نفخ و دل درد بعد از افطار، از مشکلات شایع روزه‌داران در ماه مبارک رمضان است. مخصوصا در کسانی که از قبل، مشکلات گوارشی را تجربه می‌کنند، بعد از افطار و خوردن شام، این مشکل رایج‌تر هم هست. در این مقاله از سرویس سلامت به بررسی دلایل این مشکل و درمان نفخ و دل درد بعد از افطار می‌پردازیم. همچین طرز تهیه دمنوش درمان نفخ و دل درد بعد از افطار را به شما می‌گوییم. تا انتهای متن با مجله کوروش باشید تا به شما بگوییم که چطور می‌توانید با به کار بستن راه‌های ساده در خانه از بروز این معضل سلامتی پیشگیری کنید.
دلایل نفخ و دل درد بعد از افطار
برای روزه‌دارانی که ساعات زیادی را گرسنه مانده‌اند و غذا نخورده‌اند، خوردن غذاهای با حجم زیاد یا غذاهایی که دیر هضم یا سنگین هستند، مهم‌ترین دلیل نفخ و دل درد بعد از افطار خواهد بود. اما علاوه بر این‌ها رعایت نکردن اصول غذا خوردن بعد از افطار نیز به این مشکل دامن خواهد زد. علت دل درد و نفخ بعد از افطار شامل موارد زیر می‌شود.
پرخوری کردن
طبیعی است که بعد از گرسنگی طولانی، حالا که با حجم زیادی از غذا مواجه می‌شوید، تصمیم بگیرید که حجم زیادی از معده‌تان را پر کنید. اما قبل از این کار، به تبعات آن هم فکر کنید. خوردن غذاها و نوشیدنی‌ها با فاصله کم، و پر کردن حجم زیادی از معده‌ای که تا ساعات یا دقایقی قبل خالی بوده است، حتما شما را دچار دل درد و نفخ خواهد کرد.
بنابراین کارشناسان توصیه می‌کنند که حتما مواد غذایی را به تدریج و طی یک برنامه زمانی منظم بخورید تا دچار نفخ یا دل درد نشوید. این نکته را برای خوردن سحری هم رعایت کنید.
سریع خوردن غذاها
جویده نشدن غذاها و تند خوردن آن‌ها یکی از مهم‌ترین دلایل نفخ و دل درد بعد از افطار است. به کسانی که به هر دلیلی مشکلات گوارشی دارند هم توصیه می‌شوند که لقمه‌های غذا را به خوبی بجوند و نرم کنند تا معده برای هضم کردن غذا با مشکل مواجه نشود. در این صورت فشار کمتری به دستگاه گوارش تحمیل می‌شود و از بروز دل درد جلوگیری خواهد کرد.
همچنین نجویدن کامل غذاها می‌تواند باعث چاقی شود چون در این صورت خیلی دیرتر احساس سیری می‌کنید و حجم زیادی از غذا را وارد معده‌تان خواهید کرد. با نجویدن غذاها احتمال پرخوری هم بالاتر می‌رود.
علاوه بر این مواد غذایی به طور کامل در دستگاه گوارش هضم نخواهند شد. هضم ناقص این مواد در دستگاه گوارش باعث تنبلی روده و تخمیر غذا در سیستم گوارش می‌شود. در نتیجه در معده گازهای ناشی از هضم نشدن مواد غذایی انباشته شده و به نفخ و دل درد منجر خواهد شد.
صحبت کردن در حین غذا خوردن
شاید کمتر به این موضوع دقت کرده باشید ولی اگر در هنگام خوردن غذا مدام صحبت کنید، مقداری هوا به همراه مواد غذایی وارد بدنتان خواهد شد. این کار موجب ایجاد نفخ در معده می‌شود.
نوشیدنی‌های گازدار و سیگار
خوردن نوشیدنی‌های گازدار مثل نوشابه، دلستر و دوغ گازدار باعث جمع شدن گاز در دستگاه گوارش می‌شود. بدن نیز برای خارج کردن این گازها باید فشار زیادی را تحمل کند. بنابراین تا حد ممکن از خوردن این نوشیدنی‌ها بپرهیزید. همچنین با سیگار کشیدن مقداری هوا به بدن وارد می‌شود که مشکلات مربوط به گوارش را وخیم‌تر خواهد کرد.
خوردن نوشیدنی‌های کافئین‌دار
هر چند توصیه کارشناسان این است که چای برای افطار یک نوشیدنی مناسب است ولی حتما باید کمرنگ باشد. نوشیدن چای پر رنگ، قهوه، نسکافه و … که میزان زیادی کافئین دارند به هیچ وجه برای سلامت‌تان مفید نیست. چون بدن برای هضم و دفع کافئین با مشکلاتی مواجه خواهد شد که همین موضوع به دل درد بعد از افطار و نفخ معده منجر می‌شود.
خوردن شکر
هضم شکر در حالت عادی هم برای معده چندان کار راحتی نیست پس اگر شیرینی‌های ماه رمضانی خیلی شیرین یا شربت‌هایی بخورید که مقدار زیادی شکر دارند، احتمال دچار شدن به دل درد بسیار بالا می‌رود. علاوه بر این، خوردن شیرینی بعد از افطار موجب ایجاد سیری کاذب می‌شود و برنامه غذایی سالم شما را به هم می‌زند.
سعی کنید حتی الامکان نوشیدنی‌ها یا شیرینی‌هایی که قند طبیعی دارند مثل کشمش، خرما یا شربت‌هایی که با عسل یا شیره خرما یا انگور درست می‌شوند، بنوشید.
فیبر زیاد در رژیم غذایی
درست است که خوردن سبزیجات را باید حتما در رژیم غذایی‌تان جای دهید ولی استفاده بیش از حد از مواد غذایی فیبر‌دار باعث ایجاد نفخ و دل درد بعد از افطار خواهد شد. فیبر را در سبزیجات برگ سبز و حبوبات به مقدار بیشتری می‌توانید پیدا کنید.
این مواد غذایی از عارضه یبوست جلوگیری می‌کنند و برای سلامتی بسیار مفید هستند. اما اگر به هر دلیلی محتوای فیبر موجود در غذاها معده‌تان را اذیت می‌کند، سعی کنید مواد غذایی را به صورت پخته مصرف کنید. سبزیجات و گوشت را کاملا بپزید و بعد مصرف کنید. همچنین حتما حبوبات را از قبل خیس کنید تا نفخ آن‌ها تا جای ممکن گرفته شود و دچار دل درد بعد از افطار نشوید.
چه غذاهایی باعث ایجاد نفخ می‌شوند؟
برخی غذاها، میوه‌ها و سبزیجات بعد از خوردن نفخ زیادی را تولید می‌کنند. این مواد غذایی شامل موارد زیر می‌شود:
- شیر و فرآورده‌های لبنی
- حبوبات (به ویژه انواع لوبیا و عدس)
- سبزیجاتی مثل انواع کلم، پیاز، پیازچه، ترب و تربچه، شغلم، فلفل سبز و قرمز، هویج، کرفس
- میوه‌هایی مثل سیب، موز، انگور، کشمش، زردآلو و آلو، طالبی، گرمک، خربزه، هندوانه و آووکادو
بهتر است از خوردن این مواد غذایی و میوه و سبزیجات در وعده افطار یا سحری پرهیز کرده یا به میزان کم میل کنید.
درمان نفخ و دل درد بعد از افطار
برای درمان و پیشگیری از نفخ و دل درد بعد از افطار، علاوه بر پرهیز از مواردی که باعث ایجاد دل درد می‌شود و در بالا به آن اشاره شد، نکاتی را که در ادامه خواهد آمد، رعایت کنید.
*روزه را با آب گرم و کمی آبلیمو و عسل باز کنید. چای گرم و کمرنگ با خرما یا شیر گرم و خرما هم گزینه‌های خوبی هستند. این کار باعث می‌شود دستگاه گوارش خود را برای هضم کردن غذاهایی که می‌خورید، کمی آماده کند.
*در هنگام افطار، از موادغذایی مانند نان، پنیر، عسل و حلیم گندم به حد متناسب و اندازه مصرف کنید. بعد از یک تا دو ساعت سپری شدن از زمان افطار که معده خود را با غذا تطبیق داد، می‌توانید شام کامل بخورید.
*تا زمان خوردن شام اصلی، بعد از افطار، حدود ۲ ساعت صبر کنید و در این فاصله سعی کنید از خوردن شیرینی‌ها و شربتهای خیلی شیرین یا خوراکی‌های پرچرب و شور بپرهیزید.
*تا حد ممکن از خوردن غذاهای سنگین و چرب مثل آبگوشت‌های پر از چربی، جگر و …، غذاهای سرخ شده و غذاهای شور بپرهیزید.
*از خواص تخم شربتی و خاکشیر درمان نفخ بعد از افطار است.
طرز تهیه دمنوش برای درمان دل درد و نفخ بعد از افطار
برخی دمنوش‌ها برای جلوگیری از دل درد بسیار مناسب هستند و با مواد ساده‌ای هم درست می‌شوند. «چای نعنا و بابونه» یکی از بهترین گزینه‌ها است. این چای فقط به مقدار کمی برگ نعنای تازه، یک قاشق کوچک دانه گیاه رازیانه و یک قاشق غذاخوری بابونه نیاز دارد.
این سبزیجات مفید را با نیم لیتر آب در قوری چای بریزید و ۱۰ دقیقه روی شعله ملایم بگذارید. پس از آماده شدن، پنج دقیقه صبر کنید. سپس آن را از صافی رد کنید و بنوشید. نعنا در بهبود روند هضم و بابونه در تسکین دردهای معده کمک می کند. رازیانه نیز از جمع شدن چربی در بدن جلوگیری می‌کند و پیش از جمع شدن چربی در بدن، آن را می‌سوزاند.
سوالات متداول
دمنوش مناسب برای درمان نفخ و دل درد بعد از افطار چیست؟
خوردن دمنوش بابونه، نعنا و رازیانه می‌تواند به درمان نفخ و دل درد کمک کند. می‌توانید به این دمنوش مقداری دانه زیره سیاه یا سبز هم اضافه کنید تا به تقویت معده کمک کند.
بهترین افطاری برای ماه رمضان چیست؟
بهتر است در هنگام افطار از مواد غذایی سبک و به حد کافی و تناسب استفاده کنید. نان، پنیر، عسل و حلیم بهترین گزینه‌ها برای افطار هستند.
