نفخ معده، سنگینی معده، رفلاکس معده و دردهای شکمی بروز می‌کند. قبل از هر چیزی باید بدانید که روزه گرفتن برای افرادی که به مشکلاتی نظیر التهاب معده یا زخم معده مبتلا هستند، به هیچ عنوان مناسب نیست و می‌تواند موجب تشدید علائم بیماری شود.

اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که هیچ مشکل جدی گوارشی ندارید و تنها با مشکلات گوارشی در زمان روزه گرفتن مواجه می‌شوید، می‌توانید این مشکلات را با روش‌های خانگی و رعایت برخی نکات ساده درمان کنید.

برای سحری از غذاهای سبک استفاده کنید

یکی از بهترین روش‌ها برای درمان معده درد روزه‌داران انتخاب غذای مناسب در وعده سحری است. به جای خوردن غذاهای چرب، پرکالری و سنگین برای سحری بهتر است از غذاهای سبک‌تر استفاده کنید. غذاهایی مثل آش رشته، کشک بادمجان، ماکارونی، حلیم و کله پاچه به هیچ عنوان برای سحری مناسب نیستند. برای سحر باید از غذاهای سالم و سبک اما مقوی استفاده کنید تا فشار کمتری به معده وارد شود و بدن انرژی مورد نیاز خود را از طریق غذاهای سالم کسب کند.

بعد از سحری و افطار بلافاصله نخوابید

خوابیدن بلافاصله بعد از خوردن سحری و افطار موجب می‌شود تا بدن شما فرصت کافی برای هضم غذا نداشته باشد. این موضوع می‌تواند سبب بروز مشکلات گوارشی در ماه رمضان و دیدن خواب‌های پریشان شود. سعی کنید حداقل نیم ساعت بعد از غذا خوردن در وعده سحری فعالیت داشته باشید یا بنشینید و سپس به رختخواب بروید.

از خوردن آب سرد در وعده افطار پرهیز کنید

خوردن آب سرد با معده خالی یکی از بدترین کارهایی است که می‌توانید در ماه رمضان انجام دهید. علت درد معده با خوردن آب سرد به خاطر به هم ریختن فرآیند هضم غذا و سرد شدن معده است. معده ما برای هضم کردن غذا باید دمای مشخصی داشته باشد.

زمانی که آب سرد می‌خورید، دمای معده کاهش پیدا می‌کند و نمی‌تواند فرآیند هضم غذا را به خوبی انجام دهد. از همین رو فرد دچار معده درد و نفخ می‌شود. نوشیدن آب سرد موجب می‌شود تا معده دچار مشکلاتی جدی شود و زمینه عوارضی مثل معده درد، اختلال در جذب و کبد چرب را فراهم کند.

هیچ‌گاه بدون سحری روزه نگیرید

شاید بیدار شدن صبح زود برای خیلی از افراد سخت‌تر از تحمل گرسنگی در طول روز باشد. اما باید بدانید که از جمله عوارض نخوردن سحری فشار شدید به معده، سوءهاضمه و رفلاکس معده است. در صورتی که زمان کافی یا میل زیادی به غذا خوردن ندارید، می‌توانید مقداری شیر ولرم با چند عدد خرما برای سحری میل کنید.

غذایتان را خوب بجوید

توصیه پزشکان برای درمان معده درد در زمان روزه گرفتن و جلوگیری از بروز مشکلات گوارشی در ماه رمضان این است که غذای‌تان را به آرامی بخورید و خوب بجوید. یکی از عادت‌های ناپسندی که موجب بروز درد و نفخ معده در فرد روزه‌دار می‌شود، تند غذا خوردن است. درست جویدن غذا به هضم بهتر آن کمک می‌کند و از بروز مشکلات گوارشی جلوگیری می‌کند.

برای کاهش درد معده از دمنوش شوید استفاده کنید

برای درد معده در ماه رمضان چه باید خورد؟ «شوید» یکی از مفیدترین گیاهان برای درمان معده درد و سوزش معده فرد روزه‌دار یا در سایر ماه‌های سال است. مصرف «دمنوش شوید» می‌تواند به هضم غذا کمک کند و مانع بروز مشکلات گوارشی شود.

برای درمان معده درد روزه‌داران می‌توانید شب‌ها موقع افطار مقداری از این دمنوش را میل کنید. به منظور درست کردن دمنوش شوید می‌توانید ۱ قاشق غذاخوری شوید خشک را با ۲ لیوان آب بجوشانید و سپس با مقداری عسل ترکیب کرده و بنوشید. به یاد داشته باشید که درمان معده درد شدید در خانه امکان‌پذیر نیست و باید از پزشک کمک بگیرید.

قبل از ماه رمضان معده‌تان را تقویت کنید

به جای این که در ماه رمضان با خودتان بگویید برای درد معده چه باید خورد، بهتر است کمی معده‌تان را تقویت کنید. یکی از بهترین روش‌های درمان معده درد روزه‌داران این است که معده خود را قبل از ماه رمضان تقویت کنند.

برای این موضوع می‌توانید از دمنوشی حاوی ترکیبات عرق نعناع، بارهنگ، کمی گلاب و عسل با آب جوش استفاده کنید. شربت گلاب برای درمان معده درد در ماه رمضان هم گزینه مناسبی است. بهتر است این ترکیب را از یک هفته قبل از ماه رمضان میل کنید تا معده شما تقویت شود و آمادگی لازم برای روزه گرفتن را داشته باشد.

دلایل معده درد روزه‌داران

غذا نخوردن برای چند ساعت در ماه رمضان و بر هم خوردن عادت‌های غذایی فرد در این ماه موجب می‌شود تا بسیاری از افراد با مشکلات گوارشی روبرو شوند. معمولاً بروز مشکلات جزئی گوارشی و دل‌ضعفه در روزهای اول ماه رمضان به خاطر تغییر ساعات غذا خوردن کاملاً طبیعی است. اما بسیاری از افراد به دلیل مشکلات گوارشی که از قبل دارند، در این ماه با مشکلات جدی‌تری مواجه می‌شوند.

بسیاری از روزه‌داران در ماه رمضان با حالت تهوع و سردرد و معده درد شدید مواجه می‌شوند و از همین رو گرفتن روزه می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به بدن آن‌ها وارد کند. در ادامه می‌توانید با لیستی از مواردی که موجب بروز مشکلات گوارشی در ماه رمضان می‌شوند، آشنا شوید.

• مصرف غذاهای چرب و سنگین
• تند غذا خوردن
• خوردن حجم زیادی غذا
• استفاده از غذاهای سرخ شده و فست فودها
• مبتلا بودن به مشکلات مربوط به معده و سیستم گوارش
• نخوردن سحری به مقدار کافی
• مصرف غذاهای تند و اسیدی برای سحری
• مصرف زیاد شیرینی و دسر ماه رمضانی
• عدم مصرف آب و سبزیجات به مقدار کافی

آیا افرادی که به رفلاکس معده مبتلا هستند می‌توانند روزه بگیرند؟

«رفلاکس معده» درواقع به برگشت غذا از معده به سمت گلو گفته می‌شود که موجب سوزش سر‌دل و ترش کردن می‌شود. این افراد باید برای کنترل اسید معده از داروهایی استفاده کنند و از همین رو بهتر است قبل از درمان بیماری روزه نگیرند. خالی ماندن معده برای چند ساعت می‌تواند سبب ترشح بیشتر اسید معده و تشدید رفلاکس معده شود.

آیا افرادی که به زخم معده مبتلا هستند می‌توانند روزه بگیرند؟

اگر جزو آن دسته افرادی هستید که در گذشته به زخم معده مبتلا بودید و حالا مشکل‌تان درمان شده، می‌توانید با انتخاب غذاهای مناسب در ماه رمضان روزه بگیرید. اما در صورتی که مشکل زخم معده شما درمان نشده یا با قرار گرفتن در شرایط نامساعد مشکل‌تان تشدید می‌شود، بهتر است از روزه گرفتن اجتناب کنید. روزه گرفتن برای افرادی که به مشکلات جدی معده مبتلا هستند می‌تواند سبب خونریزی معده و بروز عواقبی جدی شود.

آیا افرادی که به کولیک استروس مبتلا هستند، می‌توانند روزه بگیرند؟

«کولیک استروز» یا «کولیک استروس» نوعی درد معده است که به دلیل فشار و استرس ایجاد می‌شود. در صورتی که به این مشکل مبتلا هستید، در وهله اول باید استرس را از خود دور کنید و با احتیاط روزه گرفتن را آغاز کنید. افرادی که به کولیک‌های التهابی و زخمی مبتلا هستند، نباید روزه بگیرند. اما سایر افراد می‌توانند در فصول زمستان و پاییز که مدت زمان روزه گرفتن کوتاه‌تر است و فشار کمتری به معده وارد می‌شود، روزه بگیرند.

آیا فردی که به اسهال مبتلا شده می‌تواند روزه بگیرد؟

اسهال مشکلی است که ممکن است به دلیل مصرف غذاهای نامناسب و یا مشکلات مربوط به سیستم گوارشی اتفاق بیفتد اما سوال اینجاست که آیا افرادی که به اسهال مبتلا هستند می‌توانند روزه بگیرند یا خیر.

در همین ابتدا باید بدانید که اسهال بیش از ۴ بار در روز می‌تواند موجب بروز کم آبی، سوءتغذیه، سوء جذب، حالت تهوع، سرگیجه و احساس خستگی و بی‌حالی در فرد شود. از همین رو در صورتی که به اسهال مبتلا شده‌اید، بهتر است هر چه سریع‌تر اقدام به درمان کنید و جلوی بروز مشکلات بعدی را بگیرید.

سوزش معده در ماه رمضان

باید قبول کنید که مشکلات جزئی معده و روزه‌داری امری طبیعی است و مخصوصاً در روزهای اول ماه رمضان برای عده زیادی از افراد اتفاق می‌افتد. در واقع به هم خوردن عادت‌های غذا خوردن موجب می‌شود تا معده اسید بیشتری ترشح کند و فرد احساس دل‌ضعفه و سوزش سر دل را تجربه کند. معمولاً این موضوع بعد از چند روز از بین می‌رود و مشکل فرد برطرف خواهد شد.

برای درمان معده درد روزه‌داران و کاهش احساس سوزش معده بهتر است قبل از شروع ماه رمضان به مدت یک هفته میزان غذایی که در طول روز می‌خورید را کاهش دهید و غذای سبک‌تری میل کنید. این کار موجب می‌شود تا با روزه گرفتن فشار کمتری به بدن وارد شود و زودتر به شرایط عادت کند. در صورتی که مشکل سوزش معده طولانی شد و بعد از چند روز برطرف نشد، بهتر است از پزشک متخصص کمک بگیرید.

یبوست در ماه رمضان

یکی از رایج‌ترین مشکلات گوارشی در ماه رمضان عارضه یبوست است. مصرف زیاد شیرینی‌هایی مثل زولبیا و بامیه در کنار کاهش مصرف آب و نوشیدنی‌های مفید در طول روز موجب می‌شود تا بسیاری از روزه‌داران با مشکل یبوست مواجه شوند. برای رفع این مشکل روزه‌داران باید برای سحری و افطار از میوه و سبزیجات تازه استفاده کنند. همچنین روزه‌داران باید قبل از خوردن سحری، بعد از آن و از افطار تا شب حدود ۸ لیوان آب میل کنند.

از خوردن دسر و شیرینی‌های شیرین اجتناب کنند و سالاد، میوه و آبمیوه‌های طبیعی بیشتری در ماه رمضان مصرف کنند. پیاده روی بعد از افطار به مدت ۲۰ دقیقه به همراه نرمش‌های سبک می‌تواند به جلوگیری و درمان یبوست در ماه رمضان کمک کند.

نفخ و درد معده در ماه رمضان

نفخ و درد معده بعد از افطار و در طول ماه رمضان در بسیاری از افراد شدید می‌شود. معمولاً افرادی که تند و باعجله غذا می‌خورند، بیشتر با این مشکل مواجه می‌شوند. در ماه رمضان سعی کنید برای افطار یک باره شروع به خوردن حجم زیادی غذا نکنید. برای باز کردن روزه بهتر است ابتدا مقداری آب گرم و خرما بخورید. سپس چند دقیقه صبر کنید و با آرامش مقدار کمی غذا میل کنید.

به یاد داشته باشید که هر چقدر مدت زمان غذا خوردن شما طولانی‌تر شود، معده راحت‌تر می‌تواند غذا را هضم کند و کمتر با مشکلاتی مثل نفخ و دل درد مواجه خواهید شد. سعی کنید برای افطاری از غذاهایی با هضم راحت مثل دسر فرنی و شله زرد استفاده کنید.

خوردن حجم زیادی غذا با مایعات به صورت پشت سر هم موجب نفخ و ورم معده و سوءهاضمه می‌شود. مصرف غذاهای چرب، سرخ شده و سنگین به هیچ عنوان برای سحری و افطار مناسب نیست و می‌تواند مشکلات معده در دوران روزه‌داری را افزایش دهد.

سوالات متداول

مهم‌ترین دلایل معده درد در ماه رمضان چیست؟

مصرف غذاهای چرب و سنگین، تند غذا خوردن، خوردن حجم زیادی غذا، استفاده از غذاهای سرخ شده و فست فودها، مبتلا بودن به مشکلات مربوط به معده و سیستم گوارش، نخوردن سحری به مقدار کافی، مصرف غذاهای تند و اسیدی برای سحری، مصرف زیاد شیرینی و دسر و عدم مصرف آب و سبزیجات به مقدار کافی موجب درد شدید معده در ماه رمضان می‌شوند. سعی کنید بین زمان خوابیدن و خوردن سحری فاصله بیندازید و بلافاصله بعد از غذا خوردن نخوابید.

بهترین روش برای درمان معده درد و یبوست چیست؟

برای رفع یبوست روزه‌داران باید برای سحری و افطار از میوه و سبزیجات تازه استفاده کنند. قبل از خوردن سحری، بعد از آن و از افطار تا شب حدود ۸ لیوان آب میل کنند. از خوردن دسر و شیرینی‌های چرب و بازاری اجتناب کنند و سالاد، میوه و آبمیوه‌های طبیعی بیشتری در ماه رمضان مصرف کنند.

آیا فردی که به اسهال مبتلا شده می‌تواند روزه بگیرد؟

در صورتی که اسهال فرد شدید باشد و بیشتر از ۴ بار در روز باشد، ممکن است بدن فرد با مشکلات شدید کم آبی روبرو شود و از همین رو روزه گرفتن برای این افراد جایز نیست.

عوارض نخوردن سحری برای روزه داران چیست؟

نخوردن سحری موجب می‌شود تا بدن شما در طول روز با کمبود شدید انرژی مواجه شود و معده تحت فشار زیادی قرار بگیرد.