دمپخت تماته یا شله تماته از انواع پلو مخلوط محسوب می‌شوند که اصالت آن به جنوب کشور و شهر بوشهر می‌رسد. این غذای جنوبی شباهت زیادی به دمی گوجه معروف دارد و شاید جالب است که بدانید تماته در واقع تلفظ ایرانیزه شدن واژه انگلیسی «tomato» است. این غذای برنجی ایرانی را هم به صورت کته و هم به شکل آبکش می‌توانید تهیه کنید. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش به آموزش طرز تهیه دمپخت تماته به همراه فوت و فن‌های خوشمزه‌تر شدن شله گوجه خواهیم پرداخت.
مواد لازم برای تهیه دمپخت تماته
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| برنج | ۲ و نیم لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| گوجه فرنگی | ۳ عدد بزرگ |
| پیاز (برای پیاز داغ) | ۱ عدد متوسط |
| رب گوجه فرنگی | ۲ قاشق غذاخوری |
| فلفل قرمز، نمک، فلفل سیاه و زردچوبه | به مقدار لازم |
| روغن سرخ کردنی | به مقدار کافی |
| نان | برای ته دیگ |
| ماست و ترشی دلخواه | برای سرو شله تمامه |
مدت زمان آماده‌سازی مواد اولیه: ۱ ساعت
مدت زمان لازم جهت تهیه شله تماته: ۴۵ دقیقه
مراحل طرز تهیه شله تماته بوشهری
تماته پلو درست مثل دمی گوجه یک غذای ساده و اقتصادی است که به راحتی می‌توانید آن را تهیه و به عنوان یک پلوی بدون گوشت آن را سرو کنید.
مرحله اول: برنج را بخیسانید
در اولین مرحله از طرز تهیه دمپخت تماته، برنج را چند دور با آب بشویید و آن را خالی کنید. سپس برنج را با مقدار مناسبی آب و کمی نمک بخیسانید و اجازه دهید برای یک تا دو ساعت کاملا خیس بخورد. خیس خوردن برنج به پخت بهتر آن کمک می‌کند، پس حتما قبل از تهیه برنج آن را بخیسانید.
شما می‌توانید برای تهیه انواع برنج به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله دوم: گوجه‌ها را آماده کنید
۳ عدد گوجه درشت و رسیده را انتخاب کنید. گوجه‌ها را با آب به خوبی بشویید تا کاملا تمیز شوند. سپس در آبکش قرار دهید تا آب اضافه آن خارج شود. پوست گوجه‌ها را جدا کنید و قسمت گوشتی آن را با میکسر یا دستگاه غذا به صورت پوره در آورید. گوجه‌ها را با رنده نیز می‌توانید آماده کنید.
مرحله سوم: پیاز داغ را آماده کنید
در این مرحله از طرز تهیه دمپخت تماته باید پیاز داغ آماده کنید. برای درست کردن پیاز داغ یک پیاز متوسط را پوست بگیرید، بشویید و به صورت نگینی خرد کنید. یک تابه روی حرارت قرار دهید و مقدار کافی از روغن را به آن اضافه کنید. بعد از آنکه روغن کاملا داغ شد، پیازهای نگینی را به آن اضافه کنید و روی حرارت تفت دهید. تفت دادن را تا جایی ادامه دهید که پیازها کاملا سبک و شیشه‌ای شوند.
شما می‌توانید برای تهیه پیاز داغ آماده و روغن سرخ کردنی به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله چهارم: ادویه و رب گوجه فرنگی را اضافه کنید
برای آماده کردن سس تماته، در این مرحله و بعد از سرخ شدن پیازها، ادویه شامل نمک، فلفل سیاه، فلفل قرمز و زردچوبه را اضافه کنید. ادویه‌ها را در روغن تفت دهید تا عطر آنها بلند شود، سپس با پیاز داغ ترکیب کنید.
دو قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی را نیز به محتویات قابلمه اضافه کنید. رب را نیز در روغن تفت دهید تا رنگ آن برگردد و از حالت خامی در بیاید. سپس همه مواد را با یکدیگر مخلوط کنید تا عطر و طعمشان به خورد هم برود.
شما می‌توانید برای تهیه رب گوجه فرنگی و انواع ادویه مانند نمک، فلفل سیاه، فلفل قرمز و زردچوبه به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله پنجم: پوره گوجه فرنگی را اضافه کنید
در این مرحله پوره گوجه فرنگی را که از قبل آماده کردید به دیگر ترکیبات اضافه کنید و مجددا همه مواد را به خوبی هم بزنید. کمی زمان بدهید تا آب گوجه فرنگی کشیده شود و مایه تماته پلو آماده شود.
مرحله چهارم: برنج را بپزید
برای تهیه دمپخت تماته به شکل کته یا دمی، آب برنج را خالی کنید و آن را به مایه برنج روی حرارت اضافه کنید. برنج را با پوره گوجه و دیگر مواد به خوبی مخلوط کنید تا یکدست شوند. مقداری نمک و آب به صورتی که حجم آب کمتر از یک بند انگشت بالاتر از سطح برنج باشد، به قابلمه اضافه کنید.
حرارت را زیاد کنید و اجازه دهید تا آب برنج کاملا کشیده شود. سپس مقداری روغن به برنج اضافه کنید و آن را از دور قابلمه جمع کنید و به صورت قله در وسط قابلمه قرار دهید. درب قابلمه را با دم‌کنی روی قابلمه قرار دهید. حرارت را کم کنید و اجازه دهید برای ۴۵ دقیقه تماته جنوبی روی حرارت ملایم دم بکشد و آماده شود.
مرحله آخر: شله تماته را سرو کنید
بعد از ۴۵ دقیقه شله تماته جنوبی شما آماده است. آن را در یک دیس بکشید یا به صورت کامل در یک دیس گرد برگردانید. این غذای خوشمزه جنوبی را با ماست (طرز تهیه ماست سفت و غلیظ)، ترشی (طرز تهیه انواع ترشی) و سبزی خوردن سرو کنید و از طعم آن لذت ببرید.
شما می‌توانید برای تهیه ماست و ترشی به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه استانبولی پلو
دستور پخت شله تماته به روش آبکشی
دمپخت تماته یا تماته پلو را می‌توانید به صورت آبکشی نیز تهیه کنید. در روش آبکشی یک قابلمه را با مقدار آب کافی روی حرارت قرار دهید تا به جوش بیاید. بعد از به جوش آمدن آب، برنجی که از قبل خیس خورده و آبکش شده را به همراه نمک اضافه کنید و منتظر بمانید تا برنج کمی نرم شود.
بسته به نوع برنجی که استفاده می‌کنید در زمان مناسب برنج و زمانی که سطح بیرونی دانه برنج نرم و مغز آن هنوز سفت بود، برنج را از روی حرارت بردارید و آبکش کنید.
برای داشتن ته دیگ برنج، کف قابلمه مقداری روغن بریزید و با نان بپوشانید. سپس یک کفگیر برنج آبکش شده را روی آن بریزید و یک کفگیر از مایه پلو تماته. این لایه‌ها را همین‌طور تا انتها و تا زمانی که برنج و مواد میانی آن تمام شوند، تکرار کنید. لایه آخر باید برنج باشد.
شله تماته را روی حرارت قرار دهید و اجازه دهید به مدت ۴۵ دقیقه روی حرارت ملایم دم بکشد و آماده شود.
نکات مهم در تهیه دمپخت تماته به روش اصیل بوشهری
- شله تماته مانند دیگر غذاهای جنوبی یک غذای تند و تیز است و آنچه این قاطی پلو را از غذاهای مشابه‌اش متمایز می‌کند تندی آن است. با این حال اگر تمایلی به طعم تند در غذا ندارید فلفل قرمز را حذف یا میزان آن را خیلی کم کنید.
- بنا به سلیقه خود اگر دوست دارید گوجه در غذا مشخص باشد و اصطلاحا هنگام خوردن زیر دندان بیاید، آن را پوره نکنید بلکه به شکل نگینی درشت خرد و به غذا اضافه کنید.
- از مقداری ادویه کاری جهت طعم دادن به دمپخت تماته می‌توانید استفاده کنید.
- کته تماته یک غذای مناسب برای کسانی است که رژیم گیاه‌خواری دارند یا می‌خواهند گوشت کمتری مصرف کنند.
- در دستور پخت این غذا گوشت یا مرغ وجود ندارد اما شما می‌توانید بنا به ذائقه خود و برای آنکه به آن شکل مجلسی‌تری بدهید با فیله مرغ، گوشت چرخ کرده یا گوشت تکه‌ای آن را تهیه و سرو کنید.
- آبادانی‌ها یک غذا دارند به اسم «آش تماته» که گاهی به آن آش شله تماته هم می‌گویند و با شله تماته بوشهری فرق دارد.
فوت و فن خوشمزه شدن دمپخت تماته بندری
چرا دمپخت تماته شفته می‌شود؟
هنگام تهیه تماته پلو به روش دمی، مقدار آب را کمتر از مقدار همیشگی در نظر بگیرید. چون گوجه دارای آب است و ممکن است در نهایت غذا شفته شود. در حین پخت اگر احساس کردید آب برنج کم است و برنج هنوز سفت است مجددا به آن آب اضافه کنید.
در روش آبکش نیز برنج را زنده‌تر (سفت‌تر) از حد معمول آبکش کنید تا بعد از اضافه کردن مایه شله تماته، برنج شفته و شل نشود.
محصولات مرتبط
